88. Заңды жауапкершілік түсінігі.

бұл құқықбұзушылық жасаған тұл-ғаларға заңнамамен көзделген мемлекеттік мəжбүрлеу шараларын белгілі бір іс жүргізушілік тəртіпте қолдану. Шаралар мынадай сипатта болуы мүмкін: а) жеке сипаттағы шаралар (бас бостан-дығынан айыру); ə) мүліктік сипаттағы шаралар (айыппұл); б) ұйымдастырушылық сипаттағы шаралар (жұмыстан босату).

89. Заңды жауапкершіліктің қағидалары.

1) заңдылық – жауапкершіліктің тек құқықбұзушылық (яғни, құқықəрекетқабілетті тұлға жасаған кінəлі, құқыққа қайшы əрекет немесе əрекетсіздік) үшін ғана қолданылатынын білдіреді;

2) əділеттілік – жазаның кінəға сəйкестігін, теріс қылықтар үшін қылмыстық санкцияларды белгілеуге жол берілмейтіндігін, кінəліге бір құқықбұзушылық үшін тек бір ғана жазаны тағайын-дауды білдіреді;

3) негізділік – істің жағдайларын объективтік түрде зерттеуді жəне нақты жазалау шарасын заңға сəйкес анықтауды білдіреді;

4) ізгілік (гуманизм) – адамның қадір-қасиетін қорлайтын жаза-лау шараларын белгілеуге жəне қолдануға тыйым салуды біл-діреді;

5) жауапкершіліктің міндетті түрде болатындығы – жасалған қылмыс үшін заңды жауапкершіліктің міндетті түрде туындай-тынын білдіреді;

6) мақсаттылық – құқықбұзушыға қатысты таңдалған жазаның заңды жауапкершіліктің мақсаттарына сəйкестігін білдіреді.

90. Заңды жауапкершіліктің белгілері.

- оны мемлекет құқықтық нормаларды орнықтырады;

- мемлекеттік мəжбүрлеуге негізделеді;

- арнайы өкілетті мемлекеттік органдар қолданады;

- жаңа қосымша міндетті жүктеумен байланысты;

- жеке, мүліктік жəне ұйымдастырушылық сипаттағы белгілі бір теріс салдардан көрініс табады;

- іс жүргізушілік нысанда жүктеледі;

- тек жасалған құқықбұзушылық үшін ғана туындайды.

91. Заңды жауапкершіліктің түрлері.

1. Қылмыстық – тек қылмыстар үшін қолданылады; ешкім де сот шешімінсіз қылмыс жасағаны үшін кінəлі деп танылмауы жəне қылмыстық жауаптылыққа тартылмауы тиіс. Қылмыстық жазалау шаралары – кінəлінің тұлғасына бағытталған мемлекеттік мəжбүрлеудің ең қатаң нысандары – бас бостандығынан айыру, өлім жазасы жəне т.б.

2. Əкімшілік – əкімшілік теріс қылықтарды жасағаны үшін туындайды жəне айыппұл, арнайы құқығынан айыру жəне т.б. сияқты шаралардан көрініс табады.

3. Азаматтық – мүліктік сипаттағы шарттық міндеттемелерді бұзу жəне шарттан тыс мүліктік зиян келтіру үшін туындайды. Азаматтық-құқықтық жауапкершіліктің негізгі қағидасы – зиянды толығымен өтеу.

4. Тəртіптік – еңбек, оқу, қызметтік, əскери тəртіпті бұзу үшін қолданылады; тəртіптік жауапкершілік шаралары – сөгіс, қатаң сөгіс, жұмыстан шығару жəне т.б.

5. Материалдық – қызметкерлер мен жұмысшылардың өз қызметтік міндеттерін орындауы барысында кəсіпорынға, мекемеге, ұйымға келтірген зияны үшін туындайды.

92. Заңды жауапкершіліктің функциялары.

бұл құқықбұзушылық жасаған тұл-ғаларға заңнамамен көзделген мемлекеттік мəжбүрлеу шараларын белгілі бір іс жүргізушілік тəртіпте қолдану.

93. Қажетті қорғану.

шегінен асқан кезде қылмыстық жауапкершіліктен босату. Қажетті қорғану — бұл адамның коғамға пайдалы әрекеті. Алайда қажетті қорганудың шегінен асып кетуі қылмыс деп танылады, өйткені, нәтижесінде адамды өмірінен заңсыз айыруға, сондай-ақ оның денсаулығына ауыр зардап келтіруге жол берілуі мүмкін.

94. Мәжбүрлі қажеттілік.

95. Құқық жүйесі бұл құқықтың өзінің құрылымы, оның салаларға, институттарға бөлінуі. Құқықтың жүйелік құрылымы оның белгілі бір байланыстағы көптеген элементтерден құралған біртұтас құрылым екендігін білдіреді.

96. Құқықтық жүйелер.

97. Конституция түсінігі және түрлері.

Конституция – бұл басқарудың жəне мемлекеттік құры-лымның нысанын, сот əділдігі жүйесін анықтайтын, конститу-циялық құрылымды, адам мен азаматтың құқықтары мен бостан-дықтарын бекітетін негізгі саяси-құқықтық акт;

98. Қазақстан Республикасының 1995 жылғы Конституциясының жалпы сипаттамасы.

ҚР Конституциясы — Қазақстан мемлекетiнiң Ата (негiзгi) заңы. 1995 ж. 30 тамызда Респ. референдум өткiзу (бүкiл халықтық дауыс беру) жолымен қабылданды. Конст-ы қабылдай отырып, Қ-н халқы мемл. билiктiң қайнар көзi — өзiнiң егемендiк құқығын баянды еттi. Ата заң қабылданған күн демалыс — мемл. мереке — ҚР Конст-ң күнi деп жарияланды. Бұл жаңа Конс-я ҚЗ 4ші Ата заңы (1937, 1978, 1993, 1995). Оның құрылымы кiрiспеден, 9 бөлiмнен, 98 баптан, көптеген тармақтар мен тармақшалардан тұрады. Жаңа Конституцияның ең жоғары заңдық күшi бар және ол ҚР-ның бүкiл аумағында тiкелей қолданылады. Мұның өзi Конституциялық нормалар мен заңдардың басқа нормативтiк құқықтық актiлердiң нормаларынан үстем екендiгiн көрсетедi. Кейiнгi екi Конституцияның алдыңғы екеуiнен елеулi айырмашылығы сол — бұлар тұңғыш рет мемл. тәуелсiздiктi, егемендiктi және Қазақстан халқының толық билiгiн бекiтiп, одан әрi орнықтырды. Жаңа Ата заңда құқықтық мемлекеттiң қалыптастырылу бағыттары, азаматтардың құқықтары мен бостандықтары, соның iшiнде жеке адамның жан-жақты еркiндiгi, идеол. және саяси әр алуандығы (сөз және шығарм. бостандығы, саяси партиялар мен бұқаралық партиялар, сондай-ақ бұқаралық қозғалыстар бiрлестiгiн құру еркiндiгi), халық билiгiн жүзеге асыратын демокр. амалдар, экон. қатынастардың қызмет етуi әлемдiк талаптарға сәйкестендiрiлген. Оның нормалары тұрақты, жалпы мәнде ұзақ жылдарға бейiмделiп тұжырымдалған. ҚРК барлық заң салаларының негiзi болып табылады, ал оның нормалары басқа заңдар үшiн басты қағида болып есептеледi.

99. Тұлғаның құқықтық мәртебесінің түсінігі. Азаматтық.

100. Қазақстан Республикасы азаматтарының құқықтары мен бостандықтары.

101. Қазақстан Республикасы азаматтарының конституциялық міндеттері.

102. ҚР Конституциясының заңды күшіне енуі.

1995 жылғы 30 тамызда республикалық референдумда қабылданды.

Республикалық референдум нәтижесі жарияланған күні, яғни 1995 жылғы 5 қыркүйекте күшіне енді.

Қазақстан Республикасының 1998 жылғы 7 қазандағы Заңымен, Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 21 мамырдағы Заңымен, Қазақстан Республикасының 2011 жылғы 2 ақпандағы Заңымен өзгерістер мен толықтырулар енгізілген.

Қазақстан Республикасы Президентінің 1995 жылғы № 2454 «Қазақстан Республикасының Конституциясы туралы» Жарлығына сәйкес Конституция мәтінінің түпнұсқасы Президентте сақталады.

103. ҚР Конституциясының баптары. 98 бап

104. ҚР Конституциясының бөлімдері.

1 бөлімі, Жалпы ережелер

2 бөлімі, Адам және азамат

3 бөлімі, Президент

4 бөлімі, Парламент

5 бөлімі, Үкімет

6 бөлімі, Конституциялық кеңес

7 бөлімі, Соттар және сот төрелігі

8 бөлімі, Жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару

9 бөлімі, Қорытынды және өтпелі ережелер

105. Мемлекеттік билік жүйесі.

106. ҚР Президенті қалай сайланады.

---Президент сайлауы 18жасқа толған азаматтармен жалпыға бірдей тең төте сайлау құқығы негізінде қатысады. Егер сайлаушылардың 50%қатысса сайлау өтті деп саналады. Президент қызметіне ант берілгеннен кейін кіріседі...

107. ҚР Президентінің құқықтық мәртебесі.

108. ҚР Президентінің өкілеттілігі.

109. ҚР Президетінің өкілеттік мерзімі.

110. ҚР Президенті болу үшін қойылатын талаптар.

---ҚР президенті мемлекет басшысы және ең жоғарғы лауазымды тұлға болып саналады. Президент Конституциялық мемлекеттік биліктің мызғымастығы б.т. Президент болу үшін мынандай талаптар қойылады: Тумысынан Республика азаматы болуы керек, 40 жасқа толған, мемлекеттік тілді еркін меңгерген, кемінде 15жыл ҚРда тұратын азамат сайланады.

111. ҚР Президентінің қай кезде ант береді.

---Сайлау өткеннен кейін ант береді...

112. ҚР экс-президенті дегеніміз.

113. ҚР Президет қанша жылға сайлануы мүмкін.

114. ҚР Парламентінің құқықтық мәртебесі және өкілеттіктері.

115. Сенаттағы және мәжілістегі депутаттар саны.

--- Сенатта барлығы: 49депутат. Ал мәжілісте 98 депутат

116. Сенаттың және мәжілістің өкілеттік мерзімі.

117. Сенаттың және мәжілістің депутаттарына қойылатын талаптар.

118. Сенат және мәжіліс депутаттарының сайлануы.

119. Сенат пен мәжілісті кімдер басқарады.

120. Сенаттың және мәжілістің ерекше қарауына қандай сұрақтар жатады.

121. Сената және мәжілісте заңдардың жобасы қанша күн қаралады.

122. Республикалық бюджетті кім бекітеді.

123. Үкіметтің мерзімі.

124. Үкіметтің құрылуы.

--- Үкімет құрылымы төмендегідей: Премьер-Министр, оның орынбасарлары, Үкімет аппаратының басшысы, 14 министрлік және 11 мемлекеттік комитет. Олар өздерінің құзыреті бойынша бұйрық және инструкция қабылдайды. Үкімет өзінің бүкіл қызметіне Конституцияда және Республика Президентінің алдында жауапты.  Премъер – Министр және оның орынбасарлары, Үкімет аппаратының басшысы Төралқаның құрамына кіреді. Премьер-Министр өзінің   өкімімен Төралқа құрамына Үкіметтің басқа да мүшелерін кіргізуге  хақылы. Министрлік тиісті мемлекеттік басқару саласынабасшылықты, сондай-ақ заңдармен көзделген шекті-салааралық үйлестіруді жүзеге асыратын Республика орталық атқарушы органы  болып  табылады.