Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:

обл_биол_практика_11_класс_каз_2014

.doc
Скачиваний:
95
Добавлен:
18.02.2016
Размер:
1.04 Mб
Скачать

«ДАРЫН» РЕСПУБЛИКАЛЫҚ ҒЫЛЫМИ-ПРАКТИКАЛЫҚ ОРТАЛЫҒЫ

Облыстық олимпиада.

1 Төменде адам қаңқасының кейбір сүйектер типтері мен олардың байланысу түрлері берілген .

Есеп №2.

ДЕНЕ аумағы мен мүшелері

Симпатикалық ЖЖ

Парасимпатикалық ЖЖ

Есеп № 3. Кестеде өсімдіктердің құрылысының кейбір элементтері және оларда жүзеге асатын процестерге сипаттама берілген.

Есеп№ 4. Мына төмендегі мысалға келтірілген өсімдіктердің мүшелерінің түр- өзгерістерін табыңдар.(13 Ұпай)

Түрөзгерістер

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

Мүшелер

Мысалдар

Есеп№5. Суретте бунақденелілердің өкілдерінің аяқтарының түрлері берілген ( А-Ж).

5.1 Жоғарыда суретте берілген бунақденелілер аяқтарының бөліктерін (1-5 сандарымен белгіленген) дұрыс анықтаңдар.(2.5 Ұпай)

Сирақ _______ Сан _________

Жамбас _______ Табан _________

Ұршық _______

5.2.Бунақденелілер аяқтарының құрылысының ерекшеліктері:

5.3.Бунақденелілер өкілдері:

5.4.Әр бунақденелілерге тән(өкілдері 1-5 сандармен белгіленген) аяқтарының қызметтерін ( А–Е)және оларға тән аяқтар құрылысының ерекшеліктерін(а-е) табыңдар.(5 Ұпай)

Аяқтарының қызметтері

Бунақденелілер өкілдері

Аяқтар құрылысының ерекшеліктері

А. Қазу

В. Қорегін ұстап алу

С. Секіру

Д. Жүру

Е. Жүзу

Есеп № 6. Суреттегі тамырдың көлденең кесіндісін мұқият қараңыз .(4 Ұпай)

Кестедегі жауап кодтарын (1 – 18) суреттегі әріптермен таңбаланған (A - H) тамыр бөліктерімен сәйкестендіріңіз.

No.

бөліктері

No.

бөліктері

1

Гиподермис

10

Склеренхима

2

Эпителиалды клетка

11

Каспари белдемшелері

3

Ксилемдік паренхима

12

Орталық вакуоль

4

Эпилермис клеткасы

13

Флоема паренхимасы

5

Ксилема талшықтары

14

Перицикл

6

Тамыр талшықтары

15

Серіктес клеткалар

7

Экзодермалды клеткалар

16

Флоэмалық талшықтар

8

Ксилема түтіктері

17

Эндодермалды клеткалар

9

Қабықтың паренхималық клеткасы

18

Колленхималық клеткалар

Жауап кестесі :

A

B

C

D

E

F

G

H

Есеп№ 7. (8 Ұпай)Суретте адамның қанайналу жүйесінің схемасы берілген. Қанайналу жүйесінің кейбір аудандары сандармен белгіленген.мұқият қарап, төмендегі сұрақтарға жауап беріңіздер.(Сұрақтар ханындағы бос сызықтарға сәйкес келетін жауап сандарын қойыңыздар)

Дұрыс жауапты кестеге енгізіңдер:

А – артериялар; Б – капиллярлар; В – веналар.

А

Б

В

1

Бұлшық ет ұлпалары

2

Зат алмасу қызметін іске асырады

3

Қан ағымына қарсы жалпылама төтеп бере алады

4

Эпителиймен қапталған

5

Жүректен қанды басқа органдарға тасымалдайды

6

Кейбіреуінде қақпақшалары болады

7

Сиппатикалық нерв талшықтарының әсерінен тарылады

8

Қан ағымының жылдамдығы төмен

9

Бүйректе олардың барлығы немесе кейбіреуі артериальды қанды

10

Көз бұршағында ол болмайды

Есеп№ 8 (6 Ұпай). Қанның ұюына (тромбаның түзілуіне)қажетті компоненттерді схемаға енгізіңдер:

1

2

3

4

5

6

Ұюдың факторлары


Есеп №9. (8 Ұпай) Балықтар сулы ортаға бейімделген. Олар судың әртүрлі тереңдіктерінде (бетінде, ортасында, түбінде) және арнайы аймақтарда (балдырлар қопасында, жартастар жықпылдарында) мекендеуі мүмкін. Олардың жүзу жылдамдықтары да, олардың дене морфологиясына тәуелді болуы мүмкін. Суретте көрсетілген балықтардың (A - H) мекендейтін аймақтарын, сонымен қатар екі ең жылдам және екі ең баяу балықтарды анықтаңыздар (8 Ұпай).

Су тереңдіктері /мекендеу аймақтары

Жүзу жылдамдықтары

Су бетіне жақын

Ортасы

Түбі

балдырлар қопасы

жартастар жықпылдары

Жылдам

Баяу

Задача №11. C3– және C4 өсімдіктерінің фотосинтезінің эффективтілігін дұрыс сипаттайтын графикті табыңыз (2 Ұпай)

Есеп №12. Кестеде фототрофты организмдердің кейбір ипаттамалары берілген.(4 Ұпай)

Организмдер Топтары

Сәуле компенсациялану нүктесі \ (килолюкс бірлігі)

Сәуленің қанығу нүктесі (килолюкс бірлігі)

CO2 компенсация нүктесі (ppm)

I

1 – 3

> 80

0

II

1 – 2

50 – 80

> 40

III

0.2 – 0.5

5 – 10

> 40

IV

Деректер жоқ

1 – 2

Деректер жоқ

Органимдердің төрт тобы (I –IV) төмендегілердің қайсысына сәйкес келеді:

I

II

III

IV

C4 -өсімдік

Жарық жақсы көретін C3 -өсімдік

Терең судағы балдырлар

Мүктер

Көлеңкеге төзімді C3 –өсімдіктер

Есеп №14. (2 Ұпай) Жұлынның көлденең кесіндісін микроскоптың көмегімен жоғары дәрежеде ұлғайтып зерттеді. Суретті мұқият қарап, қайсысы мидың сұр және ақ затына (А немесе В: масштаб деңгейінде емес) жататынын анықта.

Сұр зат

Ақ зат

Есеп №15. (3 Ұпай ) Ас Қорыту жүйелерін (I - III), жануарлардың қоректену тәсілдерінің түрлерімен сәйкестендіріңдер (a – c).