Пытанні да заліку па дысцыпліне “беларуская мова. Культура маўлення”
Моўныя сем’і і групы моў. Беларуская мова сярод іншых моў свету.
Гістарычныя этапы развіцця беларускай мовы.
Славутыя беларускія мовазнаўцы.
Лексіка паводле значэння.
Лексіка паводле ўжывання.
Лексіка паводле паходжання.
Праблемы беларуска-рускай інтэрферэнцыі ва ўмовах білінгвізму.
Асаблівасці марфалагічнай інтэрферэнцыі.
Асаблівасці сінтаксічнай інтэрферэнцыі.
Спецыфіка і асаблівасці тэрміналагічнай лексікі.
Сутнасць паняццяў “спецыяльная лексіка”, “тэрмін”, “тэрміналогія”, “прафесійная лексіка”, “наменклатурная назва”.
Асаблівасці перакладу тэрміналагічных словазлучэнняў.
Прадуктыўныя спосабы словаўтварэння ў беларускай тэрміналогіі.
Агульная характарыстыка навуковага стылю.
Стылістычныя сродкі навуковага стылю.
Мова і маўленне. Адрозненні.
Навуковы тэкст: структура і моўнае афармленне.
Навуковы тэкст: прынцыпы разгортвання і сціскання інфармацыі.
Сістэма жанраў навуковай літаратуры.
Кампазіцыйна-змястоўная і лінгвістычная арганізацыя анатацыі.
Рэферат як жанр навуковай літаратуры.
Асаблівасці складання тэзісаў.
Жанр рэзюмэ і яго асаблівасці.
Справавыя лісты. Прызначэнне, правілы афармлення.
Афіцыйна-справавы стыль.
Паняцце дакумента. Віды дакументаў.
Асаблівасці нацыянальнага моўнага этыкету.
Спецыфіка безэквівалентнай лексікі.
Культура маўлення. Сутнасць. Складнікі.
Беларуская графіка. Гістарычныя звесткі.
|
| |||
|
Электронны вучэбна-метадычны комплекс па дысцыпліне “БЕЛАРУСКАЯ МОВА : КУЛЬТУРА МАЎЛЕННЯ” для студэнтаў дзённай, завочнай, вячэрняй і дыстанцыйнай формаў навучання вышэйшых навучальных устаноў. |
| ||
|
| Об авторах | |||
|
|
|
| |
І.В. Наўроцкая,
выкладчык кафедры агульнаадукацыйных дысцыплiн установы адукацыі “Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт інфарматыкі і радыёэлектронікі”
В.Я. Ляўкевіч, тэхнічная падтрымка
інжынер кафедры агульнаадукацыйных дысцыплiн установы адукацыі “Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт інфарматыкі і радыёэлектронікі”
|
(С) БГУИР |
1[1]Кірыліца – старажытная славянская азбука, якая была створана ў 863 г. і названа ў гонар першага славянскага асветніка Кірыла
2[2] 1 тыс. да н. э. у выніку каланізацыі грэкамі Італіі з грэчаскім пісьмом пазнаёміліся розныя народы Італіі, у тым ліку і этрускі (VІІ ст. да н. э.). Ад этрускаў яно стала вядома лацінам – італійскаму племені, якое заснавала Рым. У VІ ст. да н. э. лаціны на аснове грэчаскага пісьма стварылі свой алфавіт – лацініцу.
3[3] Міжмоўныя амонімы - словы, сугучныя ў розных мовах, але маюць розныя значэнні.
4[4] Падрабязней пра гэта гл. у раздзеле “Лексіка паводле паходжання”.
5[5] Адметнасці ўтварэння дзеепрыметнікаў і дзеепрыслоўяў разгледжаны ў раздзеле “Марфалагічныя асаблівасці”
6[6]Для даведкі: носительпа-беларускуносьбіт
7[7] Назоўнік лебедзь і ў беларускай, і ў рускай мовах мужчынскага роду. Таксама супадае форма роду ў слова глазура, слодыч – назоўнікі жаночага роду: шакаладная глазура, прыемная слодыч
8[8] Выключэнне складаюць навуковы і афіцыйна-справавы стылі, дзе такія дзеепрыметнікі ўжываюцца: кантралюючая асоба, кіруемы працэс, бягучы год, даследуемая праблема і інш.
9[9] Тады гэта называецца палілог
10[10] У гэтых адносінах узгадайце псеўданім беларускай пісьменніцы Алаізы Пашкевіч
11[11] Дадатковыя звесткі пра падстылі навуковага стылю гл. у раздзеле “Сістэма жанраў навуковай літаратуры”
12[12]Падрабязней гл. у раздзеле “Мова і маўленне”.
13[13]Гл. правілы афармлення простай мовы.
14[14] Таксама гл. папярэдні раздзел
15[15] Падрабязней пра функцыянальныя стылі беларускай мовы гл. раздзел 4.
16[16] Пра прафесіяналізмы гл. падрабязней у раздзеле “Лексіка паводле сферы выкарыстання”.
17[17] Пра спецыфіку выкарыстання суфікса -ір- гл. у раздзеле “Словаўтваральныя асаблівасці”
18[18] Пра неўласцівыя суфіксы і словаўтваральныя фарманты беларускага тэрмінаўтварэння і іх асаблівасці перакладу на беларускую мову гл. там жа.
19[19]Манаграфія – навуковая праца, прысвечаная ўсебаковаму даследаванню адной тэмы, праблемы.
20[20]У раздзеле “Формы і тыпы маўлення”.
21[21] Дакумент – тэкст, які рэгламентуе дзеянні людзей, адпаведным чынам складзены і зацвержданы, валодае юрыдычнай сілай.
22[22]Нормы беларускай літаратурнай мовы разгледжаны ў раздзеле “Нарматыўнае беларускае маўленне”.
23[23] Прыказкі і прымаўкі
24[24] Падрабязна гл. раздзел “Нарматыўнае беларускае маўленне”