Выполнил

Выполнил: Алданов Иван 2 курс (военный)

ОБЩЕЕ ЗЕМЛЕВЕДЕНИЕ «КУРС ЛЕКЦИЙ» Ю. А. Гледко, М.В. Кухарчик

Влагооборот в атмосфере

Влагооборот – непрерывный процесс перемещения воды под действием солнечной радиации и силы тяжести. Благодаря влагообороту в атмосфере возникают облака и выпадают осадки. Выделяют малый, большой и внутриматериковый влагооборот. Малый влагооборот наблюдается над океаном, здесь взаимодействуют атмосфера, гидросфера, в процессе участвует живое вещество. Благодаря испарению в атмосферу поступает водяной пар, образуются облака и осадки выпадают на океан.

В большом влагообороте взаимодействуют атмосфера, литосфера, гидросфера, живое вещество. Испарение и транспирация в поверхности океана и с суши обеспечивают поступление водяного пара в атмосферу. Облака, попадая в потоки ОЦА, переносятся на значительные расстояния и осадки могут выпадать в любой точке на поверхности Земли.

Внутриматериковый влагооборот характерен для областей внутреннего стока. Глобальный влагооборот Земли находит свое выражение в водном балансе Земли. За год количество испарившейся на всей Земле воды равно выпавшим осадкам, в годовой влагооборот включено 525,1 тыс. км³ воды. В течение года с каждого км² Земли в среднем испаряется 1030 мм воды (М.И. Львович, 1986).

Основные звенья влагооборота в атмосфере: испарение, образование облаков, выпадение осадков.

Испарение – процесс перехода воды из жидкого состояния в газообразное. Одновременно идет обратный процесс – водяной пар переходит в жидкость, испарение идет тогда, когда первый процесс преобладает. Из двух составных частей испарения – непроизводительного физического с открытой поверхности и транспирации влаги растениями – большое природное значение имеет последняя, поскольку она участвует в развитии биосферы. На Земле на испарение воды затрачивается 25% всей солнечной энергии, достигающей земной поверхности. Суточный ход испарения параллелен суточному ходу температур: наибольшее испарение наблюдается в середине дня, минимум – в ночные часы. В годовом ходе испарения максимум приходится на лето, минимум наблюдается зимой. Величина испарения распределяется зонально по поверхности Земли. Максимальное испарение наблюдается в тропических широтах над океанами – 3000 мм/год, на суше величина испарения в тропических пустынях резко сокращается до 100 мм/год. На экваторе, на суше и океане, величина испарения примерно одинакова – 1500-2000 мм/год. В лесной зоне умеренных широт испарение составляет 600 мм/год, в пустынях уменьшается до 100 мм/год. Минимальное испарение характерно для полярных широт – 100 мм/год.

Выканаў: Алданаў 2 курс ( ваенны)

АГУЛЬНАЕ ЗЕМЛЯЗНАЎСТВА "КУРС ЛЕКЦЫЙ" Ю. А. Гледко, М.В. Кухарчык

Влагазварот ў атмасферы

Влагазварот - бесперапынны працэс перамяшчэння вады пад дзеяннем сонечнай радыяцыі і сілы цяжару. Дзякуючы влагообороту ў атмасферы ўзнікаюць воблакі і выпадаюць ападкі. Вылучаюць малы, вялікі і унутранамацярыковымі влагооборот. Малы влагооборот назіраецца над акіянам, тут ўзаемадзейнічаюць атмасфера, гідрасфера, у працэсе ўдзельнічае жывое рэчыва. Дзякуючы выпарэнню ў атмасферу паступае вадзяны пар, утвараюцца воблака і ападкі выпадаюць на акіян.

У вялікім влагазвароце ўзаемадзейнічаюць атмасфера, літасфера, гідрасфера, жывое рэчыва. Выпарэнне і транспірацыя ў паверхні акіяна і з сушы забяспечваюць паступленне вадзянога пару ў атмасферу. Аблокі, трапляючы ў патокі АЦА, пераносяцца на значныя адлегласці і ападкі могуць выпадаць у любой кропцы на паверхні Зямлі.

Унутранамацярыковымі влагооборот характэрны для абласцей ўнутранага сцёку. Глабальны влагооборот Зямлі знаходзіць свой выраз у водным балансе Зямлі. За год колькасць выпарыцца на ўсёй Зямлі вады роўна выпаушым ападкаў, у гадавы влагазваротт ўключана 525,1 тыс. км3 вады. На працягу года з кожнага км2 Зямлі ў сярэднім выпараецца 1030 мм вады (М.І. Львовіч, 1986).

Асноўныя звёны влагооборота ў атмасферы: выпарэнне, адукацыя аблокаў, выпадзенне ападкаў.

Выпарэнне - працэс пераходу вады з вадкага стану ў газападобнае. Адначасова ідзе зваротны працэс - вадзяной пар пераходзіць у вадкасць, выпарэнне ідзе тады, калі першы працэс пераважае. З двух складовых частак выпарэння - непрадукцыйных фізічнага з адкрытай паверхні і транспірацыя вільгаці раслінамі - вялікае прыроднае значэнне мае апошняя, паколькі яна ўдзельнічае ў развіцці біясферы. На Зямлі на выпарэнне вады затрачваецца 25% ўсёй сонечнай энергіі, якая дасягае зямной паверхні. Сутачны ход выпарэння паралелі суткавага ходу тэмператур: найбольшая выпарэнне назіраецца ў сярэдзіне дня, мінімум - у начныя гадзіны. У гадавым ходзе выпарэння максімум прыпадае на лета, мінімум назіраецца зімой. Велічыня выпарэння размяркоўваецца занальнага па паверхні Зямлі. Максімальнае выпарэнне назіраецца ў трапічных шыротах над акіянамі - 3000 мм / год, на сушы велічыня выпарэння ў трапічных пустынях рэзка скарачаецца да 100 мм / год. На экватары, на сушы і акіяне, велічыня выпарэння прыкладна аднолькавая - 1500-2000 мм / год. У лясной зоне ўмераных шырот выпарэнне складае 600 мм / год, у пустынях памяншаецца да 100 мм / год. Мінімальнае выпарэнне характэрна для палярных шыротаў - 100 мм / год.Выпаральнасць - максімальна магчымае выпарэнне пры абмежаваных запасах вады. Выпарэнне і выпаральнасць супадаюць над акіянамі, над сушай выпарэнне заўсёды менш выпаральнасці. Максімальная выпаральнасць характэрная для сушы трапічных шыротаў: 2500-3000 мм у СП, 2000 у ЮП. У экватарыяльных шыротах выпаральнасць роўная 1500 мм / год, ва ўмераных шыротах - 450-600 мм / год, у палярных шыротах менш за 200 мм / год.