Семiнар 1. Еўрапейская цывілізацыя і культура:

тэарэтычныя аспекты праблемы.

1. Культура i яе роля ў жыцці людзей.

2. Кампаненты культуры.

3. Мастацкая культура.

4. Віды мастацтваў.

5. Роля традыцый у культуры.

6. Перыядызацыя культурных эпох.

7. Геаграфічныя межы цывілізацыі.

8. Тыпы цывілізацый: традыцыйная (аграрна-рамесная), індустрыяльная, постіндустрыяльная (інфармацыйная).

9. Фармацыйны і цывілізацыйны падыходы да вывучэння гісторыі культуры Беларусі.

10. Прадмет вывучэння гісторыі культуры Беларусі ў кантэксце цывілізацыйнага і рэгіянальнага развіцця.

11. Айчынныя гістарыяграфічныя школы.

12. Крыніцы вывучэння гісторыі культуры Беларусі.

Семінар 2. Сярэднявечная Еўропа і Беларусь:

праблемы культурных узаемаўплываў.

1. Праблема перыядызацыі сярэднявечча. Вытокі сярэднявечча: антычнасць і «варварства», хрысціянства і паганства.

2. Культура Візантыі ў сярэднявечную эпоху. Візантыя. Раннехрысціянскіх культура.

3. Тыпы храмаў (базіліка, крыжова-купальны тып храма).

4. Мазаікі, фрэскі, іканапіс. Кніжная мініяцюра.

5. Грамадскае жыццё сярэдніх стагоддзяў: замак, манастыр, горад, палац, сельская абшчына.

6. Феадалізм як форма палітычнай культуры.

7. Духоўнае жыццё усходніх славян у эпоху ранняга сярэдневечча.

8. Перадумовы хрысціянізацыі i першыя хрысціяне на беларускіх землях. Прыняцце хрысціянства і распаўсюджванне пісьменнасці і адукацыі.

9. Узнікненне школ i бібліятэк.

10. Заснаванне Полацкай і Тураўскай епархій.

11. Праблемы распаўсюджвання новай веры. Дваяверства. Вынікі і значэнне прыняцця хрысціянства.

12. Вусная народная творчасць. Паданні пра Рагнеду і Усяслава Чарадзея.

13. Пісьменнасць і навуковыя веды. Перакладная і арыгінальная літаратура. Гістарычная проза. «Троя», «Александрыя». Летапісы. Полацкая асветніца Ефрасіння. Літаратурная дзейнасць Кірылы Тураўскага. Клімент Смаляціч. Аўрамій Смаленскі. Схаластыка. Сем свабодных навук (сэптэм артэс лібералес).

14. Дойлiдство. Сафійскі сабор. Раманскі стыль у Еўропе і яго ўплыў на архітэктуру Беларусі. Готыка. Узмацненне рэалістычных элементаў у мастацтве. Развіццё статуарного мастацтва. Эмацыйнасць і мистичность гатычнай скульптуры.

15. Вітражная тэхніка. Жывапіс. Прыкладное мастацтва.

Семінар 3. Iдэi Гуманiзму I Рэнесансу у развiццi еурапейскай культуры XIV –XVI стст.

1. Этнічная сітуацыя на беларускіх землях у перыяд утварэння ВКЛ. Усходнеславянскі этнічны падмурак ВКЛ.

2. Асноўныя канцэпцыі паходжання беларускага народа, яго саманазвы.

3. Прывілеяванае становiшча каталiцкай царквы ў ВКЛ. Паступовы крызiс праваслаў’я.

4. Рэфармацыйны рух у Заходняй Eўропе. Пачатак Рэфармацыi ў Беларусi. Лютэранства i кальвiнiзм. Антытрынiтарызм i сацынiянства.

5. Контррэфармацыя. Езуiты i iх дзейнасць у Беларусi. Iдэя царкоўнай унii.

6. Асноўныя тэндэнцыі і дасягненні ў развіцці культуры Беларусі ў эпохі Адраджэння. Беларускае Адраджэнне.

7. Арыгiнальная i перакладная лiтаратура. Свецкая i царкоўная лiтаратура. Историко-хроникальная литература. Летапiсы i мемуары. Кнiгадрукаванне.

8. Сiстэма адукацыi ў ВКЛ. Стан школьнай асветы i выхавання. Езуiцкiя калегiумы. Вiленская акадэмiя i яе роля ў распаўсюджваннi навуковых ведаў.

9. Грамадска-палiтычная i фiласофская думка. Анталагічныя пытанні. Пытанням гносеалогіі. Праблема чалавечага шчасця.

10. Барока і яго перыядызацыя.

11. Сармацкі партрэт.

12. Развiццё фальклору.

13. Тэатральная мастацтва.

Семiнар 4. Культура Беларусі ў кантэксце эпохі еўрапейскага Асветніцтва.

1. Асветніцтва і развіццё еўрапейскай культуры ў XVIII ст. Вальтэр I асветлены абсалютызм. Мантэск’е і Русо.

2. Своеасаблівасць і супярэчлівасць эпохі асветніцтва ў Беларусі. Асветніцкія рэформы. Змены ў сістэме адукацы і развіццё навукі на беларускіх землях.

3. Дзейнасць Адукацыйнай Камісіі. Віленская Акадэмія. Гарадзенская медыцынская школа. І. Дамейку, Б. Дабшэвіч, К. Нарбут, А. Доўгірд, М. Ф. Нарвойш. Дасягненні ў прыродазнаўчых навуках. М. Пачобут-Адляніцкі, Ж. Жылібер.

4. Ідэі асветніцтва ў літаратуры і грамадскай думцы. С. Майман, К. Нарбут, І. Яленскі, С. Шадурскі, М. Карповіч. Фізіякраты.

5. Мецэнацтва.

6. Музычнае мастацтва. Залаты век тэатральнага мастацтва. Тэатральная школа. Тэатр М.Агінскага ў Слоніме, У. Радзівіл, М. Радзівіл «Камедыі» К. Марашэўскага і М. Цяперскага. Тэатры Сапегаў у Дзярэчыне і Ружанах. Кампазітар Жыўны I Шапэн. Тэатр у Шклове i граф Зорыч. Музыкант Э. Ванжура. Друк, першыя газеты. Газета Гродзеньска i А. Тызенгауз.

7. Палацава-сядзібныя забудовы. Перабудоўва палаца у Нясвіжы. Палацы Агінскiх у Слоніме, Тызенгауза у Гародні, Валовічаў у Свяцку, Сапегаў у Ружанах, Храптовічаў у Шчорсах, каралеўская рэзідэнцыя Аўгуста ІІІ у Гароднi.

8. Манументальны жывапіс. Нясвіжскi езуіцкi касцёл Божага цела.

9. Слуцкія паясы i Я. Маджарскі.

Семінар 5. Культура Беларусі ў першай палове ХІХ ст.

1. Асаблівасці развіцця еўрапейскай кульутры.

2. Беларусь ва ўмовах Расійскай імперыі. Палітыка русіфікацыі і ідэалогія заходнерусізму.

3. Асвета. Фарміраванне сістэмы свецкай і духоўнай адукацыі. Дзейнасць Віленскай навучальнай акругі. Віленскі ўніверсітэт. Полацкая езуіцкая акадэмія.

4. Навука. Г.Страйноўскі, А. Снядэцкі, Я. Снядэцкі, С. Юндзіл, Я.Лелявель, І.Анацэвіч, М.Баброўскі, І.Даніловіч.

5. Дзейнасць паўлегальных і тайных таварыстваў (філаматы, філарэты, “прамяністыя” і інш.) Т.Зан, А.Міцкевіч.

6. Пачаткі беларускага нацыянальна-культурнага адраджэння ў кантэксце нацыянальных рухаў народаў Еўропы. Я.Чачот, З.Даленга-Хадакоўскі, П. Шпілеўскі, А.Кіркор, Я. і К. Тышкевічы, І.Насовіч. Развіццё беларусазнаўства.

7. Культурныя цэнтры Беларусі.

8. Літаратурны рух. Станаўленне беларускамоўнай літаратуры. Ананімныя творы. Я.Чачот, А.Рыпінскі, Я.Баршчэўскі, В.Дунін-Марцінкевіч, У.Сыракомля, А. Вярыга-Дарэўскі.

9. Умовы развіцця выяўленчага мастацтва ў Беларусі ў канцы XVIII – ХІХ ст. Гістарычны і бытавы жанры жывапісу. Краявід і партрэт. І. Аляшкевіч, В. Ваньковіч, І.Хруцкі , Ян Дамель. Скульптура. К.Ельскі, Я.Астроўскі.

10. Архітэктура. Класіцызм. Горадабудаўніцтва.

11. Тэатр. Прыгонныя тэатры Радзівілаў, графа Зорыча, князя М.К.Агінскага