ALEUMETTANU_SHPOR
.docx“Әлеуметтiк дарвинизм” деп аталатын әлеуметтанудағы бағытты негiздеген Г. Спенсер
“Капитал” еңбегiнiң авторы:К. Маркс
“Культура” деген термин ежелде мынадай мағына берген: Жердi өңдеу
“Страта” ұғымы әлеуметтануға қай ғылымнан келді Геологиядан
«Адам.Өркениет.Қоғам» еңбегiнiң авторы: П.А.Сорокин
«Айқын және латентті (жасырын) функциялар» ұғымын енгізген Роберт Мертон
«Айнадағы мен» теориясының авторы Ч.Кули
«Аномия» термині француз тілінен аударғанда (Э. Дюркгейм) Ауытқыған әрекет
«Бейсаналық» ұғымын пайдаланған Фрейд
«Бюрократия», «идеалды (мінсіз) тип» тұжырымдамасының авторы М.Вебер
«Дисфункция» ұғымын енгізген:Роберт Мертон
«Әлеуметтік шиеленіс» терминін алғаш рет ғылымға енгізген Г.Зиммель
«Өзін-өзі өлтіру: социологиялық этюд» еңбегінің авторы Э.Дюркгейм
«Протестанттық этика және капитализм рухы» еңбегiнiң авторы: М.Вебер
«Секуляризация» дегеніміз Діннің қоғамға ықпалының бәсеңдеуі
«Социология» терминiн ғылымға енгізген:О.Конт
«Үш кезең» заңын ұсынған әлеуметтанушы О.Конт
A
Адам қажеттілігінің негізгі бес деңгейі көрсетілген теория А.Маслоудың теориясы
Адамның тұлғаға айналу процесі Әлеуметтену
Алынған жауаптардың шынайлығын тексеруші сұрақ Бақылау сұрағы
Анкеталау дегенiмiз Зерттеу барысында анкета толтыру арқылы мәлімет жинау
Анкетаның сапасын тексеру мақсатында жүргізілетін зерттеу пилотажды
Ашық қоғамға жатпайды Касталық
Ашық қоғамға жатпайды: касталық
Ашық стратификациялық жүйеге жатады Таптық
Б
Бiр ер адамның бiр әйел адаммен некесi бұл- моногамия
Бiр формацияны басқа формациядан ажырататын ерекшелiк (К. Маркс бойынша): өндiрiс тәсiлi
Барлық әлеуметтік институттардың басты қызметі болып табылады: Қоғамдық қажеттіліктерді қанағаттандыру
Басқалардың өмір сүру үлгісіне, мінез-құлқына, сезіміне, салтына, көзқарасына деген шыдамдылық Толеранттылық
Басқару саласындағы негізгі рөлдер Басқарушы және атқарушы рөлдері
Батыс әлеуметтанушыларының айтуы бойынша, қоғамның тұрақтылығын қамтамасыз ететiн таптар: орта
Белгілі бір статусқа сәйкес келетін рөлдердің жиынтығы: Рөлдік жүйе
Белгілі бір топтың ішінде ғана некеге тұруды реттейтін талаптардың жүйесі эндогамия
Билік, табыс, дәреже және білім – Қазіргі қоғамдағы әлеуметтік стратификацияның критерийлері
Биліктің анық белгіленген иерархиясы, қалыптастырылған ережелер Бюрократия
Бір адамдағы барлық статустардың жиынтығы бұл: Статустар жиынтығы
Бір әлеуметтік стратадан екіншісіне ауысу әлеуметтануда аталады Вертикалды мобилдік
Бірнеше әйелге үйлену – бұл: полигиния
Бұқаралық мәдениет Діни және таптық ерекшеліктеріне тәуелсіз көптеген адамдар тобына арналған мәдениет формасы
Бұл қоғамды басқаша «ақпараттық қоғам» деп атайды постиндустриалды
Бұрын соңды зерттелмеген мәселені зерделеу үшін және зерттеу құралдарын апробациялау мақсатында жүргізілетін зерттеу түрі: Пилотажды
Бюрократия дегеніміз Қатаң иерархияға негізделген ресми лауазымдар жүйесі
В
Вебердің көзқарасы бойынша, тұлғаның аффективті іс-әрекеті Эмоцияға негізделінетін іс-әрекет
Г
Г. Спенсер әлеуметтік институттардың қандай түрлерін белгіледі? Туыстық, экономикалық және реттеуші институттары
Ғ
Ғалымдар, жазушылар, суретшілер, діни қызметкерлер, оқытушылар, дәрігерлер, заңгерлер, орта және шағын кәсіп иелері, маманданған жұмысшылар, т.б. жатқызылатын тап Орта
Д
Д.Белл бойынша қоғамның даму сатылары: Индустриалдыққа дейін, индустриалдық, постиндустриалдық
Дiн әлеуметтануының зерттеу объектісі: әлеуметтiк жүйедегi жалпы дiндi,оның iшкi құрылымдарын, ондағы болып жатқан процестер
Дәстүрлі қоғам сипатына не жатпайды : мобилділік
Дәстүрлі қоғамда статус қалай анықталады Мұрагерлік арқылы
Дәстүрлі үнді қоғамында болған: Касталық жүйе
Дж. Г. Мидтің пікірінше баланың қоршаған орта әрекеттерінің имитациясы қандай тәсілі болып табылады? Ойын
Диаспора ұғымы Халықтың бір бөлігінің басқа мемлекетте шоғырланып өмір сүруі
Дін институтының элементтері Мешіт, шіркеу
Дінді саяси мақсатта құрал ретінде пайдалануды көздейтін шектен тыс көзқарас пен әрекет Экстремизм
Діни әлеуметтік институттардың символы Ай, крест
Дюркгейм бойынша суицидтің мына түрінде жеке адам мен қоғам арасындағы әлеуметтік байланыстардың үзілуі, индивидуализмнің (жекешеліктің) күшеюі орын алады Эгоистік
Е
Ескі нормалар мен құндылықтардың орнына жаңа нормалар мен құндылықтарды қабылдау процесі : Қайта әлеуметтену
Ә
Әйел мен ер адам арасындағы қатынастарды (бір-біріне деген міндет, жауапкершілік) заңды түрде реттеп, санкциялап отыратын әлеуметтік институт отбасы
Әлемдік діндерді атаңыз Буддизм, христиан, ислам
Әлеуметтiк жүйе дегенiмiз- әртүрлi қоғамдық сфералар жүйесi
Әлеуметтiк жүйенiң шеңберiнде адамдардың тәртiбi былай анықталады: Статус және әлеуметтiк рольдер
Әлеуметтiк мобильдiлiк дегенiмiз- Жеке адамның немесе топтың әлеуметтiк мәртебесiнiң өзгеруi
Әлеуметтiк өзара әрекет пен қатынастың алғашқы агентi : тұлға
Әлеуметтiк статика және әлеуметтiк динамика туралы iлiмдi қалыптастырған О.Конт
Әлеуметтiк статус дегенiмiз- әлеуметтiк жүйедегi индивидтiң нақты орны, позициясы
Әлеуметтiк стратификация дегенiмiз-бұл: әлеуметтiк теңсiздiктiң формаларын анықтайтын ұғым
Әлеуметтану - Әлеуметтік топтар арасындағы өзара байланыс, өзараықпалдастық, өзараәрекеттің жалпы заңдылықтары туралы ғылым
Әлеуметтану ғылымында сұрауға алынған адам Респондент
Әлеуметтануға «аномия» ұғымын енгізген ғалым Э.Дюркгейм
Әлеуметтануда жаңа институттардың пайда болу, даму процесі Институттану
Әлеуметтануда биологиялық (органикалық) бағыттың негiзiн қалаушы Г. Спенсер
Әлеуметтануда әлеуметендірудің қандай екі түрі бөлініп қарастырылады? Алғашқы және екінші реттік
Әлеуметтануда интервьюер дегеніміз Сұхбат жүргізуші
Әлеуметтануда құрылымдық функционализм бағытының өкілдері Т. Парсонс, Р. Мертон
Әлеуметтануда страта категориясына синоним ұғым ретінде қолданылады Қабат
Әлеуметтануда Чикаголық мектебінің өкілдері Р. Парк, Э. Берджесс
Әлеуметтанудағы іріктеу әдісі қолданылмайтын зерттеулер Халық санағы және референдум
Әлеуметтанудағы позитивизмнің негізін қалаушы әлеуметтанушы О.Конт
Әлеуметтанудың алғашқы арнайы еңбегi :О.Конттың «Позитивтiк философия курсы»
Әлеуметтанудың пәнi: Қоғамдағы әлеуметтiк құбылыстар мен процестер
Әлеуметтанулық зерттеу бағдарламасы мына бөлімдерден тұрады Әдіснамалық (методологиялық) және әдістемелік
Әлеуметтанулық зерттеу бағдарламасын жасау неден басталады Өзекті мәселені анықтаудан
Әлеуметтік институт дегеніміз- Қоғамдағы адамдардың қажеттіліктерін қанағаттандыратын мекемелер
Әлеуметтік статустың өзгеру процесі Әлеуметтік мобилдік
Әлеуметтік шиеленістің шырқау шегіне жетуі: кульминация
Ж
Жартылай ашық стратификациялық жүйеге жатады Сословиелік
Жасанды жолмен жасалған бақылаудың түрі: эксперимент
Жеке адамның рөлдік теориясының негізгі өкілдерінің бірі: Дж.Мид
Жоғары интеллектуалдылық, ерекше қабілеттер мен дарындылық, жоғары ынталық келесідей қасиеттер ретінде бағаланады: Мәдени мақұлданатын ауытқулар
Жыныс бойынша иерархиялық бөліну стратификацияның қай түріне жатады Гендерлік
З
З.Фрейд “Ол” (Ид) элементінің сипаттамасы Бейсаналық
Зиґмунд Фрейді ілімі: Психоталдау
И
Индивид ұғымының мәні Адамзаттың нақты өкілі
Индустриалды қоғамда салтанат құрған әлеуметтік институт Экономика
Индустриалдыққа дейінгі қоғамда салтанат құрған әлеуметтік институт Отбасы
Индустриялық қоғамның негізгі белгісі: Өндірістік саланың дамуы, дайын өнім экспортының өсуі
Инкультурация Индивидтің мәдениетті бойына сіңіру процесі
Институционализация – бұл әлеуметтік нормалардың бекітілу процесі
І
Ірі меншік иелері – қаржы және өнеркәсіп магнаттары, жоғары билік элиталары – мемлекет президенттері, премьер-министрлер, министрлер жатқызылатын тап Жоғарғы
К
К. Маркс пiкiрi бойынша, қоғам базисi: Экономика
Кез–келген стратификация жүйелерінің негізі теңсіздік
Кинотеатрдағы көрермендер мен аэропорттағы жолаушылар әлеуметтік жиынтықтың қай түріне жатады? агрегаттарға
Консенсус дегеніміз Көзқарас мүдделердің бірдей болып, келісімге келуі
Контрмәдениет дегеніміз Ресми мәдениетке қайшы мәдениет
Көлденең мобильділіктің мысалы: Қызметкердің жұмыс орнын (мекемесін) ауыстыруы
Қ
Қажеттіліктер пирамидасын жасаған кім А. Маслоу
Қай елде касталық жүйе болған: Үндiстан
Қайтадан іріктеуді қажет етпейтін, яғни объектісі өзгермейтін қайталанбалы зерттеудің түрі Панелді
Қалалардың, қала тұрғындарының өсуiнiң әлеуметтiк процесi, олардың қоғам дамуындағы ролiнiң артуы урбанизация
Қоғам дамуындағы теологиялық, метафизикалық және позитивтік үш кезеңді көрсетті О.Конт
Қоғам дегенiмiз - қоғам – өз қажеттiлiктерiн қанағаттандыру мақсатында адамдардың тарихи формаларымен бiрiккен, өзара байланыстары мен өзара әрекеттерi туындайтын адамдар жиынтығын айтады
Қоғамда қалыптасқан нормаларға сәйкес келмейтін мінез-құлықты белгілейтін ұғым Девиантты
Қоғамда қалыптасып, реттеліп отыратын ережелердің жиынтығы Әлеуметтік нормалар
Қоғамдағы ресми мәдениетті мойындамау Контрмәдениет
Қоғаммен қалыпты арақатынас ұстауға тырысатын шіркеу (мешіт) мен секта аралығындағы діни құрылым Деноминация
Қоғамның ең iрi әлеуметтiк ұйымы болып саналады Мемлекет
Қоғамның әлеуметтік құрылымын зерттейтін екі ірі теория : Әлеуметтік стратификация және мобильділік
Қоғамның ішкі құрамы, оның элементтерінің жиынтығы мен олардың арасындағы саналуан байланыстар Әлеуметтік құрылым
Қоғамның революциялық жолмен дамуын жақтаған ғалым: К. Маркс
Қоғамның репродуктивті функциясын жүзеге асыратын институты : Отбасы институты
Қоғамның этникалық құрылымын зерттейтін ғылым Этноәлеуметтану
Қол жеткізген мәртебе Білімі, мансабы
Құндылықтар дегеніміз- Барлық адамдар жетуге тырысатын жалпымен қабылданған сенімдер
Қызметтен босатылу мобилдіктің қай түріне жатады Төмендеу
М
М.Вебер саяси социологияға қандай терминді енгізді легитимдік
Макроәлеуметтанудың пәнi: Қоғамды тұтастық ретінде қарастыру
Маркс іліміне сәйкес қоғамдық-экономикалық формациялар саны Бес
Маркстiк теория бойынша әлеуметтiк құрылымның өзегi: таптар
Матриархаттық отбасы дегеніміз -Отбасында әйелдің билік жүргізуі
Матрилокальды отбасы дегеніміз -Жаңа үйленгендер әйелінің ата-анасының үйінде тұруы
Меншік пен беделден басқа М.Вебер ұсынған әлеуметтік стратификацияның критерийі Билік
Метаэтнос дегеніміз- Ұлттың ең үлкен топ бірлігі
Мәдени релятивизм- Басқа мәдениетті сол мәдениеттің құндылықтары тұрғысынан бағалау
Мәдениет әлеуметтануының зерттеу объектiсi -Қоғам мен адамның мәдени саладағы арақатынасы
Миграция дегеніміз - Қоныс аудару
Мидтің пікірінше, адамның тұлғаға айналу процесінің алғашқы сатысы Имитация
Микроәлеуметтанудың пәнi: Шағын топтардағы әлеуметтiк құбылыстар мен процестер
Мобилділіктің екі түрін атаңыз Көлденең және тігінен
Модернизация ұғымы нені білдіреді Жетілдірілген, қазіргі талаптарға сай
Моногамия дегеніміз –Бір некеден тұрады
Мына анықтаманың авторы : “Отбасы – бұл адамдардың бастапқы бірігу формасы, ал одан кең ұйымдар пайда болады” О.Конт
Н
Неолокальды отбасы дегеніміз - Ата-анасынан бөлек тұруы
Нуклеарлы отбасы дегеніміз Бір немесе екі ұрпақтан ғана тұратын шағын отбасы
Нуклеарлық отбасы бұл- Екi ұрпақтан (ата-аналарымен балаларынан) тұратын отбасы
О
О.Конт бойынша, әлеуметтану нені зерттейді Әлеуметтiк статиканы және әлеуметтiк динамиканы
О.Конт бойынша, қоғамды құрушы бiрлiк Отбасы
Отбасы және достар тобы қай әлеуметтік топтың мысалы болады? Бірінші реттік тобының
Отбасының қоғамдағы ең басты функциясы Репродуктивтілік (ұдайы өндіріс)
П
П. Сорокиннің ғылымға енгізген түсінігі Әлеуметтік мобилдік
П.А. Сорокин мына тұжырымдамалардың авторы болып саналады : Әлеуметтiк стратификация мен мобилдiлiк
П.А.Сорокин бойынша әлеуметтiк стратификацияның үш типi : Экономикалық, саяси, кәсiби
П.Сорокин бойынша стратификация формаларының саны: үш
Патриархаттық отбасы дегеніміз -Отбасында ер азаматтың билік жүргізуі
Патрилокальды отбасы дегеніміз -Жаңа үйленгендер күйеуінің ата-анасының үйінде тұруы
Пауперизация Халықтың жаппай кедейленуі
Полиандрия дегеніміз Бір әйелдің көп еркекпен некелесуі
Полигамия дегеніміз Көп некеден тұрады
Полигиния дегеніміз Бір еркектің көп әйелмен некелесуі
Полиэтникалық терминінің мәні Көп ұлтты
Постиндустриалды қоғам теориясының авторы: Д.Белл
Р
Респонденттерді таңдау әдісі Іріктеу
Референтті топ Индивид үшін үлгі болатын топ
Рөлдік күту дегеніміз : Белгілі бір әлеуметтік рөл шеңберінен күтілетін іс-әрекет
Рухани мәселелерді шешу мына әлеуметтік институтқа тән : дін
С
Сауалнамадағы ашық сұрақтар дегенiмiз : жауабын өзiң жазатын сұрақ
Саяси әлеуметтену деген Индивидтiң саясат субъектiсi ретiнде қалыптасуы
Символдық интеракция (өзараықпал) теориясының авторы Дж.Г.Мид
Социологиялық зерттеуде ақпарат көзі болып табылатын адам Респондент
Социометрия әдісінің негізін қалаған Дж. Морено
Статусына байланысты жеке адамның берілген әлеуметтік топта, қоғамда алатын нақты орны, позициясы Әлеуметтік мәртебе
Сұрақтың жауап нұсқасы көрсетілмесе, ол Ашық сұрақ
Т
Т. Парсонс қай бағыттың негізін салған Құрылымдық функциялық
Табиғи жағдайда бақылау Далалық
Технофобия деген -Техника мен технологиядан қорқу
Тобырдың белгілерін атаңыз Иланушылық, анонимділік, кенеттілік, мығымдылық
Туа берілетін мәртебеге мысал бола алады нәсіл
Тұлға ұғымының анықтамасы: Жеке адамның дамуының нәтижесі, әлеуметтік сапалардың толығымен көрінуі
Тұлғаның делинквентті мінез-құлқы Қылмыстық іс әрекет
Тұлғаның қалыптасу процесі, сана мен мінез-құлықтың әлеуметтік маңызды сипаттамаларын бойға сіңіру: Әлеуметтендіру
Тұлғаның өз күшiмен пайда болатын мәртебе : қол жеткен
Тұлғаның психоталдау концепциясының өкілі: З.Фрейд
Ұ
Ұзақ мерзім бойы, бірақ үзіліспен жүргізілетін зерттеу түрі: Лонгитюдті
Ұлт ұғымының анықтамасы: Территорияның тұтастығымен, тiлiмен, экономикалық өмiрiмен, салт-дәстүрiмен, ортақ психологиялық қасиеттерiмен байланысқан адамдар жиынтығы
Ф
Фокус-топтар әдісін ең алғаш рет қолданған ғалым: Р.Мертон
Француз әлеуметтануының өкiлi: Э.Дюркгейм
Х
Хиппи, панктер, рокерлер бұл: Жастар субмәдениетi
Ш
Шағын топтардағы тұлғааралық қатынастардың ерекшелігін зерттеуге арналған Дж.Морено негізін қалаған зерттеу әдісі Социометрия
Э
Э. Дюркгейм ынтымақтастықтың қандай түрлерін белгіледі? Механикалық және органикалық
Э.Дюркгейм бойынша діннің негізгі қызметін атаңыз Біріктіруші
Э.Дюркгейм бойынша өзін-өзі өлтіру типтері Аномиялық, альтруистік, эгоистік
Эгалитарлы отбасы дегеніміз -Ері мен әйелінің тең билікке ие болу
Экзогамия дегеніміз Басқа (сыртқы) топтың адамымен некелесу
Экономикалық адамның сипаты Ақпараттандырылған, рационалды, эгоист
Экономикалық стратификация мынадай критерилермен түсiндiрiледi: Табыс мөлшерi, өмiрде қол жеткiзген деңгейi және жеке меншiктерiнiң масштабымен
Эксперттік сұрау бұл: Белгілі бір әрекет ету саласында білікті маман болып табылатын адамдардың респондент ретінде көрініс табуы
Эмо, гот- Жастар субмәдениетi
Эндогамия дегеніміз – Тек өз (ішкі) тобының адамымен некелесу
Этногенез ұғымын ғылымға енгізген ғалым Л.Н.Гумилев
Этноцентризм- Басқа мәдениетті тек өз мәдениеті тұрғысынан бағалау