3020_sp_bio_kaz_2012
.docШығу тегі ортақ қалпында қалады:Сәйкес мүшелер
Шығу тегі, құрылысы, атқаратын қызметі ұқсас жасушалар тобы:Ұлпа
Шығу тегіжәне құрылысы ұқсас емес,бірақ атқаратын қызметі бір мүшелерді не деп атайды:Гомология
Шығу тегінеқарай тамырлар бөлінеді:Негізгі,жанама,қосалқы
Шығыс Үндістан мен Бангладешке індет болып тиген ауру-Кала-азар.
Шылым түтінінің ішінде болады:Улы газ, шаң, қүйе.
Шылым шегу зардабынан болатын өкпе ауруы:Пәле,рак
Шылым шегу, алкогольдің нәтижесі:Қарын жарасы.
Шымтезек мүгінен алынады:Спирт,карбол қышқылы
Шымтезек мүгінің құрылысы:сабақ,жапырақ
Шымтезек мүгінің өлі жасушаларының қызметі:су қорын жинайды
Шын мәнінде итмұрынның көзге тез көрінетін қызыл түсті «жемісі»-жеміске жата ма?Ол не:ойыс гүлтабаны
Шырмалғыш сабақты өсімдік:Құлмақ
Шыршалы орманның үшінші сатысы:қарақат
Шыршаның биіктігі:30-40 м
Шыршаның жасы:120-300
Шыршаның қысқа және үшкір қылқандары түспей бұтақта сақталу мерзімі:6-7жыл
Шыршаның тозаңдануынан бастап тұқымы піскенге дейін қанша уақыт өтеді:2 жылдан астам
Шырынды жапырақтар:Пияз
Шырынды жапырақты өсімдік:Орамжапырақ
Шырынды жеміске жатады-Қызан
Шырынды жемістердің бөлінуі:Жидек,жидек тәрізді,сүйекті
Шырынды жемісті раушангүлді өсімдік:Алма
Шырынды жемісі бар өсімдік-Қызанақ
Шырынды сабақ өсімдік:Кактус
Шытырман орналасады-Ішкі құлақта
Шірнеліктер жататын ұлпа:Бөліп шығарушы
Шіріту бактериялары қалай қоректенеді:Сапротрофты
Ыдырау өнімдерін шығарудың негізгі мүшесі:Бүйрек
Ылғал тапшы аймақтарда өсетін өсімдіктер-Ксерофиттер
Ылғалды жерде өсетін өсімдік жапырақтары:Ірі, қою жасыл түсті
Ылғалды сүйетін дақыл-Күріш
Ылғалы мол жерде өсетін өсімдік-Гигрофиттер
Ылғылды жерде өсетін өсімідік жапырақтары:ірі,қою жасыл түсті
Ыстық елдерде ұйқы ауруын таратушы-Трипаносома
Ыстықтан, қайнаған су мен ыстық темір, от және химиялық заттардан болады-Күйік.
І І-ші жыныстық белгілердің реттелуі:жыныс гармоны арқылы
Ілкіаңдар класс тармағына жатады:түрпі,үйректұмсық
Інжугүлдің түрі өзгерген жер асты өркені:Тамырсабақ.
Ірі ядросы бар , ақ түсті қан жасушалары:Лейкоциттер
Ірі жасуша:жұмыртқа клеткасы
Ірі жүйелік топтардың (тип, класс, отряд) қалыптасу процесі-Макроэволюция
Ірі қауырсындардың теріге еніп тұрған бөлігі-Қаламша
Ірі малда қарасан ауруын тудыратын қансорғыш жәндік:сона
Ірі масақ бидайдың пайда болуына не себеп:Хромосомдық мутация
Ірі табиғи құбылыстарды бақылау мониторингі:Ғарыштан бақылау
Ірі ядролы,түссіз қан клеткалары:Лейкоциттер
Ірі ядросы бар,ақ түсті қан жасушалары:Лейкоциттер
ІҮ-ҮІ мойын омыртқаларында орналасқан-Көмей.
Ішек қуыстыларда бүршіктенуден пайда болған жас ағзаның ересегінен бөлінбеуі:қызыл маржанда
Ішек сөлі ерітінді күйге айналдырады:Барлық органикалық заттарды.
Ішек, қантамыр қабырғаларын құрайтын ұлпа-Бірыңғай салалы бұлшықет.
Ішек-қарын ауруларына жататыны:Дифтерия
Ішек-қарын ауруларына жататыны:холера
Ішек-қарын ауруларының бактерия қоздырғыштары:ет тағамдары
Ішек-қарын ауруларының жұғу жолдары:Ауру адамның заты арқылы
Ішек-қарын ауруларының қоздырғыштар таралуына себепші-шыбындар.
Ішекқуысты жәндіктер типінің кластары-3.
Ішекқуыстылар типіне жататын жәндіктер:көпжасушалылар
Ішекқуыстылар типінің өкілі:Тұщы су гидрасы
Ішекқуыстыларға жатпайды:Бодо
Ішекқуыстыларға тән қасиет:сәулелі-симметриялы
Ішекқуыстыларда қорғаныш қызметін атқаратын жасушалар:атпа
Ішекқуыстыларда эктодерма қабатының қызметі:Жабын және қозғалыс қызметін атқарады
Ішекқуыстыларда энтодерма қабатының қызметі:Асқорыту және қозғалыс қызметін атқарады
Ішекқуыстылардың атпа жасушалары тән тек:Барлық ішекқуыстыларға
Ішекқуыстылардың денесі- екі қабатты.
Ішекқуыстылардың дернәсілі:Планула.
Ішекқуыстылардың еркін жүзетін, кірпікшелі дернәсілі:Планула
Ішекқуыстылардың ертедегі шоғырлы бір жасушалардан шыққандығын көрсететін дәлелдемелер- бір ғана ұрықтанған жасушадан дамуы.
Ішекқуыстылардың жалпы саны-9 мың.
Ішекқуыстылардың жүйке жасушалары:жүйке өрімін түзеді
Ішекқуыстылардың эктодермалық қабатында жоқ:Безді жасушалар
Ішекқұрттармен күрес шараларын зерттеген:К.И. Скрябин.
Ішекте өмір сүретін паразиттер:Эндопаразиттер
Ішектің қабырғасындағы сілемей қабықшаны бүлдіріп, жара қылады:Қантышқақ амеба
Ішкі және сыртқы белгілердің жиынтығы:фенотип
Ішкі және сыртқы секреция бездерінің қызметін қатар атқарады-Ұйқы безі
Ішкі қабаты етті,қалың,шырынға толы жемістер:Мандарин,апельсин
Ішкі қаңқасы және омыртқа жотасы болмайтын жануар:Қарапайым.
Ішкі құлақ қуыстар мен иірімделген өзектер тұрады:сүйекті шытырманнан
Ішкі құлаққа жатады-Қуыстар мен иірім өзекшелері
Ішкі құлақтағы қуыстар мен иірімөзекшелерден тұратын күрделі жүйе-Шытырман
Ішкі мүшелердің қозғалысын қай ұлпа жүзеге асырады:Бірыңғай салалы бұлшық ет ұлпасы
Ішкі секреция бездері дегеніміз:арнаулы өзегі бар,сол арқылыл заттар дененің,мүшелердің қуысына бөлінеді
Ішкі секреция бездері не өндіреді:гормон
Ішкі секреция бездері:гипофиз,эпифиз,қалқанша безі,тимус,қалқанша маңы безі,бүйрек үсті безі
Ішкі секреция бездері:Өзегі жоқ.
Ішкі секреция бездері-қосалқы без (гипофиз).
Ішкі секреция бездеріне жатады:Эпифиз,гипофиз,қалқанша,бүйрек үсті бездері,тимус
Ішкі секреция бездеріне тән белгі:гормондары қанға бөлінеді
Ішкі секреция бездерінен бөлінетін биологиялық белсенді зат-Гормон
Ішкі секреция бездерінен бөлінетін сұйықтық:Гормондар
Ішкі секреция бездеріненгормондардың бөлінуін реттейді-Орталық жүйке жүйесі
Ішкі секреция бездерінің әсерінен болатын ауруларды емдейтін дәрігер-Эндокринолог
Ішкі секреция бездерінің биологиялық активті(әрекетшіл) заттары қалай аталады:гормон
Ішкі секреция бездерінің бөлетіні:Гормон
Ішкі секреция бездерінің жұмысын реттейтін ми бөлігі:аралық ми
Ішкі секреция бездерінің жұмысына байланысты қандай ауруда науқастың ұлпасында тотығу процестері бәсеңдеп,дене температурасытөмендейді,жүректің жиырылуы ырғағы-баяулап денесі тола бастайды және жүйке жүйесінің қозғыштығы кемиді:Микседема ауруында
Ішкі секреция бездерінің қызметін реттейтін орталық орналасқан орнын көрсетіңіз:Аралық мида
Ішкі секреция безі:Гипофиз
Ішкі секреция безін ата:Қалқанша безі
Ішкі ұрық қабаты:Энтодерма
Ішқұрт ауруының алдын алу-Тазалық сақтау
Ішқұрттардан пайда болатын аурулардың алдын алу –Барлық гигиеналық шараларды сақтау.
Іші қуыс түтік-Көмей.
Іші қуыс,тығыз заттан тұратын, ұзын сүйек:жілік
Ішімдік суда иондық жетіспеуі қай бездің қызметін төмендетеді:Қалқанша без
Ішімдіктің әсерінен жүйке жасушалары-Әлсірейді, әрі тез тозады.
Ішінде бір ғана тұқымы бар шырынды жеміс-Сүйекті
ІІ-ші жыныстық белгілердің реттелуі:жыныс гормоны арқылы
Э.Геккель мен Ф.Мюллердің биогенетикалық заңының мағынасы:Онтогенез дегеніміз-филогенезді қысқаша қайталау
Эвглена жануарлардың қай типіне жатады:Талшықтылар
Эволюция барысында пайда болған көбеюдің ең соңғы түрі:Жынысты
Эволюция барысында тұқымбүр неден пайда болады:Гаметангийден
Эволюция дегеніміз:Тірі табиғаттың кері қайтпайтын,белгілі мөлшерде алға қарай бағытталған тарихи дамуы
Эволюция процесіндегі қай саты микроэволюцияны көрсетеді:Жаңа деңгейлердің ароморфоз арқылы пайда болуы
Эволюциялық өзгерістердің құрылым деңгейлерін күрделендіретін бейімділік:Ароморфоз.
Эволюциялық процестің өлшем бірлігі:Түр
Эволюциялық теориясының дамуында А.Н.Северцев еңбегінің орны:Ағзалар онтогенезіндесол түрдің тарихи дамуы(филогенезі)қысқаша қайталанатынын дәлелдеді
Эволюциялық ілімнің алғаш негізін қалаушы:Ж.Б.Ламарк.
Эволюциялық ілімнің негізін қалаушы ғалым:Ч. Дарвин.
Эволюциялық эмбриологиялық дәлелдемелеріне жататындар:биогенетикалық заң
Эволюцияның қандай бағыты мына белгілермен сипатталады:Араморфоз
Эволюцияның қозғаушы күшіне жатпайтыны:Бейімделушілік.
Эволюцияның нәтижесі емес:Ағзаның ортаға бейімделушілігі
Эволюцияның эмбриологиялық дәлелдемелеріне жататындар:Биогенетикалық заң.
Эволяцияның негізгі қозғаушы күші не болып есептеледі:Табиғи сұрыпталу
Экожүйе терминін 1935 жылы ғылымға енгізген-А.Тексли
Экожүйе:түрлердің тұрақты деңгейі
Экожүйеде түзілетін өсімдіктер мен жануарлар түрінің саны:Түр алуан түрлілігі
Экожүйенің негізгі қасиеті:Өздігінен реттелу
Экология дегеніміз :тірі ағзалардың сыртқы ортамен өзара байланысы
Экология терминін енгізген ғалым-Э. Геккель.
Экологиялық білімді игере отырып, табиғат қорларын тиімді пайдалануға жол ашу-Экологиядық сауаттылық
Экологиялық күрделі міндеттердің бірі:Халықаралық стандартқа сай ауыз сумен қамтамасыз ету
Электрондық микроскоп:Руска,Кноль
Эмбриология ғылымы:организм ұрығының дамуын зерттейді
Эмоциалық еске жатпайды:Ренжу
Эмоция:Қуану
Эндокриндік без ретінде инсулин бөледі,ал сыртқы секреция безі ретінде ас қорыту сөлін бөледі,ол қай без:Ұйқы безі
Эндокриндік бездерге тән белгі:Гормондар қанға бөледі
Эндокринология ғылымы зерттейді.Бездерді.
Эндопаразит ретінде сиыр цепенінде қандай белгілер тән:Асқорыту жүйесінің жойылуы
Эндоплазмалық тор бөлінеді:түйіршікті,тегіс
Эндоплазмалық тор:Портер
Эндоплазмалық торды алғаш рет ашқан ғалым:К.Портер
Эндоринология ғылымы зерттейді:Бездерді
Эндосимбиоз сай келетін кезең-Ү.
Эндосперм жасушаларында хромосомалардың жиынтығы қанша:3n
Эндоспермді жемісқабы бар,тұқымқауызымен біріккен:Дара жарнақты тұқым
Эндотермадан қандай мүшелер дамиды:Өкпе және қарын асты безі
Эндоцитозға қарама-қарсы процесс:Экзоцитоз
Энергетикалық алмасу қандай процесс:жасушада органикалық заттардың энергия бөле тотығуы
Энергетикалық алмасу процесінің оттектік кезеңі қалай аталады:Гликолиз
Энергетикалық алмасу:АТФ синтезі.
Энергетикалық алмасудың екінші сатысында глюкоза неге ұшырайды:СО2 және Н2О-ге дейін тотығу
Энергетикалық алмасудың қай кезеңінде АТФ-тің молекуласы синтезделеді:Бірінші кезеңінде(дайындықта)
Энергетикалық алмасудың қай кезеңінде бір молекула глюкоза ыдырағанда АТФ-тің 38 молекуласы синтезделеді:2-ші және 3-кезең
Энергетикалық нуклеотид:АТФ
Энергия айналымындағы универсалды зат:АТФ
Энергия заты»:Энергитикалық нуклеотид.
Энергия көзі-АТФ молекуласын және нәруыз,РНҚ молекулаларын синтездеуші органоид:Митохондрия
Энергияның пирамидалық заңы бойынша,экологиялық пирамиданың бір трофикалық деңгейінен энегия ІІ-шісіне өтеді,егер деңгейі:10%-тен аспаса
Энергиясы мол органикалық заттардың ыдырауы-катоболизм
Энтодерма:ішкі ұрық жапырақшасы
Энтомология не туралы ғылым:Бунақденелілер
Энцефалит ауруын жұқтырушы жәндік-Тайга кенесі
Эпидермис қабаты түзілген:беткі қабаты өлі жасушалардан тұратын көп қабатты эпителийден
Эпидермис қабатын түзетін ұлпа:Эпителий
Эпидермистің қалыңдығы-4 мм.
Эпителий ұлпасы пайда болатын ұрық жасушалары: Эктодерма.
Эпителий ұлпасы:денелер мен ішкі мүшелердiң жабындысы, бездер.
Эпителий ұлпасының құрамына кіреді:безді жасушалр
Эпителий ұлпасының қызметі- Қорғаныш, зат алмасу.
Эпителий ұлпасының қызметі:Қорғаныштық
Эритроцит жасушаларының пішіні;Домалақ
Эритроцит құрамына кіретін химиялық элемент:темір
Эритроциттер бұзылады:бауырда және көк бауырда
Эритроциттер жасалады:жілік майы мен кемікте
Эритроциттер мен сперматозоид құрылысын 1683 ж. жан – жақты зерттеген:А.Левенгук
Эритроциттер түзіледі:Сүйектің қызыл кемігінде
Эритроциттерді бұзады, сөйтіп оттегін нашар тасымалдайтын зат-Алкоголь
Эритроциттердің бұзылуы:Бауыр мен көк бауырда.
Эритроциттердің негізгі міндеті:Оттегін өкпеден ұлпаларға және көмірқышқыл газын денедегі ұлпалардан өкпеге тасымалдау
Эритроциттердің өмір сүру ұзақтығы құрайды(тәулікте):100-120
Эритроциттердің түзілуі:Сүйек кемігінде, жілік майында
Эритроциттердің тыныс алуға қатысуы:120
Эритроциттің қызметі:оттегін тасым
Эритроциттің қызметі:оттегін тасымалдайды
Эрфурттегі халықаралық көрмеде күміс медальға ие болған пияз тұқымдасының іріктемесі: «Дүнген-56»
Эукариоттар дегеніміз-Ядросы болатын ағзалар.
Эукариоттарға жататындар-Амебалар
Эукариотты жасушаға берілген сипаттамадағы дұрыс жауапты табыңыз:Ядросы болады
Эукариотты жасушаларға тән емес белгі:Барлық эукариоттар-біржасушалы ағзалар
Эфолюциялық ілімнің алғаш негізін қалаушы:Ж.Б.Ламарк
Ява аралынан питекантроп адамын тапқан:Эжен Дюбуа
Ядро мембранасының (жарғақшасының) барлық қуысын толтырып тұратын зат:Ядро шырыны.
Ядро-Жасушаның реттеуші орталығы
Ядролық сынақ өткізуге мораторий жариялаған тұлға-Н.Назарбаев.
Ядроның бөлімінде орналасқан ДНҚ молекуласы:Хромосомада.
Ядроның бөлінуінің қай типіне төрт гаплоидты жасушалар түзіледі:Мейоз
Ядроның құрылымы-Кариоплазма.
Ядроның сыртын цитоплазмадан бөліп тұратын жарғақша саны-2
Ядросы бар, ақ түйіршікті қан жасушасы:Лейкоциттер
Ядросы жоқ,қызыл түсті қан жасушалары:Эритроциттер