Скачиваний:
12
Добавлен:
27.04.2015
Размер:
109.06 Кб
Скачать

Дәріс 8.

Тақырыбы: Электромагнитті толқынның сәулеленуі.

Дәріс жоспары:

1. Электр дипольдік сәулелену.

  1. Магниттік дипольдік сәулелену.

Дәріс мәтіні:

Электр дипольдік сәулелену.

және А1 үшін өрнектерді пайдаланып, электр дипольдік сәулелену үшін Е және В –ны табамыз.

.

Соңғы қосынды ара-қашықтықтың квадратына пропорционал азаятын шаманы береді, ал бірінші қосынды r –ң 1-ші дәрежесін береді. Сондықтан, 2-ші қосындыны ескермеуге болады. Сонда

(81)

онда

.

(78) қатынасын қолданып,

(82)

(81) мен (82)- дегі Е (r,t) және В(r,t) аргументінен тәуелді, толқын координат басынан радиус бойынша таралады. Тежеу бойынша Е мен В f функцияға пропорционал азаяды. Бірақ сфераның толқын ұқсастығы толық емес, (81) мен (82) сфералық симметрияға ие емес, әр түрлі бағыттар бойынша өріс қарқындылықтары бірдей емес.

Жазық толқын үшін секілді Е, В, n оң үштікті құрайды. модульдер арасындағы байланыс тұтас толқын үшін секілді бірдей болады. Бұл пен А1 потенциалдар қатынасының дұрыстығы жөнінде мәліметті нақтылайды. Сәулелену шарты кезінде ғана белгілі орынға ие болады. Толқындық өріс егер -уақыттың периодтық функциясы болғанда периодты болады. Мысалы, дипольді моменттің уақыттан гармоникалық тәуелділігі кезінде жиілік бойынша сәйкес келетін монохромат толқын сәулеленеді.

берілген бағытқа қатысты (82) өрістің кеңістік таралуын қарастырайық. Оz осі векторы бойынша бағытталсын. Онда:

.

Ендеше, Е векторы және n векторлары арқылы өтетін меридиан жазықтығында жатыр. Егер er, eo, el бірлік векторларының үштігін пайдалансақ, онда

(83)

.

(83) формулалары сәулелену максимумы перпендикуляр жазықтығында жатыр. Өріс осьтік симметрияға ие.

Берілген формулаға сәйкес энергия ағынының тығыздығы .

. (84)

Уақыт бірлігіндегі барлық бағыт бойынша энергия ағыны немесе сәулелену қуаты . Есептеуді сфералық координатада жүргізген ыңғайлы.

. (85)

Электромагнитті толқынды сәулелендіретін жүйені сәулелену қарқындылығы деп аталатын шама сипаттайды. Анықтама бойынша қарқындылық- бұрышы арқылы немесе кейбір ауданы арқылы өтетін энергия ағыны. Элементар аудан үшін:

. (86)

Ендеше, жүйемен сәулеленетін қуат - сәулеленудің толық қарқындылығы.

Магнит дипольді сәулелену.

Электр дипольді және магнит дипольді потенциалдар үшін өрнектерді қойып, олардың модульдерінің қатынастары -ға тең екенін көрсетеді. кезінде қарқындылығы бойынша электр дипольді сәулелену магнит дипольді сәулеленуден көптеген ретке көп. Бірақ кезінде (80) магнит дипольді сәулелену ерекше роль атқарады..

Е мен В-ні табамыз.

(87)

.

Екінші қосындыны болғандықтан алып тастауға болады

(88)

Енді сфералық толқынмен қайта кездесеміз. Бөлшектің бөліміндегі с- қа қарамастан, магнит дипольді сәулелену жоғары кезінде маңызды бола алады. Бұл үлкен және тез өзгеретін тоқ жағдайында орын алады.

Әдебиеттер:

  1. Зубов В.И. Колебания и волны. Л.: ЛГУ, 1989. .

  2. Ландау Л.Д., Лифшиц Е.М. Теория поля. М.: Физматгиз, 1962.

  3. Либов Р. Введение в кинетическую теорию. М.: Мир, 1974.

  4. Лоусон Дж. Физика пучков заряженных частиц. М.: Мир, 1980.

  5. Новожилов Ю.В., Яппа Ю.А. Электродинамика. М.: Физматгиз, 1978.

  6. Смайт В. Электростатика и электродинамика. М.: ИЛ, 1954.

  7. Фейнман Р., Лейторн Р., Сэндс М. Фейнмановские лекции по физике. М.: Мир, 1967. Т. 4,5.

Соседние файлы в папке Теория электромагнитного поля_каз