аза тілі Сессия

2012-2013 оқу жылына арналған қазақ тілінен тест сұрақтары мен тапсырмалары

(күндізгі оқу бөлімінде оқитын төмендегі көрсетілген топтар үшін)

оқу тілі-орысша

2 семестр 1 курс: 5В050900-БФ-12; 5В050800-БУА-12; 5В050600-БЭК-12; 5В120200-ВС-12; 5В120100-ВМ-12+5В080200 ТППЖ-12; 5В012000 ПО-12; 5В090700 КД-12+ 5В090300 ЗУ-12; 5В072900-СТР-12; 5В072100 –ХТОВ-12+5В072000-ХТНВ-12; 5В080700-ЛР-12+5В072700-ТПП-12; 5В080400-РХ-12; 5В070800-НГД-12(2), 5В073000-ПСМ-12+5В073200-ССМ-12; 5В080100-АН-12+5В060800-ЭК-12; 5В080800-ПА-12+5В081100-ЗКР-12

Тест сұрақтары мен тапсырмаларын құрастыруға жауапты оқытушылар: Қаржауова Г.Г., Аманғалиева А.Е., Джұмабекова А.А., Мергенбаева Е.Н., Габдуалиева З.Г.

№

Қи-ын-дық дең-гейі

Сұрақтар

Та-қы-рып

А (А дұрыс жауап)

В

С

Д

Е

1

Синтаксис нені зерттейді?

1

сөз тіркесін

сөзді

сөз мағыналарын

дыбыстарды

әріптерді

3

Жалпыға ортақ, бірізділік талабына тән қатарды белгілеңдер

1

әдеби тіл

халықтық тіл

радио тілі

газет-журнал тілі

ауызекі тіл

3

Жазба әдеби тілдің тілдік құралдарын (лексикасын) табыңдар

1

сөздердің мағыналы көркем үлгілерін, сұрыптап, еркін қолдану

ауызекі сөйлеу лексикасы

дауыс ырғақтары арқылы қаратпа, одағай сөздердің көп қолданылуы

қарапайым, дөрекі сөздердің қолданылуы

диалект сөздердің көп қолданылуы

1

Қазақ тілі қай тілдер тобына жатады?

1

Түркі

семит-хамит

кавказ

үнді-европа

фин-угор

2

Айтылу мақсатына қарай бөлінетін сөйлем түрін табыңдар

2

Сұраулы

толымсыз

толымды

жақты

атаулы

2

Мекемелерде жүргізілетін жазу үлгісіне тән стиль түрін анықтаңдар

2

іс-қағаздар

публицистика

ауызекі сөйлеу

көркем әдебиет

ғылыми

2

Стиль түрін ажыратыңдар. Топырақ құнарлылығын сақтаудың, сол арқылы ауыл шаруашылығы дақылдарының шығымдылығын арттырудың басты бір шарты мал қиын ою болып табылады

2

Ғылыми

публицистикалық

ауызекі сөйлеу

ресми іс қағаздары

көркем әдеби

2

Сөйлем қай стильде жазылған? Бірде Фараби Әмір сарайына барыпты. Онда әкімдер, ғалымдар, өнерпаздар көп жиналған екен.

2

көркем әдеби

ғылыми

публицистикалық

ресми іс қағаздары

ауызекі сөйлеу

1

Сұрау, білу мағынасын қандай сөздердің қатысуы арқылы білдіруге болады?

2

қалайша, неліктен

барар, барған

кеше, бүгін

жеті, сегіз

жақсы, жаман

3

Коммуникативтік және экспрессивті - эстетикалық сөздер – қай қатарға тән екенін табыңдар

2

әдеби тіл

тарих

биология

табиғаттану

математика

2

Па, шіркін, өнеріңе болайын! Сөйлем қандай мағынаны көрсетіп тұр?

2

Сүйсіну

хабарлау

талап ету

бұйыру

білу,жауап алу

3

Публицистика жанрын белгілеңдер

2

очерк, бас мақала

роман, әңгіме

сенімхат, өтініш

мақала, хикаят

баяндама, мәнжазба

1

Сөйлем айтылу мақсатына қарай нешеге бөлінеді?

2

4

7

2

3

5

3

Стильдің анықтамасын табыңдар

2

сөйлей білудің және жазу мәнерінің қалыптасқан жүйесі, амал-тәсілі

көркем сөйлеу әдебі, мәнерлеп айту жүйесі

сөйлей білу үшін қолданылатын құралдар туралы ілім

ауызша сөйлеу әдебі

жазу мәдениеті, көне сөздерді қолдану тәсілі

1

Сөйлемнің айтылу мақсатына қарай бөлінетін түрін көрсетіңдер

2

сұраулы сөйлем

толымды сөйлем

жақты сөйлем

жайылма сөйлем

құрмалас сөйлем

2

Баяндауышы бұйрық рай болып келетін қандай сөйлем?

2

Бұйрықты

қуанышты

хабарлы

сұраулы

лепті

1

Сұраулы сөйлемді табыңдар

2

Немене, бізді ақшасы жоқ кедей деп естіп пе едіңіз

Сен менен аулақ жүр

Таң қараңғысынан тұру Дәметкеннің өмірлік дағдысына айналған еді

Кейбіреулер түк істемей-ақ болдырып отырады

Білімдіден шыққан сөз талаптыға болсын кез

1

Қанша? Кім? есімдіктері қандай сөйлем жасайды?

2

Сұраулы

лепті

хабарлы

бұйрықты

эмоциялы

3

Қоғамдық, саяси-әлеуметтік мәселелермен айналысатын айбынды құрал тілін табыңдар

2

публицистика

ауызекі тіл

ресми тіл

ғылыми тіл

көркем әдебиет тілі

1

Стиль түрін анықтаңдар Ақ киімді, денелі,ақ сақалды, Соқыр, мылқау, танымас тірі жанды...

2

көркем әдебиет стилі

ауызекі сөйлеу стилі

ресми іс қағаздары стилі

публицистикалық стиль

ғылыми стиль

2

Ерекше көтеріңкі дауыспен айтылған кезде қойылатын тыныс белгісі?

2

леп белгісі

нүкте

көп нүкте

сұрау белгісі

сызықша

2

Ресми іс-қағаздары стилінің қолданылатын орнын белгілеңдер

2

кеңсе құжаттарында

драмалық шығармаларды

реферат жазуда

аударма жұмыстарында

поэзиялық шығармаларда

1

Хабарлы сөйлемді көрсетіңдер

2

Аман құс үнінен оянып кетті

Өзен бойындағы ел қайда

Сұңғақ бойлы жігіт пе

Намысыңды жастан қорға

Па, шіркіннің сөзі

3

Ауызекі сөйлеу стиліне тән белгіні көрсетіңдер

2

сұраулы сөйлемдер жиі қолданылады

ойды дәл нақты жеткізеді

терминдер жиі кездеседі

құрмалас сөйлемдер көп қолданылады

бұйрықты сөйлемдер жиі қолданылады

2

Азот, масса, оттегі, лексикология терминдері қай стильде кездеседі?

2

Ғылыми

іс-қағаздар

публицистика

көркем әдебиет

ауызекі

2

Сабақ оқыдың ба? Сұраулы сөйлемнің жасалу жолын анықтаңдар

2

сұраулық шылау

көмекші етістік

есімше

болымсыздық етістігі

барыс септігі

3

Жеке адам өміріне қатысты іс-қағаздарын белгілеңдер

2

түсініктеме, өтініш

бұйрық, хаттама

келісімшарт, кепілдеме

мәжілісхат, өмірбаян

сенімхат, хабарландыру

1

Құттықтауға байланысты сөйлемді табыңдар

2

Туған күнің құтты болсын!

Отбасың аман ба?

Келесі көріскенше!

Ақпан айында жарыс болады.

Дүйсенбіде жиналыс болады.

3

Стиль түрін ажыраты ңдар. Барлық сілтілердің ортақ, химиялық қасиеттері болады.

2

ғылыми

іс-қағаздары

ауызекі

публицистикалық

көркем-әдебиет

1

Айтылу мақсатына қарай бөлінетін сөйлем атауын табыңдар

2

бұйрықты сөйлем

жалаң сөйлем

жақты сөйлем

жай сөйлем

құрмалас сөйлем

2

Бұйрықты сөйлемді көрсетіңдер

2

Ақшаны үнемдей біл

Тиыннан теңге құралады

Теңге-ұлттық валюта

Ақша – халық байлығы

Теңге үнемді сүйеді

3

Техникалық әдебиет тілін қай қатарға жатқызуға болады?

2

ғылыми тіл

көркем-әдебиет тілі

публицистика тілі

ресми тіл

ауызекі тіл

3

Ғылыми мақала, баяндама, реферат, аннотация қай стильдің жанрлық түрлері?

2

ғылыми стиль

көркем әдебиет стилі

ресми іс қағаздар стилі

публицистика стилі

ауызекі сөйлеу стилі

2

Қай стильдің пайда болуы ғылым мен техниканың дауымен тікелей байланысты?

2

ғылыми-көпшілік әдебиет

публицистикалық

көркем әдеби

ресми іс қағаздары

ауызекі сөйлеу

2

Мынау неткен әдемі жер! Сөйлемдегі «неткен» сөзін алып тастасаң, сөйлемнің мақсаты қандай болады?

2

хабарлау

білу,сұрау

қуаныш, реніш

талап ету

орындату

1

Мақалды аяқтаңдар. Тау мен тасты ... бұзады, адамзатты сөз бұзады.

2

Су

ой

мұз

шөп

жел

3

Біршама тиянақты ойды білдіретін синтаксистік бірліктің не екенін анықтаңдар

2

Сөйлем

сөз

сөздердің байланысу түрі

тұрақты тіркес

сөз тіркесі

2

Бұйыру, тілек-өтініш ету мақсатында айтылатын қандай сөйлем?

2

Бұйрықты

хабарлы

лепті

атаулы

сұраулы

1

«Эпос», «литота», «сатира» терминдері қандай ғылым саласында қолданылады?

2

әдебиеттану

тарих

биология

математика

физика

1

Біреуге бұйыру не бірдеңені талап ету мақсатында айтылатын сөйлем

2

бұйрықты сөйлем

лепті сөйлем

хабарлы сөйлем

сұраулы сөйлем

жай сөйлем

2

Сөйлемнің түрін анықтаңдар: Тудың көгілдір түсі ненің белгісі?

2

Сұраулы

толымсыз

хабарлы

жалаң

жақсыз

1

Бұйрықты сөйлем дегеніміз не?

2

Біреуге бұйыру не бірдеңені талап ету мақсатында айтылатын сөйлем

Дауыс ырғағы бәсеңдеу сазбен айтылатын сөйлем

Өкіну, қорқу, жирену, кекету мақсатында айтылатын сөйлем

Қуану, ренжу, аяу, кекету мақсатында айтылатын сөйлем

Сөйлемнің соңында нүкте қойылатын сөйлем

2

Лепті сөйлемді табыңдар

2

Наурыз құтты болсын

Келгенің рас па

Орныңа отыр

Ол бізге келді

Студенттер кетіп қалған

2

Ереженің дұрыс жалғасын табыңдар «Сөйлем....»

2

тиянақты ойды білдіреді

сөздердің мағынасын білдіреді

сөздің дыбысталуын білдіреді

сөздің тұлғасын көрсетеді

ұғымды білдіреді

1

Қуану, ренжу, аяу, кекету мақсатында айтылатын сөйлем түрін көрсетіңдер?

2

лепті сөйлем

сұраулы сөйлем

хабарлы сөйлем

бұйрықты сөйлем

ашық сұрақты сұраулы сөйлем

1

Сұраулы сөйлемнің жасалу жолдарын көрсетіңдер

2

сұрау есімдігі, шылаулар

сөздер, шылаулар

жалғаулықтар

қосымшалар

сөз тіркестері

1

Мақалдың мағынасын анықтаңдар:Алтау ала болса, ауыздағы кетеді, төртеу түгел болса төбедегі келеді.

2

ынтымақ, бірлік туралы

білім туралы

ақыл-парасат туралы

тәлім-тәрбие туралы

үлкенді құрметтеу туралы

1

Сұраулы сөйлемді көрсетіңдер

2

Біздің туымызда не бейнеленген

Өзі керемет екен

Табиғаты тамаша екен

Жасасын , Қазақстан

Қазақстан гүлденіп келеді

1

Мына сөздердің қайсысын баяндауыш етіп қойсаң, бұйрықты сөйлем жасалады?

2

түсіндір, жауап бер

бәрекелді, апырмай

қайда, қашан

қазір ,ертең

келеді, барады

2

«Сенімхат» сөзінің аудармасын табыңдар

2

доверенность

отношение

письмо

заявление

диктант

2

Алматы әдемі қала ғой. Сөйлемдегі бастауышты табыңыз.

3

Алматы

ғой

қала ғой

қала

әдемі

3

Сөйлемнің баяндауышын табыңдар: Күзде жыл құстары жылы жаққа ұшып кетеді

3

ұшып кетеді

жылы

жыл құстары

күзде

жаққа

2

Күрделі бастауышты сөйлемі бар қатарды табыңдар

3

Күле беру - ыңғайсыз.

Бұл – Еркіннің сөзі.

Оған намыскерлігі жібермеді.

Мейрам шахтаға кетті.

Ерінбеген етікші болады.

2

Бастауыш қызметіндегі тұрақты сөз тіркесін табыңдар

3

Аузы күйген үріп ішер

Олар көптен бері қырғи қабақ болып, бір-бірін аңдысып жүр.

Олар суықта қалып, тісі тісіне тимей жаурады.

Істің насырға шапқанын сезген Оспан сыртқа шығып кетті.

Ұяттан кірерге тесік таппаған бала қып-қызыл болып кетті.

2

Күрделі баяндауышты сөйлемі бар қатарды табыңдар

3

Оқу- инемен құдық қазғандай.

Аспанды бұлт торлады.

Жел кешке қарай саябырсыды.

Олар бұл мәселеге біраз ойланды.

Сенің айтқаның болсын.

1

Есімдіктен жасалған баяндауышты табыңдар

3

Сен кімсің?

Қарттың аты – Амантай.

Оның арманы – ауылға бару.

Бес жердегі бес – жиырма бес.

Бұл күнде біз үшеуміз.

1

Кім? Не? деген сұрақтарға жауап беретін сөйлем мүшесін көрсетіңдер

3

Бастауыш

баяндауыш

толықтауыш

анықтауыш

пысықтауыш

1

Бастауыш болып тұрған етістікті табыңдар

3

Оқыған біледі

Білмегенді білгеннен сұрап ал

Өсер малда өлім жоқ

Ол жұмыстан кеш қайтты

Абай енді Павлов туралы сұрады

2

Дара баяндауышты сөйлемді табыңдар

3

Ол барлық сыныпты тазалады.

Машина баяу жүріп келе жатыр

Ол сурет өнерін жақсы көретін адам екен

Ол келуге тиіс екен

Келе жатқан үшеу екен

2

Ғылыми стильдің жанрлық түрлерін көрсетіңдер

3

ғылыми мақала, баяндама, реферат, аннотация

монолог, диалог

өтініш, өмірбаян

эпос, роман

диалог, өтініш, аннотация

2

Есімшеден жасалған бастауышты табыңдар

3

Жығылған күреске тоймайды.

Қайсар қыстауды әлі таба алмай отыр.

Жақсы - ісімен жақсы.

Басында құндыздаған қара бөрік.

Жаңа ғана жаққан сабаннның иісі мұрынды жарып барады.

2

Сөйлемдегі дара бастауышты табыңдар

3

Балалар тез үйлеріне кетті

Ертең құрылыс жұмысы басталады

Қазақ халқы тәуелсіздікке жетті

Менің айтып отырғаным - ақыл

Еңбек еткен ер атанар

1

Баяндауыштың сұрақтарын көрсетіңдер

3

не істеді? қайтты?

қайдан? неден?

кімнің? ненің?

кіммен? немен?

қалай? қайда?

3

Бастауыш қай сөз табынан екенін табыңдар: Жиналыста ешкім cөйлемеді

3

Есімдік

сын есім

зат есім

үстеу

етістік

1

Тұрлаулы мүшелерді белгілеңдер

3

бастауыш баяндауыш

анықтауыш пысықтауыш

толықтауыш баяндауыш

баяндауыш анықтауыш

пысықтауыш бастауыш

3

Сөйлемдегі есімдіктің қызметін анықтаңдар: Әркімнің туған тілі – туған шеше.

4

Анықтауыш

бастауыш

баяндауыш

толықтауыш

пысықтауыш

2

Пысықтауыштың мағыналық түрін табыңдар «Мен бүгін шықтым»

4

Мезгіл

мақсат

қимыл - сын

себеп

мекен

1

Толықтауыш қатысып тұрған сөйлемді табыңдар

4

Мария Бекенді де үйіне шақырды.

Қызыл жүзді, жирен сақалды Байсалдың денесі ірі, қапсағай.

Бұйралау, ұзын, сары сақалды, қызыл жүзді, кесек мұрынды, сұлу адам екен.

Жұрт үндемей шығып жатыр.

Құнанбай жататын үлкен бөлме.

3

Анықтауыштық қатынастағы сөз тіркесін табыңдар

4

бұлардың жағдайлары

балуанмен күресті

ғалымды көрсеңіз

ғалымнан басқа

асығып сөйледі

1

Пысықтауыштық қатынасты табыңдыр

4

жақтырмай қарау

жаман әдет

қатты қағаз

жылқыны бағу

түлкі тымақты

1

Сөйлемдегі анықтауыш қай сөз табынан жасалғанын белгілеңдер Баланың өнері ұнайды.

4

зат есім

сан есім

үстеу

есімдік

сын есім

2

Толықтауыштың неше түрі бар?

4

2

3

4

5

6

2

Тура толықтауыш дегеніміз не?

4

Табыс септікте айтылатын сөз

Барыс септікте айтылатын сөз

Жатыс септікте айтылатын сөз

Шығыс септікте айтылатын сөз

Көмектес септікте айтылатын сөз

1

Жанама толықтауыш дегеніміз не?

4

Табыс септіктен басқа септікте айтылатын сөз

Табыс септікте айтылатын сөз

Кімді? Нені? сұрақтарына жауап беретін сөз

Қандай? Қай? сұрақтарына жауап беретін сөз

Қалай? сұрағына жауап беретін сөз

1

Толықтауыш дегеніміз не?

4

Баяндауыш не басқа бір мүше арқылы берілетін қимылдың не сапаның таралу объектісін білдіріп, сөйлемнің мағынасын толықтай түсетін тұрлаусыз мүше

Сөйлемде зат есімнен болған мүшені сын, сапа, басқа да түрлі белгілері жағынан сипаттап тұратын тұрлаусыз мүше

Етістіктен болған сөйлем мүшесіне қатысты болып, іс-қимылдың жүзеге асуының алуан түрлі жай-жапсарын білдіретін тұрлаусыз мүше

Сөйлемде айтылған негізгі ойды толықтыруға қызмет ететін мүшелер

Біршама тиянақты ойды білдіретін сөздер тобы

2

Күрделі анықтауышы бар қатарды табыңдар

4

Біраздан соң қара торы жігіт сыртқа шықты.

Аласалау үйден түтін шығып жатыр.

Жақсыдан үйрен, жаманнан жирен.

Далада кішкентай балалар ойнап жүр.

Шалғай ауылдарда жарық сөніп қалды.

1

Дұрыс аудармасын табыңдар. Столовая находится на первом этаже.

4

Асхана бірінші қабатта орналасқан

Асхана мектептің бірінші қабатында орналаспаған.

Мектеп асханасы үшінші қабатта.

Асхана басқа жерде.

Асханаға барасың ба?

1

Дара анықтауышты бар қатарды табыңдар

4

Қалың қардың үстінде із жатыр.

Дала жып-жылы болып тұр.

Ол мылтығын суырып алды.

Қара тора ат көзге шалынды.

Көк ала бұлт аспанды қаптады.

1

Анықтауышы бар қатарды табыңдар

4

Мұнда, оңтүстік өңірінде, қыс жылы болады

Қыстың қақаған аязында аң аулауға кетті.

Қыста, яғни қаңтарда, демалысқа шығамыз.

Асан ақын үндемеді.

Асан биыл мектеп бітірді.

2

Пысықтауышы бар сөйлемді табыңдар

4

Қалада жаңбыр жауып өтті

Асқар ешкімге қарамады

Тапсырманы орындау керек

Ләззат – шебер тігінші

Аружан әдемі қыз

2

Мына сөйлемге қай қосымша лайықты? Мен бақытты көр...м келеді

4

-гі

-се

-гей

-сін

- да

1

Мақалды толықтырыңдар: … - кеме, білім – теңіз.

4

мектеп

театр

мұғалім

оқушы

оқытушы

83.

1

Сөйлемге лайықты сөзді табыңдар Көктемде қар еріп, сай-сала ... толады.

4

суға

буға

нуға

құмға

шуға

1

Дүние жүзіне әйгіліі «екінші ұстаз» атанған ұлы ғалым кім?

4

Әл-Фараби

Аристотель

Құнанбаев

Пушкин

Конфуций

1

Көп нүктенің орнына қандай сөз лайықты? Дос сыртынан мақтар, ... көзіне мақтар

4

дұшпан

көрші

құрдас

әріптес

замандас

1

«Шығыстың Аристотелі» атанған ұлы ғалым

4

Әл-Фараби

Қожа Ахмет Яссауи

Жүсіп Баласағұн

Омар Хаям

Махмұд Қашқари

3

Шығармашылық жұмыстың, шығарманың, мақаланың тұтас мазмұнын не дейміз?

4

мәтін

тезис

жоспар

аннотация

рецензия

3

«Күй тартқан кезде жол бойындағы бұталар анда-санда сілкініп, жапырақтары суыл қағып назданады. Көз алдыңа күн емес, шарға ұқсаған дөңгелек, қып-қызыл от сонау бір көкжиекке кіріп бара жатқандай» мәтін түрін анықтаңдар

4

суреттеу

хабарлау

баяндау

шолу

талқылау

1

Әл-Фараби кім?

4

ұлы ғалым

ұлы ақын

ұлы сазгер

ұлы әнші

ұлы күйші

1

Тура толықтауыш қатысып тұрған сөйлемді табыңдар

4

Мен кітап алғалы келдім.

Бозбаламын, мен де енді.

Асқар ұзақ уақыт ұйықтамады.

Орынбордан телеграмма бар.

Наданмен дос болғанша, кітаппен дос бол.

2

«Біз жаңа жылды қуанышпен қарсы алдық». Сөйлемнен пысықтауышты табыңдар

4

қуанышпен

жылды

қарсы алдық

біз

алдық

2

Пысықтауышты көрсетіңдер

4

көктемде

қайтты

тіршілігін

көптеген

ғалым

1

Тура толықтауышы бар қатарды табыңдар

4

Хабиболланы ел сыйлайды.

Бердіке әлгі балаға көз тоқтатып қарады.

Гүлнар өзі туралы қысқа ғана сөйледі.

Небір мықтылар дәл осындайлардан шығады

Екі қартпен қолдаса көрістім

2

Сөйлемнен мезгіл пысықтауышты табыңдар: «Қазір 1,7 миллиард адам су тапшылығына ұшырап отыр»

4

қазір

ұшырап отыр

су тапшылығына

1,7 миллиард

адам

3

Анықтауышы жоқ сөйлемді табыңдар

4

Германия суды Швециядан сатып алады

Ұлы адамдардың еңбегін бағалай білу керек

Таза сусыз өмір жоқ

Жер шарының көп бөлігін ащы су алып жатыр

Үлкен қалаларда адамдар жиі ауырады

1

Кімнің? Ненің? Қай тұрлаусыз мүшенің сұрағы

4

анықтауыш

толықтауыш

пысықтауыш

бастауыш

баяндауыш

2

Сөйлемдегі антоним қай сөйлем мүшесінің қызметін атқарып тұр? Бұл өңірдегі орман-тоғайларды ірілі-ұсақты аң-құстар мекен етеді.

4

анықтауыш

толықтауыш

пысықтауыш

бастауыш

баяндауыш

2

Жанама толықтауышты көрсетіңдер

4

Аққулар суда жақсы жүзеді

Әмір қалтасынан бір қалыңырақ хатқапты суырды

Ауыл бізге азық-түлік жіберіпті

Хабиболланы ел сыйлайды.

Әр ана өз баласының өнерлі ісін – мақтан етеді.

2

Абзац дегеніміз не?

4

Мәтінді жаңа жолдан бастап жазғанда, оңға қарай жасалған шегініс

Басылған шығарманың үзіндісі

Жоспар тәрізді белгілі бір қысқа мәтіннің түрі

Біршама тиянақты ойды білдіретін сөздер тобы

Шығарманың тұтас мазмұны

2

Сөйлемдегі анықтауышты табыңдар. Алматы үлкен, әдемі қалалар қатарында

4

үлкен, әдемі

Алматы

қала, Алматы

қала

қатарында

2

Қазақстан Республикасы Мемлекеттік Туының авторын анықтаңдар

4

Шәкен Ниязбеков

Жандарбек Мәлібекұлы

Мұзафар Әлімбаев

Шотаман Уәлиханов

Қадыр Мырзалиев

3

Біз Отаншыл болуымыз керек. Сөйлемде анықтауыш қандай сұраққа жауап беріп тұр?

4

қандай?

кімде?

қашан?

кім?

қай?

2

Қандай, қай, кімнің, ненің сұрақтар қай тұрлаусыз мүшенің сұрақтары?

4

анықтауыш

пысықтауыш

толықтауыш

бастауыш

баяндауыш

3

Сөйлемнің тұрлаусыз мүшесі нешеу?

4

3

1

4

2

5

3

Сөйлемдегі тура толықтауышты табыңдар: Сауле дүкеннен қызық кітап сатып алды.

4

кітап

Сауле

дүкеннен

қызық

сатып алды

3

Пысықтауышы бар сөйлемді белгілеңдер

4

Ұлы Жібек жолында талай сауда көздері ашылды

Ұлы Жібек жолы өтті

Қытайдың жібегі осы жолмен тасымалданған

Ұлы Жібек жолы – сауда жолы

Ұлы Жібек жолы қазақтың кең даласын басып өтті

1

Сөйлем мүшелеріне талданбайтын сөйлем түрін белгілеңіз

5

атаулы

жайылма

жақты

жақсыз

жалаң

1

Атаулы сөйлемді табыңдар

5

Таң мезгілі

Ағасы бардың – жағасы бар

Інісі бардың – тынысы бар

Ел іші – өнер кеніші

Киімін жинастырды

1

Бастауыш пен баяндауыштан тұратын сөйлемді белгілеңдер

5

жалаң

күрделі

жақсыз

атаулы

жайылма

1

Сөйлемді аяқтаңдар Алпыс минут дегеніміз - ... .

5

бір сағат

бір секунд

екі сағат

алпыс секунд

он сағат

2

Берілген жай сөйлемнің түрін анықтаңдар: Бұл жерде суға түсуге болмайды.

5

жақсыз

жақты

сұраулы

атаулы

жалаң

1

Ойды аяқтаңдар Табиғат адамдардан қамқорлық ... .

5

күтеді

қажет етпейді

қабылдайды

көрсетеді

талап етпейді

1

«Шәкіртақы» сөзінің аудармасы

5

стипендия

премия

заработная плата

средство

деньги

2

Қай қатарда атаулы сөйлем бар?

5

Қараңғы түн

Су жылы екен

Сізге сәлем деді

Сәлем жолдады

Ерді елі өсіреді

2

Жақсыз сөйлем дегеніміз не?

5

бастауышы жоқ сөйлем

бір ғана сөзден жасалады

сөйлемнің оқшау келетін түрі

іс,оқиға баяндамай атап қана тұратын сөйлем

ойға қатысты сөйлем мүшелерінің қатысуы

2

Бастауышы жоқ және оны баяндауыш арқылы тауып алуға болмайтын сөйлем түрін табыңдар

5

жақсыз сөйлем

жалаң сөйлем

жайылма сөйлем

жақты сөйлем

толымды сөйлем

2

«Жаз. Ыстық.» Қандай сөйлем?

5

атаулы

жақты

толымды

жайылма

жақсыз

2

Енді сізге жауап беруге тура келеді. Жай сөйлемнің қай түрі?

5

жақсыз

жақты

жалаң

толымсыз

атаулы

3

Жайылма сөйлемді көрсетіңіз

5

Мұғалім балаларды тізім бойынша тексерді.

Сабақ басталды.

Күн шықты.

Мектеп тап - таза

Таң атты

2

Толымсыз сөйлемнің жазылмай қалған сөйлем мүшесін белгілеңдер -... барасың ба?

5

бастауыш

баяндауыш

анықтауыш

толықтауыш

пысықтауыш

3

Айтылуға тиісті тұрлаулы я тұрлаусыз мүшелерінің бірі түсіп қалған жай сөйлем қалай аталады?

5

толымсыз сөйлем

атаулы сөйлем

жақты сөйлем

жалаң сөйлем

хабарлы сөйлем

2

Сөйлемнің түрін анықтаңдар: Мен бүгін мектепке келдім.

5

жақты

жақсыз

құрмалас

сұраулы

атаулы

2

Жалаң сөйлем дегеніміз не?

5 .

Бастауыш пен баяндауыштан ғана құралған сөйлем

Тұрлаулы мүшелерімен қатар, тұрлаусыз мүшелері де бар сөйлем

Мазмұны толық берілген сөйлем

Бастауышы жоқ сөйлем

Бастауышы әрдайым жасырын тұратын сөйлем

2

Мақалдың екінші сыңарын табыңдар Оқу – білім бұлағы, ...

5

Білім - өмір шырағы

Ел – ердің анасы

Еңбек – бақыттың шырағы

Жер – ырыстың кіндігі

Жаңбыр – жер байлығы

2

Жай сөйлемнің неше түрі бар?

5

7

2

5

4

6

2

Ойға қажетті мүшелердің бәрі қатысқан сөйлем қалай аталады?

5

толымды

жайылма

толымсыз

жалаң

атаулы

2

Жақсыз сөйлемі бар қатарды табыңдар

5

Енді сізге жауап беруге тура келеді

Енді Айжан екеуімізге жауап беруге тура келеді

Енді Айжан мен оларға жауап беруге тура келеді

Енді сен жауап беру керексің

Енді бәріміз жауап беру керекпіз

2

Мақалға лайық баяндауышты табыңдар Өнерлінің өрісі...

5

кең

тар

жоқ

аз

бар

2

Жайылма сөйлемді табыңдар

5

Бүгін аспан бұлтсыз

Анау кім?

Қайсар кетіп қалды.

Біз екеуміз.

Оқығым келеді.

2

Мақалды толықтырыңдар «Қонаққа ... демек бар, ... демек жоқ»

5

кел, кет

тар, кең

кет, бар

сөз, жаз

оқы, жаз

2

Жақсыз сөйлемді табыңдар

5

Сабақтан кешігуге болмайды

Баяу ескен қоңыр жел

Туған жерге туың тік

Қараңғы қазақ көгіне өрмелеп шығып, күн болам

Оның мекені – жазық дала

2

Толымды сөйлемді табыңдар

5

Абай Ділдәмен оңаша қоштасты

Өзеннен балық аулаймыз.

-Қайда барасыз?

-Бүгін кездесуге барасыз ба?

Жеті жұрттың тілін біл.

3

Айтыс дегеніміз не?

5

сөз өнері сайысы

тұрмыс-салт жыры

ұлттық аспап

батырлар жыры

ән байқауы

2

Жоспар дегеніміз не?

5

Мәтінде айтылған негізгі мәселелерді бөліп көрсету

Адамның ішкі ойы

Ақпараттар жүйесі

Әдеби шығармалардың қысқаша сипаттамасы

Еңбекке жазбаша талдау беру

2

Толымды сөйлемнің толымсыз сөйлемнен айырмашылығы қандай?

5

Айтылуға тиісті мүшелер түгел қатысады

Бастауыш түсіріліп айтылады

Айтылуға тиісті мүшелер түсіп қалады

Қажеті жоқ сөздердің барлығы қатысады

Іс-оқиғаны баяндамайды

1

Жалаң сөйлемнің анықтамасын табыңдар

5

Тек тұрлаулы мүшелерден тұратын сөйлем

Бастауышы мүлдем болмайтын сөйлем

Тұрлаусыз мүше қатысқан сөйлем

Ойға қажетті мүшелердің бәрі қатысқан сөйлем

Іс-оқиғаның, құбылыстың атауын ғана көрсететін сөйлем

3

Сөйлем құрамында бастауышы жоқ сөйлемді қалай атаймыз?

5

жақсыз сөйлем

атаулы сөйлем

жақты сөйлем

жай сөйлем

құрмалас сөйлем

3

«Ұлық болсаң, кішік бол». Мақал не туралы?

5

тәлім-тәрбие туралы

еңбек туралы

туған жер туралы

тіл өнері туралы

батырлық туралы

3

Жалаң сөйлемді табыңдар

5

Асан оқып жүр.

Сендер оқуды бітірдіңдер.

Оқу бітірген соң, жұмысқа орналасуың керек.

Асан оқу бітіргелі жұмысқа орналасқан жоқ.

Асанның оқу бітірген жылы.

2

Мына сөйлем жай сөйлемнің қай түрі? Жәрдемшіге хабар айтуға болады.

5

жақсыз

жақты

жалаң

атаулы

жақты, толымды.

2

Сөйлем жай сөйлемнің қай түрі? Күн жадырай жайнап тұр.

5

жақты, жайылма

жақсыз,толымды

жалаң,толымсыз

жақсыз, толымсыз

толымсыз

1

Атаулы сөйлем қандай сөз табынан жасалып тұр Түн. Аспан. Бұлт.

5

зат есім

есімдік

етістік

есім

есімше

3

Қысқаша негізгі ережелер мен ойларды не дейміз?

5

тезистер

жоспар

мәтін

реферат

аннотация

3

Мақалдың жалғасын көрсетіңдер Басқа пәле - ...

5

тілден

қолдан

аяқтан

көзден

сөзден

2

Реферат дегеніміз не?

5

Ғылыми-ақпараттық зерттеу жұмысын көпшілікке баяндау, жеткізу

Жоспар тәрізді белгілі бір қысқа мәтіннің түрі

Әдеби шығармаларды оқу

Жазу мәдениеті

Көнерген сөздерді қолдану тәсілі

1

Құрмалас сөйлемді табыңдар

6

Жел тұрды, - жаңбыр жаумады

Қазір қыс мезгілі

Күн ұзақ

Жаз айлары

Алма, алмұрт ағашы

3

Екі немесе бірнеше жай сөйлемнен құралып, күрделі ойды білдіретін сөйлем қалай аталады?

6

құрмалас сөйлем

салалас құрмалас сөйлем

сабақтас құрмалас сөйлем

аралас құрмалас сөйлем

толымды сөйлем

3

Құрмалас сөйлем түрін анықтаңдар: Ол көп уайымдап, үйге келді

6

Қимыл – сын бағыныңқы сабақтас

Себеп бағыныңқы сабақтас

Салалас құрмалас сөйлем

Аралас құрмалас

Мақсат бағыныңқы сабақтас

3

Құрмалас сөйлемі бар қатарды белгілеңдер

6

Күн аса суық болмағанмен, ызғары бар

Үйлерінің төбесін, ағаштарды, терезені қырау басты

Күн суық болды

Қар аралас жаңбыр жауды

Табиғаттың көрінісі тамаша

1

Құрмалас сөйлем нешеге бөлінеді?

6

3

4

2

5

6

1

«Тезис» қай елдің сөзі екенін табыңдар

6

грек

латын

иран

парсы

орыс

1

Тезис дегеніміз не?

6

Негізгі ойдың тұжырымдалып, қысқартылып берілуі

Адамның ішкі ойынан туындайды

Ақпараттар жүйесі

Әдеби шығармаларды оқу

Еңбекке жазбаша талдау беру

3

Автор, шешеннің дәлелдеп қорғайтын түйінді қорытындысының атауын табыңдар

6

тезис

аннотация

конспект

резюме

реферат

3

Бағыныңқы сыңары басыңқыдағы іс-оқиғаның мезгілін, қашан орындалғанын білдіретін сабақтастың түрі

7

Мезгіл бағыныңқы сабақтас

Шартты бағыныңқы сабақтас

Қимылсын бағыныңқы сабақтас

Қарсылықты бағыныңқы сабақтас

Мақсат бағыныңқы сабақтас

2

Себеп-бағыныңқы сабақтас сөйлемді көрсетіңдер

7

Жасы кіші болғандықтан, Абайға сәлем беріп келіп келіп аттарынан түсті

Жаңбыр басылмайынша, жорыққа шықпаймыз

Үйдегі үлкендер демалсын деп, ол ақырын шығып кетті

Ректор келгенмен, жиналыс басталған жоқ

Жел күшейіп, ауа райы бұзыла бастады

3

Мезгіл бағыныңқылы сабақтасты табыңдар

7

Енді әзіл әңгімеге кірісе бергенде, ауыз үйдің есігі шалқасынан ашылды

Ұстазы бейінді болса, шәкірті зейінді келеді

Ала сауысқан бұтақтан-бұтаққа қонды

Абай бірнеше күнге дейін оны көрмеді

Балалары тілін алмай, араздаса беріпті

3

Мына сөйлем сабақтастың қай түрі? Ол футбол қарауға бармастан, сабағына дайындалды.

7

қимыл-сын сабақтас

себеп сабақтас

шартты сабақтас

мезгіл сабақтас

қарсылықты сабақтас

3

Қарсылықты сабақтас құрмаласты табыңдар

7

Ән басылып қалса да, гитара сазы басылған жоқ.

Ән басылып қалып, гитара сазы басылды

Ән басылып қалса, гитара сазы да басылады.

Ән басылып қалмай, гитара сазы басылмайды.

Ән басылып қалды да, гитара сазы да басылды.

3

Сабақтас құрмалас сөйлемді табыңдар

7

Ертең күн жылы болса, біз тауға барамыз

Мен үлкенмін, сондықтан сен мені тыңдауың керек

Мен кітабымды беріп едім, бірақ ол алмады

Жиналыс бітті де, халық тарқай бастады

Оның бүгін кеткісі келмеді және күн суық болады.

3

Шартты бағыныңқы сабақтас құрмалас сөйлемді табыңдар

7

Не ексең, соны орасың

Тәуелсіздікті анаңдай ардақта, балаңдай мәпеле

Жанат хатты төрт – бес рет оқып шықты

Күн жылы болғандықтан, біз серуенге шықтық

Олар Асанды күтпестен, ертемен жолға шығып кетті.

3

Себеп бағыныңқы сабақтас құрмалас сөйлемді табыңдар

7

Жоғары білімі болғандықтан, жұмысқа тез орналасты.

Жоғары білім алмақ болып, БҚАТУ-ға оқуға түстім.

Жоғары білімің болмаса, жұмысқа орналаса алмайсың.

Жоғары білімі болса да, жұмысқа орналасқан жоқ.

Жоғары білім алысымен, жұмысқа орналасты.

3

Мақалдың тақырыбын анықтаңдар:Ақыл азбайды, білім тозбайды.

7

білім туралы

тәлім-тәрбие туралы

ынтымақ-бірлік туралы

денсаулық туралы

отан туралы

3

Мақсат бағыныңқы сабақтас құрмалас сөйлемді көрсетіңдер

7

Әңгімені басынан бастау үшін, анасымен кездескен күнді есіне алды.

Еңбек ерлікке жеткізеді, ерлік елдікке жеткізеді.

Шебердің қолы ортақ, шешеннің сөзі ортақ.

Ағаң күтіп алғысы келген, бірақ жұмыстан қолы тимеді.

Жазған хатының ыстығы сонша- жүрегі соғып тұрғандай.

3

Қарсылықты бағыныңқы сабақтастың сұрауларын табыңдар

7

қайтсе де?, қайткенмен?

қашаннан бері? қайтіп?

не етпек болып? қалай?

қайтпейінше?не етпейінше?

қайтсе? не еткенде?

1

Сабақтас құрмалас сөйлемнің түрін анықтаңдар: Мұғалім айтқан кезде ғана, ол жаза бастады.

7

мезгіл

шартты

қарсылықты

қимыл - сын

мақсат

3

Себеп-салдар сабақтасты көрсетіңдер

7

Дұрыс дайындалмаған соң, ол аз балл жинады.

Ол дұрыс дайындалды, аз балл жинады.

Дұрыс оқы да, көп балл жина.

Олар үйге кетті.

Емтиханға дайынсың ба?

3

Шартты бағыныңқы сабақтас сөйлемді көрсетіңдер

7

Қазір сабағыңды жақсылап оқысаң, ертең «5» аласың

Бүгін жаңа ай туды

Кітабын оқып болғандықтан, досына бере салды

Балалық шақ

Ойымдағыны айтпақшы едім, ол кетіп қалды

2

Құрмалас сөйлемнің түрін көрсетіңдер

7

сабақтас

толымсыз

жақсыз

жай

хабарлы

2

Рефераттар мазмұны, баяндалуының толықтығы бойынша қандай түрлерге бөлінеді?

7

хабарлама, индикативті

монографиялық, шолу

композициялық, көлемді

индикативті, шолу

шолу, баяндау

3

Мезгіл бағыныңқы сабақтасты табыңдар

7

Енді әзіл әңгімеге кірісе бергенде, ауыз үйдің есігі шалқасынан ашылды.

Ұстазы бейілді болса, шәкірті зейінді келеді.

Ала сауысқан бұтақтан-бұтаққа қонып, шықылықтай беріпті.

Аманат бірнеше күнге дейін оны көрмеді.

Балалары тілін алмай, араздаса беріпті.

1

«Реферат» қай елдің сөзі?

7

латын

грек

ағылшын

неміс

орыс

3

Сабақтастың қай түрі? Елімнің қайғысына мың да бір дауа осы болар деп, Сырдың суына төсегін төсеп тартып тұрады

7

Себеп бағыныңқы құрмалас

Шартты бағыныңқы құрмалас

Қимыл-сын бағыныңқы құрмалас

Мезгіл бағыныңқы құрмалас

Мақсат бағыныңқы құрмалас

3

Сөйлемнің түрін анықтаңдар: Қоңырау соғылды, оқушылар үзіліске шықты.

8

салалас құрмалас сөйлем

жай сөйлем

сабақтас құрмалас

лепті сөйлем

аралас құрмалас

1

Себеп-салдар салаластың шылауларын табыңдар

8

өйткені, сондықтан, сол себепті

сондықтан, және, әрі

өйткені, бірақ, және

немесе, бірде, кейде

әйтсе де, яки, біресе

3

Конспект дегеніміз не?

8

Оқылған немесе тыңдалған материалдың өз сөзімен жазылған қысқаша мазмұны

Заттар мен құбылыстардың бейнесін беру

Әр бөлімнің жоспары

Көркемдеп сөйлеу жиынтығы

Тіл дыбыстарын зерттейтін ғылым

2

«Бірақ, дегенмен» шылауларынан жасалатын сөйлемнің түрін анықтаңыз

8

қарсылықты салалас құрмалас

түсіндірмелі салалас құрмалас

ыңғайлас салалас құрмалас

себеп – салдар салалас құрмалас

кезектес салалас

3

Құрамындағы жай сөйлемдердің баяндауыштары тиянақты болып, өзара тең дәрежеде байланысатын сөйлемді қандай сөйлем дейміз?

8

салалас құрмалас сөйлем

сабақтас құрмалас сөйлем

аралас құрмалас сөйлем

шартты бағыныңқы сабақтас

жай сөйлем

2

Жай сөйлемдеріндегі ойдың тек біреуінде ғана жүзеге асатынын білдіретін салаластың түрі қайсы?

8

талғаулы

қарсылықты

себеп-салдар

ыңғайлас

кезектес

3

«алайда», «бірақ», «әйтсе де» - жалғаулық шылаулар қай салаласқа тән

8

қарсылықты

талғаулы

кезектес

ыңғайлас

себеп-салдар

3

Кезектес салалас құрмаластың жалғаулығын анықтаңыз

8

бірде

өйткені

немесе

Және де

Сонда да

3

Түсіндірмелі салалас сөйлемді көрсетіңдер

8

Құс атаулы аспанда да толып жүр: қарлығаш, ұзақ, қарға, торғай-бәрі де бар.

Күн бұлттанды.

Баласын ертіп анасы да келді.

Жолында асқар тау тұрса да, топ жарып өтетін сияқты.

Мына адамның жүзінде сау жер жоқ, әйтсе де беті ойнақы.

1

«Конспект» қай елдің сөзі?

8

латын

грек

иран

орыс

парсы

1

Мақалдың мағынасын анықтаңдар: Ойдың түбі – терең, ақылдың түбі –ерен.

8

ақыл-парасат туралы

ел-қоғам туралы

дос-дұшпан туралы

ынтымақ-бірлік туралы

батырлық-ерлік туралы

3

Кезектес салалас құрмалас сөйлемнің сыңарлары қандай жалғаулық шылаулар арқылы байланысады?

8

кейде, бірде, біресе

бірақ, дегенмен, алайда

және, әрі, да, де

жалғаулығы жоқ

өйткені, сол үшін, себебі

3

Себеп-салдар салаласты көрсетіңдер

8

Өзеннің суы көтерілгендік-тен, жағада көп тұрып қалдық.

Өзеннің суы көтерілді, жағада көп тұрып қалдық.

Өзеннің суы көтерілді, бірақ жағада көп тұрмадық.

Өзеннің суы көтерілді де, жағада көп тұрып қалдық.

Өзеннің суы көтерілсе де, жағада көп тұрмадық.

3

Жалғаулықсыз салалас құрмалас сөйлемді табыңдар

8

Байлық пен бақ -сенімді серігің, балаң – артыңда қалған ізің.

Байлық, бақыт –сенімді серігің.

Бала – артыңда қалған ізің.

Байлық, бақыт – сенімді серігің де, бала – артыңда қалған ізің.

Байлық, бақыт – сенімнің серіктері.

3

Cебеп-салдар салалас құрмалас сөйлемді табыңдар

8

Байқаған жоқпын, сондықтан кінәлі емеспін.

Емтихан жақындады, студенттер емтихан сұрақтарын жаттауда.

Қайсар ертелетіп жетсе, үйде бірде-бір адам жоқ екен.

Жел дауылды шақырады, бұлт жауынды шақырады.

Сабақтан соң, студенттер оқу залына барды.

3

Түсіндірмелі салалас құрмалас сөйлемді табыңдар

8

Бір жылда он екі ай бар: қаңтар, ақпан, наурыз,... .

Қаңтар, ақпан айларында күн салқын болады.

Наурыз –жылдың ең жақсы айы.

Күз – науқан айы, себебі егін уақыты.

Көктем келісімен қар еріп, жер дүние жасара бастайды.

3

Уәдеде тұрудың маңызы туралы мақалды табыңдар

8

Еменнің иілгені-сынғаны жігіттің екі сөйлегені–өлгені

Алтау ала болса ауыздағы кетеді

Әзіл айтсаң да, әділ айт.

Бір құмалақ бір қарын майды шірітеді

Ақылды қария –ағын дария

3

Талғаулы салалас құрмалас сөйлемді табыңдар

8

Ақылды не ата-анаңнан сұра, не ұстазыңнан сұра.

Мен таңертеңгілік бөлменің ортасында тұрып, дене шынықтыру жаттығуларын жасаймын.

Суық күз жақындады да, адамдар жылы киіне бастады.

Менің асыққаным сонша - ұялы телефонымды үйде ұмыт қалдырдым.

Балық тереңге уылдырық шаша алмайды, себебі тереңде уылдырық оралатын не балдыр, не шөп, не қамыс жоқ.

3

Мақалдың жалғасын көрсетіңдер. Білекті бірді жығады, ......... .

8

Білімді мыңды жығады

Тіліңмен жүгірме

Білімсіз кімді жығады?

Саналы салмақты болады

Әдепті тәрбиелі болады

3

Ыңғайлас салалас құрмалас сөйлемді табыңдар

8

Күн арқан бойы көтеріліпті, сәулесі сонау биіктердің басында қалыпты.

Кейде саябаққа барады да, кейде кинотеатрдан кино қарап, ойын бөледі.

Жауап бар , айтуға ауыз барар емес.

Ат өнері білінбес бәйгеге түсіп жарыспай.

Оқу залында қатты сөйлесуге болмайды, онда барлығы кітап оқып, жазу жазып отырады.

3

Талғаулы салалас құрмалас сөйлемі бар қатарды табыңдар

8

Не жұмыстың көзін тап, не пайдалы демеушінің өзін тап.

Ерінген қалар ұятқа, ізденген жетер мұратқа.

Аздың азаншысы болғанша, көптің қазаншысы бол.

Ол бірде аласа, бірде биік, бірде шешен, бірде сараң сөзді еді.

Біресе бір адым озып кетеді, біресе кейін қалып қояды.

3

Қай қатарда ыңғайлас салалас құрмалас сөйлем бар?

8

Жаңбыр жауды, от та өшті.

Жаңбыр жауса, от өшеді.

Жаңбыр жауып, от та өшті.

Жаңбыр жаумай, от өшпейді.

Жаңбыр жауғанмен, от өшпеді.

3

ҚР Мемлекеттік Әнұранының сөзін жазған кімдер?

8

Ж.Нәжімеденов Н.Назарбаев

А.Бақтыгереева Қ.Мырзалиев

Ж.Нәжімеденов Қ.Мырзалиев

Қ.Мырзалиев Н.Назарбаев

Ф.Оңғарсынова Н.Назарбаев

1

Ыңғайлас салаластың жалғаулық шылауларын табыңдар

8

әрі, және, да,де

кейде, бірде, біресе

бірақ, алайда, дегенмен

сондықтан, сол себепті, өйткені

не, я, я болмаса

2

Қай салалас сөйлем екенін көрсетіңдер? Мені жұмсаған жоқ, өзім кеттім.

8

қарсылықты

себеп-салдар

ыңғайлас

түсіндірмелі

талғаулы

3

Ыңғайлас салалас сөйлемдерді байланыстыратын жалғаулықтарды табыңдар

8

да, де, және,әрі

бірақ, алайда

себебі,сондықтан

сонша,сондай

не,немесе

3

«Ділдә сезді, бірақ түк өкінген жоқ» Салаластың қай түрі?

8

қарсылықты

шартты

түсіндірмелі

талғаулы

себеп-салдар

1

Түсіндірмелі салаласты көрсетіңдер

8

Үй толған адам: кемпір, шал, қыз – қырқын қалмастан жиналған, иін тіресіп отыр.

Енді жіберіп көрші, құдай біледі, әкеңді танытамыз

Күндіз олар не өзіне жем іздейді, не өзінің басқаға жем болмауын көздейді.

Үлкендер қатты қорқытып қойған болу керек, үйдегілер дауыстарын шығара алмай жаншылып, егіліп жылайды.

Баяу ескен жел бірде басылады, бірде толқып жасыл шөптердің бастарын ақырын ғана ырғайды.

2

Сыңарларының мәні бір – біріне қайшылас, қарама – қарсы келетін салаластың түрі?

8

қарсылықты

түсіндірмелі

шартты

талғаулы

ебеп-салдар

2

Қарсылықты салаласты көрсетіңдер

8

Сөзіне қарай кісіні ал, кісіге қарап сөз алма

Сөз өнері-өнер атаулының қиыны, күрделісі

Әр халықтың тілі-білімнің кілті

Ақыл көркі-тіл, тілдің көркі - сөз

Қонағы домбыра тартса, ол әнімен қосылатын

1

Салалас құрмалас сөйлемді табыңдар

8

Солардың 117-сінің аты белгілі, ал ал әзірге табылған 36 кітап

Әбу Насыр қыпшақ, оғыз, араб тілдерін жетік білген

Ол 200-ге жуық ғылыми кітап жазған

Жұрт жиналып болған соң, Самат көрген – білгенін асықпай айтып берді

Әл-фараби ежелгі Фараб қаласында туып өскендіктен, араб елдерінде оны Фараби деп атады

3

Жалғаулықсыз ыңғайлас салалас құрмалас сөйлемді табыңдар

8

Қоңырау соғылды, сабақ басталды.

Ол сабаққа кейде дайындалды, кейде дайындалмады.

Көктем келді де, күн жылынды.

Шығарып салуға мен барамын немесе сен бар.

Биыл мектеп бітіремін және Астанаға жоғары оқу орнына түсемін.

2

Баяндауыштары антоним болатын салаластың түрін табыңдар

8

қарсылықты салалас

ыңғайлас салалас

кезектес

себеп - салдар

талғаулы

3

«Құрамындағы жай сөйлемдердің баяндауыштары тиянақты болып, өзара тең дәрежеде байланысады». Қай құрмалас сөйлем анықтамасы?

8

Салалас құрмалас сөйлем

Сабақтас құрамалас сөйлем

Аралас құрмалас сөйлем

Шартты бағыныңқылы саақтас

Тұрлаулы сөйлем

3

Жай сөйлемдеріндегі ойдың тек біреуіндегісі ғана жүзеге асатынын білдіретін салаластың түрі қайсы?

8

талғаулы

ыңғайлас

себеп-салдар

қарсылықты

кезектес

3

Қарсылықты салалас құрмалас сөйлем шылауын көрсет

8

бірақ

және

әйтпесе

себебі

әлде

3

Қай салаластың бірінші жай сөйлемінің баяндауышы «сол, сонша, сондай» есімдіктерінен жасалады?

8

түсіндірмелі

ыңғайлас

талғаулы

қарсылықты

себеп-салдар

2

Кітаптың, мақаланың мазмұнын, саяси-идеяық бағытын, құндылығын түсіндіретін қысқаша сипаттама?

9

аннотация

конспект

жоспар

тезис

рецензия

3

Құрамындағы жай сөйлемдері бір-бірімен салаласып та, сабақ-тасып та байланысатын құрмалас сөйлем қалай аталады?

9

аралас

салалас

сабақтас

шартты бағыныңқылы

сатылы бағыныңқылы

1

Үш және төрт сөйлемнен тұрып, салаласып та, сабақтасып та келетін құбылыс қай құрмаласқа тән?

9

аралас

салалас

сабақтас

көп бағыныңқылы сабақтас

қарсылықты салалас

1

Мәліметке қысқаша сипаттама беретін ғылыми жанр

9

аннотация

анықтама

реферат

тезис

жоспар

1

Сан есімнен кейін қандай тыныс белгісі қойылмағанын анықтаңдар. Сағат 3 терде жиналамыз.

10

дефис

нүкте

үтір

қос нүкте

жақша

1

Жауап күту мақсатымен айтылған сұрау мәнді сөйлемдерден кейін қандай тыныс белгі қойылады?

10

сұрақ

нүкте

леп белгісі

үтір

сызықша

1

Қай сөйлемде бастауыш пен баяндауыштың арасында дұрыс сызықша қойылған

10

Қазақстан – ядросыз мемлекет

Жақсы ісімен - жақсы

Бұл үлкен -табыс

Айту біздің- парызымыз

Алты жерде алты отыз - алты

1

Үтірдің қойылу себебін белгілеңдер: Ойпырмай, күннің суығын – ай!

10

одағай сөз

оқшау сөз

қаратпа сөз

еліктеуіш сөз

қыстырма сөз

2

Ой аяқталмағанда қойылатын тыныс белгісі?

10

көп нүкте

леп белгісі

сұрау белгісі

нүкте

үтір

1

Қуаныш мәнді сөйлемдерден соң қандай тыныс белгі қойылады?

10

леп белгісі (!)

нүкте (.)

сұрау белгісі (?)

көп нүкте (...)

қос нүкте (:)

2

Тырнақшаның дұрыс қойылған қатарын көрсетіңдер

10

«Ана тілі» газеті, «Парасат» журналы

«Алматыдағы кондитер фабрикасы»

«Әл Фараби» атындағы Университет

«Мемлекеттік банкінің бөлімшесі»

«Ғ.Мұстафин». Өмір белестері, Алматы-84

1

Сөйлемдегі қойылмаған тыныс белгісін көрсетіңдер «Өзім шықсам қайтеді» деп ойлады ұста.

10

үтір, сызықша

сұрақ белгісі, сызықша

сызықша, көп нүкте

сұрақ белгісі, үтір

леп белгісі, үтір

2

«Үтір, нүкте, сызықша т.б.» тыныс белгісі тіл білімінің қай саласына жатады?

10

пунктуация

лексика

фонетика

морфология

синтаксис

2

Жігіттер, ойын арзан, күлкі қымбат. Алғашқы үтір белгісінің қойылу себебі не?

10

қаратпа сөз

одағай

оқшау сөз

бірыңғай мүше

қыстырма сөз

1

Көп нүктенің қойылатын жерін көрсетіңдер

10

ой толық аяқталмай тоқталса

бірыңғай мүше арасына

бастауыш пен баяндауыш арасына

қысқартылған сөзден кейін

ой санамалап айтылса

2

Сөйлемге тән тыныс белгіні қойыңдар. Теміртау қаласының атағы немен шыққан

10

сұрақ белгісі

нүкте

үтір

леп белгісі

көп нүкте

3

Сәлем саған, Астана! Үтірдің қойылу себебін анықтаңдар

10

қаратпа сөз

қыстырма сөз

төл сөз

бірыңғай мүше

оқшау сөз

3

Төл сөзге тыныс белгілері дұрыс қойылған нұсқаны ажыратыңдар

10

Абай аттың басын іркіп тоқтап қап: «Тұра тұр»,- деді.

Абай аттың басын іркіп тоқтап қап, «тұра тұр»,-деді.

Абай аттың басын іркіп тоқтап қап ? «Тұра тұр»,-деді.

Абай аттың басын іркіп тоқтап қап- «Тұра тұр»,-деді.

Абай аттың басын іркіп- тоқтап қап;«Тұра тұр»,-деді.

1

Қате қойылған тыныс белгісін анықтаңдар

10

А-з-ба, көп-пе.

Сен-ақ ала бердің.

Ол кінәні өзінен іздейтін-ді.

Мектепке қарай бар.

Сен түгіл өзіне қимайды.

3

Нүктелі үтір қойылатын орынды көрсетіңдер

10

санамалап айтылған, мағыналары ыңғайлас сөйлемдер арасына

ой ерекше дауыспен көтеріңкі айтылса

төл сөзге байланысты

оңашаланған айқындауышқа байланысты

дәйексөздің қайдан алынғаны көрсететін жерде

1

«Рецензия» қай елдің сөзі?

10

латын

иран

араб

парсы

грек

2

Сызықша қай кезде қойылатынын анықтаңдар

10

бастауыш пен баяндауыштың арасында

атаулы сөйлемнен кейін

қыстырма сөзден кейін

бірыңғай мүшелердің арасында

одағай сөздерден кейін

1

Тыныс белгісінде қатесі бар қатарды көрсетіңдер

10

арманшыл- адам

он - он бес

қалқам-ау

жүз жиырма беске бөлінеді.

тек, олай деме.

3

Қаратпа сөзден кейін қандай тыныс белгісі қойылады?

10

үтір

қос нүкте

сұрақ белгісі

нүкте

сызықша

3

«Абай операсы - қазақ музыкасын биік белге шығарған ірі туынды». Сызықшаның қойылу себебі.

10

Бастауыш та, баяндауыш та атау тұлғадағы зат есім

Бастауыш сын есім, баяндауыш зат есім

Бастауыш-сан есім, баяндауыш-етістік

Қосарлы айқындауыш

Бастауыш-сан есім, баяндауыш-сын есім.

2

Қай сөйлемнің тыныс белгісі дұрыс қойылған?

10

Мына өзендер: Іле,Ақсу, Лепсі - Балқаш көліне құяды.

Қорғасынды фосфорлы Қаратау қазыналы өлке

Қасенов Сабыр суретші, әнші ақын.

Меніңше бұл өте дарынды студент.

Оралда орысша қазақша драмалық театр бірнеше кинотеатр және филармония бар.

2

Сызықша дұрыс қойылған сөйлемді табыңдар

10

Абай – өз заманының жаршысы.

Тарихымды жазудамын бүгін мен, бабаларым, сенің ана-тіліңмен!

Абай келеді дегенде, әжесі- қатты қуанды

Тәкежан-Көкбай-Жұмағұл-Абайға қарады.

Әр ана өз баласының өнерлі ісін – мақтан етеді.

3

-Өркенің өссін, азамат - Көп жаса , қарағым Сөйлемдерге қандай белгі керек?

10

леп (!)

сұрау (?)

үтір (,)

көп нүкте (...)

жақша ( )

1

Зат есімнен болған бастауыш пен баяндауыштың тыныс белгісін көрсетіңдер

10

сызықша

дефис

тырнақша

үтір

қос нүкте

1

Қандай да бір ғылыми жұмыстың сыни тұрғыдағы сипаттамасы, пікір, берілетін баға?

10

сын-пікір

конспект

жоспар

аннотация

тезис

3

Нүкте қойылатын қатарды көрсетіңдер

10

драмалық шығармаларда әр кейіпкердің атынан кейін

жалпылауыш сөзден соң

қаратпа сөзден соң

оқшау сөздерден соң

бірыңғай мүшелерден кейін

3

Қыстырма сөзден кейін қойылатын тыныс белгісін көрсетіңдер: Шындығында ол – аса талантты әрі іскер адам

10

үтір

нүкте

үтір және сызықша

сызықша және қос нүкте

қос нүкте

2

Батыс Қазақстан облыстары Орал Атырау Ақтау Ақтөбе Қандай тыныс белгілері қажет?

10

Сызықша, үтір, үтір, үтір, нүкте.

Қос нүкте, үтір, үтір, нүкте.

Қос нүкте, үтір, үтір, үтір, сұрау белгісі.

Леп белгісі, сызықша, көп нүкте.

Үтір, үтір, үтір, үтір, сұрау белгісі.

2

Бастауыш пен баяндауыштың арасына сызықша қойылатын сөйлемдерді анықтаңыз

10

Жақсы ісімен жақсы

Бұл үлкен жетістікке жеткізеді

Адамға зор денсаулық керек

Кітап алды

Семей полигоны жабылды

1

Аяқталған ойды білдіретін хабарлы сөйлемдерден соң қандай тыныс белгісі қойылады?

10

нүкте

көп нүкте

сұрау белгісі

леп белгісі

сызықша

2

Белгілі бір ойдың аяқталуына байланысты қойылатын тыныс белгі?

10

нүкте

қос нүкте

нүктелі үтір

сызықша

тырнақша

3

Атқарылған жұмыстардың нәтижесін сараптайтын, сонымен қатар алдағы уақытта жұмыс барысында табысқа жеткізетін дұрыс шешім қабылдауға оң әсерін тигізетін мәліметтерді сараптауды қамтитын, оны негіздейтін жазбаша құжат?

11

баяндама

тезис

рецензия

аннотация

сын-пікір

3

Термин болу үшін қандай басты шарт қойылады?

12

сөздің мағынасы біреу болып, нақты ұғымдардың атауы болу керек

барлығына түсінікті әдеби тіл болу керек

мағынасын басқа сөздермен оңай түсіндіре алатын сөз болу керек

неологизм сөздер болу керек

қолданыстан шыққан сөздер болу керек

1

Термин сөздер қатарын табыңдар

12

күкірт, фосфор

жұмысшы, қызметкер

кезекші, сайлаушы

ұйым, жатақхана

айт, мереке

2

Әдебиет, өнерге қатысты термин сөздерді көрсетіңдер

12

драма, опера

атом,азот

карта, масштаб

комедия, теория

проза, теорема

1

Әскери термин қатарын табыңдар

12

майор, жауынгер, генерал

меридиан, арал, компас

пъеса, драма, комедия

эскиз, акварель, пейзаж

мыс, болат, никель

2

Ғылым мен техниканың әрбір саласына байланысты қолданылатын арнаулы сөзді табыңдар

12

термин

кәсіби сөз

архаизм

неологизм

диалект

2

Орыс тілінен енген сөздерді көрсетіңдер

12

жәшік, самауыр

қалам, дәптер

көктем, жаз

төр, бөлме

жақсы, жаман

1

Халықаралық терминдер қатарын табыңдар

12

синтаксис, биржа, лайнер

құрлық, түбек, полюс

орта жүз, ғұн тайпасы

орфография, емле, әріп

волейбол, мәре, футбол

3

Термин сөздерден қазақ тілі ғылымына қатысты қатарды белгілеңдер

12

фонетика, лексика, синтаксис

дәуір, құл иеленушілік, буржуазия

кернеу, кедергі, индукция

катализатор, оксидтер, қышқыл

теорема, аксиома, синус

3

Берілген термин сөздің қай ғылымға тән екенін белгілеңдер. Гидрат

12

химия

география

биология

математика

медицина

2

Бір мағыналы, ғылым мен техникаға тән, затты я құбылысты бұлжытпай айтатын сөздер?

12

терминдер

тезистер

рецензия

аннотация

мәтін

3

Термин дегеніміз не?

12

ғылым, техника салаларына телінген сөздер

көнерген сөздер

белгілі мекенде қолданылатын сөздер

жаңа сөздер

кәсіби сөздер

3

Автор сөзінсіз, екі я көп адамның алма-кезек сөйлеуі ретінде берілген сөздер атауы

13

диалог

автор сөзі

төлеу сөз

дәйексөз

төл сөз

3

Диалогтың анықтамасын көрсетіңдер

13

екі адамның тіл қатысуы

біреудің сөзін мазмұнын сақтай отырып, жеткізу

жергілікті бір аймақта ғана қолданылатын сөздер

біреудің сөзін айнытпай беру

қарату, көңіл аудару мақсатында айтылған сөз

3

Іскерлік қарым-қатынас әдебіне жататын тілдік ерекшеліктерді атаңдар

14

іске жауапкершілік -пен қарау, сыпайылық, жағымды сөйлеу

пікір алысқалы отырған ісін, тақырыбын жетік білмеу

сөз мағынасын түсінбеу, көпсөзділік

логикалық ой-өрісінің жетіспеуі

жігерсіздік, ұялшақтық

2

Кәсіби сөздерге берілген анықтаманы көрсетіңдер

14

Белгілі бір кәсіпке байланысты қолданылатын сөздер

Мағыналары бір-біріне қарама-қарсы сөздер

Бірнеше мағынада қолданылатын сөздер

Айтылуы әр түрлі, мағыналары бірдей сөздер

Айтылуы мен жазылуы бірдей, мағыналары әр түрлі сөздер

1

Берілген сөздердің қазақша баламасын белгілеңіз: старшая сестра, младшая сестра

15

әпке, сіңілі

аға, іні

үлкен қыз, кішкентай қыз

әпке, аға

жеңге, қарындас

1

Сөйлемді толықтырыңдар: Дүкен.......ашылады?

15

қашан

қандай

ештеңе

әрбір

өзі

1

Жақша ішіндегі сөздің аудармасын табыңдар: Назым мен Бейсенгүл - .....(ровесники)

15

құрдастар

замандастар

достар

балалар

қыздар

1

Сөйлемді толықтырыңдар: Табиғатты қорғау - .... адамның борышы.

15

барлық

сендер

ешкім

олар

кім

1

Ойды аяқтауға қажетті сөзді табыңдар: Мен дүкеннен жаңа .... сатып алдым.

15

көйлек

үй

сабақ

дәптерде

қаламның

1

Елтаңбаның авторлары кімдер?

15

Ж.Мәлібеков, Ш.Уәлиханов

Г.Айдынов, Қ.Асылжанов

Б.Қайдаров, А.Аманжолов

С.Айтжанов, Б.Алдамжаров

С.Халықов, Қ.Аханов

1

Тіл біліміне қатысты термин сөздер қатарын белгілеңдер

15

грамматика,фонетика, синтаксис, лексика

дәуір, құл иеленушілік

кедергі, кернеу

катализатор

аксиома, синус

1

Мына сөйлемнің аудармасын белгілеңдер: В Республике проживают представители 131 национальности.

15

Республикада 131 ұлтың өкілдері тұрады.

131 ұлттар тұрады

Республикада 131 халық тұрады

Республикада ұлттар мен ұлыстар бар

131 ұлт пен ұлыс тұрады

1

Дұрыс аудармасын белгілеңдер: Пять минут шестого.

15

Бестен бес минут кетті

Бестен он минут кетті

Алтыдан бес минут кетті

Алтыға бес минут бар

Беске бес минут бар