Добавил:
Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
shpory_gidra_pechatat.doc
Скачиваний:
9
Добавлен:
28.04.2017
Размер:
571.9 Кб
Скачать

1 Роль воды в геофиз., биологич., геопроцессах. Значение воды в жизни человека.

Вады на паверхні Зямлі каля 1,5 млрд км3. Доля акіянаў =1,37 млрд км3, (94 % ад усей вады). Паверхневыя воды - гэта рэкі, азёры, балоты, сажалкі, ледавікі. Мацерыковы лёд = менш 2% ад агульнай колькасці вады на Зямлі. У атмасферы усяго каля 14 тыс. км3. Вада мае выключнае значэнне для ўсіх прыродных працэсаў, якія адбываюцца на Зямлі. У прыродзе безперапынна адбываецца кругазварот вады, які абумоўлівае распаўсюджанне яе па кантынентах. Вада растварае і механічна разбурае горныя пароды. Вада асноўны кампанент сусветнага працэса сцёку, дзякуючы якому на Зямлі адбываецца кругазварот энэргіі і рэчываў, розных хімічных элементаў. У біялагічным жыцці вада з’яўляецца асноўным асяроддзем, якое забяспечвае абмен рэчываў і і развіццё арганізмаў. Расліны ў сваім жыцці ўжываюць вялікую колькасць выды, а праз яе і шмат мінеральных рэчываў. Большую частку вады расліны атрымліваюць з глебы. З працэсам фотасінтэза адбываецца выпарванне вады з паверхні лістоў і вада такім чынам ахалодлжвае расліны ад перагрэву.Вада атмасферы прадухіляе Зямлю ад празмернага выхалоджвання ў перыяд у перыяд наменьшага прытока сонечнай радыяцыі, забяспечвае арашэнне кантынентаў і садзейнічае ўтварэнню больш-меньш плаўнаму пераходу кліматаў Зямлі. Шырока выкарыстоўваюцца водныя рэсурсы ў гаспадарцы. Гэта забяспячэнне паселішчаў і прамысловых прадпрыемстваў вадой, выкарыстанне энэргіі вады, развіццё воднага транспрарту, арашэнне зямель, меліярацыя (транспартныя артэрыі: для сплаву леса, плацінамі, ГЭС (Асіповіцкая, Чыгірынская і інш.). Пры правядзенні меліяратыўных работ на Палессі былі пабудаваны вадасховішчы, рэкі выпрамлены, часткова каналізаваны, балоты асушаны, што значна паўплывала на гідраграфію гэтага рэгіёна. Былі пабудаваны меліяратыўныя аб’екты, якія ахопліваюць цэлыя вадазборы рэк.

2. Гидрология,её задачи и отрасли. Предмет. Методы.

Гідралогія – навука аб вадзе, займаецца вывучэннем прыродных вод, з’яў, працэсаў, якія ў іх працякаюць, а таксама заканамернасці размеркавання вод на Зямлі. Прадметам вывучэння - водныя аб’екты. Асноўнай задачай - вызначэнне геаграфічных характарыстык водных аб’ектаў. Па вывучэнню водных аб’ектаў гідралогія падзяляецца : акеаналогію і гідралогію сушы. Па характару вывучаемых пытанняў і метадам даследаванняў :агульная гідралогія (вывучае агульныя уласцівасці водных аб’ектаў, працэсаў, якія адбываюцца ў іх ), гідраграфія,(апіанне вод-х аб’ектаў), Гідраметрыя (вымярае памераў водных аб’ектаў,). Гідралогію сушы :гідралогію рэк, азёр, г. балот, гідралогію падземных вод, гідралогію ледавікоў.гідралогію азёр - возеразнаўствам. гідрабіялагічны рэжым азёр- наука лімналогіяй. Сучасная гідралогія падземных водсфармір ў самаст дысцыпліну – гідрагеалогію. У сучаснай гідралогіі сушы сфарміраваліся раздзелы: інжэнернай гідралогіі і гідрафізікі уключае даследаванні фізічных і механічных уласцівасцей прыродных вод у розных агрэгатных станах, заканамернасцей выпарэння , утварэння і таяння снегу і лёду, термічнага рэжыму вадаёмаў і др. Вывучэнне заканамернасцей перамяшчэння водных мас, ветравога хвалявання, цячэнняў аб’ядноўвае дынаміка вод сушы. У гэтай сувязі ў рамках гідралогіі сушы выдзяляецца самастойная дысцыпліна дынаміка рэчышчавых працэсаў. У к. ХХ– гідралогія вадасховішчаў, гідралогія сажалак, гідралогія кар’ерных вадаёмаў. Метады: асноўнымі з’яўляюцца стацыянарны, экспедыцыйны і лабараторны. Метад стацыянарных назіранняў служыць для вывучэння дынамікі элементаў гідралагічнага рэжыму. Сістэматычныя назіранні за ваганнямі ўзроўняў, расходаў вады, хваляваннем, цячэннямі, тэмпературай, рухам наносаў, лядовымі і другімі з’явамі праводзяцца гідраметэаралагічнымі станцыямі, абсерваторымі, гідраметрычнымі пастамі. Гідралагічны рэжым – заканамерныя змяненні стану воднага аб’екта на працягу некаторага адрэзка часу, які абумоўлены ўплывам фізіка-геаграфічных фактараў і ў першую чаргу кліматычных. Гідралагічны рэжым выражаецца ў выглядзе сутачных, сезонных і шматгадовых ваганняў ўзроўняў, расходаў і тэмпературы вады, хвалявання, цячэнняў, салёнасці, колькасці і складу перенасімага водным сцёкам матэрыялу.Экспедыцыйны метад прадстаўляе сабой комплекснае абследаванне водных аб’ектаў па спец. распрацаваным праграмам, дазваляе даследаваць гідралагічныя працэсы. Пры экспедыцыйных даследаваннях шырока выкарыстоўваюцца сучасныя метады вымярэння гідралагічных элементаў. Вынікі даследаванняў дазваляюць зрабіць апісанне водных аб’ектаў, судзіць аб гідралагічных працэсах, іх структуры і ўзаемасувязях, ахарактыразаваць іх гідралагічны рэжым.Лабараторны метад дазваляе вызначыць фізічныя і хімічныя ўласцівасці вады воднага аб’екта, змадэліраваць гідрадынамічныя працэсы. Эксперыментальный метад выкарыстоўваецца для штучнага ўзнаўлення я-н. гідрапрацэса ў загадзя заданых умовах

Соседние файлы в предмете [НЕСОРТИРОВАННОЕ]