alymettany_kaz

6. Отбасының ыдырауы Жұбайлардың бірінің қайтыс болуы

4. Отбасында балаларға қатысты кӛзқарастар тұрғысынан ата-ананың (ана, әке) ролдерін орындаңыз.

Тізімнен сәйкес жағдайды таңдап ала отырып кӛрсетілген кестені толтырыңыз:

а) ӛзіне деген сенімсіздік б) шектен тыс еркелету немесе еркіндікті шектеу

в) қауіпсіздік сезімі, қалыпты даму г) агрессивтілік, эмоционалдық жетілмегендік д) баламен айналысу

е) ұқыпсыздық, қаталдық, байланыстан қашу ж) мақтаудың болмауы, қазымырлық, сын

з) инфантилизм, дербестікке деген қабілетсіздік, әсіресе әлеуметтік қатынастардағы дербестікке деген қабілетсіздік

Позиция типтері	Ауызша айту	Мінез-құлық	Баланың
		тәсілі	дамуына ықпал
			жасау
Қабылдау және	Бала – менің
сүйіспеншілік	мүдделерімнің
	орталығы
Айқын шеттету	Осы баланы жек
	кӛремін, оған
	алаңдағым
	келмейді
Керексіз талап	Мұндай баланың
ету	болмағаны жақсы
	еді
Шектен тыс	Бала үшін бәріне
қамқорлық	әзірмін, барлық
	нәрсені сол үшін
	істеймін

	13-тақырып. Мәдениет әлеуметтануы.
	1. Сӛйлемдердің арасындағы сәйкестікті кӛрсетіңіз:
1.	Мәдени (немесе рухани)	A) Хиппи, рокерлер, панки
қажеттіліктер
2.	Мәдениет	B) қоғамдық байланыстар мен
		қатынастардың бар байлығында, ӛмір
		тіршіліктің барлық тұтастығында
		адам ӛндіру
3.	Қазіргі қоғам	C) бұқаралық мәдениетке тән

Ф КазНПУ 0703-12-09 Білім алушыларға арналған пәннің оқу-әдістемелік кешені 81 бет Барлығы 164

	басылым, экран, компьютерлік
	коммуникацияларды пайдалану
4. Субмәдениет	D) ӛзінің эстетикалық әлемін
	қалыптастырудағы білімге қажеттілік
5. Бұқаралық мәдениет	E) жаңа рухани қажеттіліктердің
	пайда болуы мен ескі рухани
	қажеттіліктердің жіктелуінің
	қарқыны аса түсуде
6. Жоғары мәдениет	F) күнделікті әдет-ғұрыптар мен
	дәстүрлер
7. Фолк-мәдениет	G) мәдениет - әр түрлі елдердегі
	адамдардың үлкен топтары үшін
	арнайы тағайындалған, құрылған
	және жылжымалы тауар сияқты. Оны
	жасаушылар – кәсіби авторлар.
8. Тираждау	H) Халық үшін және халық жасаған,
	ананимді, сипаты жағынан ӛзіндік
	ерекше және спонтанды мәдениет
9. Этноцентризм	I) сипаты жағынан ағартушылық,
	білімді адамдарға арналған діни
	мәдениетті ауыстыруға келетін
	мәдениет. Оны жасаушылар – кәсіби
	авторлар.
10. Мәдени релятивизм	K) ӛзінің жеке мәдениетін жақсы
	және дұрыс деп қарастыруға, осы
	стандарттарға сүйене отырып
	басқаларды мінеуге тырысу
11. Контр мәдениет	L) ӛмірлік стильдері үстемдік етіп
	тұрған мәдениеттен ерекшеленетін,
	бірақ оны бұзбайтын және оған
	қарама-қайшы келмейтін адамдар
	тобы
12. Құндылықтар	M) кез-келген мәдениет – тұтас, ал
	мәдениеттің кез-келген элементі
	оның пайда болуының нақты орнына,
	уақытына, жағдайларына сәйкес
	бағалануы тиіс деп тұжырымдайтын
	кӛзқарас
	N) жалпы ӛмір салтын басқаратын,
	адамдар арасында үнемі
	қолданылатын адамдар жасаған және
	игерген барлық әдет-ғұрыптар,
	наным-сенімдер, құндылықтар,
	білімдер, нышандар

Ф КазНПУ 0703-12-09 Білім алушыларға арналған пәннің оқу-әдістемелік кешені 82 бет Барлығы 164

O) нормалары, құндылықтары, ӛмірлік стильдері үстемдік етіп тұрған мәдениетке қарама-қайшы келетін топ

2. Қысқаша формальды емес нұсқаулық (1 бетке жуық) жазыңыз.

Тӛмендегі нұсқаларда «ҚазҰПУ-дың 1-курс студенті нені білуі керек?» а) алматылық мектептердің 11-сынып оқушылары үшін б) ауылдық жерден келген талапкерлер үшін в) шетелдік талапкерлер үшін

Ӛзіңіздің ұсынатын нұсқауыңыз бар ма? Болса, тӛмендегі сұрақтарға жауап бере отырып, жазып кӛрсетіңіз:

1.Сіздің нұсқаулығыңызда әңгіме қандай субмәдениет жӛнінде болып отыр?

2.Бұл субмәдениеттердің ерекшеліктері қандай?

3.Тӛменде ұсынылған мінез-құлық үлгілерін алдымен этноцентристік кӛзқарас тұрғысынан, сосын мәдени релятивистік кӛзқарас тұрғысынан қарастырыңыз, яғни алдымен ӛзіндік кӛзқарастар мен құндылықтарға сүйене отырып, ал сосын осы мінез-құлықтарды іске асыратындардың кӛзқарасы тұрғысынан қарастырасыз:

А) Мемлекеттік мекеме қызметкерлері келушіге назар аудармайды.

Ә) Оқытушы Интернеттен кӛшіріп алған, кӛлемі үлкен рефератқа «қанағаттанарлықсыз» деген баға қояды.

Б) Қарт адам тым қысқа юбка кигені үшін қызды сынға алады. Д) Аборигендер Куканы жеп қойды.

	14-тақырып. Бұқаралық коммуникация әлеуметтануы.
1.	Сӛйлемдердің арасындағы сәйкестікті кӛрсетіңіз (мысалы, 1-А, 2-В):
1.	Бұқаралық коммуникация	A) БАҚ ӛтініш айтатын және ӛздеріне
		жолданған ақпараттарды
		қабылдайтын адамдар жиынтығы
2.	Журналистика	B) бүкіл әлем бойынша
		компьютерлердің алып желісі
3.	Интернет	C) ауызша, бейнелі және музыкалық
		ақпараттардың үлкен кӛлемін тез
		жеткізуді және бұқаралық
		тираждауды іске асыруға мүмкіндік
		беретін ұйымдық-техникалық кешен
4.	Баспасӛз	D) Бұқаралық мерзімдік баспасӛз
		басылымдары
5.	БАҚ	E) кӛкейтесті әлеуметтік
		ақпараттарды баспасӛз, радио,
		теледидар арқылы тарату бойынша

Ф КазНПУ 0703-12-09 Білім алушыларға арналған пәннің оқу-әдістемелік кешені 83 бет Барлығы 164

		қоғамдық қызмет
6.	Аудитория	F) жаңалықтарды жинақтаушы және
		таратушы ұйымдар
7.	Ақпараттық агенттік	G) үлкен аудиторияларда
		хабармаларды жүйелік тарату

Тапсырмаларды орындаңыз:

1.Сіз БАҚ азаматтардың сенімі мен құрметіне ие деп ойлайсыз ба? Неге сіз солай деп есептейсіз? Курстастарыңыздың арасында «БАҚ-на деген сенім» тақырыбында шағын зерттеу жүргізіңіз. Нәтижелерді талдаңыз.

2.Маркетингте, журналистикада, және PR-да аудитория деген ұғымнан басқа таргет немесе мақсатты аудитория деген термин қолданылады. Бұл жасы, жынысы, білімі, табысы, қызығушылықтары, интеллектуалдық әдетдағдылары және т.б. бойынша бӛлінетін адамдар тобы. Ойланып кӛріңіз мақсатты аудитория қайсысы:

а) ООPS журналы; ә) Авторадио;

б) «Егемен Қазақстан» газеті; в) «Рахат лукум» әншілері

г) Auditorium.ru Интернет-порталы.

3.Интернетке құмарлар желіде жұмыс істеу интеллектуалдық

қоғамдастықтың жаңа типін құрады деген пайымдайды. Бұны олар компьютерлік қоғамдастықта мейірімсіз қатынастың болуының мүмкін еместігімен түсіндіреді. Пайдалы ақпарат бере алмайтын адам бұл қоғамдастық үшін тартымсыз, ал бұл адамдарды ойлануға ынталандырады. Сіз осы пікірмен келісесіз бе? Сіздің пікіріңіз бойынша, компьютерлің қарым-қатынастың артықшылықтары мен кемшіліктері неде?

15-тақырып. Қолданбалы әлеуметтану.

1. Сӛйлемдердің арасындағы сәйкестікті кӛрсетіңіз (мысалы, 1-А, 2-С және т.б.) :

1.	Бақылау, сұхбатнама, анкеталық	A) белгілі бір құбылыстың немесе
сауалнама		процестің құрылымын, формаларын
		және сипатын анықтау
2.	Талдаушылық зерттеудің мақсаты	B) әлеуметтанулық зерттеуді
		ұйымдастыру мен іске асырудың
		принциптерінің жиынтығы
3.	Әлеуметтанулық зерттеудің	C) эмпирикалық зерттеу әдістері
методологиясы
4.	Әлеуметтанулық тезаурус	D) нақты әлеуметтанулық
		зерттеулердің 1-кезеңінде
		жасалынатын концептуалдық

Ф КазНПУ 0703-12-09 Білім алушыларға арналған пәннің оқу-әдістемелік кешені 84 бет Барлығы 164

		сипаттағы категориялар мен
		ұғымдардың біріңғай жүйесі
5.	Әлеуметтанулық зерттеулердің	E) Зерттеу кезеңінде дәлелденетін
пәні		немесе жоққа шығарылатын
		ұйғарымдар
6.	Кӛземел	F) зерттеу пәнінің белгілі бір
		қасиеттері, жоқтары, ерекшелікті
		белгілері

7.Басты жиынтық

8.Іріктеу жиынтық

2.Тӛмендегі анкетаны талдаңыз:

1.Тегі, аты-жӛні

2.Жасы

3.Жынысы а) ер б) әйел

4.Әскерде қызмет ету - әрбір Қазақстан азаматының қасиетті борышы деп есептейсіз бе?

5.Сіз Қазақстан әскері туралы не ойлайсыз?

6.Сіз қанша ақша табасыз?

7.Келісім-шарттық қызмет институтына қалай қарайсыз? а) оң б) теріс

8.Әскерде не болып жатқандығы туралы ақпараттар Сізде жеткілікті ме? а) жеткілікті б) жеткіліксіз

Сіз анкетадан қанша қате таптыңыз? Сұрақтар дұрыс қойылған ба? Мұндай анкетаны кез-келген әлеуметтанулық зерттеуде қолдануға бола ма?

3.Әлеуметтік тапсырыс ала салысымен бірден анкета жасауға бола ма? Жауабыңызды дәлелдеңіз.

4. Микроәлеуметтанулық зерттеу жүргізіңіз (4 адамнан тұратын топта жүргізуге болады). Нәтижелер есеп беруде тӛмендегідей жоспар бойынша кӛрсетіледі:

А) Бағдарламаның әдіснамалық бӛлімі:

1.Проблемалық жағдайдың сипаттамасы. Зерттеудің проблемасын тұжырымдау.

2.Зерттеудің нысаны.

3.Зерттеудің пәні.

4.Зерттеудің мақсаты.

5.Негізгі ұғымдарды талдау

Ә) Бағдарламаның әдістемелік-процедуралық бӛлімі.

Ф КазНПУ 0703-12-09 Білім алушыларға арналған пәннің оқу-әдістемелік кешені 85 бет Барлығы 164

Б) Зерттеудің нәтижелері. Қосымша. Инструментарий.

Мысалы, тӛмендегідей тақырыптарды микроәлеуметтанулық зерттеу тақырыбы етіп алуға болады:

1.Жастардың саяси қызметке кӛзқарасы

2.Студенттердің оқуға деген кӛзқарасы

3.Студенттердің болашақ мамандыққа деген кӛзқарасы.

4.Студент бюджеті.

5.Жұмыс істейтін студент

6.Мамандық таңдау мотивтері.

7.Студенттердің ӛмірлік жоспарлары.

8.Студенттердің бос уақыты.

9.Студенттердің қарым-қатынас мәдениеті.

10.Студенттердің музыканы артық кӛруі.

11.Студент бұқаралық коммуникация жүйесінде.

12.Студент және компьютер.

13.Студенттердің оқуға байланысты проблемалары.

14.Студенттердің дінге қатынасы.

Тӛменде кӛрсетілген түрлері бойынша әлеуметтанулық зерттеулердің мақсаттарының сәйкестігін табыңыз:

Әлеуметтанулық	Әлеуметтанулық зерттеудің мақсаттары
зерттеудің түрлері
Барлаушылық зерттеу	Зерттеудің мақсаты – құбылыстың немесе процестің
	құрылымдық элементтерін сипаттау ғана емес,
	сондай-ақ оның негізінде жатқан және белгілі бір
	белгілердің байқалуымен байланысты мәнді
	себептерді айқындау болып табылады.
Сипаттамалық зерттеу	Белгілі бір объект жӛнінде бастапқы ақпаратты алу
	мақсатында ұйымдастырылады және жеңілдетілген
	схема бойынша жүргізіледі.
Талдаушылық зерттеу	Белгілі бір құбылыстың немесе процестің
	құрылымын, формалары және сипатын анықтауды
	мақсат етеді.

СӚЖ-ге арналған тапсырмалар:

«Әлеуметтік-гуманитарлық ғылымдар құрылымындағы әлеуметтану» тақырыбы бойынша ӛз беттеріңізше оқып-үйренген материалдардың негізінде тӛмендегі тапсырмаларды орындаңыз:

1.Әлеуметтанудың басқа ғылымдармен ӛзара байланысын түсіндіріңіз?

Ф КазНПУ 0703-12-09 Білім алушыларға арналған пәннің оқу-әдістемелік кешені 86 бет Барлығы 164

Философиямен ӛзара байланысы – бұл...

Саясаттанумен ӛзара байлансысы – бұл...

Психоллогиямен ӛзара байланысы – бұл...

Тарихпен ӛзара байланысы – бұл...

Демографиямен ӛзара байланысы – бұл...

Педагогикамен ӛзара байланысы – бұл...

Экономикамен ӛзара байланысы – бұл...

2.Әлеуметтану ғылыми білім жүйесінде қандай орын алуда?

3.Әлеуметтанудың гуманитарлық пәндермен қандай ұқсастықтары бар?

4.Әлеуметтанудың басқа қоғамдық ғылымдардан қандай айырмашылықтары

бар?

5.Интегративтік ғылым деген нені білдіреді?

«Әлеуметтанудың даму тарихының негізгі бағыттары» тақырыбы бойынша ӛз беттеріңізше оқып-үйренген материалдар негізінде тӛмендегі тапсырмаларды орындаңыз:

1.О.Конт - әлеуметтанудың негізін салушы.

2.Г.Спенсер мен Э.Дюркгеймнің әлеуметтанулық кӛзқарастары.

3.М.Вебер мен К.Маркстің әлеуметтануы.

4.Ресейде әлеуметтанулық ойдың дамуы.

5.Қазақстандағы қазіргі әлеуметтік процестерге әлеуметтанулық талдау жасау.

«Қоғам әлеуметтік жүйе ретінде» тақырыбы бойынша ӛз беттеріңізше оқып-үйренген материалдар негізінде тӛмендегі тапсырмаларды орындаңыз:

1.Ұғымды түсіндіріңіз: Қоғам дегеніміз не?

Әлеуметтанулық кең мағынасындағы қоғам деген не? Әлеуметтанулық тар мағынасындағы қоғам деген не? Қоғам одақтық бірлестік пе немесе ассоциация ма?

1.Қазіргі замандағы қоғамның негізгі салаларын атаңыз? 2.К.Маркс жасаған қоғам үлгілерінің мәнісі неде? 3.Қоғамның салалары ӛзара қалай әрекет етеді?

4.Әлеуметтік детерминизм мен функционализм тұрғысынан алғандағы қоғам қандай?

«Әлеуметтік институттар және әлеуметтік процестер» тақырыбы бойынша ӛз беттеріңізше оқып-үйренген материалдар негізінде тӛмендегі тапсырмаларды орындаңыз:

1.Ұғымды түсіндіріңіз:

Ф КазНПУ 0703-12-09 Білім алушыларға арналған пәннің оқу-әдістемелік кешені 87 бет Барлығы 164

Әлеуметтік институт – бұл...

Институттандыру – бұл...

Институционалдық дағдарыс - бұл....

2	...... институционалдық белгілерін кӛрсетіңіз.
3.	............ әлеуметтік институтының функцияларын атаңыз.

4.Негізгі бес әлеуметтік институт – бұлар ....

5.Әлеуметтік процесс – бұл...

6.Әлеуметтік процестердің классификациясы.......

«Әлеуметтік құрылым және әлеуметтік стратификация» тақырыбы

бойынша ӛз беттеріңізше оқып-үйренген материалдар негізінде

тӛмендегі тапсырмаларды орындаңыз:

1.Ұғымды түсіндіріңіз:

Әлеуметтік құрылым – бұл...

Әлеуметтік ӛзара әрекет – бұл...

Әлеуметтік әрекет – бұл...

Әлеуметтік рӛль – бұл...

Әлеуметтік қатынас – бұл...

Әлеуметтік мәртебе – бұл...

Әлеуметтік мобильдік – бұл...

Әлеуметтік топ – бұл...

2.Әлеуметтік құрылым дегеніміз не?

3.Әлеуметтік мәртебе деген не?

4.Әлеуметтік қатынас пен әлеуметтік мәртебе арасындағы қарымқатынастары қандай?

5.Қазіргі жағдайда Қазақстанның әлеуметтік құрылымының дамуының перспективалары қандай?

«Әлеуметтік теңсіздік, стратификация және мобильдік» тақырыбы

бойынша ӛз беттеріңізше оқып-үйренген материалдар негізінде

тӛмендегі тапсырмаларды орындаңыз:

1.Ұғымды түсіндіріңіз:

Әлеуметтік теңсіздік – бұл...

Әлеуметтік кедейшілік – бұл...

Байлық – бұл...

Үстінгі – жоғарғы тап – бұл...

Тӛменгі – жоғарғы тап – бұл...

Үстінгі – орта тап – бұл...

Орташа – орта тап – бұл...

Тӛменгі тап – бұл...

2.Қазақстандағы әлеуметтік теңсіздіктің ерекшелігі неде?

3.Күнкӛріс минимумы деген не?

4.Қазіргі Қазақстан қоғамында стратификацияның қандай ӛлшемдері бар?

5.Әлеуметтік мобильдік деп нені атайды?

Ф КазНПУ 0703-12-09 Білім алушыларға арналған пәннің оқу-әдістемелік кешені 88 бет Барлығы 164

«Тұлғаның әлеуметтанулық сипаттамасы» тақырыбы бойынша ӛз

беттеріңізше оқып-үйренген материалдар негізінде тӛмендегі

тапсырмаларды орындаңыз:

1.Ұғымды түсіндіріңіз:

Адам – бұл...

Индивид – бұл...

Тұлға – бұл...

Тұлғаның құрылымы – бұл...

Тұлға және қызмет – бұл...

Тұлғаның әлеуметтік сапалары, мүдделері, мінез-құлқы – бұл...

Тұлғаның әлеуметтенуі – бұл...

2.Тұлғаның бостандығы мен теңдігінің проблемалары.

3.Тұлғаны әлеуметтендірудің объективті және субъективті факторлары.

4.Тұлғаның ауытқан мінез-құлқын анықтау проблемалары.

5.Қазіргі Қазақстан қоғамындағы ауытқыған мінез-құлық ерекшеліктері.

«Девиация және әлеуметтік бақылау» тақырыбы бойынша ӛз

беттеріңізше оқып-үйренген материалдар негізінде тӛмендегі

тапсырмаларды орындаңыз:

1.Ұғымды түсіндіріңіз:

Девиация – бұл...

2.Девиацияның себептері......

3.Тӛмендегі теориялардың мәнін ашып кӛрсетіңіз:

Физикалық типтер....

Психоаналитикалық.......

Мәдени........

4.Девиацияның формалары:

Қылмыс жасау......

Нашақорлық......

Маскүнемдік......

Ӛзіне-ӛзі қол жұмсау......

Жезӛкшелік.......

«Білім әлеуметтануы» тақырыбы бойынша ӛз беттеріңізше оқып-

үйренген материалдар негізінде тӛмендегі тапсырмаларды орындаңыз:

1.Ұғымды түсіндіріңіз:

Білім болашаққа капитал салу ретінде – бұл...

Мәртебе үшін күрес ретіндегі білім - бұл...

Мектепке дейінгі білім беру – бұл...

Бастауыш білім беру – бұл...

Жоғарғы білім – бұл...

2.Бұқаралық және элитарлық білім беру – бұл...

3.Мемелекеттік және жеке меншік оқу орындары.

Ф КазНПУ 0703-12-09 Білім алушыларға арналған пәннің оқу-әдістемелік кешені 89 бет Барлығы 164

4.Білім және мансап.

5.Қазақстанда білім беруді реформалау.

«Саясат әлеуемттануы» тақырыбы бойынша ӛз беттеріңізше оқып-

үйренген материалдар негізінде тӛмендегі тапсырмаларды орындаңыз:

1.Мына ұғымдар нені түсіндіреді?

Саяси жүйе – бұл...

Саяси - әлеуметтік процесс – бұл...

Саяси әлеуметтендіру – бұл...

Саяси мәдениет – бұл ...

Саяси құрылым – бұл...

Саяси ӛмірдің әлеуметтік механизмі – бұл...

2.Саяси әлеуметтендірудің мәнісі неде?

3.Қазіргі саяси мәдениет және оның құрылымы.

4.Саяси белсенділіктің формалары.

5. Қазақстандағы саяси әлеуметтендірудің негізгі эволюциялық кезеңдері.

«Экономикалық әлеуметтану» тақырыбы бойынша ӛз беттеріңізше

оқып-үйренген материалдар негізінде тӛмендегі тапсырмаларды

орындаңыз:

1.Түсіндіріңіз:

Басқарудың х және у стилдері.......

Қажеттіліктердің иерархиялық теориясы......

2.Атаңыз:

Жалпыәлеуметтанулық заңдар......

Экономикалық заңдар......

3.Эконмикалық әлеуметтанудың міндеттерін атаңыз.

4.Нарықтық экономиканы дамытудағы мемлекеттің ролі.

«Отбасы әлеуметтануы» тақырыбы бойынша ӛз беттеріңізше оқып-

үйренген материалдар негізінде тӛмендегі тапсырмаларды орындаңыз:

1.Отбасы және неке әлеуметтану ұғымын түсіндіріңіз:

Ерлі зайыптылық (нуклеарлық) отбасы – бұл...

Туыстық отбасы – бұл...

Экзогамиялық отбасы – бұл...

Эндогамиялық отбасы – бұл...

Моногамиялық отбасы – бұл...

Полигамиялық отбасы – бұл...

Полиандриялық отьасы – бұл...

2.Отбасының шығу тегі мен эволюциялық формалары.

3.Отбасының негізгі қызметтері.

4.Әйел және отбасы.

5.Қазіргі қазақстандық отбасының кейбір ерекшеліктері.

Ф КазНПУ 0703-12-09 Білім алушыларға арналған пәннің оқу-әдістемелік кешені 90 бет Барлығы 164