- •1. Ф. Яе сутнасць и эвалюцыя.
- •2. Прадмет и структура ф.
- •3. Ф.Праблематыка ,ф-ии филисофии.
- •4. Формы тлумачэння сусвету, светапогляд.
- •5. Узаемаадносины ф. И прыватных навук
- •6. Матэрыялизм и идэализм (их варыянты)
- •7. Филасофия Пифагора
- •8. Філасофія старажытнай Індыі.
- •9. Філасофія старажытнага Кітая.
- •10. Милецкая филасофия.Гераклит
- •12. Филасофия Зянона
- •13. Атамистычная филасофия
- •14. Вучэнне сафистау.
- •15. Филасофия Сакрата
- •16. Филасофия Платона.
- •17. Филасофия Арыстоцеля
- •18. Схаластыка.
- •19. Рэалізм - Наміналізм.
- •20. Филасофия адраджэння.
- •21. Филасофия новага часу.
- •22. Филасофия Канта
- •23. Филасофия Гегеля.
- •24. Филасофия Феербаха
- •26. Асноуныя катэгорыи марксизма
- •27. Быццё як филасофская катэгорыя
- •28. Гисторыка-филасофскае бачанне матэрыи.
- •30. Прыродазнаучае разуменне матэрыи
- •31. Сутнасть уяуленняу аб рэчыва-полевай матэрыи
- •32. Матэрыи и рух, асноуныя формы руху.
- •33. Виртуальнасть и карпускулярна хвалевы дуализм.
- •34. Энергетызм і пытанне цепл смерці сусвету.
- •35. Прастора и час як форма быцця матэрыи.
- •36. Тыпалогия рэальных прасторау.
- •37. Свядомасть. Варыянтнасть яе тлумачэння.
- •38. Дыялектыка и яе прынцыпы
- •39. Дыялектычныя законы
- •40. Синэрггетыка
- •41. Каэвалюцыя прыроды і грамадства.
- •42. Метафизіка, яе сутн и асн ф-мы
- •43. Филасофск разуменне исцины
- •44. Законы гнасіялаг.І прагнастычн ф-цый
- •45. Пачуццёвае и рацыянальнае пазнанне
- •46. Навука як спецыфичны тып пазнання
- •47. Логика развицця сацыяльнай филасофии.
- •48. Грамадства як систэма
- •1)Фармацыйная мадэль
- •2)Цывилизацыйная мадэль
- •50. Тэхнагенная цывілізацыя
- •51. Філасофія тэхнікі
- •52. Прыродныя асновы грам жыцця. Пасіянарнасть.
- •53. Культура.
- •55. Экзістэнцыялізм: быццё сапраўднае і несапраўднае.
- •54. Філасофія Жыцця.
- •56. Фенаменалогія
- •57. Неапазітывізм.Фізікалізм ў сацыялогіі.
- •58. Герменэутыка
- •60. Прагматызм
- •61. Філасофская думка Беларусі.
- •62. Руская ф 19-20
18. Схаластыка.
У фі-і антычнасци, пачыная з 4 ст.н.э. зьяул.
схаластычныя традыцыи. Яны маюць такую назву у силу таго, што усё схаластычнае успрыняцце ф. зводзилася да завучвання пэуных хрысцианских палажэнняу у невяликай пераапрацоуке и гэта рабилася пад час навучання у школе(ад лац.’схола’ – школа, навучанне).Схалы на першы план ставили Бога, а усё астатняе-выники яго дзейнасци. Абгрунтоуваючы иснаванне Бога, схалы развили логику як навуку и як систэму доказнасци.
Ф.Аугустына-узяушы за аснову тэорыю аб першарухавику Аугустын пашырыу яго хар-ки и унёс значны уклад у идэю иснавання Бога. Ён личыу што зразумець иснаванне Бога немагчыма, можна тольки у гэта паверыць. Паводле Аугустына есць наступныя варыянты асэнсавання веры у Бога:
1)ВЕРЫЦЬ КАБ ЗРАЗУМЕЦЬ- вера у бога иснуе для таго каб зразумець сутнасць усяго иснуючага. Гэтым Аугустын хоча паказаць што чалавечы розум самастоина не здольны дайсци да самага элементарнага пазнання
2)ВЕРУ ТАМУ ШТО АБСУРДНА-чал шмат якия зьявы личыць абсурдными, у першую чаргу тыя якия не укладваюцца у логику чалавечага жыцця, а на самой справе гэта ёсць тольки Божая таямница.
3)ВЕРЫЦЬ КАБ ПРЫЗНАВАЦЬ ИСНАВАННЕ ЧАСУ-Кали чалавек спадзяваецца на свой розум, то ён не можа абгрунтаваць рэальнасць моманту цяперашнега часу, Аугустын прызнавау, што час можна падзялиць на 2 частки-прайшоушы и будучы. Памылковыми зьяуляюцца думки аб иснаванни цяперашняга часу.
19. Рэалізм - Наміналізм.
Гістарычна ў філасофіі вяліся спрэчкі аб прыродзе універсалій ( лац.: universalis – агульны) ці агульных паняццяў. Найбольш выразна гэта выяўлялася ў рэалізме і наміналізме.
Рэалізм (з лац.: realis – рэчывавы, сапраўдны) складваецца ў сярэднія вякі і лічыў, што самастойна існуюць толькі агульныя паняцці ці як іх называлі рэалісты - універсаліі , якія нагадваюць ідэі Платона і з якіх утвораны ўвесь рэальны, прадметны свет. Напрыклад, згодна Платона “чалавек увогулле” - агульнае паняцце, якое існуе само па сабе яшчэ да існавання асобных людзей і больш таго стварае іх.
Наміналізм (з лац.: nomen – імя) – філасофскае вучэнне, якое адмаўляе самастойнае існаванне універсалій (агульных паняццяў). Агульнае, калі і існуе, то толькі ў словах, як вынік існавання адзінкавых прадметаў. З погляду рэалістаў акрамя, напрыклад, канкрэтных коней і па – за імі рэальна існуе “конскасць”, якая ўласціва ўсім коням; па – за чацвераногімі жывёламі існуе “чацвёраногасць”. А з пазіцый наміналістаў па – за канкрэтнымі аб’ектамі, няма ніякай “конскасці”, “чацвёраногасці” і г. д., а ёсць толькі словы конь, чацвёраногі, якія выкарыстоўваюцца да любога каня, чацвёраногага і г. д. Напрыклад, “чалавек увогулле” не існуе, а гэта толькі абстрактнае паняцце, ці ўніверсалія, якая выпрацавана чалавечым розумам для абазначэння ўсіх людзей. Уільям Оккам англійскі філосаф 13ст. – выразны прадстаўнік наміналізма. Ён лічыў, што ўніверсаліі (агульныя паняцці), якія не паддаюцца праверцы вопытным шляхам павінны быць выдалены з навукі. “Абстракцыі не пашыраць без патрэбы!” – гэты прынцып атрымаў назву “лязо Оккама” і выконваў вялікую ролю ў адмаўленні рэалістычных тэорый, кшталту, “прыхаваных якасцей”, якія – нібыта існуюць ва ўніверсаліях і праз іх вывучэнне можна знайсці ісціну, а гэтым самым наміналізм спрыяў развіццю эксперымента ў прыродазнаўчых навуках.