2. Білім алушының өзіндік жұмысы (баөж)

СМӨЖ - 2 сағат

Тапсырма :

1. Жергілікті басқару органдарының унификациясы бойынша Диоклетиан мен Константиннің реформалары.

2. Сот құрылымы. Республикалық кезеңдегі сот құрылымы: азаматтық істер бойынша сот ісін жүргізудің ұйымдастырылуы. (магистраттар мен халықтық төрешілер); қылмыстық істер бойынша сот ісін жүргізуді ұйымдастыру (магистраттар, консулдар, преторлар, халықтық трибуналар мен эдилалар), халықтық жиналыстар, сенат, квестиилер).

3. Монархиялық кезеңдегі сот құрылымы: принципат кезеңіндегі азаматтық істерді қарастыруда претордың ерекше ролі.

4. Төрешілер – доминат кезеңіндегі азаматтық процесстегі шенеуніктер. Төрешілер – қылмыстық процесстегі арнайы және сословті соттардың пайда болуы.

СӨЖ - 2 сағат

Тапсырма :

1. Рим империясының бөлінуі, византиялық мемлекеттіліктің пайда болуы мен оның

негізігі даму кезеңдері.

2. Орталық империядан әлсіз монархиялық билікпен ыдыраған мемлекетке. Провославті шіркеу мен зиялы билік. Византияның құлдырауы. Рим құқығы мен оның кезеңінің тарихи маңызы.

3. Құқық қайнарлары. Квирит құқығының деректері. Дәстүрлер. Заңдар. ХІІ кесте заңдары – Римнің халықтық және жеке құқықтың ескерткіші. Плебициттер.

4. Сенатус-консультанттар. Классикалық кезеңде рим жеке құқығы жүйесінің плюрализмі; преторлық құқық, халықтар құқығы. Магистраттар эдиктері. Заңгерлер жауаптары. Гая институциялары – классикалық дәуірдегі рим құқығы бойынша оқулық. Құқықтық жүйенің унификациясы. Императорлар конституциялары.

5. Халықтың құқықтық мәртебесі. Еркін және құлдар. Еркін туғандар мен еркін жіберілгендер. Рим азаматтары (патрициялар мен плебейлер), латиндар мен перегриндер. Үй иесі мен үй бағыныштылары.

6. Заттық қатынастардың құқықтық реттелуі. Ежелгі кезеңнің заттық құқығы: квириттік меншік, ауылдық және қалалық сервитуттар. Ежелгі кезеңнің міндетті құқығы: келісім-шарттан міндеттемелер (маниципациялар, nexum, претордың мнимдік процессі, стипуляцияның қарапайым ауысуы); деликтердегі міндеттер (реніш, ұрлық, біреудің затын қасақана жою немесе біреудің затына зардап тигізу). Классикалық кезеңдегі заттық құқық: меншіктің көп түрлілігі (кривиттік, бонитарлы, провинциялды, перегринсті); иелену; біреудің заттарына құқық (сервитуттар, суперфицийлер, аманат). Классикалық кезеңнің міндетті құқығы: келісім-шарттар, деликтер, квазиконтрактардан міндеттемелер; деликтердің жаңа түрлерінің пайда болуы.

7. Аквилий заңы мен оның пікірі. Постклассикалық кезеңнің заттық құқығы: меншік құқығы (көптүрліліктен унификацияға); бөтен заттарға құқық (эмфитевзис).

8. Постклассикалық кезеңнің міндетті құқығы: контрактар мен пактардан, деликтер, квази-контрактардан және квази-деликтерден міндеттер.

9. Отбасы құқығы. Рим отбасы туралы ұғым. Агнаттар мен когнаттар. Үй иесі мен үй бағыныштылары. Әкелік билік. Ежелгі кезеңнің отбасы құқығы: некенің 2 түрі ( күйеу билігімен некені бастауы мен бұзу және күйеу билігінсіз); ерлі-зайыптылардың жеке және заттық қарым-қатынастары. Классикалық және постклассикалық кезеңдердегі отбасылық құқығы: Августың отбасылық заңнамасы, рим некесі (басталуы мен бұзылуының реті); ерлі-зайыптылардың жеке және заттық қарым-қатынастарын жасаудың статусы, әйелдің заттық құқықтарды мойындауы.

10. Мұрагерлік құқық. Ежелгі кезеңнің мұрагерлік құқығы: заң бойынша мұрагерлер; өсиет бойынша мұрагерлер, өсиет формалары.

11. Қылмыстық құқық. Ежелгі кезеңнің қылмыс пен жазаның жүйесі. Рим халқы мәртебесінің қорлануы туралы заң. Классикалық және постклассикалық кезеңнің қылмыс пен жазалардың жүйесі.

Өзіндік жұмысты орындауға арналған әдістемелік нұсқау:

Тақырып бойынша әдебиеттер:

1. Мухтарова А.Қ. «Шетерледердің мемлекет және құқық тарихы». (Лекциялар курсы) Алматы, ҚазМЗУ-дың баспа-полиграфия орталығы 1999ж.

2. Әмірбекова Ш «Мемлекет және құқықтың жалпы тарихы». Алматы, 2000ж.

3. История государства и права зарубежных стран Т11 Под ред. Крашеннииковой Н.А и О.А. жидкова М, 1988.

4. Черниловский З.М Всеобщая история государства и права. М., 1996. Изд. «Юрист».

5. Хрестоматия по всеобщей истории государства и права. М., 1998.

6. Хрестоматия по истории государства и права зарубежных стран. М., 1984.

7. Античная Греция: проблемы развития полиса. - М., 1983.

8. Апарова Т.В. К вопросу о позиции судов общего права в предреволюционный период английской истории. /Ученые записки ВЮЗи. Вып. 21. Ч.11. 1970.

9. Апарова Т.В. Основные исторические тенденции английского прецедентного права. /Ученые записки ВЮЗи. Вып.17. Ч.3. 1968.

10. Арчер П. Английская судебная система. - М., 1959.

11. Бабанцев Т.Н., Прокопьев В.П. Германская империя 1871-1919 г.г. Красноярск. 1984.

12. Берман Г. Западная традиция права: эпоха формирования. М., 1994.

13. Бартошек М. Римское право (понятия, термины, определения).- М.,1989.

14. Батыр К.И. История феодального государства Франции. -М, 1975.

15. Белявская И.А. Буржуазный реформизм в США (1890-1914 г.г.).- М., 1968.

16. Беляев Е.А. Арабы, ислам и арабский халифат в раннем средневековье. - М., 1966.

17. Лурье И. М. Очерки древнеегипетского права XVI–X веков до н. э.: Памятники и исследования. Л., 1960.

18. Хрестоматия по всеобщей истории государства и права. Под ред. проф. Жиренчина К. А. Алматы, 2001.

19. Жидков О. А. История государства и права древнего Востока. М., 1963.

20. История государства и права зарубежных стран :Краткий курс лекций /А. Х. Рамазанов, А. К. Халифаева. -М. :Юристъ,2004.

21. Крашенинникова Н. А. История права Востока: Курс лекций. М., 1994.

22. Массон В. М. Первые цивилизации. М., 1989.

23. Мелларт Дж. Древнейшие цивилизации Ближнего Востока. М., 1982.

24. Рабовладельческое и феодальное государство и право стран Азии и Африки / Под ред. А. И. Рогожина, Н. Н. Страхова. Харьков, 1981.

25. Редер Д. Г. К вопросу о юридическом положении рабов по законам Хаммурапи // Древний Восток / Отв. ред. И. С. Кацнельсон. Сб. 1. М., 1975. С. 230-245.

26. Хук С. Г. Мифология Ближнего Востока. М., 1992.

27. Бонгард-Левин Г. М. 1) Индия эпохи Маурьев. М., 1973; 2) Древнеиндийская цивилизация. 2-е изд., перераб. и доп. М., 1993.

28. Бонгард-Левин Г. М., Ильин Г. Ф. 1) Древняя Индия: Исторический очерк. М., 1969; 2) Индия в древности. М., 1985.

29. Васагин А. А., Самозванцев А. М. Артхашастра: проблема социальной структуры и права. М., 1984.

30. Дхармашастра Нарады. М., 1998.

31. Крашенинникова Н. А. 1) Индусское право: история и современность. М., 1982; 2) История права Востока: Курс лекций. М., 1994.

32. Рабовладельческое и феодальное государство и право стран Азии и Африки / Под ред. А. И. Рогожина, Н. Н. Страхова. Харьков, 1981.

33. Самозванцев А. М. Правовые тексты дхармашастр. М., 1991.

34. Васильев Л. С. Проблемы генезиса китайского государства (формирование основ социальной структуры и политической администрации). М., 1983.

35. Конфуцианство и легизм в политической истории Китая / Отв. ред. Л. С. Переломов. М., 1981.

36. Крил Х. Г. Становление государственной власти в Китае. СПб., 2001.

37. Кучма В. В. Государство и право Древнего мира: Курс лекций по истории государства и права зарубежных стран. Волгоград, 1998.

38. Переломов Л. С. Империя Цинь – первое централизованное государство в Китае (221–202 г. до н. э.). М., 1962.

Тақырып 7. Франктардың мемлекеті мен құқығы

1. Аудиториялық сабақ

Лекция - 1 сағат

Сұрақтар :

1. Мемлекеттіліктің пайда болуы. Галлияны жаулап алу. Хлодвиг реформалары. Христиандықты қабылдау. Франк державасының негізгі даму кезеңдері.

2. Мемлекет формасының эволюциясы. Франк мемлекетінің территориясының кеңеюі. Мемлекеттің жоғарғы органдары. Корольдік билік. Меровингтер мен Каролингтер әулеттері.

3. Король ауласы. Сарайлық-аумақтық басқару жүйесі. Майордом. Антрустиондар. Мемлекет басқарудағы христиан шіркеуінің ролі. Жергілікті басқару органдары. Пактар мен жүздіктер. Графтар мен виконттар. Герцог. Иммунитеттер. Сот құрылымы.

Семинарлық сабақ - 1 сағат

Сұрақтар :

1. Халықтық мәртебесінің құқығы. Халықтың негізгі этно-сослов топтары: франктер; Салистік заң бойынша өмір сүріп жатқан варварлар және римдіктер; варварлар; галлоримдіктер.

2. Литтер мен құлдар. Ауылдық қауым – марка. Комендация.

3. Заттық қатынастардың құқықтық реттелуі. Жер меншігі құқығының эволюциясы: аллод, марка, прекарий; бенефиций және феод.