Reshebnik211108_-_kopia_2
.pdf> x2 |
= x1; |
8 x1 |
– св. неизв.; |
> |
|
< |
3 |
> |
|
: |
= ¡2 x1: |
> x3 |
|
x1 |
x2 |
x3 |
u1 |
2 |
2 |
¡3 |
¸2 = ¡1. |
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
B |
○2 |
0 |
0 |
C |
2c3¡ c2 |
0 |
|
|
|
|
|
»¡ |
@ |
|||
ОСЛУ: |
B |
2 |
0 |
0 |
C |
c1 c2 |
○2 |
|
0 |
1 |
|
||||||
|
@ |
1 |
2 |
4 |
A |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n = 3, r = 2, n ¡ r = 1 своб. неизв.
0 |
1 |
c1 |
¢ |
1 |
0 |
○1 0 |
1, |
0 |
|
2 |
|
0 |
|||
|
|
|
|
1 |
@ 0 ○1 |
2 A |
|
○4 |
8 A c2Ȣ 4 |
Общее решение: |
|
|
|
|
|
|
ФСР |
|
|
|
|
||||||||
8 x1 = 0; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
u2 |
x1 |
x2 |
x3 |
|
|||||
> |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
2 |
1 |
|
||
< |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
> x2 = ¡2x3; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
> x3 |
– св. неизв. |
|
|
|
|
|
|
|
|
¡ |
|
|
|
||||||
¸ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
>3 = 3. |
|
|
|
|
|
C |
|
0 1 2 0 1 |
|
|
|||||||||
|
|
|
B |
2 ¡4 0 |
» |
» |
|||||||||||||
ОСЛУ: 0 |
¡2 |
0 |
0 |
1 |
|
@ |
○¡1 0 |
0 |
A |
c2 + c1 |
|||||||||
|
= 3 |
|
B |
1 |
|
2 |
0 |
C |
|
|
|
|
|
|
|||||
n |
|
@ |
|
|
n |
|
|
A |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
, |
r = 2 |
, |
¡ |
r = 1 |
своб. неизв. |
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
○¡1 |
0 |
0 |
1, |
@ |
0 |
○2 |
0 |
A |
Общее решение: |
ФСР |
|
|
8 x1 = 0; |
|
|
|
x1 |
x2 |
x3 |
|
> x2 = 0; |
|
|
|
< |
|
|
|
> |
|
|
|
> |
u3 0 |
0 |
1 |
> |
|||
: |
|
|
|
x3 – св.неизв. |
|
|
|
|
|
|
|
|
Запишем матрицу оператора в базисе u1; u2; u3: |
|
|||||||
|
Au = |
0 |
1 |
0 |
0 |
1 |
: |
|
|
|
B |
0 |
¡1 |
0 |
C |
|
|
|
|
B |
0 |
0 |
3 |
C |
|
|
|
|
@ |
|
|
|
|
A |
|
01
B |
1 |
2 |
¡1 |
C |
|
0 |
3 |
2 |
|
||
б) Ae = B |
0 |
¡1 2 |
C |
: |
|
@ |
|
|
¡ |
A |
|
j |
A |
|
¡ |
¸E |
j |
= 0 |
() |
¯ |
1 ¡ ¸ |
2 |
¡1 |
¯ |
= 0 = |
|
|
|
|
¯ |
|
¡ ¡ |
|
¯ |
) |
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
0 |
3 |
2 ¸ |
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
¯ |
|
|||
1) |
|
e |
|
|
|
|
|
¯ |
0 |
1 ¸ |
2 |
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
¡ ¡ |
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
¯ |
|
61
= (1 |
¡ |
¸) |
¢ |
¯ |
¡1 ¡ ¸ |
|
2 |
2 |
¸ |
¯ |
= 0 = (1 |
¡ |
¸) |
¢ |
(¸2 |
+ 3¸ |
¡ |
4) = 0, ¸1 = 1, |
) |
|
¯ |
3 |
¡ |
¡ |
¯ |
) |
|
|
|
|
|||||||
¸2 = 1, ¸3 = |
¯ |
4. |
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
¯ |
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
¡¯ |
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
Так как ¸1 = ¸2 = 1, то в этом примере нельзя воспользоваться достаточным условием простоты структуры оператора.
2) Найдем собственные векторы ¸1 = ¸2 = 1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
B |
0 |
|
¡ |
2 |
|
2 |
|
C |
» |
|
0 |
|
|
|
|
|
|
1 |
|
» |
0 |
|
|
1 |
|
||||
ОСЛУ: 0 |
0 |
|
○2 |
¡1 |
|
1 c2 + c1 |
@ |
0 |
○2 |
¡1 |
A |
c1 |
+ c2 |
@ |
0 |
○2 0 |
A |
, |
||||||||||||||||
|
= 3 |
|
|
B |
0 |
|
|
3 |
|
-3 |
|
C |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
n |
|
|
@ |
|
|
n |
|
|
r = 1 |
|
A |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
, |
r = 2 |
, |
¡ |
своб. неизв. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
Общее решение: |
|
|
|
|
|
|
ФСР |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
8 x1 – св. неизв.; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
x1 |
x2 |
|
x3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
< |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
> x2 = 0; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
>3 = |
|
|
|
4. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
u1 |
|
1 |
|
0 |
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
> |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
: |
¡ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
> x3 |
|
= 0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
¸ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
B |
|
0 |
|
|
3 |
|
○2 |
C |
|
|
¡ |
|
0 |
0 |
|
3 |
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
○5 |
2 |
|
1 |
|
2c1 |
» |
c2 |
|
|
|
|
○2 |
, |
|
|
|
|
|
|
||||||||||
ОСЛУ: 0 |
|
|
1 |
|
@ |
○10 |
1 |
0 |
A |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
B |
|
0 |
|
|
|
3 |
|
2 |
|
C |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
@ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
A |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n = 3, r = 2, n ¡ r = 1 своб. неизв. |
|
|
|
|
||||
Общее решение: |
ФСР |
|
|
|
|
|||
8 x1 = ¡ |
1 |
x2; |
|
|
|
|
||
10 |
|
x1 |
x2 |
x3 |
||||
< |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
> x2 – св. неизв.; |
|
|
|
|
|
|
||
> |
|
|
u2 |
|
1 |
10 |
|
15 |
> |
2 x2 |
¡ |
¡ |
|||||
> x3 = ¡ |
|
|
|
|
||||
: |
|
|
|
|
|
|
|
|
Итак, есть только два линейно независимых собственных вектора u1, u2, а для построения базиса нужны три линейно независимых вектора. Следовательно, не существует базиса из собственных векторов, т.е. оператор не имеет простой структуры.
6.3Линейные операторы с симметрическими матрицами в евклидовых пространствах
Рассмотрим в пространстве En особый класс операторов, матрица которых в ортонормированном базисе симметрична, т.е. Ae = AeT . Такие операторы обладают целым рядом отличительных свойств:
1.Характеристическое уравнение оператора с симметрической матрицей имеет n вещественных корней (среди них могут быть одинаковые, т.е. кратные)
62
2.Каждому k-кратному собственному числу отвечает k штук линейно независимых собственных векторов.
3.Собственные векторы, отвечающие различным собственным числам, попарно ортогональны.
Свойства 1-3 позволяют сделать вывод: оператор с симметрической матрицей является оператором простой структуры.
Пример 7. Найти ортонормированный базис из собственных векторов оператора с симметрической матрицей
а) Ae = |
@ p3 |
¡1 |
|
A |
; базис e1; |
e2 – ортонормированный. |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
0 |
1 |
|
p3 |
1 |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¸ ¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
j ¡ j () |
p3 |
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
) ¡ ¢ ¡ ¡ ¡ |
¡ |
|||||||||||||||||||||
¸1 |
= 2, ¸2 |
= 2. |
|
|
¯ |
|
|
|
|
¡ |
|
|
¡ |
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
¯ |
1 ¡ ¸ |
|
|
|
p3 |
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
1. Ae |
¸E = 0 |
|
|
|
¯ |
|
|
|
¯ = 0 = (1 ¸) ( 1 ¸) 3 = 0; ¸2 4 = 0, |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
¡ |
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
||
2. Ищем собственные векторы |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
¸1 = 2: |
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 c2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
¡1 |
|
p |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
○1 |
p |
|
|
|
||||||||||||||||||||
ОСЛУ: |
|
3 |
|
+c1¢p |
|
|
|
|
|
|
|
|
, |
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
@ p |
|
|
|
¡3 |
|
A |
» |
|
|
|
|
|
³ |
|
¡ |
|
|
|
|
|
|
|
´ |
|
||||||||||||
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
n = 2, r = 1, n ¡ r = 1 своб. неизв. |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
Общее решение: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ФСР |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
8 x1 = p |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
x2; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x1 |
|
x2 |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
< x2 – св.неизв.; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
p |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
u1 |
|
|
|
3 |
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
¸ |
= |
|
: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
:2 |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
¡ |
0 |
|
|
|
|
|
|
p |
|
|
1 c1 |
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1, |
|
||||||||
ОСЛУ: |
3 |
|
|
3 |
|
¡c2¢p |
|
|
0 |
|
|
0 |
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
3 |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
@ p |
|
|
○1 A |
» |
|
|
|
|
|
@ p |
|
|
|
○1 A |
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
3 |
|
|||||||||||||||||||||||||||||
n = 2, r = 1, n ¡ r = 1 своб. неизв. |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
Общее решение: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ФСР |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
< x2 |
= |
|
|
p3x1; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
u2 |
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
p3 |
|
|
|
||||||||||||||||||
8 x1 |
– св.неизв.; |
|
|
|
|
|
|
|
|
x1 |
|
x2 |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
: |
|
|
¡ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¡ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Проверим, что u1 и u2 ортогональны. Для этого найдем их скалярное произведе-
ние:
p p
(u1; u2) = 3 ¢ 1 + 1 ¢ (¡ 3) = 0:
63
Теперь пронормируем каждый вектор: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
p |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
j 1j |
|
|
3 + 1 |
|
|
|
B |
3 |
C |
|
|
j |
2j |
|
1 + 3 |
|
|
|
|
|
B |
1 |
|
C |
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
¡ 2 |
|
|||||||||||||||||||
e0 |
= u1 |
= |
|
u1 |
= u1 |
= |
0 |
2 |
1 |
; e0 |
= |
u2 |
= |
|
|
u2 |
|
= u2 = |
0 |
2 |
|
1 |
: |
||||||||||||
|
|
|
|
|
p |
|
|
|
|
|
B |
|
|
C |
|
|
|
|
|
|
p |
|
|
|
|
|
|
|
|
B |
p |
|
C |
|
|
1 |
|
u |
|
|
|
2 |
|
@ |
1 |
A |
2 |
|
u |
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
@ |
3 |
A |
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
@ |
0 |
¡2 |
A |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
Запишем матрицу оператора в базисе e10 , e20 : |
Ae0 = |
0 |
2 |
|
0 |
1 |
: |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
0 |
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
B 2 1 1 C б) Ae = B@ 1 1 0 CA
1 0 1
1. |
|
A |
e |
|
¸E = 0 |
|
|
|
¯ |
|
|
1 |
|
1 ¸ |
|
0 |
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
() |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
2 ¡ ¸ |
|
1 |
|
|
|
1 |
|
|
|
|
¯ |
= 0 c3 ¡ c2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
1 |
|
0 |
|
|
1 |
|
|
¸ |
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
j |
|
|
|
¡ |
|
|
j |
|
|
|
() |
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
¡ |
|
|
¡ |
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
2 |
|
¡ |
¸ |
|
|
|
1 |
|
|
|
¯ |
|
1 |
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
¯ |
|
2 |
¡ |
¸ |
|
1 |
|
1 |
¯ |
= 0 k2 + k3 |
|||||||||
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
¡ |
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
() |
|
¡ |
|
|
|
¢ |
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
¡ |
|
|
¯ |
|
|
|||||||||
|
¯ |
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
1 1 |
¯ |
|
|
||||
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
(1 ¸) 1 ¸ ¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
() |
||||||||||||||||
|
¯ |
|
|
|
1 |
|
|
|
1 ¸ |
|
|
|
0 |
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
1 |
|
|
1 ¸ 0 |
¯ |
|
||||||||||||
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
¡ |
|
¡ |
|
|
|
|
¡ |
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
¡ |
|
|
|
¯ |
|
|
|||||
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
¯ |
2 ¡ ¸ |
|
|
|
|
¯ |
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
¯ |
|
|
||||||
|
(1 ¸) |
|
2 |
¸ |
1 |
= 0 |
|
|
(1 ¸) |
|
|
2 |
¡ |
¸ |
|
|
|
2 |
|
= 0; |
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
1 1 |
¡ |
0 |
¯ |
|
|
|
() ¡ ¢ |
|
|
|
|
1 |
|
|
¸ |
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
¡ ¢ ¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
¯ |
|
|
1 |
|
¡ |
¯ |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
0 |
|
|
|
0 |
|
1 |
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
||||||
|
¸1 |
|
|
|
|
|
¯ |
= 1, ¸3 = 3. |
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
||||||||||
|
|
= 0, ¸¯2 |
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2. Найдем собственные векторы, отвечающие ¸1, ¸2, ¸3. |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
¸1 = 0. |
|
2 1 ○1 |
|
0 |
|
2 1 ○1 |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
B |
|
|
|
|
|
|
0 |
|
1 |
|
|
|
0 ○1 |
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
1 1 0 |
|
C |
» B |
|
1 1 0 |
|
|
|
C |
» |
|
¡1 ○¡1 0 |
1 |
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
ОСЛУ: |
B |
1 0 1 |
|
C |
B |
|
|
1 ○1 0 |
|
|
C |
|
|
|
@ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
A |
, |
|||||||||||||||||||||||
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
1 |
B |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
C |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
, |
|
@ |
|
, |
|
|
|
|
|
A |
¡ |
|
|
¡ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
n = 3 |
r = 2 |
n |
|
|
|
|
|
@ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
A |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
¡ |
r = 1 своб. неизв. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Общее решение: |
|
|
|
|
|
|
|
ФСР |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
> x2 |
= |
|
x1 |
; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
8 x1 |
– св. неизв.; |
|
|
|
|
|
|
u1 |
x1 |
|
|
|
x2 |
|
|
x3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
> |
|
|
|
|
|
¡ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
< |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
>2 |
|
= 1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
> x3 |
= ¡x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¡ |
|
|
|
¡ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¸
64
|
|
ОСЛУ: |
0 |
|
1 |
1 |
|
○1 1 c1 |
¡ |
c2 |
0 |
|
|
0 |
|
|
|
1 |
|
○1 |
, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
B |
|
○1 |
0 |
|
0 |
|
|
|
C |
|
|
|
○1 |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
0 |
0 |
|
0 |
|
|
|
|
» |
|
@ |
|
0 |
|
|
0 |
|
|
A |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
B |
|
|
|
|
|
C |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
@ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
A |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n = 3, r = 2, n ¡ r = 1 своб. неизв. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
Общее решение: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ФСР |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
8 x1 = 0; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x1 |
|
x2 |
|
|
|
x3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
> x2 – св. неизв.; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
u2 |
0 |
|
|
1 |
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
> |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
< |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¡ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
> x3 = ¡x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
> |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¸3 = 3. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ОСЛУ: |
0 |
○¡1 1 |
1 |
|
1 |
c |
+ c |
0 ○¡1 1 |
|
1 |
1 c |
1 |
¡ |
|
c |
2 |
0 |
○1 2 |
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
1 |
¡ |
2 |
0 |
|
2 |
» |
1 |
B |
|
0 |
|
|
|
¡ |
1 |
|
○1 |
|
|
|
¡ |
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
B |
|
|
|
|
|
|
2C |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
C |
|
|
» |
|
|
|
|
|
0 1 |
|||||||||||
|
|
|
|
|
0 |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
B |
|
|
0 |
|
|
|
|
|
2 |
|
2 |
|
C |
|
|
|
|
|
|
@ |
¡ |
||||||||||
|
|
|
|
B |
|
|
|
|
¡ |
|
C |
|
|
|
|
B |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¡ |
C |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
@ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
A |
|
|
|
|
@ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
A |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n = 3, r = 2, n ¡ r = 1 своб. неизв. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
Общее решение: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ФСР |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
8 x1 = 2x2; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x1 |
|
x2 |
|
|
x3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
> x2 – св. неизв.; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
u3 |
2 |
|
|
1 |
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
> |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
< |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
> x3 = x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
Искомый> |
ОНБ: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
: |
|
|
|
0 p1 |
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
0 p2 |
|
|
1 |
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6 |
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
e10 = B |
¡p13 |
C |
; |
e20 = |
|
|
1 |
|
|
|
|
; |
|
|
e30 |
|
= B p16 |
|
C |
: |
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
B |
|
p2 |
|
|
C |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
B |
|
|
|
|
|
|
C |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
B |
|
|
|
|
C |
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
B |
|
|
|
|
|
|
C |
|
|
|
|
B |
|
1 |
|
|
|
C |
|
|
|
|
|
|
B |
|
|
|
|
C |
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
B |
|
1 |
|
|
C |
|
|
|
|
B |
|
|
|
|
|
|
|
|
C |
|
|
|
|
|
|
B |
1 |
|
|
C |
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¡p2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
B |
¡p3 |
C |
|
|
|
|
B |
C |
|
|
|
|
|
|
B p6 |
|
C |
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
B |
|
|
|
|
|
|
C |
|
|
|
|
B |
|
|
|
|
|
|
|
|
C |
|
|
|
|
|
|
B |
|
|
|
|
C |
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
@ |
|
|
|
|
|
|
A |
|
|
|
|
@ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
A |
|
|
|
|
|
|
@ |
|
|
|
|
A |
|
|
|||
A0 |
= |
00 |
0 |
01 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
e |
|
B0 |
1 |
0C |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
B |
|
C |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
@ |
|
A |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
0 |
0 |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1
0 A,
○1
6.4Примеры для самостоятельного решения
6.1.Найти собственные числа и собственные векторы:
01
а) |
B |
¡2 |
1 |
¡2 |
C. Отв. ¸1 = ¸2 = ¸3 = ¡1; u = ®(1; ¡1; ¡1); ® 6= 0: |
|
2 |
¡2 |
3 |
||||
|
B |
1 |
¡ |
1 |
1 |
C |
|
@ |
|
|
|
A |
65
01
B |
¡2 |
¡1 |
1 |
|
|
2 |
1 |
C |
= ¸2 |
= ¸3 = ¡1; u = ®(0; 1; 1)+¯(1; ¡1; 0); j®j+j¯j 6= 0: |
|
б) B |
¡2C. Отв. ¸1 |
||||
@ |
|
|
A |
|
|
11 ¡2
6.2.Установить, является ли оператор, оператором простой структуры.
01
|
0 |
¡2 |
2 |
а) |
B |
¡2 |
C |
B¡1 |
3C. Отв. Оператор простой структуры |
||
|
@ |
|
A |
1¡3 2
01
б) |
B |
¡2 |
3 |
¡1 |
C |
|
2 |
|
2 |
0 |
|||
B¡2 |
3 |
1 |
C. Отв. Оператор простой структуры |
|||
|
@ |
|
¡ |
|
|
A |
01
в) |
B |
2 |
|
2 |
|
|
¡1 |
C |
Отв. Оператор не имеет простой структуры |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
1 |
|
1 |
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
B¡1 |
|
¡2 |
|
|
1 |
C. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
@ |
|
|
|
|
|
|
|
A |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6.3. Найти ОНБ из собственных векторов и матрицу оператора в этом базисе: |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
а) |
02 |
0 |
|
2 |
1. |
Отв. |
00 |
0 |
0 |
1; u1 = |
0 |
2 |
1, u2 |
= |
0¡1 |
|
1, u3 = |
0 |
2 |
1. |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
1 |
2 |
|
0 |
|
|
|
|
|
|
3 |
0 |
0 |
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
B |
|
|
|
|
C |
|
|
B |
|
|
|
|
C |
B1 C |
|
|
|
B 2 |
3 |
C |
|
|
|
|
|
|
B¡2 |
C |
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
B0 2 |
|
1C |
|
|
B0 0 |
|
3C |
B |
3 |
|
|
|
|
|
|
B |
|
C |
|
|
|
|
|
|
B |
3 |
C |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
¡ |
3 C |
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
@ |
|
|
¡ |
A |
|
|
@ |
|
|
|
A |
@ |
3 |
A |
|
|
|
@ |
3 |
|
A |
|
|
|
|
|
|
@ |
3 |
A |
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
||||||
|
|
2 |
|
0 |
¡ |
2 |
|
|
|
2 |
|
0 |
|
0 |
|
0 |
|
|
1 |
|
|
|
0¡ |
|
|
|
|
1 |
|
|
|
0¡1 |
|
|
1 |
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 30 |
|
|
|
6 |
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
25 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
p |
|
|
|
|
|
|
|
|
p |
|
|
|
|
|
p |
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¡ |
|
|
|
B |
|
|
C |
|
|
|
B |
|
|
|
|
|
C |
|
|
|
B |
|
|
|
|
C |
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
1 |
|
|
|
||||||||||||||
|
B |
2 1 |
¡ |
2C |
|
B0 0 3C |
|
B |
0 |
C |
|
|
|
B |
|
C |
|
|
|
B |
|
C |
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
б) |
B¡ |
|
2 |
|
C |
|
B |
|
|
|
C |
= |
B |
p |
C |
, |
u2 = |
B¡p30 C |
, u3 = |
B p6 |
C |
. |
|||||||||||||||||||||||
0 |
0 |
|
|
1 |
1. |
Отв. 00 |
|
3 01; u1 |
@ |
A |
@ |
p30 |
A |
@ |
p6 |
A |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
@ |
|
|
|
|
|
|
A |
|
@ |
|
|
|
A |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
66
7Учебный модуль №7. Квадратичные формы
Квадратичной формой от n действительных переменных x1, x2, : : :, xn
называют функцию вида f(x1; x2; : : : ; xn) = Pn Pn aijxixj, где aij
i=1 j=1
действительные числа, причем можно считать aij = aji.
Матрица A = (aij) называется матрицей квадратичной формы. Так как aij = aji,
n£n
то матрица A симметрична. Если считать (x1; x2; : : : ; xn) координатами вектора x 2 Rn в некотором базисе e1, e2, : : :, en, то квадратичную форму можно записать в матричной форме:
f(xe) = xTe ¢ Ae ¢ xe;
и можно считать, что квадратичная форма ставит в соответствие вектору x число f(x). Если ввести новый базис e01, e02, : : :, e0n, то матрица квадратичной формы в нем A0e будет связана с матрицей Ae по формуле
0 |
T |
¢ Ae ¢ ePe0: |
Ae = eP e0 |
||
|
! |
! |
Каноническим видом квадратичной формы называют следующий ее вид:
f(y1; y2; : : : ; yn) = ¸1y12 + ¸2y22 + : : : + ¸nyn2;
где ¸1; ¸2; : : : ; ¸n – некоторые числа.
В этом случае матрица квадратичной формы диагональна.
Существуют разные методы приведения квадратичной формы к каноническому виду. Рассмотрим два из них.
Метод 1. Приведение квадратичной формы к каноническому виду с помощью
ортогонального преобразования переменных.
Предположим, что имеем матрицы одной и той же квадратичной формы в двух ортонормированных базисах, как было отмечено выше
0 |
T |
¢ Ae ¢ ePe0: |
Ae = eP e0 |
||
|
! |
! |
В этом случае P – это матрица перехода от ОНБ к ОНБ. Такая матрица на-
e!e0
зывается ортогональной. Ортогональные матрицы обладают важным свойством: P T = P ¡1, но тогда формулу связи матриц квадратичной формы в двух разных базисах можно записать в виде:
Ae0 = P ¡1 |
Ae |
¢ |
P ; |
e!e0 ¢ |
|
e!e0 |
а эта формула совпадает с формулой связи матриц линейных операторов в двух разных базисах. Учитывая, что матрица квадратичной формы симметрична, можем утверждать, что всегда найдется ОНБ, в котором матрица квадратичной формы будет иметь диагональный вид, а квадратичная форма будет иметь канонический вид.
67
Пример 1. Привести квадратичную форму к каноническому виду с помощью ортогонального преобразования переменных (или, что то же самое, с помощью ортогональной матрицы).
а) f(x1; x2; x3) = ¡x12 + x22 ¡ 5x32 + 6x1x3 + 4x2x3. |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
B |
0 |
1 |
2 |
C |
1. Составим матрицу квадратичной формы: Ae = |
B |
3 |
2 |
5C |
|||||||||||||||||||||||
0¡1 0 |
3 |
1, обратим внима- |
|||||||||||||||||||||||||
ние, что коэффициенты aij = aji и равны половине@коэффициента¡ A при произведе- |
|||||||||||||||||||||||||||
нии xixj. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
2. Найдем собственные числа матрицы Ae. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
A ¸E = 0 |
|
|
¯ |
¡1 ¡ ¸ 0 |
|
|
|
3 |
|
|
¯ = 0 |
, |
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
e |
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
0 |
|
1 |
|
¸ 2 |
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
3 |
|
|
2 |
|
|
5 |
|
|
¸ |
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
j |
|
¡ |
|
j |
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
() ¯ |
|
|
|
¡ |
|
¡ ¡ |
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
разложим определитель¯ |
по первой строке: ¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
( |
1 ¸) |
¯ |
1 ¡ ¸ |
|
2 |
|
¯+3 |
¯ |
0 |
1 ¡ ¸ |
¯ |
= 0; |
( |
|
1 |
|
¸)(¸2 +4¸ 9) 9(1 ¸) = 0; |
||||||||||
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
¡ ¡ |
|
¯ |
¯ |
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¡ ¡ ¢ |
¯ |
2 |
|
|
5 ¸ |
¯ |
¯ |
3 |
2 |
|
|
¯ |
|
|
|
¡ ¡ |
|
|
¡ ¡ ¡ |
|||||||
|
¯ |
|
|
¯ |
¢¯ |
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
¯ |
¯ |
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯3 |
¡ 5¸ |
2 |
|
|
|
¯ |
¯ |
|
2 |
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
¸1 = 0; ¸2 = ¡7; ¸3 = 2: |
|||||
|
|
|
¡¸ |
|
+ 14¸ = 0; |
¸(¸ |
|
+ 5¸ ¡ 14) = 0; |
|
3. Известно, что для симметрической матрицы существует ортонормированный базис из собственных векторов, в котором матрица квадратичной формы (или, что то же, матрица оператора) имеет диагональный вид:
01
0 |
0 |
0 |
|
Ae0 = B0 |
¡7 |
0C |
; |
B0 |
0 |
2C |
|
@ |
|
A |
|
а тогда сама квадратичная форма имеет канонический вид:
f(x01; x02; x03) = ¡7(x02)2 + 2(x03)2:
Заметим, что, если не требуется, то искать тот ОНБ, в котором матрица имеет диагональный вид, необязательно. Достаточно найти только собственные числа.
б) Найти канонический вид квадратичной формы и то ортогональное преобразование переменных, которое к нему приводит. f(x1; x2; x3; x4) = 2x1x4 + 6x2x3.
01
|
0 |
0 |
0 |
1 |
1. Ae = |
B0 0 |
3 |
0C. |
|
|
B0 |
3 |
0 |
0C |
|
B |
|
|
C |
|
B |
0 |
0 |
C |
|
B1 |
0C |
||
|
@ |
|
|
A |
68
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
¡¸ |
|
0 |
|
|
0 |
|
|
1 |
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
j |
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
0 |
|
¸ |
|
|
3 |
|
|
0 |
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
¡ j () ¯ |
|
0 |
|
3 |
|
|
|
¸ |
|
|
0 |
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
¡ |
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
2. Ae |
|
¸E = 0 |
|
|
|
¯ |
|
|
|
¡ |
|
|
|
|
¯ |
= 0, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
1 |
|
0 |
|
|
0 |
|
|
¸ |
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
разложим определитель¯ |
по первой строке:¡ ¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¸ |
|
|
¯ |
¡¸ 3 |
|
|
0 |
¯ |
|
¯ |
|
0 ¡¸ 3 |
|
¯ |
= 0; |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¡ |
|
|
¢ |
¯ |
3 |
|
¡ |
¸ 0 |
¯ |
¡ |
¯ |
|
0 |
|
3 |
|
|
¸ |
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
¯ |
|
|
|
|
|
|
¡ |
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
0 |
|
0 |
|
|
|
|
¯ |
|
¯ |
|
1 |
|
0 |
|
0 |
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
¡ |
¸ ¯ |
|
¯ |
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
разложим каждый из определителей¯ |
по¯ |
третьей¯ |
строке: ¯ |
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
( |
¡ |
¸) |
¢ |
( ¸) |
¢ |
¯ |
¡¸ 3 |
¯ |
¯ |
¡¸ 3 |
¯ |
= 0; |
|
¯ |
¡¸ 3 |
¢ |
(¸2 |
¡ |
1) = 0; |
||||||||||||||||||||||
|
|
|
¡ |
|
¯ |
3 |
|
|
|
¸ |
¯ ¡ ¯ |
|
3 |
|
|
¡ |
¸ |
¯ |
|
|
|
|
|
¯ |
3 |
|
|
¸ |
¯ |
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
¡ |
¯ |
¯ |
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
¡ |
¯ |
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
¯ |
¯ |
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(¸2 |
¡ |
9)(¯ ¸2 |
¡ |
1) =¯ |
0;¯ |
|
¸ |
1 |
|
= 1; |
¯¸ |
2 |
= |
|
1¯; ¸ |
3 |
= 3; |
¸¯ |
|
= |
¡ |
3: |
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
|
|
¯ |
¯ |
|
|
|
|
|
¯ |
|
|
¡ |
¯ |
|
|
|
|
¯4 |
|
|
|
3. Запишем канонический вид квадратичной формы:
f(x01; x02; x03; x04) = x012 ¡ x022 + 3x032 ¡ 3x042:
4. Для отыскания ортогонального преобразования переменных нужно найти мат-
рицу перехода P , тогда искомое преобразование можно записать в матричной
e!e0
форме:
xe = P 0 ¢ x0e:
e!e
Новый базис e01, e02, e03, e04 состоит из собственных векторов. Найдем их.
¸1 = 1.
|
|
0○¡1 0 |
|
0 |
1 1 |
|
|
B |
○¡1 0 0 |
1 |
|
1 |
|||||||
|
|
B |
0 |
3 |
|
1 |
0 |
C |
|
» |
|
0 |
0 |
8 |
C |
» |
|
||
|
|
|
|
|
¡ |
|
|
|
B |
|
0C |
|
|
||||||
ОСЛУ: |
B |
0 |
○¡1 |
3 |
0 |
C |
|
+ 3c2 |
0 |
|
0 |
○¡1 |
3 |
01c3 ¢ |
8 |
||||
B |
C c3 |
|
|||||||||||||||||
|
|
B |
1 |
0 |
|
0 |
|
C |
|
|
@ |
|
|
|
|
|
A |
|
|
|
|
B |
|
1C |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
@ |
|
|
11 |
¡ |
A |
0○¡1 0 |
|
|
11 |
|
|
|
|||||
0○¡1 0 |
0 |
|
|
|
0 |
|
|
|
|||||||||||
» B |
0 ○¡1 3 |
0Cc2 |
¡»3c3 |
B |
0 ○¡1 0 |
0C; |
|
|
|
||||||||||
B |
0 |
|
0 |
1 |
0C |
|
|
B |
0 |
0 |
|
1 |
0C |
|
|
|
|||
B |
|
|
|
○ C |
|
|
B |
|
|
|
|
○ C |
|
|
|
||||
@ |
|
|
|
|
|
A |
|
|
@ |
|
|
|
|
|
A |
|
|
|
|
n = 4; r = 3; |
n ¡ r = 1 св. неизв. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
8 Общее решение:
>
> x = x ;
> 1 4
>
>
< x2 = 0;
>
>> x3 = 0;
>
>
: x4– св. неизв.
ФСР
|
x1 |
x2 |
x3 |
x4 |
u1 |
1 |
0 |
0 |
1 |
69
¸2 = ¡1. |
|
|
11 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
0○1 0 |
0 |
|
|
|
○1 |
0 |
0 |
1 |
|
||||
|
|
B |
0 |
3 |
1 |
0C |
» |
B |
0 |
0 |
8 |
C |
|
||
|
|
B |
0 |
○1 |
3 |
|
C |
¡ 3c2 |
B |
0C |
» |
||||
ОСЛУ: B |
0C c3 |
0 |
0 |
○1 |
3 |
01 |
|||||||||
|
|
B |
1 |
0 |
0 |
|
C |
|
@ |
|
|
¡ |
A |
|
|
|
|
B |
1C |
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
@ |
|
|
|
|
A |
|
|
|
0 11 |
|
|
|
|
0○1 0 |
0 11 |
0○1 0 |
|
|
|
||||||||||
» B |
0 ○1 3 0C |
» B |
0 ○1 0 0C |
; |
|
|
|||||||||
B |
0 |
|
0 |
1 0C |
B |
0 0 |
1 0C |
|
|
|
|||||
B |
|
|
|
○ C |
B |
|
|
○ C |
|
|
|
||||
@ |
|
|
|
|
|
A |
@ |
|
|
|
A |
|
|
|
|
n = 4; r = 3; |
n ¡ r = 1 св. неизв. |
|
|
|
|
|
|
8 Общее решение:
>
> x = ¡x ;
> 1 4
>
>
< x2 = 0;
>
>> x3 = 0;
>
>
: x4– св. неизв.
ФСР
|
x1 |
x2 |
x3 |
x4 |
u2 |
¡1 |
0 |
0 |
1 |
¸3 = 3.
|
0 |
¡3 |
0 |
0 |
1 |
1 |
|
|
0¡3 |
|
|
○11c3 |
|
|
|||
ОСЛУ: |
B |
0 |
¡3 |
○3 |
0 |
|
c3 + c2 |
0 |
0 |
|
3c1 |
||||||
|
0 |
3 |
3 |
0C |
c3 |
3 |
B |
1 |
|
0 |
0 |
3 |
C |
» |
|||
|
B |
|
|
¡ |
|
C |
|
|
|
|
|||||||
|
B |
|
|
|
|
C |
»1 |
B |
|
¡1 |
○1 0 |
C |
¡ |
|
|||
|
B |
1 |
0 |
0 |
|
C |
@ |
0 |
A |
|
|||||||
|
B |
3C |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
@ |
|
|
|
|
A |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¡3 |
0 |
0 |
○1 |
|
1 |
0¡3 |
||
» |
0 |
0 ¡1 ○1 |
0 |
1c3 |
|
B |
0 |
|||
10 |
||||||||||
|
B |
10 |
0 |
0 |
0 |
C |
» |
B |
1 |
|
|
B |
|
|
|
|
C |
|
|
B○ |
|
|
@ |
|
|
|
|
A |
|
|
@ |
|
n = 4; r = 3; n ¡ r = 1 св. неизв.
0 |
0 |
○11c + 3c |
|
0 |
0 |
0 |
0 |
○11 |
; |
|||
¡1 ○1 |
0 |
C |
1 » |
3 |
B |
0 |
¡1 ○1 0 |
C |
|
|||
0 |
0 |
0 |
C |
|
|
B |
1 |
0 |
0 |
0 |
C |
|
|
|
|
C |
|
|
B○ |
|
|
C |
|
||
|
|
|
A |
|
|
@ |
|
|
|
|
A |
|
Общее решение: |
|
ФСР |
||||
> |
= 0; |
|
|
|
|
|
8 x1 |
|
|
|
|
|
|
> |
|
|
|
|
|
|
> |
|
|
|
|
|
|
< |
– св. неизв.; |
|
x1 |
x2 |
x3 |
x4 |
> x2 |
|
|||||
> x4 = 0 |
|
|
|
|
|
|
> |
= x2; |
u3 |
0 |
1 |
1 |
0 |
> x3 |
||||||
> |
|
|
|
|
|
|
> |
|
|
|
|
|
|
¸> |
3. |
|
|
|
|
|
:4 = |
|
|
|
|
|
|
|
¡ |
|
|
|
|
|
70