- •Тыпы скланення назоўнікаў
- •Субстантыўнае (назоўнікавае) скланенне
- •Ад’ектыўнае (прыметнікавае) скланенне
- •Змешанае скланенне
- •Нулявое скланенне
- •Скланенне назоўнікаў Канчаткі назоўнікаў II скланення
- •Канчаткі рознаскланяльных назоўнікаў
- •Канчаткі назоўнікаў I скланення
- •Канчаткі назоўнікаў у родным склоне множнага ліку у родным склоне множнага ліку канчаткі -аў (-яў), –оў (-ёў) маюць:
- •2. Большасць назоўнікаў ніякага роду, якія адносяцца да I скланення:
- •З нулявым канчаткам ужываюцца:
- •Варыянтныя нулявы і канчаткі –оў (-ёў), -аў (-яў) дапускаюцца для:
- •У родным склоне множнага ліку канчаткі –эй (-ей), -ай маюць:
- •Варыянтныя –эй (-ей) і канчаткі -аў (-яў) могуць мець:
Скланенне назоўнікаў Канчаткі назоўнікаў II скланення
Назоўнікі ж.р. і аг. роду ж.полу на –а, -я; назоўнікі м.р. і аг.р. муж. полу на націскны –а,-я | ||||
|
|
Аснова на |
|
|
Склон |
цвёрды |
зацвярдзелы |
г, х; к |
мяккі |
Д. і |
-е- |
-ы- |
-е; -ы,-э´ |
-і |
М. (у, на, па, пры) |
(у) камодзе, (на) старшыне, (пры) плаксе Аліне, (па) сіраце Марыне і Фаме |
(у) працы, (на) мяжы, (па) агароджы, (пры) ляўшы, (па) задзіры Веры |
(на) дарозе, (у) лодцы, (пры) дачцэ, (па) цёзцы Ірынцы, (пры) Луцэ , але слугу |
(на) бабулі Марылі, (пры) суддзі Ільі; (па) мямлі Соні |
Т. |
|
-ой (-ою), -ай (-аю) |
|
-ёй (ёю), -яй (-яю) |
|
камодай (-аю), старшыной (-ою), плаксай (-аю) Алінай (-аю), сіратой (-ою) Марынай (-аю) і Фамой (-ою) |
працай (-аю), мяжой (-ою), агароджай (-аю), ляўшой (-ою), задзірай (-аю) Верай (-аю) |
дарогай (-аю), лодкай (-аю), дачкой (-ою), цёзкай (-аю) Ірынкай (-аю), Лукой (-ою), слугой (-ою) |
бабуляй (-яю) Марыляй (-яю), суддзёй (ёю) Ільёй (-ёю); мямляй Соняй |
Канчаткі рознаскланяльных назоўнікаў
Назоўнікі м. роду і аг. роду муж.полу на ненаціскны –а,-я | ||||
|
|
Аснова на |
|
|
Склон |
цвёрды |
зацвярдзелы |
г, к, х |
мяккі |
Д. |
-у- |
-у- |
-у |
-ю |
|
тату Славу, плаксу Данілу |
прамоўцу Мішу, задзіру Валеру, |
бацьку цёзку Юрку |
дзядулю Колю, мямлю Пецю |
Т. |
-ам- |
-ам- |
-ам |
-ем |
|
татам Славам, плаксам Данілам |
прамоўцам Мішам, задзірам Валерам |
ваякам Мішкам |
дзядулем Колем |
М. |
-е- (-у) |
-у- |
-у |
-ю |
(у, на, па, пры) |
пры тату Славе, пры плаксе Даніле |
пры прамоўцу Мішу, пры задзіру Валеру |
пры ваяку Мішку |
пры дзядулю Колю |
Канчаткі назоўнікаў I скланення
Асабовыя назоўнікі мужчынскага роду з □ канчаткам | ||||
|
|
Аснова на |
|
|
Склон |
цвёрды |
Зацвярдзелы |
г, х; к |
мяккі |
|
-е- |
-у- |
-у |
-ю |
М. (у, на, па, пры) |
сын, брат, аграном, дзед, прадзед, Вітаўт |
слесар, урач, кравец, дырэктар, Мележ |
арнітолаг, спявак, ёг, конюх, рыбак, Алег |
князь, зяць, іерэй, казначэй, Алесь |
Неасабовыя назоўнікі мужчынскага роду з □ канчаткам | ||||
|
|
Аснова на |
|
|
Склон |
цвёрды |
Зацвярдзелы |
г, х; к |
мяккі |
|
-е- |
-ы- |
-е; -у |
-і |
М. (у, на, па, пры) |
дуб, планшэт, усход, бусел, Барысаў (горад), |
шалаш, каледж, мундзір, палац, Нясвіж |
стог, мох, дзік, кажух (-е,-у), Санкт-Пецярбург |
лось, акунь, цень, каравай, Моталь |