+химия силлабус 2013-2014

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлықтехникалық университеті

«Машина жасау», «Ветеринарлық медицина және биотехнология» факультетінің

5В080200 – «Мал шаруашылығы өнімдерін өндіру технологиясы», 5B072900-«Құрылыс»,5B073000 - «Құрылыс материалдарын, бұйымдарын және құрастырылымдарын өндіру», 5В070800 - «Мұнай және газ ісі» мамандықтарының 1 курс студенттеріне арналған

М-7 Химия, М-8 Химия, М - 9 Химия, М - 11 Химия модульінің

«Химия»

пәні бойынша оқу бағдарламасы ( силлабус)

Орал 2013ж

2

КЕЛІСІЛДІ	БЕКІТЕМІН
«Машина жасау »	«Машина жасау»
факультетінің ОӘБ төрайымы	факультетінің деканы
____________ А.А.Туманова	__________С.А.Монтаев
«___» _________ 2013 ж.	«___» _________ 2013 ж.

М-7 Химия (таңдау компонент), М-8 Химия, М-11 Химия, М-10 Химия, М-10.1 Химия модульінің «Химия»

пәні (міндетті компонент) бойынша оқу бағдарламасы (силлабус)

Құрастырушы: аға оқытушы Азгалиева Г.С. «Химия және химиялық технология» кафедрасы «Машина жасау» факультеті, 409кабинет

Оқу бағдарламасы (силлабус) ҚР Білім және ғылым министрлігімен 2009 ж. бекітілген 5В080200 – «Мал шаруашылығы өнімдерін өндіру технологиясы», 5B072900-«Құрылыс»,5B073000 - «Құрылыс материалдарын, бұйымдарын және құрастырылымдарын өндіру», 5В070800 - «Мұнай және газ ісі» мамандықтарына арналған «Химия» пәнінің типтік оқу бағдарламасына

негізделіп жасалынды.

Кредит саны – 2 Дәріс – 10 сағат Зертханалық – 20 сағат

Практикалық – 10 сағат БАОӨЖ – 15 сағат БАӨЖ – 35 сағат Барлығы – 90 сағат Бақылау түрі – емтихан

Кафедра отырысында талқыланды, «___» _________ 2013ж. № __ хаттама

3

Кафедра меңгерушісі _________ Алмагамбетова М.Ж.

1.Пәннің сипаттамасы

Химия ғылым ретінде, ең алдымен заттар және олардың айналуы кезіңдегі процестермен тығыз байланыста болады. Затбелгілі бір жағдайда физикалық және химиялық қасиеттермен сипатталатын тыныштық күйдегі массасы бар материяның нақты көрінісі.Табиғатта және көптеген жасанды жағдайларда барлық жаратылыстану ғылымдарының бір-бірімен өзара байланысып жататындығын байқауға болады (физика, химия, биология, геология, математика т.б.). Химия ғылымының пайда болуы жеке химиялық процестерді қолдан жасай білуге негізделген. Мысалы, металды балқыту, сыра ашыту, тері илеу және оны бояу тәрізді процестер. Химия ғылымында да практикалық білім теориядан бұрын туған. Химияны білу физика-химиялық өндірістік процесстерді түсінуге мүмкіндік береді.

1.1.Пәннің пререквизиттері: математика,физика. Жоғарғы оқу орнында білім алатын студент бейорганикалық химия курсын: негізгі заңдарды,химиялық қосылыстардың формулаларын жазып үйрену, химиялық реакцияларды жаза білуге және оларды орындау ең басты міндет.

1.2. Пәнді оқудың мақсаты: Студенттердің ғылыми-жаратылыстану көз-қарасын қалыптастырудың тәрбиелік және даму деңгейін шыңдау, оның химиялык ойлау қабілетін арттыру. Екіншіден, нақты іс жүзінде химияның заңдарын қолдану жолдарымен және қазіргі ауыл-шаруашылық проблемаларды, сондай-ақ, студенттерді пайдаланатын заттардың қасиеттерімен таныстырумен тығыз байланысты.

1.3.Пәнді оқудағы міндеттер:

1)студенттердің қазіргі химия ғылымының негізін, химияның арнаулы бөлімдерін жете меңгеру.

2)бейорганикалық химияның теориялық негізгі мақсаты - химия ғылымының даму бағытын дұрыс бағдарлай білу.

4

3) термодинамика негіздеріне, зат құрылысына ерекше көңіл бөлу және казіргі химияның арнаулы тарауларына жүйелі талдау .

1.4. Пәннің қысқаша мазмұны: Химия ғылым ретінде, ең алдымен заттар және олардың айналуы кезіңдегі процестермен тығыз байланыста болады. Затбелгілі бір жағдайда физикалық және химиялық қасиеттермен сипатталатын тыныштық күйдегі массасы бар материяның нақты көрінісі.Табиғатта және көптеген жасанды жағдайларда барлық жаратылыстану ғылымдарының бірбірімен өзара байланысып жататындығын байқауға болады (физика, химия, биология, геология, математика т.б.). Химия ғылымының пайда болуы жеке химиялық процестерді қолдан жасай білуге негізделген. Мысалы, металды балқыту, сыра ашыту, тері илеу және оны бояу тәрізді процестер. Химия ғылымында да практикалық білім теориядан бұрын туған.

1.5.Оқыту нәтижелері:

А(білім және түсіну)

∙Қышқылдар,негіздер , тұздар мен оксидтердің жіктелуі мен номенклатурасы

∙Химияның негізгі заңдарының түсініктері және қолдануы

∙Органикалық қосылыстардың құрылысын, алынуын, құрамын білу.

В(білім және түсінулерді қолдану)

∙Студенттерге жаңа қосылыстардың химялық физикалық қасиеттерін айтып түсіндіру

∙Химиялық реакция нәтижесінде түзілеттін заттар туралы түсіндіру

∙ Бірінші мамндандырылған	білімдерін	негізгі химиялық
эксперименттерде пайдалан білуге үйрету

С(пайымдауларыды шығару (құрастыру)

∙Реакциялардың жүру жағдайының табиғатын;

∙Қатты күйде және ерітінді күйіндегі сандық және сапалық құрамын:

∙Табиғаттағы заттармен олардың реакцияға бейімділігін;

Д (коммуникативті дағдылар)

5

∙Азық түлік өнімдері мен ауылшаруашылық өнімдерінің сапасын алудағы қазіргі заманауи әдістерді дамыту;

Е(оқу дағдылары)

∙Бейорганикалық қосылыстардың номенклатурасы ережесін қолдану;

∙Реактивтер мен ерітінділер дайындау;

∙Байқалған өзгерістерді теориялық қорыныдылау;

∙Берілген концентрацияда ерітінді дайындау;

∙Химиялық үрдістердің энергетикалық мазмұнын есептеу

∙Өз бетінше анықтамаларды, әдебиеттерді пайдалану, типтік есептерді шешу;

1.6.Пәннің постреквизиттері: Практикалық дағдысы мен білімін термодинамика, жылутехникасы, материалтану пәндерін оқу кезінде пайдалану.

6

5В080200 – «Мал шаруашылығы өнімдерін өндіру технологиясы», 5B072900-«Құрылыс»,5B073000 - «Құрылыс материалдарын, бұйымдарын және

құрастырылымдарын өндіру», 5В070800 - «Мұнай және газ ісі», мамандықтарының 1 курс студенттеріне арналған

2013-2014 оқу жылының

2 семестріне арналған

пән бойынша күнтізбеліктақырыптық жоспар

Апта

Тақырып атауы

Дәріс

Зертх.

Прак.

БАОӨЖ

БАӨЖ

Сағат

көлемі

1

Кіріспе

Химия

пәні.

1

2

-

1

2

6

Химияның

ғылым

ретінде дамуы дәуірлері.

Негізгі

химиялық

ұғымдар.

Стехиометрия

заңдары.

Бейорганикалық

қосылыстардың негізгі

кластары

2

Атом-молекулалық

ілім

1

2

-

1

2

6

негіздері.

Атом

құрылысы.Периодтылық

туралы

ілім. Химиялық

кинетика

және

химиялық тепе-теңдік

3

Атом

құрылысы.

Д.И.

-

-

2

1

2

5

Менделеевтің

периодтық жүйесі

4

Химиялық

байланыс.

1

2

-

1

2

6

Химиялық байланыстың

сапалық сипаттамалары.

Берілген

концентрацияда

ерітінділер дайындау

7

5	Химиялық		кинетика		1	2	-	1	2	6
	және	химиялық		тепе-
	теңдік.	Электролиттік
	диссоциация.
	Реакцияның		иондық
	теңдеулері
6	Химиялық реакциялар				-	-	2	1	2	5
	энергетикасы.
	Бейэлектролит
	ерітінділерінің
	коллигативті қасиеттері
7	Дисперсті				1	2	-	1	2	6
	жүйелер.Ерітінді
	концентрациялары
	Сутектік көрсеткіш.
	Тұздар гидролизі
8	Тотығу-тотықсыздану				1	2	-	1	2	6
	процестері
9	Сутектік		көрсеткіш.		-	-	2	1	2	5
	Тұздар		гидролизі.
	Тотығу-тотықсыздану
	процестері
10	Электрохимиялық				1	2	-	1	2	6
	процесстер. Электролиз.
	Коррозия. Металдар мен
	құймалар коррозиясы.
	Коррозиядан			қорғау
	шаралары
11	d металдарға			жалпы	1	2	-	1	3	7
	сипаттама.		Олардың
	ерекшеліктері.
	Комплексті қосылыстар
12	Электрохимиялық				-	-	2	1	3	6
	процесстер.Комплексті
	қосылыстар
13	Бейметалдар		химиясы.		1	2	-	1	3	7
	IV	топтың		р-
	элементтері.		Жартылай
	өткізгіштер химиясы

8

14

Органикалық

химия.

Жоғары

молекулалық

қосылыстар.

полимерлер

және

олигомерлер химиясы

15

IV топ

элементтері.

-

-

2

1

3

6

Көміртек

пен

кремний.

III топ элементтері. Бор.

Жоғары

молекулалық

қосылыстар.полимерлер

және

олигомерлер

химиясы

Барлығы

10

20

10

15

35

90

Пән мазмұны

3. Дәріс жоспары

Апта

Тақырып

Сабақ мазмұны

Сағат

көлемі

1

Кіріспе

Химия

пәні.

1.Бейорганикалық химия пәні және

1

Химияның

ғылым

оның мақсаттары.

ретінде дамуы дәуірлері.

2.Техниканың дамуына және табиғатты

Негізгі

химиялық

зерттеу үшін химияның маңызы.

ұғымдар.

Стехиометрия

3.Химиянын негізгі түсініктері мен

заңдары.

заңдары. . Стехиометрия заңдары.

Бейорганикалық

4.Бейорганикалық қосылыстардың

қосылыстардың

негізгі

негізгі кластары

кластары

2

Атом-молекулалық ілім

1.Атом

құрылысы

және

химиялық

1

негіздері.

Атом

элементтердің жүйелігі.

құрылысы.Периодтылық

2.Атомның квант механикалық моделі.

туралы

ілім. Химиялық

3.Атомдық

орбитальдар,

оларды

кинетика

және

толтыру тәртібі мен ережелері.

химиялық тепе-теңдік

4.Көп

электрондық

атомдардың

құрылысы.

5.Д.И.

Менделеевтің

химиялық

элементтердің

және

олардың

қосылыстарының қасиеттерін зерттеу

4

Химиялық

байланыс.

1.Химиялық байланыс. Түрлері.

1

Химиялық байланыстың

2.Химиялық байланыстың сапалық

сапалық сипаттамалары

сипаттамалары: байланыс ұзындығы,

3.Байланыс энергиясы,валенттік

9

				бұрыштар.
				4. Ковалентті байланс
				5.Иондық байланыс
				6.Металдық байланыс
				7.Сутектік байланыс
5	Химиялық	кинетика		1.Химиялық реакция жылдамдығына			1
	және химиялық		тепе-	әсер ететтін факторлар.
	теңдік			2.Химиялық реакция константасы,
				кинетикалық теңдеулер
				3.Активтену энергиясы, Аррениус
				теңдеуі. 4. Катализа және
				катализаторлар
				5. Химиялық тепе – теңдіктін ығысуы.
				Ле –Шателье принципі
				6.Химиялық термодинамиканың негізгі
				түсініктері
7	Дисперсті жүйелер.			1.Дисперсті жүйелер. Оның түрлері			1
	Ерітінді			2.Ерітінділер.Заттардың ерігіштігі.
	концентрациялары			3.Ерітінділердің концентрациясын
	Сутектік көрсеткіш.			өрнектеу жолдары.
	Тұздар гидролизі			4.Бейэлектролиттердің қасиеттері.
				5.Қышқылдар,негіздер, тұздардың
				электролиттік
				диссоциациясы.Диссоциациялану
				дәрежесі.
				6. Химия мен биологиядағы
				ерітінділердің маңызы.
				7.Судың иондық көрсеткіші
				8. Сутектік және гидроксилдік
				көрсеткіш.
				9. Тұздар гидролизі. Қайтымсыз
				гидролиз
				10.Буфер ерітінділер
8	Тотығу-тотықсыздану			1.Тотығу–тотықсыздану			1
	процестері			процесі,тотығу–тотықсыздану
				реакцияларының	типтері,	2.ТТР
				құрастыру және теңестіру.
				3.Маңызды тотықсыздандырғыш пен
				тотықтырғыштар
10	Электрохимиялық			1.Электродтық	потенциалдар	туралы	1
	процесстер. Электролиз.			түсінік.
	Коррозия. Металдар мен			2.Гальваникалық	элементтер.
	құймалар	коррозиясы.		Стандартты потенциал
	Коррозиядан		қорғау	3.Электролиз,	электрохимиялық
	шаралары			процестердің	жіктелуі.	Фарадей

10