«Қазіргі саяси процес» пәні

1. Саяси процесті талдаудағы теориялық-әдістемелік негіздері

Саяси процесті түсіндірудегі концептуалды тәсілдер. Саяси өзгерістің ұғымы және типологиясы. Модернизация, реформа, революция ұғымдары. Әдістемелік тәсілдердің сан алуандылығы. Институционалды және неоинституционалды тәсілдер. Салыстырмалы (компаративистік) тәсіл. Дискурсивті тәсіл.

2. Қазіргі әлемнің дамуындағы жалпы тенденциялар

Қазіргі дәуірдің жаһанды мәселелері: діни экстремизмнің таралуы, терроризмнің таралуы, есірткені тарату жолдарының кеңейюі, заңсыз миграция, әлемдік экономикалық дағдарыс. Қазіргі әлемдік процес және оның құрылымы. Саяси акторлардың ұғымы және түрлері. Қазіргі дәуір мен жаһанды мәселелердің қайшылықтарын шешудегі жолдар және әдіс-тәсілдер.

3. Халықаралық қатынастар және әлемдік саясат: тарих және қазіргі заман

«Халықаралық қатынастар», «халықаралық саясат», «сыртқы саясат» және «халықаралық қатынастар жүйесі» атты ұғымдар. Жаңа халықаралық қатынастар жүйесінің қалыптасуы және оның қағидалары. Жаңа әлемдік тәртіп. Биполярлы (екі полюсті) жүйеден полиполярлы (көп полюсті) жүйеге өту. Жаңа жағдайда қауіпсіздік мәселесі. Қазіргі халықаралық қатынастардағы мұнай факторы. «Араб көктемі» және әлемдік саяси процес.

4. Қазіргі әлем процесінде Қазақстанның рөлі мен орны

Қазақстан Республикасының сыртқы саяси басымдықтары және халықаралық саясаттың геосаяси факторлары. Аймақтық қауіпсіздік ұйымдарының құрылуында Қазақстан Республикасының рөлі: ШЫҰ, ҰҚКҰ, АӨСШК. Қазақстанның ЕҚЫҰ-ға төрағалық етудегі қорытындылар. ЕҚЫҰ-Астана саммитінің қорытынды декларациясы. Ислам ынтымақтастық ұйымына Қазақстанның төрағалығы. Каспий аймағындағы геосаясат. Кедендік Одақ және Бірыңғай Экономикалық кеңістік. Еуразиялық бірлестік: мәселелері мен перспективалары.

5. Жаһандану және жаңа әлем тәртібі

Жаһанды билік және жаһанды басқару. Жаһанды басқарудың институттары және акторлары: Дүниежүзілік банк, G 8, ХВФ, ТҰК, АТЭЫ, ЕЭБ. Қауіпсіздік саясаты – жаһандық бәсеке және оған деген жауап. Су қауіпсіздігі. Энергетикалық қауіпсіздік. Азықтық қауіпсіздік. Экологиялық қауіпсіздік.

6. Қазіргі заманғы саяси жүйелер

Қазіргі заманғы саяси жүйелердің типологиясы. Құндылықтар жүйесі және саяси жүйе. Саяси режим және саяси жүйе. Демократия, авторитаризм және тоталитаризм. Модернизация ұғымы. Саяси даму және модернизация теориялары.

7. Саяси плюрализм әлемдік саяси процестін объективті тенденциясы ретінде

Саясатты дамытудағы әлеуметтік негіздер. Әлеуметтік стратификация және саяси плюрализмнің дамуы. Көппартиялық жүйені қалыптастыру саяси процестін тенденциясы ретінде. Қазақстан Республикасының партиялық жүйесі.

8. Трансұлттық саяси ортаның қалыптасуы және демократияның «толқындары»

Демократияландыру процес ретінде. Демократияландырудың тарихи түрлері. Демократияландыру және демократияның нығаюі. Демократияландырудың «үшінші» толқыны. Қазақстан Республикасында демократиялық процестердің ерекшеліктері.

9. Қазіргі әлемдік процестің экономикалық өлшемі

Халықаралық саяси экономия. Халықаралық экономикалық процестерді басқарудағы механизмдер. Әлемдік экономикалық дағдарыстың «екінші» толқыны. Қазақстан Республикасындағы экономикалық саясат.

10. Қазіргі әлемдік процестегі халықаралық қақтығыстар және бітімгершілік мәселесі

Жанжалдылық жағдайы жоғары негізгі аймақтар Халықаралық қақтығыстардың алдын алудағы халықаралық ұйымдардың рөлі. Орталық Азия аймағында қауіпсіздік пен тұрақтылықты қамтамасыз ету саясаты.