41.2000Ж.Негізгі құқық туралы Еуропалық Одақ Хартиясы.

Негізгі құқық туралы Еуропалық Одақ Хартиясы –соңғы мыңжылдықтағы « құқық туралы заң жобасы».Ол тек еуропада ғана емес,барлық елдегі конституциялық ж/е халықаралық құқықтағы адам құқықтарының идеясына қорытынды жасады.адам құқықтарын реттейтін Еуропа Кеңесі ж/е оның негізінде қалыптасатын құқық осы құжаттың мазмұнына үлкен әсерін тигізді.

Бір уақытта халықаралық құқықтың да,конституциялық құқықтың да қызмет аясында болып,Хартия гуманитарлы құқықта бірінші «ұлтүсті» акт.Бұл құжат бірінші рет өз мақсаты етіп тұлғаның қорғалуын мемлекет атынан емес,ұлтүсті ұйымдармен олардың органдарымен қорғауды ұсынады.Хартияның артынан осыған ұсас көптеген интеграциялық топтардың құқықтық қайнар көздері пайда болуы мүмкін.Осындай жағдайда Хартия үлкен күшке ие прецедент рөлін ойнауы мүмкін.

Хартиядағы құқық пен еркіндік басқа жүйе бойынша жасалған.Адам құқықтары бойынша құқықты бірінші дәрежелі ж/е екінші дәрежелі деп бөлетін батыстық доктринадан айырмашылы ,Хартия мен преамбула адам мен азаматтың құқықтық беделін оның құқығы мен еркіндігін құрайтын біртұтастық пен теңдікте қарастырады.

Хартияның негізгі классификациясы болып құқық қолдану аясы мен түрі емес, олр қорғайтын құндылықтар көрсетілген.Еуропалық Одақ Хартиясы жеке,саяси,әлеуметтік-экономикалық құқықтарды біріктіріп,негізгілері ретінде қарастырады.Әлеуметтік құқық табиғаты бойынша бағдарламалық мінезде болғанымен,екнішідәрежелі болып саналады.

Еуропалық Одақ Хартиясы құқықтық нормалардан тұрмайтын преамбуладан ,54баптан ж/е топтастырлған 7 бөлімнен.тұрады.

Хартияның бөлімдері: I – достоинство, II – Еркіндік, III – Теңдік, IV –Ниеттестік, V– Азаматтық, VI – Әділеттілік. Соединенные вместе они и дают то, что мы называем демократией.

Хартия Еуропалық Одаққа мүше мемлекеттердің азаматтық қоғамдастықтарының пайда болу ж/е еуропалық интеграциялық топтастық шеңберінде азаматтық қоғамдастықтың құрылуын жүзеге асыратын инструмент болып табылады.

Еуропалық Одақ хартисы ЕО территориясында орналасқан азаматтардың соттық қорғалу құқығын ж/е еркіндігін қорғауды тұрақтандырды ж/е нығайтты.Бұл 20ғасырдың екінші жартысынан қарқындық алған тенденция.

Хартия қазіргі таңдағы адамзатқа,сонымен қатар болашақ ұрпаққа да арналған,сондықтан біруақытта «бағдарламалық» құжат болып табылады.