(Схемы на маніторы) Варыянт і
Батальон, сформированный из сотрудников Могилёвского областного управления, Могилёвского и Бобруйского городских, Могилёвского районного отделов, курсантов и преподавателей Минской и Гродненской школ милиции поклялся, што будет защищать город на Днепре до последней капли крови, - и солдаты в синих шинелях сдержали своё слово. Их подвиг – это пример массового героизма. Из 250 в живых осталось лишь 19.
Варыянт іі
Наверно, бой вообще трудно описать близко к истине. Если бы в гуще боя вдруг появился какой-то неуязвимый человек, способный спокойно наблюдать всё, что вокруг него делается, наверно, только он смог бы написать потом всё близко к истине. А когда вспоминаешь, каким ты был и что делал в бою, сам себе не веришь: неужели всё это так и было с тобой? (К. Симонов)
Работа над сказам з простай мовай (сказ запісаны на дошцы).
“Подзвіг магіляўчан, - пісаў Герой Савецкага Саюза маршал Андрэй Іванавіч Яроменка, - з’явіўся правобразам гераічнай абароны Сталінграда, дзе прыклад абароны беларускага народа быў паўтораны ў іншым, больш буйным маштабе”.
(Вучань на дошцы будуе схему сказа)
“П, - а, - п” (Простая мова ўяўляе сабой складаназалежны сказ)
Наст.
1. Перапрацуйце простую мову ва ўскосную, адзначце сэнсавыя адносіны паміж сказамі
( [ ], (што), (дзе...). Сэнсавыя адносіны дапаўняльныя (аб чым?) і акалічнасныя (дзе?).
2. Перапрацуйце простую мову у бяззлучнікавы сказ, апусціўшы словы аўтара, растлумачце пастаноўку знакаў прыпынку
(Подзвіг магіляўчан з’явіўся правобразам гераічнай абароны Сталінграда: прыклад абароны беларускага народа быў паўтораны ў іншым, больш буйным маштабе). (Другая частка у складзе бяззлучнікавага складанага сказа раскрывае сэнс першай)
Справаздача папераджальнай работы ў групах. Выступаюць прадстаўнікі груп.
Інтэрв’ю з ветэранам Вялікай Айчыннай вайны на Буйніцкім полі
Рэпартаж са свята, прысвечанага Дню Перамогі
Апісанне помнікаў батальёну міліцыі, Канстанціну Сіманаву
(У час паведамленняў на маніторы віды мемарыяльных компклесаў на Буйніцкім полі, у вёсцы Гаі, помніка К. Сіманаву. Вучнямі тлумачыцца значэнне слоў “інтэрв’ю”, “рэпартаж”, абгрунтоўваецца выкарыстанне сказаў камбінаванай будовы ў тэкстах розных стыляў).
- Чытаем выказванне В. Быкава: “Гаварыць няпраўду аб вайне не толькі амаральна, але і злачынна як ў адносінах да мільёнаў яе ахвяр, так і ў адносінах да яе будучыні. Людзі зямлі павінны ведаць, ад якой небяспекі яны пазбавіліся і якой цаной дасталася ім гэта збавенне”.
- Што патрэбна памятаць пра пастаноўку знакаў прыпынку ў другім сказе? (Коска перад спалучальным злучнікам і не ставіцца, таму што першая частка складанага сказа з’яўляецца агульнай для другой і трэцяй).
Картка №5
Утварыць сказы з рознымі відамі сувязі па пачатку:
Народ жыве, пакуль жыве яго памяць…
Будучыня нашай Радзімы залежыць ад нас…
ІV. Абагульненне. Што занатавалі ў табліцы? Што новага даведаліся на ўроку?
V. Д/з 1) Складзіце план маршруту “Па баявых мясцінах”
2) Напішыце міні-сачыненне “Помнік тым, хто загінуў падчас вайны...”. (Заданні выконваюцца на выбар вучняў)
Паўтарыце адасобленыя члены сказа.