Tipovye_kontrolnye_zadania_s_otvetami_mat
.pdfТиповые контрольные задания с ответами при изучении дисциплины
Б2.01 Математика
При подготовке бакалавров направления 09.03.01 «Информатика и вычислительная техника» по дисциплине Б2.01 «Математика» типовые контрольные задания разработаны применительно к темам лекций и вопросам практических занятий.
КР: "Линейная алгебра и аналитическая геометрия".
Примерные задания на контрольную работу:
Задача 1.
По координатам вершин пирамиды A1 A2 A3 A4 найти: 1) длины рѐбер A1 A2 и A1 A3 ; 2) угол между рѐбрами A1 A2 и A1 A3 ; 3) площадь грани A1 A2 A3 ; 4) объѐм пирамиды; 5) уравнения прямых A1 A2 и A1 A3 ; 6) уравнения плоскостей A1 A2 A3 и A1 A2 A4 ; 7) угол между плоскостями A1 A2 A3 и A1 A2 A4 .
Задача 2.
Дана система трѐх линейных уравнений с тремя неизвестными. Требуется: 1) найти еѐ решение с помощью формул Крамера; 2) записать систему в матричной форме и решить еѐ средствами матричного исчисления, при этом правильность вычисления обратной матрицы проверить, используя матричное умножение.
Задача 3.
Определить собственные значения и собственные векторы матрицы третьего порядка.
Задача 4.
Составить уравнение прямой, проходящей через точку В(-6,-4) перпендикулярно прямой, проходящей через точки А(-10,-1) и С(6,1).
Задача 5
Определить взаимное расположение прямой и плоскости в пространстве, если есть точка пересечения, найти еѐ координаты.
Задача 6
По каноническому уравнению эллипса найти: полуоси, фокусы, эксцентриситет, уравнения директрис, центр кривой.
|
РЕШЕНИЕ ТИПОВЫХ ЗАДАЧ |
|
|
|||
Пример 1. |
По координатам |
вершин |
пирамиды A1 (3; 2;2) , |
A2 (1; 3;1) , |
||
A3 (2;0;4) , A4 (6; 4;6) |
найти: 1) длины рѐбер A1 A2 |
и A1 A3 ; 2) угол между рѐбрами |
||||
A1 A2 и A1 A3 ; 3) |
площадь |
грани |
A1 A2 A3 ; 4) |
объѐм пирамиды |
A1 A2 A3 A4 ;5) |
|
уравнения прямых A1 A2 и |
A1 A3 6) уравнения плоскостей A1 A2 A3 |
и |
A1 A2 A4 ; 7) |
|||
угол между плоскостями A1 A2 A3 и A1 A2 A4 . |
|
|
|
|||
Решение: |
|
|
|
|
|
|
1) Находим векторы A1 A2 и A1 A3 : A1 A2 (1 3)i ( 3 ( 2)) j (1 2)k 2i j k ;
|
A1 A3 (2 3)i (0 ( 2)) j (4 2)k i 2 j 2k . |
Длины этих векторов, т.е. длины |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
рѐбер |
A A |
|
|
и |
|
|
|
|
A A |
, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
таковы: |
|
|
|
|
|
|
A A |
( 2)2 ( 1)2 ( 1)2 6 ; |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
A A |
|
( 1)2 |
(2)2 |
(2)2 |
3. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
1 |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2) Скалярное произведение векторов A1 A2 и A1 A3 |
|
равно: |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
A1 A2 A1 A3 |
( 2) ( 1) ( 1) 2 ( 1) 2 2 , а косинус угла между ними: |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
cos |
|
|
|
A1 A2 A1 A3 |
|
|
|
2 |
|
0,27 . |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
A1 A2 |
|
|
|
A1 A3 |
|
3 6 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
Отсюда следует, что – |
тупой угол, |
равный arccos0,27 1,85 рад с |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
точностью до 0,01. Это и есть искомый угол между рѐбрами A1 A2 и A1 A3 . |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
3) |
Площадь грани |
|
A1 A2 A3 |
равна |
|
|
|
половине |
|
|
|
площади параллелограмма, |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
построенного на |
векторах |
|
|
A1 A2 |
|
|
|
и |
|
A1 A3 , т.е. |
половине модуля векторного |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
i |
|
|
|
j |
|
|
|
|
k |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
произведения этих векторов: A1 A2 A1 A3 |
|
2 |
|
1 |
|
1 |
5 j 5k . |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
2 |
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
Здесь определитель вычисляется с помощью разложения по первой |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
5 |
2 |
. |
|
|
|
|||||||||||
строке. Следовательно, S |
A A A |
|
|
|
|
A A A A |
|
|
|
|
52 ( 5)2 |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
1 |
2 |
|
|
|
1 3 |
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
2 |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
4) |
Объѐм V пирамиды равен |
1 |
|
|
|
|
объѐма параллелепипеда, |
построенного на |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
векторах A1 A2 , |
A1 A3 , |
A1 A4 . Вектор A1 A4 3i 2 j 4k . |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
2 |
1 |
1 |
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
mod |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
mod( 30) 5. |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
V |
|
A A A A A A |
|
|
|
2 |
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
6 |
|
|
1 |
2 |
1 |
3 |
1 |
4 |
|
|
|
6 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
2 |
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
5) Составить уравнение прямой, проходящей через точки A1 (3; 2;2) и A2 (2;0;4) . |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
Решение: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
Используя формулу канонического уравнения прямой, получаем |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
x 3 |
|
y ( 2) |
|
z 2 |
|
, |
|
x 3 |
|
y 2 |
|
z 1 |
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
2 3 |
|
|
|
0 ( 2) |
|
4 2 |
|
|
|
1 |
2 |
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6) Если даны три точки А1(x1; y1; z1), А2(x2; y2; z2) и А3(x3; y3; z3), то
уравнение плоскости, проходящей через три точки находится по формуле:
x x1 |
y y1 |
z z1 |
|
|||
|
||||||
x2 |
x1 |
y2 |
y1 |
z2 |
z1 |
0 |
x3 |
x1 |
y3 |
y1 |
z3 |
z1 |
|
Составить уравнение плоскости, проходящей через три точки А1 , А2 ,А3.
Решение:
|
|
х 3 |
|
|
|
у 2 |
|
|
|
z 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
1 3 |
|
|
|
3 2 |
|
|
|
1 2 |
0 , |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
2 3 |
|
|
|
0 2 |
|
|
|
4 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
х 3 |
у 2 |
|
|
z 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
1 |
|
z 2 |
|
2 |
|
1 |
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
2 |
|
1 |
|
|
|
|
1 |
0 , (х 3) |
|
|
( у 2) |
|
|
|
|
|
0 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1 |
2 |
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
1 |
2 |
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
(x 3) 5( y 2) 5 z 2 0 , 0 х 5 у 5z 20 0. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Итак, |
|
уравнение плоскости имеет вид |
|
|
0·х+5у-5z+20=0, где нормаль |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
имеет координаты N(0; 5; -5). |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
7) Угол, образованный двумя плоскостями, находится по формуле |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
cos |
|
N |
N |
|
a a b b c c |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
1 |
|
|
|
|
2 |
|
|
1 2 |
|
|
1 |
2 |
|
1 |
2 |
, где |
|
N |
|
|
и |
|
N |
|
- нормали плоскостей. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
N1 |
|
|
|
|
N2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
N1 |
|
|
N2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
Пример 2. С помощью формул Крамера найти решение системы |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
линейных уравнений: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
2x1 x2 3x3 5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x1 2x2 2x3 17 ; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
x x |
2 |
3x |
3 |
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
Решение: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
Вычислим определитель системы: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
3 |
|
|
|
2 |
|
1 |
9 |
|
1 ( 1)3 1 |
|
1 |
9 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
1 |
|
|
|
2 |
|
|
2 |
|
1 |
3 |
1 |
|
|
26 . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
1 |
|
|
3 |
|
|
|
|
1 |
|
0 |
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
Так как 0 , |
то решение системы может быть найдено по формулам |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Крамера . Для этого найдѐм 1 , |
|
2 , |
3 : |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 |
|
|
1 3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 5 |
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 1 5 |
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
17 |
|
|
2 |
2 |
|
78 , |
|
2 |
|
1 |
|
|
17 |
|
|
|
2 |
|
130 , |
|
3 |
1 |
2 |
17 |
|
52 . |
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
1 |
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
4 |
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
1 |
4 |
|
|
|
||||||
|
Подставляя найденные значения определителей в формулы, получаем |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
искомое решение системы: |
x 1 |
3 , |
x |
2 |
|
2 5 , |
x |
3 |
3 |
2 . |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
Найти решение системы с помощью обратной матрицы. |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Решение: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
1 3 |
|
|
|
|
x1 |
|
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
Здесь |
|
|
A |
|
1 |
|
|
2 |
2 |
|
, X x2 |
, |
B |
|
17 |
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
1 |
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
26, то |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Так как определитель матрицы системы отличен от нуля: |
A |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
матрица A имеет обратную матрицу. Для нахождения обратной матрицы A 1 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
вычислим алгебраические дополнения элементов матрицы A: |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 3 |
|
1 |
|
3 |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
A |
2 2 |
|
8 |
, A |
6 , A |
|
4 , |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
11 |
|
|
|
1 |
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
21 |
|
|
|
1 3 |
|
|
|
|
|
|
31 |
|
|
|
2 |
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
3 |
|
9 , |
|
A |
|
2 3 |
|
7 , |
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
A |
1 2 |
1, |
A |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
12 |
|
|
|
1 |
3 |
|
|
|
|
|
22 |
|
|
1 |
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
32 |
|
|
|
|
|
1 |
2 |
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
A |
|
1 2 |
|
3, |
A |
|
2 1 |
|
1 , |
A |
|
2 |
1 |
|
5 . |
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
13 |
|
|
1 |
1 |
|
|
|
|
23 |
|
|
|
|
|
1 |
|
1 |
|
|
|
|
|
33 |
|
|
1 |
2 |
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
Согласно формуле (9), матрица A 1 , обратная к A, имеет вид: |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
8 |
|
|
6 |
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
A 1 |
1 |
|
|
1 9 |
|
7 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
26 |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
1 |
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
Матричное решение системы имеет вид: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
x |
|
|
|
8 |
6 |
4 5 |
|
|
|
|
|
|
|
78 |
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
1 |
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
x2 |
|
|
|
1 |
9 |
|
|
7 |
|
17 |
|
|
|
130 |
|
5 |
, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
26 |
|
3 |
1 |
5 |
|
4 |
|
26 |
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
x3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
52 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
откуда следует (из условия равенства двух матриц), что x1 3 , x2 |
5 , x3 |
2 . |
|||||||||||||||
|
Пример 3. Определить собственные значения и собственные векторы |
||||||||||||||||
|
|
|
|
1 |
|
6 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
матрицы A |
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Решение: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
Характеристическое уравнение для данной матрицы имеет вид: |
|
|||||||||||||||
|
|
1 |
6 |
|
0 , или |
|
2 |
3 4 0, откуда следует, что матрица A имеет |
|||||||||
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
1 |
2 |
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
два |
собственных |
значения |
1 |
4 |
и |
2 1. Собственный |
вектор |
X 1 , |
|||||||||
соответствующий 1 4 , определяется из системы уравнений вида: |
|
||||||||||||||||
|
(1 4)x1 |
|
6x2 0 |
|
; или |
3x1 |
6x2 |
0 |
; |
|
|
||||||
|
|
|
x1 |
(2 4)x2 0 |
|
x1 |
2x2 0 |
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
которая сводится к одному уравнению x1 2x2 . Полагая x2 |
t , получаем |
|||||||||||||||
решение в виде x1 |
2t , |
|
x2 t . |
Следовательно, первый собственный вектор |
|||||||||||||
есть |
X |
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
t . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Второй |
собственный |
вектор |
X 2 , соответствующий собственному |
|||||||||||||
значению 2 1, определяется из системы уравнений вида: |
|
|
|||||||||||||||
|
(1 1)x1 |
|
6x2 0 |
; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
x1 |
(2 1)x2 0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Эта система уравнений также сводится к одному уравнению x1 3x2 0 ;
полагая |
x2 t , запишем еѐ решение в виде |
x1 3t , x2 |
t . |
Следовательно, |
|||||||||
второй собственный вектор есть X |
|
3 |
t . |
|
|
|
|||||||
2 |
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
Таким образом, матрица A имеет два собственных различных значения |
|||||||||||||
1 4 и |
2 1 и два |
собственных |
вектора, равных |
(с |
точностью до |
||||||||
постоянного множителя) |
X |
|
|
2 |
|
X |
|
|
3 |
t . |
|
|
|
1 |
|
t , |
2 |
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
1 |
|
|
|
Пример 4. В треугольнике с вершинами O(0; 0), A(3; 3), B(–1; 5) найти уравнение стороны AB, медианы AE и высоты OK (а также длину высоты
OK).
Решение. Подставляя в формулу |
|
|
y yB |
|
x xB |
(*) координаты |
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
y A yB |
|
|
|
|
|
x A xB |
||||||||
данных точек, получаем: |
|
y 5 |
|
x ( 1) |
|
|
y 5 |
|
x 1 |
2( y 5) (x 1) . |
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
3 ( 1) |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
3 5 |
|
|
|
|
|
|
|
2 |
4 |
|
|
||||||||||||||
Собирая теперь все в одну сторону, приходим к уравнению стороны |
||||||||||||||||||||||||||||||||
АВ 2y x 9 0 . |
|
Далее, по определению медианы треугольника точка E – |
||||||||||||||||||||||||||||||
середина отрезка BO, поэтому ее координаты можно найти по формуле |
||||||||||||||||||||||||||||||||
xE |
xB xO |
1 0 |
1 |
, yE |
|
yB yO |
|
5 0 |
|
|
5 |
|
. |
|
|
|||||||||||||||||
|
|
2 |
|
|
|
2 |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
2 |
|
2 |
|
|
|
2 |
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
Таким образом, теперь надо составить уравнение прямой, проходящей |
||||||||||||||||||||||||||||||||
через точки A(3; 3) и E(–1/2; 5/2). Подставляем их координаты в (*): |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
y 5 / 2 |
|
x ( 1/ 2) |
|
|
2 y 5 |
|
|
2x 1 |
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
3 5 / 2 |
|
3 ( 1/ 2) |
1 |
|
7 |
|
. |
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
14 y 35 2x 1 7 y x 18 0.
Итак, уравнение медианы AE имеет вид 7 y x 18 0 .
Далее, высота OK – это прямая, проходящая через вершину O
перпендикулярно прямой |
AB. Воспользуемся |
уравнением y y |
1 (x x ) . |
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
k1 |
Угловой |
коэффициент |
k1 |
прямой AB находим из |
уравнения |
2y x 9 0 : |
||||||
y |
1 |
x |
9 |
, |
поэтому |
k 1/ 2 . Тогда имеем |
y 0 |
1 |
(x 0) , и |
уравнение |
|
2 2 |
|
|
1 |
|
|
1/ 2 |
|
||||
|
|
|
|
|
|
высоты OK y 2x .
Теперь найдем координаты K – точки пересечения построенной высоты и прямой AB. Решаем систему уравнений:
|
2 y x 9 0 |
|
|
5x 9 |
|
x 9 / 5 |
|
. |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
y 2x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
y 2x |
|
y 18 / 5 |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
Итак, K(9/5; 18/5). В силу формулы расстояния между двумя точками |
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
| d | |
(x2 |
x1 )2 ( y2 y1 )2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
найдем |
длину |
высоты |
ОК |
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
2 |
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
| OK | |
9 |
|
18 |
|
|
81 324 |
|
|
|
|
81 5 |
|
|
9 |
|
5 |
. |
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
25 |
|
25 |
|
|
25 |
|
|
|
|
25 |
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
Пример 5. Составить уравнения прямых, проходящих через точку A(2,
–3) параллельно и перпендикулярно прямой 2y 4x 5 0 .
Решение. 1. Найдем угловой коэффициент данной прямой: 2y 4x 5 , y 2x 5/ 2 . Поэтому k1 2 . Для составления уравнения прямой, проходящей через A(2, –3) параллельно данной прямой, воспользуемся уравнением y y1 k1 (x x1 ) и тем свойством параллельных прямых, что их коэффициенты
равны: y ( 3) 2(x 2) или y 2x 1 0 .
2.Аналогично действуем при составлении уравнения
перпендикулярной прямой, только используем формулу y y |
1 (x x ) : |
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
k1 |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
y ( 3) |
|
1 |
(x 2) , 2( y 3) x 2 , |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
и окончательно 2y x 8 0 . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
Пример 6. Определить взаимное расположение прямой и |
|
|||||||||||||||||||||||
плоскостей 1 |
и 2 в пространстве, если есть точка пересечения, найти еѐ |
|
||||||||||||||||||||||
координаты: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
: |
x y 2z 4 0 |
|
1 : 5x y z 1 0 , 2 : |
2x z 3 0 |
|||||||||||||||||||
|
|
|
3x y 5z 8 0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
Запишем |
|
|
|
|
канонические |
|
уравнения |
|
|
прямой. |
Находим |
|||||||||||||
|
|
|
i |
j |
k |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
s n1 n2 |
|
1 |
1 |
2 |
3,11,4 . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
3 |
|
1 |
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Полагая |
в |
исходной системе |
|
z 0 |
и складывая |
данные уравнения, |
||||||||||||||||||
получаем |
x 1, |
y 5 . |
Точка M 0 |
1,5,0 |
лежит |
|
на |
данной |
прямой. |
Ее |
||||||||||||||
канонические уравнения имеют вид |
|
x 1 |
|
y 5 |
|
z |
. |
|
|
|
|
|
||||||||||||
3 |
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
11 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
n 5, 1, 1 – нормальный вектор плоскости 1 ; a 3,11,4 |
– направляющий |
|||||||||||||||||||||||
вектор прямой. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
Так как n a 5 3 1 11 1 4 0 , то |
|
|
|
1. Проверим, |
принадлежит ли |
|||||||||||||||||||
|
|
|||||||||||||||||||||||
прямая плоскости |
1 . Для этого подставим точку |
M 0 1,5,0 |
в уравнение |
|||||||||||||||||||||
плоскости 5 1 5 0 1 0, т.е. прямая не принадлежит плоскости. |
|
|||||||||||||||||||||||
Установим |
взаимное расположение |
|
|
прямой |
|
и |
плоскости |
2 . |
||||||||||||||||
n 2,0, 1 |
– нормальный вектор плоскости 2 . |
|
|
|
|
|
|
|
Так как n a 2 3 0 11 1 4 0 , то 2 . Найдем координаты их точки пересечения, для чего перейдем от канонических уравнений прямой к
|
x 3t 1, |
|
|
|
|
параметрическим: |
y 11t 5, . |
Подставив значения |
x, y, z |
в 2 , получим |
|
|
|
z 4t. |
|
|
|
|
|
|
2 3t 1 4t 0 . При |
||
уравнение относительно неизвестного параметра t : |
|||||
t 1 получим |
координаты |
точки пересечения |
прямой |
и плоскости |
|
М 2, 6, 4 . |
|
|
|
|
|
Пример 7. По каноническому уравнению гиперболы |
x2 |
|
y2 |
1 |
|
|
|||
|
64 |
25 |
|
найти: полуоси, фокусы, эксцентриситет, уравнения асимптот и директрис, центр кривой.
|
Каноническое |
уравнение |
гиперболы имеет |
|
вид |
|
x2 |
|
|
y2 |
1 |
|||||||||||||||
|
а2 |
b2 |
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
. Из |
|||||
уравнения имеем: |
|
гипербола с действительной полуосью а 8, |
мнимой |
|||||||||||||||||||||||
полуосью |
b 5 |
|
и |
центром |
в начале |
координат. |
Для |
|
гиперболы |
|||||||||||||||||
справедливо равенство |
b2 c2 |
a2 . |
Поэтому с2 |
b2 a2 64 25 89 , |
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
фокусы F1 |
|
89,0 и F2 |
|
89,0 . Эксцентриситет |
|||||||||||||
c 89 . Следовательно, |
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
гиперболы |
с |
|
|
89 |
8 |
, директрисы |
x a |
|
64 |
|
|
|
|
|
, уравнения |
|||||||||||
|
89 |
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
а |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
асимптот у b |
x |
5 |
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
a |
|
|
8 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
КР: "Предел и дифференциал функции".
Примерные задания на контрольную работу:
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sin 4x 1 cos 2x |
||||||
|
|
|
|
x |
2 |
|
5x 24 |
|
|
|
|
3x |
3 |
4x |
2 |
|
3x |
|
|
|
x 11 3 |
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
1. lim |
|
|
|
2. lim |
|
|
|
|
3. lim |
|
4. lim |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
tg3x sin |
2 |
6x |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
x 2 |
4x 3 |
|
6x3 |
2x 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
x |
3 |
x |
|
x 2 |
|
x 6 2 |
|
x 0 |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
5. lim x 6 |
3x 2 |
6. lim x |
3 |
6x |
2 |
|
12 x 8 |
7. lim 1 4x x |
8. |
lim cosx cos3x |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
x |
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
2 |
|
|
|
x |
3 |
3x |
2 |
4 |
x 0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
x 0 |
|
x |
2 |
|
|
|
|
|||||||||||
|
x 6 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
7 |
2 x |
4 |
3x |
10. lim 5 |
2x |
|
1 |
|
|
11. lim 3x 1 ln 2x 1 ln 2x 1 |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
9. lim |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 2 |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
x 0 arctg3x 2x |
|
x 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
12. Найти производную функции |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
13. Полное исследование функции и построение графика |
y |
x4 |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
x3 1 |
|
|
|
|
РЕШЕНИЕ ТИПОВЫХ ЗАДАЧ
1. Вычислить lim x2 5x 24 ; x 3 x2 4x 3
0
Решение. Неопределенность вида , в чем убедились, подставив х=-
0
3 в числитель и знаменатель. Необходимо в каждом квадратном трехчлене
выделить |
выражение (х+3) 0. |
Разложим |
выражения |
x2 5x 24 |
и |
|||||||||||||||
x 2 4x 3 |
на |
простые |
множители: |
x2 5x 24 (x 3)(x 8) , |
||||||||||||||||
x2 4x 3 (x 3)(x 1) . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
lim |
x2 |
5x 24 |
= lim |
x 3 x 8 |
lim |
|
x 8 |
|
11 |
|
11 |
. |
|
|
||||||
|
|
|
x 3 x 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
x2 |
4x 3 |
|
x 1 |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
x 3 |
x 3 |
x 3 |
|
2 2 |
|
|
|
|||||||||||||
|
2. |
Вычислить lim |
3x3 4x2 3x |
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
6x3 |
2x 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
Решение. |
Неопределенность вида |
|
|
|
Необходимо |
в числителе |
и |
||||||||||||
|
|
|
. |
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
знаменателе найти старшую степень неизвестной величины. В нашем примере старшая степень равна 3, поэтому числитель и знаменатель делим на
|
3 |
4 |
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
x2 |
|
|
|
|
3 |
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
х3. lim |
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
, т.к. по основным теоремам о пределах пределы |
||||||||||||||||
|
|
|
2 |
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6 |
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
6 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
x2 |
x3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
выражений |
|
4 |
; |
|
3 |
; |
2 |
|
|
и |
|
1 |
0 |
при х . |
|||||||||||||||
|
x |
|
x2 |
x2 |
|
x3 |
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
3. |
|
|
Вычислить |
lim |
|
|
x 11 3 |
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
x |
6 2 |
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 2 |
|
Решение. Неопределенность вида 0 .Чтобы избавиться от0
иррациональности, умножим и поделим дробь на выражения, сопряженные числителю и знаменателю( x 11 3)( x 6 2 ):
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 11 9 |
|
|
2 |
|
|
||||||||||||||||||||||
lim |
|
|
x 11 |
x 11 |
|
x 6 |
|
lim |
x 6 |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
x 2 |
|
|
x 11 3 |
|
|
x 6 2 x 6 2 |
|
|
|
x 2 |
|
|
|
x 11 3 x 6 4 |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
x 2 |
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
lim |
|
|
x 6 |
lim |
|
|
|
|
x 6 |
2 |
|
|
4 |
|
|
2 |
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
x 2 |
|
x 2 |
|
x 11 3 |
x 2 |
|
|
x 11 3 |
6 3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
4. Вычислить lim |
sin 4x 1 cos 2x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
tg3x sin 2 6x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
Заменим 1 cos 2x 2sin |
2 |
|
|||||||||||
|
|
Решение. Неопределенность вида |
|
|
|
|
|
|
|
|
x , |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
sinx x, |
tg3x 3x, |
sin4x 4x, sin 2 |
|
6x 6x 2 . Подставим |
в предел |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
lim |
4x 2x2 |
|
lim |
|
|
8x3 |
|
|
8 |
|
|
|
|
|
2 |
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
3x |
36x2 |
108x3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
x 0 |
|
|
|
x 0 |
108 |
|
|
27 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
5. Вычислить lim |
x3 6x2 12x 8 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
x3 3x2 4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
Решение. Неопределенность вида |
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
x 2 x2 |
|
4x 4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
lim |
|
lim |
|
x2 |
|
4x 4 |
lim |
|
|
x 2 2 |
lim |
x 2 |
0. |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
x 2 x2 x 2 |
|
|
x2 x 2 |
|
|
|
2 x 1 |
x 1 |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
x 2 |
|
|
|
x 2 |
|
|
|
x 2 x |
|
x 2 |
|
|
|
6. Вычислить lim x 6 3x 2
x x 6
Решение. Неопределенность вида (1 ). Решение, как правило, сводится к преобразованию функции с последующим применением формулы второго
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
x |
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
lim 1 x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
замечательного предела lim 1 |
|
|
|
e : |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
x |
|
x |
|
x 0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 6 |
|
|
12 |
|
||
|
|
12 |
|
|
3x 2 |
|
|
12 |
|
3x 2 |
|
|
12 |
|
|
|
|
|
3x 2 |
|
||||
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
12 |
|
|
x 6 |
|
|||||||||||||
lim 1 |
|
|
|
|
|
lim 1 |
|
|
|
|
|
|
lim 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
x |
|
x |
6 |
|
x |
|
x |
6 |
|
|
|
x |
|
x 6 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 6 |
|
12 3x 2 |
|
|
12 3x 2 |
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
x 6 |
|
|
|
|
|
36 x 24 |
|
|
||||||
|
|
12 |
|
|
12 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
lim |
|
|
36 |
|
|
|
|
|
|
|
|
x 6 |
|
x 6 |
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
lim e |
|
e |
x |
e |
|||||||
lim 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
6 |
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
7. Вычислить lim 1 |
4x |
2 x |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
x |
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
x 0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Решение. |
2 x |
|
Неопределенность |
|
|
|
|
|
вида |
|
|
(1 ). |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
4 x |
|
|
4 x 2 x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
1 |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
lim |
8 4 x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
1 |
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
lim |
4x |
4 x |
|
|
|
|
|
lim e |
x |
|
|
|
e x 0 |
|
|
|
|
|
|
e8 . |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
x 0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
8. Вычислить lim |
cos x cos3x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
Решение. lim |
|
cos x cos 3x |
2 lim |
sin 2x sin x |
4 lim |
sin 2x |
lim |
sin x |
4 |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
x2 |
2x |
x |
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
x 0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
x 0 |
|
|
||||||||||||||
|
9. |
Вычислить lim |
72 x |
43x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
2x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 0 arctg3x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
Решение. |
Неопределенность вида |
|
|
. Применяя эквивалентность: |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
arctgax ax, ax-1 xlna, получим: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
lim |
|
72 x |
43x |
lim |
49x 1 1 64x |
lim |
49x |
1 |
64x 1 |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
arctg3x 2x |
|
arctg5x 2x |
|
|
|
|
|
5x |
2x |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
x 0 |
|
x 0 |
|
|
|
|
x 0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
49 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
x ln 49 x ln 64 |
|
x ln 49 ln 64 |
|
|
ln |
|
|
|
|
2 |
|
7 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
lim |
lim |
|
64 |
|
ln |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
x 0 |
3x |
|
|
|
|
|
x 0 |
|
3x |
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
3 8 |
|
|
|
|
|
|
|
|
1
10. Вычислить lim 5 2x x 2
x 2
Решение. Неопределенность вида (1 ). Пусть x+2=t, x= t-2 – эта замена 5+2х=5+2(t-2)=5+2t-4=1+2t. После замены переменной приводим предел к вычислению второго замечательного предела.
1 |
1 |
|
|
|||
lim 1 2t |
|
|
lim 1 2t |
|
2 |
e2 . |
t |
2t |
|||||
t 0 |
t 0 |
|
|
11. Вычислить lim 3x 1 ln 2x 1 ln 2x 1
x
Решение. Неопределенность вида ( - ).По свойствам логарифмов
имеем ln 2x 1 ln 2x 1 ln 2x 1 . 2x 1
lim 3x 1 ln |
|
2x 1 |
|
|
|
|
|
|
2x 1 3x 1 |
|
|
|
2x 1 3x 1 |
|
|||||||||||
|
|
|
|
lim |
ln |
|
|
ln lim |
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
x |
|
|
|
2x 1 |
x |
|
|
2x 1 |
|
|
x |
2x |
1 |
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
3x 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 x 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 x 1 |
|
|
6 x 2 |
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
2 |
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 x 1 |
|
|
|
|
|
|||||||
ln lim |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ln |
|
|
|
ln e |
|
3 |
|
||||
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
lim e |
|
|
|
|
||||||||||
x |
|
|
2x 1 |
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
12. Найти производную функции
Решение. По правилу дифференцирования сложной функции: