Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:

№1 есеп

.docx
Скачиваний:
274
Добавлен:
18.02.2016
Размер:
124.18 Кб
Скачать
  1. Генетика дегеніміз –белгілердің тұқым қуалау заңдылықтарын және олардың өзгергіштіктерін зерттейтін ғылым.

  2. Тұқым қуалау белгілерін қай заң бойынша анықтау –міне, бұл генетиканың міндеті.

  3. Генетиканың негізін салушы чех жаратылыс зерттеушісі Грегор Мендель

Аналық ағза

Аталық ағза

×

Шығылысу белгісі

P

Ата-ана ағзасының белгісі

F1, F2

1 –ші және 2 ұрпақтары. Баласы немесе немересі.

А, В, С...

ген, Доминантты (басым)белгіні көрсетеді,

а, b, с...

аллельные им гены, рецессивті белгіні көрсетеді.

АА, ВВ, СС...

Генотиптік белгісі, моногомозиготты доминантты белгі

Аа, Вb, Сс...

генотипі моногетерозиготалы белгі

аа, bb, сс...

генотипі рецессивті белгі

АаВb, AaBbCc

генотипі ди- және тригетерозиготалы

А B, CD a b  cd

генотипы дигетерозигот в хромосомалық формасы тәуелсіз және арнайы тұқымқуалаушылық

 А ,  а ,  АВ ,  cd 

гаметы

Мысал: қысқартылған схемасын жазу. (брака)

А – тұқымның сары түсі, а – тұқымның жасыл түсі.

Әріптік формасын жазу:

Хромосомалық формасын жазу:

Р

Аа

×

сары

жасыл

гаметы  

 A     a

  a 

F1

Aa

aa

сары

жасыл

50%

50%

Р

А a

×

a a

сары

жасыл

гаметы  

 A    

 a

  a 

F1

A a

a a

сары

жасыл

50%

50%

  1. Қызанақтың қызыл түсі сары түстен басым. Қызыл гетерозигота мен сары дарақтан қандай ұрпақ күтуге болады? Олардың барлық генотипі мен фенотипін сипаттап жазыңдар?

Бер: ♀Аа –қызыл

♂ аа - сары

т/к Г-?, Ф-?

Р-♀ Аа (қызыл гетерозиготалы) х ♂аа (сары гомозиготалы)

Гамета А а а

Ғ1 = Аа, аа, Аа, аа

Ғ1 екінші жолы.

А

а

а

Аа (қызыл гетерозиготалы)

аа (сары гомозиготалы)

а

Аа (қызыл гетерозиготалы)

аа (сары гомозиготалы)

Жауабы: Ғ1 генотипі: 2:2 50% :50%, Фенотипі: 2: 2

№2 есеп: Адамда солақайлық басылыңқы (рецессивті) белгі, оң қолды жақсы меңгеру –басымдық . Оңқай гомозиготалы әйел мен солақай еркектің ұрпағы қандай болады? Барлық генетиптер мен фенотиптерді сипаттаңдар?

Бер: ♀АА –оңқай Р-♀ АА (оңқай) х ♂аа (солақайлық)

♂ аа - солақайлық Гамета А х а

т/к Ғ1 = Г-?, Ф-?

Ғ1 = 4 Аа Мендельдің 1 заңы біркелкі заңы

Ғ1 екінші жолы. Жауабы: Ғ1 генотипі: 4 гетерозиготалы,

Фенотипі: 4 оңақай қолды.

А

А

а

Аа (оң қолды гетерозиготалы)

Аа (оң қолды гетерозиготалы)

а

Аа (оң қолды гетерозиготалы)

Аа (оң қолды гетерозиготалы)

№3. Теңіз шошқасының қара түсі ақ түстен басымырақ болады. Қара және ақ гомозиготалардан қандай ұрпақ күте аламыз? Барлық дарақтардың генотиптерін және фенотиптерін сипаттап жазыңдар.

Бер: ♀АА –қара Р-♀ АА (қара) х ♂аа (ақ)

♂ аа - ақ Гамета А х а

т/к Ғ1= Г-?, Ф-?

Ғ1 = 4 Аа Мендельдің 1 заңы біркелкі заңы

Ғ1 екінші жолы. Жауабы: Ғ1 генотипі: 4 гетерозиготалы,

Фенотипі: 4 қара теңіз шошқа алынады.

А

А

а

Аа (қара гетерозиготалы)

Аа (қара гетерозиготалы)

а

Аа (қара гетерозиготалы)

Аа (қара гетерозиготалы)

№4. Тауықтардың тегіс қауырсындануы жібек тәрізді қауырсанданудан басым болып келеді. Тегіс гомозиготалармен және тегіс гетерозиготалардың жібек тәрізді қауырсынданатын тауықтармен шағылыстырылғанда қандай ұрпақтың шығуы мүмкін? Барлық дарақтардың генотиптері мен фенотиптерін сипаттап жазыңдар?

Бер: ♀АА –тегіс қауырсындануы 1. Р-♀ АА (тегіс) х ♂аа (жібек тәрізді)

♂ аа - жібек тәрізді қауыр-уы Гамета А х а

т/к Ғ1 = Г-?, Ф-?

Ғ2 = Г-?, Ф-? Ғ1 = 4 Аа Мендельдің 1 заңы біркелкі заңы

  1. Талдай шағылыстыру. Ұрпағын рецессивті белгі көрсететін жібек тәрізді анасымен қайта шағылыстыру.

Р-♀ Аа (тегіс) х ♂аа (жібек тәрізді)

Гамета А а х а

Ғ2 = Аа, аа, Аа, аа

Ғ2 екінші жолы.

А

а

а

Аа (тегіс гетерозиготалы)

аа (жібек тәрізді гомозиготалы)

а

Аа (тегіс гетерозиготалы)

аа (жібек тәрізді гомозиготалы)

Жауабы: Ғ1 генотипі: 2:2 50% :50%, Фенотипі: 2: 2

№5. Асбұршақта өсімдіктің қалыпты бойы тапалтақтан басым болып келеді. Асбұршақтың қалыпты гетерозиготалы аталығы мен тапалтақ гомозиготаларды қайтадан тозаңдандырудан қандай ұрпақ күтуге болады? Барлық дарақтардың генотиптерін және фенотиптерін сипаттап жазыңдар.

Бер: ♂ АА –қалыпты бойы Р-♀ АА (қалыпты) х ♂аа (тапалтақ)

♀ аа - тапалтақ бойлы Гамета А х а

Ғ1 = Аа -4

т/к Ғ1 = Г-?, Ф-? Г =4, Ф=4 Қалыпты бойы бар бұршақ.

Ғ2 = Г-?, Ф-?

Р-♀ Аа (қалыпты) х ♂аа (тапалтақ)

Гамета А а х а

Ғ2 = Аа, аа, Аа, аа

Ғ2 екінші жолы.

А

а

а

Аа (қалыпты гетерозиготалы)

аа (тапалтақ гомозиготалы)

а

Аа (қалыпты гетерозиготалы)

аа (тапалтақ гомозиготалы)

Жауабы: Ғ1 генотипі: 2:2 50% :50%, Фенотипі: 2: 2

6. Сасық мендуанада тікенді қауашақ тегіс қауашақтан басым болады. Тікенді гомозиготалардан мен гетерозигота қандай ұрпақ күте аламыз? Барлық дарақтардың генотипі мен фентиптерін сипаттап жазындар.

Бер: ♂ Аа –тікенді қауашақ Р-♀ АА (тікенді) х ♂аа (тегіс)

♀ аа - тегіс қауашақ Гамета А х а

Ғ1 = Аа -4

т/к Ғ1 = Г-?, Ф-? Г =4, Ф=4 тікенді қауашақ.

Ғ2 = Г-?, Ф-?

Р-♀ Аа (тікенді қауашақ) х ♂аа (тегіс қауашақ)

Гамета А а х а

Ғ2 = Аа, аа, Аа, аа

Ғ2 екінші жолы.

А

а

а

Аа (тікенді гетерозиготалы)

аа (тегіс гомозиготалы)

а

Аа (тікенді гетерозиготалы)

аа (тегіс гомозиготалы)

Жауабы: Ғ1 генотипі: 2:2 50% :50%, Фенотипі: 2: 2

7. Андалуз тауықтарында ақ түстен қара түс басым. Қара және ақ гомозиготалардан қандай ұрпақ күтуге болады? Барлық дарақтардың генотиптерін және фенотиптерін сипаттап жазыңдар.

Бер: ♀АА –қара түсті тауық 1. Р-♀ АА (қара ) х ♂аа (ақ түсті)

♂ аа - ақ түсті тауық Гамета А х а

т/к Ғ1 = Г-?, Ф-?

Ғ1 = 4 Аа Мендельдің 1 заңы біркелкі заңы

Г= 4, Ф =4 қара түсті

8. Баққунақта жібек тәрізді қауырсынданудан тегіс қаурсындану басым болады. Тегіс қауырсынды гомозиготалардан қандай ұрпақ болуы мүмкін? Барлық дарақтардың генотиптерін және фенотиптерін сипаттап жазыңдар.

Бер: ♀АА –тегіс қауырсындану 1. Р-♀ АА (қара ) х ♂аа (ақ түсті)

♂ аа - ақ түсті тауық Гамета А х а

т/к Ғ1 = Г-?, Ф-?

Ғ1 = 4 Аа Мендельдің 1 заңы біркелкі заңы

Г= 4, Ф =4 қара түсті

Соседние файлы в предмете [НЕСОРТИРОВАННОЕ]