- •20. Аумалы мүше (критические органы) дегенді түсіндіресіз. Адамның аумалы мүшелерін ата.
- •26. Төтенше жағдайлар дегенге анықтама беріңіз, мысал келтіріңіз.
- •32. Қандай ұжымдық қорғану құралдарын білесіздер?
- •36. Химиялық заттардан қорғайтын пакеттерге сипаттама беріңіздер, қолдану реті қандай?
- •42. Жер сілкінісі кенеттен болған жағдайда көшеде, көлікте болсаңыз, сіздің әрекетіңіз?
- •43. Жер сілкінісі кезінде не істеуге болмайды?
- •44. Жер сілкінісі кезінде қандай жерлер қауіпті?
- •45. Жер сілкінісі кезінде үйде (пәтерде), ғимараттардағы қауіпсіз жерлерді атаңыз.
- •46. Құлаған, қираған ғимараттардың астында қалған адамның іс-әрекеті?
- •53. Өрттер мен жарылыстар кезінде адамдардың іс-әрекеті. Оларды болдырмау үшін қандай қауіпсіздік шаралары қолданылады?
- •55. Ядролық қарудың зақымдағыш факторларын атаңыз.
- •58. Радияциялық қауіпті объектілерде авария болғанда адамдардың іс-әрекеті?
- •60. Уландырғыш заттардың ағзаға ісер етуіне байланысты топтарға жіктелуі. Олардан қор,ану шаралары. Улағыш заттарды жіктеу
- •61. Бактериологиялық қару дегенді қалай түсінесіз, олардың зақымдағыш факторлары қандай?
- •62. Бактериологиялық қарудың тиімділігі неге байланысты, олардан қорғану жолдары?
- •63. Бактериологиялық қаруды қолдану әдістері. Қарсыластардың бактериологиялық қаруды қолданғанын қандай белгілерден байқауға болады?
- •64. Бактериологиялық қару ретінде қолданылатын аса қауіпті жұқпалы аурулар.
- •66. Радиоактивті, улағыш және бактериологиялық заттардан алдын ала қорғану шаралары.
- •68. Жыныс жолымен берілетін аурулардан қорғану жолдары.
- •70. Вич-инфекциясының адамға жұқпайтын жолдары
- •71. Вич-инфекциясын жұқтыратын сұйықтықтарды атаңыз
- •72. Гепатит а және гепатит в,с жұқтыру жолдары
- •73. Туберкулезбен ауырып қалғанын адам қандай симптомдар арқылы біледі?
- •74. Туберкулез ауруының адамға жұғу жолдарын атаңыздар
- •75. Есірткінің, алкогольдің адам ағзасына әсерін атаңыздар
- •76. Ланкестер кепілдікке алған адамдардың өзін-өзі ұстауы (не істеу, не істемеу керек)?
- •77. Секталар жөнінде түсінік, олардың түрлері
- •78. Секталардың адамдарды өзіне тартуы, ұйымдарына мүше қылып алу әдістері және секталардың ықпалынан құтылу жолдары
- •79. Жедел жәрдем түрлері, қолдану тәсілі, клиникалық өлім белгілері
- •84. Өндірістегі, тұрмыстағы өрттер, жарылыстар, олардың шығу себептері.
- •85. Адамдардың өрт кезіндегі іс әрекеті
- •86. Ультракүлгін сәулесінен қорғану.
- •88. Лазер сәулелері, қолдану аймақтары
68. Жыныс жолымен берілетін аурулардан қорғану жолдары.
Жыныстық жолмен берілетін аурулар немесе жыныстық қатынаста жұғатын аурулар жыныстық қатынастар арқылы беріледі. Әсіресе олардың ең қауіптілері: СПИД, мерез, соз. Олармен әркім зақымдала бермейді. Адамдар мәдениеттілікті сипаттайтын ереженің ретін сақтап жүрсе және өзінің денсаулығын, сондай-ақ басқа адамдар денсаулығын ойлап жүрсе, бұл аурулар болмас еді. Жыныстық қатынастағы аурулар сақтану ережелері мынадай: 1.Кездейсоқ жыныстық қатынастан сақтану. 2.Презервативтерді қолдану. 3.Жыныс мүшелердің гигиенасын сақтап, оларды жылы сумен, жұмсақ сабынмен жуу. 4.Бір жағдайларда жыныс жолмен жұғатын аурулар байқалса, бірден анонимді профилактикалық пунктке бару керек. 5.Сыртқы және ішкі киімдердің гигиенасын сақтау. 6.Ешқашан басқаның жөкесін, сүлгісін, ішкі киімін қолдануға болмайды.
69. ВИЧ-инфекциясын қалай жұқтыруға болады?
ВИЧ дегеніміз не?
Ал, жалпы, адамның иммунитет тапшылығы вирусы (ВИЧ) жөнінде әркім біле жүргені абзал.
ВИЧ– адам үшін ең қауіпті вирустардың бірі. Вирус ағзаның әртүрлі инфекциялардан қорғану қабілетін жойып, қорғаныс жүйесін зақымдайды. Қалыпты жағдайда білінбейтін аурулар ВИЧ жұққан адамда өте ауыр түрде өтеді. Қорғаныс жүйесі әбден жүдеген адам ағзасын қайталанатын немесе бір-біріне қабатталған ауыр аурулардан қорғану қасиетінен айыратын ВИЧ-инфекциясының ең ақырғы кезеңі – жұқтырылған иммунитет тапшылығы (ВИЧ) болып табылады.
Ол қалай жұғады?
ВИЧ есірткіні, тамыр арқылы егетін жалпы инелерді қолданғанда, донорлық қан құйғанда, залалсыздандырылмаған медициналық, маникюр, татуаж, ұстара құрылғыларын пайдаланғанда қан арқылы жұғады. Жыныстық қатынас кезінде ауру адамнан қынаптық бөлінділер және шәуіт арқылы беріледі. Қауіптен қорғанудың жолы – бейберекет жыныстық қатынасқа бармау, мүшеқапты үнемі және дұрыс пайдалану. ВИЧ жұқтырған анадан вирус балаға жүктілік кезінде, босанған немесе емшекпен емізген кезде берілуі мүмкін. Жақындасқанда, қол алысқанда, сүйіскенде, ортақ төсек-орын және бір ас ыдысын пайдаланғанда, жөтелгенде немесе түшкіргенде, қансорғыш жәндіктер шаққанда ВИЧ инфекциясы берілмейді. Жалпы, ВИЧ және СПИД туралы әркімнің де біле жүргені абзал.
70. Вич-инфекциясының адамға жұқпайтын жолдары
ВИЧ қандай жағдайларда жұқпайды ?
ВИЧ – ауамен тыныс алғанда, тамақпен, сумен, бассейінде суда шомылғанда, қол берісіп амандасқанда, құрғақ сүйісуде, түшкіргенде және жөтелгенде, ыдыс арқылы, төсеніш, киім және аяқ киім арқылы, моншаға түсіп жуынғанда, жалпы дәретханадан, шыбын-шіркейлердің тістегенінен - жұқпайды.
ВИЧ жұққан адамдарды қауымнан аластауға ешқандай негіз жоқ. Керісінше ондай адамдар сенің көмегіңді қажет етеді, сондықтан қауым ортасында көмек көрсетіп жүру керек.
ВИЧ жұқтырудың алдын алу үшін қандай шаралар қолдануға болады ?
ВИЧ жұқтырмау үшін қауіпсіз міне-құлықты сақтау керек:
Нашаны қолданба; немесе оны қантамыр ішіне салма.
Некеге тұрғанға дейін жыныстық қатынасқа түспе.
Өзіңнің жыныстық қатынастағы көңілдесіңе сенімді бол.
Өзіңнің сексуалдық қатынасыңды қауіпсіз жаса, ол үшін презервативті қолдан.
Өзіңнің шырышты қабатыңа немесе теріңе басқа адамның қаны, спермасы немесе қынап сұйықтығы тамып кетуден немесе жұғып қалудан сақтан.