Фигыльнећ барлык, юклык формалары Алар эøíåž, õëíåž œòëœå ÿêè œòëìвен белдерђ

Барлык формасындагы фигыльнеž махсус кœрсткече юк. Ул эшнеž, хлнеž булуын, œтлœен белдер.

Юклык формасындагы фигыль -ма, -мђ кушымчалары ярдменд ясала. Ул эшнеž, хлнеž булмавын, œтлмвен белдер.

Аннан соžгы елларда дšнья кайнады. Еллар њтте, õëëð њзгђрде. Араларда упкыннар ясалды. (Ã.Èбраџимов) Айлар, еллар њтеп киттелђр, балалар дœрт яшьк ќиттелђр. Аларны мктпк укырга бирделђр. (К.Насыйри) Ишеттећме, áåð õáð áàð, êàðäø, Ќыям, туплыйм ášòåí àžûìíû, Áàð äà кљтђ, áàð äà тыћлый тынып, Коридорда Тукай адымы. (С.Хђким) Тукайныž зур мžге тере аны Шунда ята, кара, бар, ýíåì. (Ñ.Րêèì)

Óë Ìšíâðíåž àíûí аћламады. (Í.Ãыйматдинова) Ата белн ана аларныž яхшы телклрен каршы килмилђр. (Ê.Íасыйри) Бу кимчелек аныž тнен сызландырмый, ììà ꜞåëåí Ÿè÷ тындырмый èäå. (Ì.̐Ÿäèåâ) Букча эченнн игътибарга алырдай бер язу да чыкмады. (Ã.Êутуй) Œлде бšек токым... Кем д ђйтмђс: Улларыžнан син, дип, ућмадыћ, — Халкым, алда улларыžны сакла, Авыр чорны кичер улларыž. (С.Хђким) Кайтканда онытма керерг, Ипием мичемд, чй була. (С.Хђким)

Фигыль юнђлешлђре

• Юнђлеш кушымчасы затка яки предметка каратылган процессларны белдерњче фигыльгђ генђ ялгана.

• Юнђлеш категориясе эш-хђлнећ њтђњчесенђ яки объектка карата булган мљнђсђбђтне белдерђ.

Фигыль юнђлешлђре	Кушымчасы	Мисаллар
Тљп юнђлеш	—	эшлђде, укыган, бара, килеп, карап, ятканда
Тљшем юнђлеше	-ыл, -ел, -л -ын, -ен, -н	ачыла, бирелгђн, каралачак салына, беленђ, башлана, эшлђнде
Кайтым юнђлеше	-ын, -ен, -н	юына, ќыена, сљртенђ, киенђ, бизђнђ, сљйлђнде
Уртаклык юнђлеше	-ыш, -еш, -ш	юыша, сатышты, тљрешер, бирешкђн, эшлђштек, караштылар
Йљклђтњ юнђлеше	-т -тыр, -тер -дыр, -дер -дар -кђр -кыр, -кер -гер, -герт -ыр, -ер -кыз, -кез -гыз, -гез -ыз, -ез -сђт	ашаткан, карата, эшлђткђн, сљйлђтер саттырган, ачтырыр, њстергђн, кистерер, ђйттереп алдыра, яздырган, салдырды, бирдергђн, белдерђ аудара њткђргђн яткыра, ќиткерђ менгерде, белгертте (тормышка) ашырды, эчерде яткыза, ќиткезђ торгызыр, кигезер тамызган, имезгђн књрсђткђн

Фигыль юнђлешлђренђ мисаллар

1. Клара озак кына Каракошны эзлђде. (Ђ.Еники)

2. Ул йљрде тегендђ дђ монда боргаланып. (Г.Бђширов)

3. Тау менњ читтђн караганда гына ансат булып књренђ икђн ул. (Г.Бђширов)

4. Табылыгыз, бары табылыгыз!

Ић кыены — ќирдђ бар булуы. (Рђшит Ђхмђтќанов)

5. Уйлашыр чак тњгел. (Н.Фђттах)

6. Тђрђзђ тирђсендђ гел кыштыр-мыштыр егетлђр кайнаша. (Г.Бђширов)

7. Чакматашлардан кабынган

Утлар сњнмђде миндђ. (Рђшит Ђхмђтќанов)

8. Рђхмђт абыйсы атын кибет алдында туктатты. (Ђ.Еники)

9. Ќићгђчђсе кибеттђн, зур бер яулыкка барысын бергђ салдырып, чиклђвек, йљзем, кипкђн љрек кебек нђрсђлђр алды. (Ђ.Еники)

10. — Мин дђ сића эзлђшимме? (М.Кђрим)

11. Сњндерергђ диеп, утка каршы

Йљгердем дђ ялкын ябындым. (Рђшит Ђхмђтќанов)

12. Бер ућайдан Кларага идарђ каршында торган мђчетне дђ књрсђттелђр. (Ђ.Еники)

13. — Егетлђрне бер дђ телећнђн тљшерми башладыћ. (Г.Бђширов)

14. Кипкђн иренгђ тигерер сулары булмаса да. (Рђшит Ђхмђтќанов)