Стыль ракако ў архітэктуры, інтэр’еры і жывапісе Францыі

Змест

• 1 Архітэктура

• 2 Жывапіс

• 3 Музыка

• 4 Дэкаратыўна-прыкладное мастацтва

• 5 Мода

• 6 Літаратура

Ракако

Рынальдзіеўскае ракако: інтэр'еры Гатчынскага палацу.

Ракако (фр.: rococo, ад фр.: rocaille — дэкаратыўная ракавіна, ракушка) - стыль у мастацтве (у асноўным, у дызайне інтэр'ераў), які ўзнік у Францыі ў першай палове XVIII стагоддзя (падчас рэгентстве Піліпа Арлеанскага) як развіццё стылю барока. Характэрнымі рысамі ракако з'яўляюцца вытанчанасць, большая дэкаратыўная нагружанасць інтэр'ераў і кампазіцый, грацыёзны арнаментальны рытм, вялікая ўвага да міфалогіі, эратычных сітуацый, асабовага камфорту. Найвышэйшае развіццё ў архітэктуры стыль атрымаў у Баварыі.

Архітэктура

Першыя помнікі ракако — інтэр'еры маёнтка Раганаў і палаца Марлі (на мал., не захаваўся ).

Архітэктурны (дакладней — дэкаратыўны) стыль ракако з'явіўся ў Францыі ў часы рэгентства (1715—1723) і дасягнуў апагею пры Людовіку XV, перайшоў у іншыя краіны Еўропы і панаваў у ёй да 1780-х гадоў. Стыль ракако быў працягам стылю барока ці, дакладней сказаць, яго перайначванне, якое адпавядала манернаму, вычварнаму часу. Ён не ўнёс у архітэктуру ніякіх новых канструктыўных элементаў, але карыстаўся старымі, не сцясняючы сябе пры іх ужыванні ніякімі традыцыямі і маючы на ўвазе, галоўным чынам, дасягненне дэкаратыўнай эфектнасці.

Адкінуўшы халодную парадную, цяжкую і сумную напышлівасць мастацтва часоў Людовіка XIV і італьянскага барока, архітэктура ракако імкнецца быць лёгкай, ветлай, гуллівай у што бы то ні стала, яна не клапоціцца ні пра арганічнае спалучэнне і размеркаванне частак будынка, ні аб мэтазгоднасці іх формаў, а распараджаецца імі з поўнай самаўпраўнасцю, якія даходзіць да капрызу, пазбягае строгай сіметрычнасці, без канца вар'іруе раздзялення і арнаментальныя дэталі і не шкадуе раздаваць апошнія. У стварэнні гэтай архітэктуры прамыя лініі і плоскія паверхні амаль знікаюць або, па крайняй меры, замаскіроўваюцца фігурнымі элементамі; не праводзіцца ў чыстым выглядзе ні адзін з устаноўленых ордэраў; калоны то даўжэюць, то кароцяцца і скручваюцца шрубападобна; іх капітэлі скажаюцца какетлівымі змяненнямі і дадаткам, карнізы змяшчаюцца над карнізамі; высокія пілястры і велізарныя карыятыды падпіраюць нікчэмныя выступы з моцна выдатным наперад карнізам; дах перапаясваецца па краі балюстрадамі з балясамі ў выглядзе флакона і з змешчанымі на некаторай адлегласці адзін ад аднаго пастаментаў, на якіх расстаўленыя вазы або статуі; франтоны, якія прадстаўлялі ломаныя выпуклыя і запалыя лініі, увенчваліся таксама вазамі, пірамідамі, скульптурнымі фігурамі, трафеямі і іншымі падобнымі прадметамі. Усюды, у абрамленні вокнаў, дзвярэй, сцянных прастораў унутры будынка, у плафоне, пускаецца ў ход вычварная ляпная арнаментацыя, якая складаецца з завіткоў, аддалена нагадвае сабой лісце раслін, выпуклых шчытоў, няправільна акружаных такімі ж завіткамі, з масак, кветкавых гірляндаў і фестонаў, ракавін, необделанных камянёў (рокайль) і да т. п. Нягледзячы на такую адсутнасць рацыянальнасці ў карыстанні архітэктанічнымі элементамі, на такую капрызнасць, вытанчанасць і прыгнечэнне формаў, стыль ракако пакінуў шмат помнікаў, якія да сёння вабяць сваёй арыгінальнасцю, раскошай і вясёлай прыгажосцю, жыва пераносяць нас у эпоху румян і бяліл, мушак і пудреных парыкоў (адгэтуль нямецкія назвы стылю: ням.: Perückenstil, ням.: Zopfstil).

Архітэктура ракако
Французскае ракако:Амаліенбург пад Мюнхенам.	Фрыдэрыцыянскае ракако маскіруецца пад шынуазры: Кітайская хатка ў Патсдаме.	Елізавецінскае ракако: інтэрьер Кітайскага палацу ў Араніенбауме.	Баварское ракако: базіліка Фірцэнхайліген.	Партугальскае ракако: царква Францыска Асізскага в Ауру-Прэту работы Алейжадынью.