27. Шығыс Қазақстан

397. Ертеден металлургияның орталығы болған аймақ Шығыс Қазақстан.

398. Шығыс Қазақстан аумағын ертеде мекендеген Е) Аримаспылар

399. Зайсан ауданы жерінде патша қорғандарының ең көп шығарылған жері Е) Шілікті ескертіштері

400. Шілікті қорымынан табылған обалар саны: 51 оба.

401. 13 қола жебе табылған қорған Е) Шілікті

402. Шілікті обаларының салынған уақыты: б.з.б. VII-VI ғ.ғ.

403. Қазақстан аумағындағы ең көне б.з.б. УІІІ ғ. жататын патша жерлеу орны ескерткіштері Е) Шілікті

404. Шілікті қорымында ең көне обаны ашқан археолог: Ә Төлеубаев

405. Қазақстан жерінде үшінші алтын киімді адамды тапқан ғалым: Ә Төлеубаев.

406. Шығыс Қазақстанның ерте темір дәуірінің б.з.б. V-IV ғ. аралығын қамтитын кезеңі Е) Берел кезеңі

407. Берел қорымдарының орналасқан жері Е) Катонқарағай ауданы

408. Жайпақ түпті қыш ыдыстар тән мәдениет Е) Берел мәдениеті 129 б.

409. 1998-1999 жылдары Берел кезеңінің №11 обасын ашқан археолог Е) З.Самашев

410. Бұзылмай сақталған 13 жирен ат табылған темір дәуірінің қорғаны Е) Берел

411. Берел қорымынан табылған обалар саны Е) 40-тан астам

412. Жетісудағы үйсін мәдениетіне ұқсас ескерткіштер табылған өңір Е) Тарбағатай теріскейі

413. Б.з.б. ІІІ-І ғ.ғ. Жетісу өңірінде үйсіндерге ұқсас мекендеген тайпа: үрге

414. Сақтар туралы "олардың бәрі ақкөңіл және уәдеге берік" деп жазған Е) Страбон

415. б.з.б. VІІ-VІ ғасырда шыққан өнер Е) Аң стилі

416. Көшпелілердің әскери қару-жарақтарының ерекшелігін жазған А.Македонскийдің тарихшысы Е) Аррион

417. Сақ жауынгерлерінің темір қару жарағы мен сауыт сайманы табылған жер Е) Шірік-Рабат

29. Көшпелілердің салт-дәстүрі мен діни нанымдары

418. Сақтар құрамына кірген тайпалар Е) Аримаспы, аргиппей, исседон

419. Аттар өз иесін жорыққа апара жатқандай, әскери дайындықпен көмілген қорған Е) Үлкен Берел

420. Ерте темір дәуірінде арнаулы рулық зираттар орналасқан жер Е) Қыстау маңы

421. Темір дәуірінде кең тараған салт-дәстүр Е) Аттарын бірге көму

422. Темір дәуірінде ежелгі тайпалар сыйынды Е) Көк тәңірге

30. Ежелгі дәуір адамдарының бет пішіні

423. Адамның сыртқы сыртқы биологиялық қасиеттерін зерттейтін ғылым Е) Антропология

424. Қола дәуірінде Қазақстан аумағын мекендеген тайпалар Е) Андроновтықтар

425. Қостанай жеріндегі Алексеев қорымынан табылған адамның бет пішінін жасаған антрополог Е) М.Герасимов

426. Қазақстан жеріндегі сақтарда моңғолоидтық белгілер басым өңір Е) Солтүстік және Шығыс Қазақстан

427. Жетісу жеріндегі ежелгі үйсіндердің мүсіндік бейнесін жасаған Е) Герасимов

428. Ұлы Жібек жолының қызмет ете бастаған уақыты Е) б.з.д. ІІ ғасыр

7 Сынып

429. Біздің жерімізде ерте орта ғасырларда ірге тіккен алғашқы феодалдық мемлекеттердің бірі В) Түрік қағанаты

430. Қандай оқиғадан кейін Бумын Түрік қағанатының билеушісі болды. А) Жужандарды жеңген соң

431. «Теле» сөзінің мағынасы С) Түрік

432. Түріктердің шаруашылығы А) Көшпелі және жартылай көшпелі мал шаруашылығы

433. “Түрік” этнонимі бірінші рет деректерде қашан кездесті А) 542 ж.

434. Бумын елді қай кезеңде басқарды. В) Түрік

435. Түрік қағанатының екіге бөлінген уақыты. А) 603ж

436. Батыс Түрік қағанатының жазғы ордасы .С) Мыңбұлақ

437. Салық жинауға жергілікті адамдарды бекітіп,олаға “селиф”деген атақ берген қаған С) Тон

438. Батыс Түрік қағанатында яғбу,шад,елтебер атағы кімдерге берілген В) Қаған руынан шыққандарға

439. Батыс Түрік қағанатында “Қара бұдындар”деп кімдерді атаған С) Қарапайым халықты

440. Батыс Түрік қағанатында сот істерін атқарушылар В) Бұйрықтар мен тархандар

441. “Тат”сөзінің мағынасы D) Құл

442. Батыс Түрік қағанатында “Қара бұдындар”деп кімдерді атаған С) Қарапайым халықты

443. Түркеш қағанатының мерзімі А) 704-756 жылдар.

444. Түркеш қағанаты бөлінген аймақ саны В) 20

445. Арабтар “Сүзеген” деп атаған қаған А) Сұлу

446. Атлах шайқасынан кейін С) Қытайлар Жетісудан біржолата кетті

447. 756жылы Түркеш қағандығын құлатып,билікті өз қолына алған тайпа В) Қарлұқ

448. Түркештердің Күнгет қаласы қай жерде орналасқан А) Іле

449. Түркеш мемлекетінің негізін қалаған қаған Е) Үшілік

450. Соғдылардың Түркістан мен Жетісуға қоныс аударуы саудаға байланысты деп айтқан зерттеуші А) Бартольд

451. Х ғасырдың басында қарлұқтар жеңілген ел А) Ұйғыр қағанатынан

452. Оғыз мемлекетінің өмір сүрген уақыты В) IХ ғ. аяғы – ХI ғ. басы

453. Жабғудың “Инал” атты мұрагерін тәрбиелеуші С) Атабектер

454. 965ж. оғыздар хазарларға қарсы әскери одақ құрды В) Киев Русімен

455. Оғыз мемлекетінің күшеюіне үлес қосқан В) Шахмәлік

456. Жабғудың кеңесшілерін қалай атаған А) Күл-еркіндер

457. Оғыздардағы тайпалар саны В) 24

458. Оғыздардың күз айларында Ұлытау баурайында көшіп жүргенін айтқан ғұлама А) Әл-Бируни

459. Түркістан аймағындағы оғыздардың елтірі беретін қойларды өсіретінін жазған С) Ибн-Хаукәл

460. Әл-Идриси “ондағы шеберлер темірден ғажайып әдемі бұйымдар жасайды”-деп қай тайпалар туралы жазған

В) Оғыздар мен Қимақтар

461. Қимақ қағанатында шонжарларға берілген лауазымдар: «ябғу шад», «ұлы қаған», «кіші қаған»

462. Қимақтар құрамында болған ең ірі және күшті тайпа А) Қыпшақтар

463. Оғыз мемлекеттін құлатқан тайпалар одағы: Қыпшақтар

464. Х ғасырда Қимақтарда тараған дін В) Ислам

465. VII ғасырлардың басында Қимақтар мекендеген аймақ С) Монғолияның солтүстік батысы

466. Қимақтардың екінші астанасы орналасқан көлдің жағасы D) Алакөл

467. Қимақтарда малсыздардың жатаққа айналатындығын жазған ғұлама: М. Қашғари

468. Х ғасырдың басында Шығыс Түркістандағы Жамлекс қаласын басып алған мемлекет:Қимақ

469. Х ғасырдың 2-ші жартысында қимақтардың жеріне шабуыл жасаған мемлекет А) Қарахан

470. Будда ғимараттарының орны табылған жер D) Ақбешім,Суяб

471. Көне орхон жазуында тас мүсіндер атады: «балбық»

472. Көне түрік жазуында тас мүсіндер атады: «блбл», «балбал»

473. Х ғасырда Қимақтарда тараған дін В) ислам

474. Қарахан мемлекетінің негізін Сатұқ Боғра хан қалаған жыл: 942ж

475. Қарахандарды 1089 ж. басып алды: С) Селжұқтар

476. Сыр бойында қарахандардың билігін мойындады: ғазнеуилер.

477. Қарахандар ақша соқтырған қалалар: Самарқан, Үзкент.

478. Қарахан мемлекетін Хорезм шахы Мұхамед құлатқан жыл А) 1212ж

479. Қарахандардың жылқы малына ерекше көңіл бөлетінін айтқан ғұлама В) Ж.Баласағұн

480. Қарахан сәулет өнерінің ерекшелігі: қалаларда Шығыс моншасы құрылыстарының салынуы.

481. Қарақытай мемлекетін құрған орталық-азиялық тайпа А) Қидандар

482. Елюй Дашы 1143 жылы қаза болған соң билікті қолына алған С) Әйелі

483. 1208жылы Қарақытайларды Шығыста жеңген В) Наймандар

484. Найман мен Керейлердің мемлекеттік билік жүйесінде жақсы дамыған В)Іс-қағаздарын жүргізу

485. 1137 ж. Ходжент жанында Қарахан әскерлеріне ойсырата соққы берген мемлекет А)Қарақытай

486. Найман, керей жалайырлардың негізгі мекендеген жерлері А) Монғолияның орта және Батыс аудандары

487. Найман мемлекетінің астанасы Балықты қай өзеннің бойында орналасқан Е) Орхон

488. Керейіт мемлекетінің орталығы С) Битөбе

489. “Монғол жеріндегі IX-XIII.ғ.өмір сүрген керейлер күшті дамыған ел”-деп айтқан тарихшы В) Рашид ад-Дин

490. Керейіттерде малдың басты түрі В) Жылқы мен қой

491. “Қыпшақтар даласы”атанған аймақ: С) Алтайдан Еділге дейін

492. “Қаңлылар қыпшақша сөйлейді екен”-дегенді айтқан саяхатшы В) Плано Карпини

493. Монғолдар шапқыншылығы қарсаңында Қазақстанның көптеген аумағында иелік еткен хандық: Қыпшақ

494. Жібек сауда жолына «Ұлы» сөзінің қосылу себебі: А) Шығыс пен Батысты байланыстырды

495. Б.з.б. ІІ-І ғасырларда Қытай елімен сауда байланысын жасаған: С) Үйсін мемлекеті

496. Жібек жолының басы басталатын аймақ: А) Қытай жеріндегі Хуанхэ өзені

497. Қытай елінен алғаш рет жібек артқан керуендер Батысқа қарай жолға шыққан ғасыр: б.з.б. І ғасырдың ортасы

498. Жібек сауда жолы арқылы ерте кезден көп елге тараған қазіргі кезге дейін базарда сатылатын көкөніс түрі:

А) қытай немесе болгар бұрышы

499. Жібек өндіруді дамытып, Қытаймен бәсекеге түскен ел: В) Соғды

500. Соғды тілінде жазылған қол жазба Жібек жолы арқылы жеткізіліп, осы уақытқа дейін сақтаулы тұрған ел: С) Жапония

501. Византия шеберлерінің жасаған күміс құмыралар табылған қала: D) Тараз

502. Жібек жолының халықаралық қарым-қатынас жағынан дами бастаған кезеңі: С) б.з.б. ІІ ғ.ортасы

503. Қытай императоры У-Дидің 138ж. Жібек жолы арқылы Батыс елдеріне жіберген елшілігі қайтып оралды:

А) 13 жылдан кейін

504. Алғашқы кезде сауда жолында елшіліктер арасында ақша, құнды сыйлық орнына жүрген аса бағалы тауар: А) жібек

505. Қазақстанның Оңтүстік-Шығысындағы Шығысқа шығатын керуен жолының негізгі қақпасы: E) Жетісу

506. Жібек жолының Қазақстандағы Солтүстік–шығыс тармағы арқылы Монғолияға Мөңке хандығына барып қайтқан елші: А) Рубрук

507. XVIII ғ. Басында Жібек жолындағы сауданың бәсеңдеп, қалалардың әлеуметтік экономикалық жағынан күйреуіне алып келген оқиға: С) Монғол шапқыншылығы

508. Ұлы Жібек жолы қатынасының әлсірей бастауына әсер еткен басты оқиға: ХVІІ ғасырдан бастап теңіз жолдарының ашылуы

509. Қытай императоры жібектен жасалған әшекейлі киімдерді сыйлық ретінде жіберді: А) Иран шахына

510. XI-XII.ғ. жататын “қоржын үй”табылған қала С) Құйрықтөбе

511. 1217-1218жж. Хорезм шахы Мұхамед Текеш қай қалада теңге соқтырды А) Отырар

512. Теракота кеңінен қолданылған ғасырлар D) XI-XII.ғ.ғ

513. Боран мұнарасы қай ғасырға жатады C) X-XI.ғ.ғ

514. Бабаджа-қатын мен Айша-бибі кесенелері жақын орналасқан қала А) Тараз

515. XI-XIIғасырларға жататын Шығыс моншасы табылған қала D) Отырар

516. Қазір мұражайға айналдырылған Шығыс моншасы С) Түркістанда

517. Х-ХП ғасырларда Қазақстандағы қыш құмырашыларының жетістігі: шыны (әйнек)

518. Х-Х1 ғасырларда әйнек жасау кәсібі дамыған қала В) Отрар, Тараз, Иасы

519. Сүйектен жасалған түйреуіштер, шахмат тастары табылған ортағасырлық қала: Талғар. 87.07

520. Орта ғасырдағы діни сәулет құрылысы С) мешіттер

521. Х-Х1 ғасырлар аралығында Боран мұнарасы салынды А) Жетісуда

522. Бабаджа қатын кесенесінің салынған мерзімі А) Х-Х1 ғғ.

523. Х-ХП ғасырларда Қазақстан аумағында көлемі жағынан ірі қалалар А) Испиджаб, Отырар

524. X-XII ғасырларда ірі және кіші қалалардың Сырдария, Шу, Талас өзендерін жағалай орналасуы қай саланың дамығанын көрсетті С) егіншіліктің

525. Х-ХП ғасырларда Таразға жақын жерде салынған кесене А) Айша Бибі

526. Х-ХП ғасырларда Қазақстан аумағында көлемі жағынан ірі қалалар А) Испиджаб, Отырар

527. Х-ХП ғасырларда Таразға жақын жердегі кесене А) Айша бибі

528. Отырар, Тараз, Түркістаннан табылған шыны ыдыстар жатады: В) Х ғасырға

529. Х-Х1 ғасырлар аралығында Жетісуда салынған мұнара В) Боран

530. Мұсылман дінінің енуіне байланысты пайда болған ғимарат: С) мешіт

531. XI ғасырларда сәулет өнерінде – терракота: А) Күйдірілген балшық

532. X-XII.ғ Бабаджа-қатын және Айша бибі кесенелері Тараз

533. VI-IX ғасырларда түріктердің қалалық мәдениеті дамыған аймақ В) Оңтүстік Қазақстан

534. Оңтүстік Қазақстанда маңызды сауда орталығы болған “көпестер” қаласы атанған қала А) Тараз

535. Орталық Қазақстанда орналасқан Алашахан мен Жошы кесенелері қай ғасырдың сәулет өнерінің ескерткіші: XIV-XVғ.ғ.

536. Адамдардың шығу тегін белгілі бір аңмен байланыстыратын наным-сенім: D) тотемизм

537. «Дін үшін соғыс» ұранымен араб қолбасшысы Насыр ибн Сейяр Қазақстанның Оңтүстігін басып алды: 737-748 ж.ж.

538. Орта Азия мен Қазақстанға ислам діні кеңінен тарай бастады: А) Арабтардың келуімен

539. Ғылыми зерттеулерге қарағанда, Қазақстанда, ертедегі діни наным дәстүрлері кең тараған аймақ: В) Жетісу 83. 03ж

540. Арабтардың «дін үшін соғыс» деген ұранмен көрші елдерді жаулап ала бастаған уақыты: С) 633 ж.

541. 714 жылы Шашты басып алған араб қолбасшысы: А) Күтейба ибн Муслим

542. Х ғасырда ислам дінін алғаш рет мемлекеттік дін деп жариялаған мемлекет: С) Қарахан

543. Оңтүстік Қазақстан мен Жетісудың Х ғасырдағы қалаларында мешіттердің көптеп салына бастағандығын жазған араб ғалымы: С) Әл - Макдиси

544. Қазақ жерінде ғылым білім салаларының дамуына ықпал еткен дін: D) Ислам

545. Оңтүстік Қазақстанда ислам діні кең түрде дами бастаған уақыт: D) X ғ.

546. Х ғасырдан бастап Қазақстанда әдеби және ғылыми шығармалар жазылған тіл: В) араб

547. Түрік тілдес тайпалардың бір-біріне жақындығын зерттеген белгілі ғұлама: С) М. Қашғари

548. М. Қашғари қалдырған үш кітаптан тұратын мәңгі өшпес мұра: А) «Түрік тілдерінің сөздігі»

549. Ж. Баласағұни «Құтадғу білік» еңбегін Сүлеймен Арслан ханға сыйға тартқаны үшін алған лауазым атағы:D) Ұлы хас - хажип

550. «Арабша, тәжікше кітаптар көп. Ал бұл-біздің тіліміздегі тұңғыш даналық инақ» деп өз тілін қорсынып, жат елдің тілінде сөйлеу, шығарма жазу сияқты әрекеттерге қарсы болған ғұлама: D) Ж. Баласағұни

551. «Жастығымда бейнет бер, Қартайғанда дәулет бер» деген қазақ мақал-мәтелі қай ғұламаның еңбегінде кездеседі: Ж. Баласағұни

552. Жазба әдебиеттің көрнекті өкілі, Қарахан мемлекетінің кезінде даңқы шыққан ақын: В) А. Иүгінеки

553. Халықты инабатты болуға, адал өмір сүріп, арамдықтан аулақ болуға шақырған Қарахан халқына түсінікті түрік тілінде жазылған дастан: А) «Ақиқат сыйы»

554. VIII-IX ғасырда түрік жазуының өмірде қолданылу аясының тарылу себебі:

А) Ислам дінінің таралуына байланысты араб жазуының түрік билеушілері арасында тез қабылдануы

555. Көне түрік жазуының қалыптасқан уақыты: А) б.з.б. І мың жылдығы

556. Көне түрік тілінде жазылған жәдігерлер саны: В) 200 астам

557. «Қорқыт ата» кітабы мен «Оғызнама» дастанының қағазға түсе бастаған уақыты: ХІ ғ.

558. «Қорқыт ата» кітабы неше жырдың қосындысынан тұрады: С) 12

559. Түрік жазба әдебиетінің көне ескерткіштері: А) «Күлтегін», «Тоныкөк»

560. Түріктер отбасына шапағатын тигізеді деп табынған: С) Ұмай анаға

561. Жазба деректердегі мағлұматтарда олардың қамыс қаламмен және IX-X ғасырларда ежелгі түрік жазуымен жазғанын көрсетеді: А) Қимақтар

562. Жетісу қазақтарының да Ұмай анаға табынатынын жазған ғалым: В) Ш.Уәлиханов

563. Дүние жүзіне Аристотель сынды ғұлама ғалым ретінде танылған: С) Әл-Фараби

564. X.ғ.Оңтүстік Қазақстан мен Жетісудың қалаларында мешіттердің көптеп салына бастағанын жазған ғұлама: Әл-Макдиси

565. Әл-Фараби шығармаларын қай тілде жазған А) Араб

566. Әл-Фараби дүниеге келген қала В) Отырар

567. “Диуани лұғат ат-түрік”кітабының авторы D) М.Қашғари

568. Шу өзенінің бойында дүниеге келген ғұлама Баласағұн

569. Қарахан мемлекетіндегі даңқы шықан ақын А) А.Игункеи

570. Ахмет Игунекидің кітабы: В) Ақиқат сыйы”

571. Ахмет Яссауидің шәкірті А) С.Бақырғани

572. “Жүсіп-Зылиқа”атты поэманың авторы Е)Әли ақын

573. Орта ғасырлық Қазақстанда буддизм таралған аймақ С) Оңтүстік Қазақстан

574. Әбу Насыр Әл-Фараби Отырар қаласында қай тілде білім алған В) қыпшақ

575. Х1 ғасырда түркі тілдес халықтардың алғашқы ақсүйектер әдебиетінің ескерткіші: В) “Құтадғу білік”

576. Х1 ғасырға дейін түрік тілді халықтардың қоғамдық ой-санасында орын алған ғылыми еңбек: В) «Құтадғу білік»

577. Белгілі орта ғасырлық ақын және исламды таратушы Яссауидың ұстазы А) Арыстан баб

578. .Ғұлама Әл Фараби туған қала: В) Отырар

579. Қараханидтер дәуірінің жаңа қалыптаса бастаған әдебиетінің өкілдерінің бірі, көрнекті ақыны: В) Жүсіп Баласағұн

580. Яссауидің Бұқар қаласында діни білім алуына көмектескен ғұлама С) Жүсіп Хамаданидың

581. Ислам дінін уағыздаушы, орта ғасырлық белгілі ақын, ел ішінде Хакім ата атанған: А) Сүлеймен Бақырғанды

582. Түркі тілдес халықтардың тұрмыс-тіршілігі, әдет-ғұрпы және тілі туралы жазған орта ғасырлық энциклопедист ғалым В) Махмұд Қашғари

583. Сопылық ілімнің насихатшысы, ақын: В) Ахмет Яссауи

584. Орта ғасырлық отқа табыну қасиетін байланыстырады: В) Ұмаймен

585. А.Яссауидің “Диуан-и хикмет” жинағы С) адалдыққа, имандылыққа, даналыққа шақырады

586. Белгілі ғалым, “Әлемнің екінші ұстазы” Әл Фараби өмір сүрді: А) 870-950 жылдары

587. Ортағасырлық ғалым Махмұд Қашғаридың өмір сүрген жылдары 1030-1090

588. Х1 ғасырдағы түркі әдебиетінің жазу тілінің үлгілері көрініс тапты: С) «Диуани лұғат-ат түрікте»

589. Орта ғасырлық ақын, исламның сопылық бағытының негізін салушы, насихаттаушы В) А.Яссауи

590. «Түрік тілдері сөздігінің» авторы: В) Махмұд Қашғари

591. Ежелгі түрік әліпбиіндегі әріп саны В) 35

592. Атақты қобызшы Қорқыт ата күмбезі орналасқан аймақ А) Қызылорда

593. “Оғызнаманы” XVII ғасырда толық жазып қалдырған ғұлама С) Әбілғазы хан

594. IХ-Х ғ. өмір сүрген данышпан, Шығыстың атақты ғалымы: А) Әл-Фараби

595. Ахмет Яссауи кесенесі кімнің бұйрығымен салынды: В) Әмір Темірдің

596. Шыңғысхан әскери феодалдық Монғол мемлекетін құрды: А) ХІІІ ғасырдың басында.

597. Шыңғыс хан тұсындағы Монғол империясыныњ астанасы: А) Қарақорым.

598. Шыңғыс хан Жетісудағы түркі халқын ізіне тарту үшін: А) Діни қысым жасамау ұранын басшылыққа алды.

599. Алтын Орданың астанасы: А) Сарай-Бату.

600. Шыңғысхан құрған монғол мемлекетінің басты зањы: D) Жасақ.

601. Шыңғысхан Енисей қырғыздары мен Сібір орман халықтарын бағындырды: А) 1207-1208 жылдары.

602. Шыңғысхан 1217 жылы Күшліктің Жетісудағы иеліктерін басып алуға кімді аттандырды: В) Жебе ноянды.

603. Шыңғысхан жаулап алѓан жерлерін балаларына бөліп берген.үлкен ұлы Жошыға тиісті ұлыс қай жерлерді қамтыды? В) Ертіс өзенінен батысы Еуропаға дейін.

604. Монғол хандығы құрылды: С) 1206 жылы.

605. Отырар апаты болған жыл: А) 1218 жылы.

606. Керей хандығы мен монғол тайпаларының арасындағы қарым-қатынас қай еңбекте айтылды С) ”Монғолдың құпия шежіресі”

607. Монғол империясының негізін қалаған С) Шыңғыс хан.

608. Шыңғыс ханның өзін қорғайтын жасауыл қалай аталған В) ”Кешіктен”

609. 1207-1208 ж. Енисей қырғыздарын басып алған Шыңғысхан баласы В) Жошы

610. 1211-1215ж.Шыңғысхан Қытайға жорығында қолға түсірді: соғыс техникасы

611. “Отырар апаты” – деген: А) 1218 ж. Шыңғысхан жіберген саудагерлердің өлтірілуі

612. 1219 жылы Шағатай мен Үгедей қоршауға алған қала: D) Отырар

613. Сырдарияның төменгі ағысындағы қалаларды жаулап алуға аттанған монғол қолбасшысы: Жошы

614. Шыңғысхан әскеріне 15 күндей берілмеген қала: Е) Ашнас

615. Сыр бойындағы қалалардың толығымен монғолдардың иелігіне өткен уақыты А) 1219-1220 жж.

616. Шағатай ұлысына қараған жер С) Оңтүстік және Оңтүстік-Шығыс Қазақстан

617. Шыңғысхан қайтыс болды: С) 1227 ж.

618. Ұлы хан атағын алған Үгедей тұрған қала С) Қарақорым

619. Алтын Орданың негізін қалаушы: В) Батый.

620. 1227-1255 жылдары Алтын Орданы билеген: А) Батый хан

621. Европаға жорықты бастаған монғол ханы Е) Батый

622. Алтын Ордада исламды мемлекеттік дін – деп жариялаған хан С) Өзбек

623. Алтын Орда тағында билігін нығайту үшін Тоқтамыстың Мәскеуді өртеген жылы: В) 1382 ж.

624. Алтын Ордада салық жинауға жауап беретін адамдар: Даруға

625. Алтын Ордада әскери билік кімнің қолында болған: Е) беклербектің

626. Алтын Ордада уәзірлер билік жүргізген сала: Е) азаматтық іс

627. Батый ханның әділдігі туралы жазған парсы тарихшысы: Жувейни. 108.07

628. Ақ Орданың Алтын Ордадан біржола бөліне бастаған уақыты: D) XIV ғ. II ширегі

629. Орда Ежен билік құрған мемлекет: В) Ақ Орда

630. Ақ Орданың аумағы Жошының осы балаларының иелігін қамтыды: А) Орда Ежен мен Шайбани ханның

631. Моғолстан мемлекетінің негізін қалаған бірінші хан: С) Тоғылық Темір хан

632. Моғолстан мемлекетінің құрылуына басты рөл атқарған әмір, дулат тайпасының ақсүйегі: В) Поладшы

633. Әмір Темірдің Тоқтамысты пайдаланудағы түпкі мақсаты: С) Ақ Орданы да, Алтын Орданы да басып алу

634. Тоқтамыстың Мамай ордасын басып алу уақыты: С) 1380 ж.

635. Ақ Орда билеушісі болған Барақтың мақсаты: С) Сырдария бойындағы қалаларды қайтару

636. Ақ Орда мемлекетінің өмір сүруін тоқтатты: В) XV ғ. басы

637. Мұхаммед Хайдардың жазуы бойынша Моғолстанда Тоғылық – Темір тұсында бір күнде қанша мың адам ислам дінін қабылдаған: D) 160 мың

638. 563.Ноғай Ордасының екінші аты: С) Маңғыт елі

639. Mоғолстанда дулат әмірлерінің қолдауымен Есен – бұғаның хан тағында отырған уақыты: В) 1433-1462 жж

640. Моғолстан хандығы қай ханның тұсында ыдырай бастады: Е) Абд ар-Рашид хан

641. Әмір Темірдің Алтын Орданы басып алмас бұрын Ақ Орданы әлсіретуді көздеген мақсатына табылған себеп:

В) Түй – Қожаның ұлы Тоқтамыстың Темірге қашып баруы

642. Әмір Темір мен Тоқтамыс арасындағы Құндызша деген жерде болған шайқас уақыты: D) 1391 ж

643. Әмір Темір мен Тоқтамыс арасындағы Терек өзенінің жағасындағы шешуші шайқас уақыты: D) 1395 ж

644. Әмір Темір жорықтарының Қазақ жеріне тигізген әсері: С) Экономикасының, мәдениетінің дамуына адам айтқысыз зардабын тигізді

645. Қазақ ханы Жәнібек тұсында достық қатынаста өмір сүрген ноғайлар мен қазақтарды «Екі туысқан Орда» деп атаған ғалым: А) Ш. Уәлиханов

646. Орыс патшасы ІІІ Иванмен өзара сауда қарым – қатынасын орнатқан хан: D) Ибақ

647. Әбілқайыр билік құрған уақыт: Е) 1428-1468 жж

648. Әбілқайыр хан көп уақыты мен күш-жігерін жұмсаған аудандары: Сыр өңірі мен Қаратау.

649. «Өзбек ұлысы», «Өзбек хандығы», «Шайбани ұлысы» сияқты атаулар осы хандыққа тән: В) Әбілқайыр хандығы

650. Батыс Сібір хандығының астанасы: С) Қызыл-Тура

651. Әбілқайыр хан Самарқан қаласын басып алды: 1446ж.

652. Әбілқайыр хандығын әлсіреткен Сығанақ түбіндегі ойраттармен болған соғыс уақыты: С) 1456-1457 жж

653. Әбілқайыр қайтыс болған жер: А) Алматы маңындағы Аққыстауда

654. Әбілқайыр хандығы негізгі үш халықта тұғандығын және олардың ішіндегі ең көбі және ержүректері қазақтар болғанын айтқан тарихшы: В) Рузбихан

655. ХШ ғасыр мен ХV ғасыр басында Шығыс Дешті қыпшақта өмір сүрген мемлекет В) Ақ Орда

656. Ақ Орданың астанасы В) Сығанақ

657. Ақ Орданың күш-қуатын нығайтқан хан С) Ұрыс хан

658. 1379 ж. Тоқтамыстың Темір-Мәлікті жеңіп билікті қолына алған қаласы Е) Сығанақ

659. Ақ Орданың орнына келген мемлекет: А) Әбілқайыр хандығы.

660. Моғолстанның өмір сүрген уақыты С) XIV ғасырдың ортасы – XVI ғ. басы

661. Моғолстанның негізін қалаған хан А) Тоғылық Темір

662. Моғолстанның орталығы D) Алмалық

663. Әмір Темір мен Ілияс-қожа арасындағы “Батпақ шайқасы” болған жыл: С) 1365 ж. жаз

664. 1336-1405 жылдары өмір сүрген билеуші: С) Әмір Темір

665. Әмір Темір 1371-1372 ж. әскерін аттандырды: В) Моғолстанға

666. 1371-1390 ж. дейін Моғолстанға Ақсақ Темірдің жорығы В) 10 рет

667. Ноғай Ордасының орталығы Сарайшық қаласының іргесі қаланған уақыт: В) X ғ.

668. 1580 ж. Сарайшық қаласының біржола қирау себебі: А) Дон, Еділ казактарының Жайық бойына шапқыншылық жасау салдарынан

669. Ноғай Ордасында Едігенің билік құрған уақыты: D) 1396-1411 жж

670. Ноғай Ордасының құрылуына себеп болды: В) Алтын Орданың әлсіреуі

671. Ноғай Ордасының орталығы С) Сарайшық

672. Ноғай Ордасының негізін қалаған тұлға А) Едіге

673. Ноғай Ордасы өз алдына мемлекет болып, Алтын Ордадан бөлініп шықты: Нұрад-дин тұсында

674. Ноғай Ордасының ыдырай бастау уақыты: XVІғ.

675. Моғол хандығында хандарға ақыл беретін кеңесші есебінде қызмет атқарушыларды: Наиб (7с. 135 б. 07ж.)

676. ХV ғасырда Әбілқайыр хандығы орналасқан аймақ В) Шығыс Дешті Қыпшақ

677. Әбілқайыр хан болып сайланды: D) 1428 ж.

678. 92 ру-тайпадан құралған ханды С) Әбілқайыр

679. 1456-1457 жылдары Әбілқайырдың ойраттардан жеңілген қаласы D) Сығанақ

680. Шыңғысханның балаларына бөліп берген жерлерінің атауы А) “Інжу”

681. Мал өсірушілерден жиналатын салық С) Құшыр

682. Оңтүстік Қазақстан жеріндегі қаллардағы тіршіліктің жақсара басталуы туралы жазған армян патшасы: І Гетмун.

683. Орта ғасырдың кейінгі кезіндегі ыдыс жасайтын шеберханалар табылған қалалар: Күлтөбе, Раң.

684. Сақ, сармат, үйсін тайпаларының келбеттері андроновтықтарға ұқсас екендігін айтқан антрополог ғалым: О. Смағұлов

685. Монғолоидтық белгілер тереңдей түсті: С) VI-IX ғғ.

686. Қазақтың халық болып қалыптасуының барысын бұзды: Е) Моңғол шапқыншылығы

687. Қазақ жеріндегі халық болып қалыптасу үрдесі неше жылға кешеуілдеді: А) 150-200 жылға

688. Этносаяси қауымдастық дегеніміз: С) белгілі бір тарихи аймақта құрылған хандықтың тұрғындары

689. Қазақ халқының этникалық жағынан қалыптасуында басты рөл атқарған: А) Ақ Орда тайпалары

690. Моғол хандығында этносаяси құрамында үйсіндердің орынына уақытша аталған тайпалар: С) дулаттар

691. Үйсіндер өрбіген ежелгі қазақ халқының этносаяси қауымдастық аймағы : С) Жетісу жері

692. XIV ғ. аяғы мен XV ғ. I-ші жартысында қазақ деген этносаяси қауымдастықтың болғанын кім жазған: Е) Рузбихан

693. Өзбек ұлысында XV ғ. ер жүректері қазақтар екенін жазған тарихшы С) Рузбихан

694. ХІІІ ғасырға дейін «қазақ» атауының қолданып келген мағынасы: А) Еркін адамдар

695. «Алаш» сөзін жиі кездестіретін қазақ халқының аңызы: С) «Алаша хан»

696. «Қазақ халқының жүзге бөлінуі, қазақ мемлекеті құрылғаннан кейінгі кезде өз жерін қорғау қажеттілігінен туған»-деп жазған қазақтың тұңғыш ағартушы ғалымы: D) Ш.Уәлиханов

697. Қазақ халқының құрылымына байланысты «қазақ» атауы біржола этникалық сипатқа ие болған уақыт:

Е) XV ғасырдың ІІ жартысы

698. Қазақтың халық болып құрылуына әсер еткен біріккен этникалық топ: А) қыпшақтар тайпалар одағы және үйсін тайпалар одағы

699. Жәнібек, Керей хандарымен бірігіп көшкен ру-тайпалардың алғашқы атауы: В) өзбек-қазақтар

700. Ежелгі Сібір тайпалары тілдерінде «қазақ» сөзінің мағынасы: С) мықты, берік, алып

701. «Қазақ» сөзі этникалық мағынаға ие бола бастаған ғасыр: D) XIV ғасыр

702. «Үш жүз» аңызы бойынша қазақ халқы ру-тайпаларының өз таңбаларын салған жері: Е) Таңбалы Нұра

703. Қазақ халқының, жүздерінің пайда болуы туралы айтылған аңыз: А) Алаша хан

704. Қазақ мемлекеті құрылғаннан кейінгі кезде қазақ халқының жүзге бөліну себебі: С) Өз жерін қорғау үшін

705. «Қазақ жүздерінің құрылу себебі, олар (қазақтар) көшіп-қонып жүрген жерлерінде өз құқықтарын қорғау үшін одақтар құрған. Ол одақ – қазақ жүздері»-деп жазған ағартушы ғалым: D) Ш.Уәлиханов

706. Қазақ жеріндегі ру-тайпалардың XV ғасырдың басындағы басқа хандықтарға ауа көшуінің басты мақсаттары:

Е) Ру-тайпалармен бірігу, тыныштықта өмір сүру үшін

707. XV ғасырда қыпшақ, қаңлы, арғын, қоңырат, дулат т.б. қазақ рулары мен тайпаларының өкілдері өмір сүрген жер: А) Түркістан аймағы

708. Орталық, Солтүстік, Оңтүстік Қазақстан қыпшақ тайпалар одағы мен Оңтүстік-шығыс Қазақстан үйсіндер одағының бірігу нәтижесінде құрылған халық: В) Қазақ

709. Сырдарияның орта бойындағы оғыздар мен қыпшақтардың арасындағы өзара байланыс басталған ғасыр: Х ғасыр

710. XIII ғасырдың басында жасалған мәмлүктік Египет мемлекетінің сөздігінің атауы: D) Араб-қыпшақ

711. ««Қазақ» сөзі хорасан түркімендері арасында этникалық сипатта қолданылған тәрізді»-деп жазған тарихшы:

Е) Б.Е.Көмеков

712. XIII ғасырдың басында жасалған мәмлүктік Египет мемлекетінің «араб-қыпшақ» сөздігінде «қазақ» сөзіне берілген түсіндірме: А) Еркін, кезбе

713. IX-X ғасырлар аралығында алғаш рет айтылған қазақ халқының ұраны: В) Алаш

714. Алғашқы кезде «қазақ» атауының орнына қолданылған сөз: С) Алаш

715. ІХ-Х ғасырларды «қазақ» атауы әлеуметтік мағынада қолданылған жер: D) Шығыс Дешті Қыпшақта

716. Өзбек ұлысында (XV ғ.) үш халықтың болғандығы, оның ішінде ең көбі ержүректері екені жайлы хабар айтқан:

Е) Рузбихан

717. “Алаш” сөзі шамамен қай ғасырларда алғаш рет айтылды С) ІХ-Х ғғ.

718. Қазақ жүздерінің құрылу себебін жазған ғалым С) Ш.Уәлиханов

719. XIV-XV ғасырларда Қазақстанда мекендеген ру-тайпалардың ауызша таралған әдебиет туындыларының ғылыми атауы: А) Фольклор

720. Ғарыш пен жердің, күн мен айдың, жұлдыздардың қайдан шыққандығы туралы жазылған аңыз: «Күннің баяны», «Темірқазық пен Жетіқарақшы»

721. XIV-XV ғасырларда қыпшақтар мен қияттардың қызылбастар мен қалмақтарға қарсы соғысын суреттейтін жыр: В) Қобыланды батыр

722. Қуаңшылдық жылдары жасалған ырым: С) Тасаттық

723. Қазақстанның байырғы тұрғындардың түсінігіндегі аспан әлемінің мағынасы: D) Көк тәңірі

724. Тіл-көз тиюге байланысты сақталып қалған нанымның атауы: Е) Бойтұмар

725. Қасиетті бұлақ басына ақ құйып көктен жаңбыр сұрау ырымының атауы: А) Тасаттық

726. XIV ғасырда мұсылман дініне кіріп, басына шалма тақпағандарға қатаң жаза қолданған хан: В) Тоғылық-Темір

727. XIV-XV ғасырларда халықаралық қарым-қатынастарда сөздік ретінде пайдаланған еңбектің аты: «Кодекс куманикус»

728. XIV-XV ғасырларда қыпшақтар арасынан шыққан Кутбтың әдеби шығармасы: D) «Хұсрау мен Шырын»

729. Алтын Орда дәуірінен бері келе жатқан күй-аңыздар: «Сағыныш», «Жошы ханның жортуы», «Ақсақ құлан», «Ел айырылған»

730. XIV-XV ғасырлардың аралығында белгілі болған өзбек ақыны Хорезмидің әдеби шығармасының аты: «Мухаббатнама»

731. XIV-XV ғасырлардан бізге жеткен аспаптық музыка туындылар: Шора батыр, «Ескендір», «Қамбар батыр»

732. XIV ғасырда исламның таралуына қатты көңіл бөлген хандар: Е) Өзбек хан, Тоғылық-Темір

733. Ислам діні Қазақстанда VIII ғасырда тарай бастағанымен, халықтың жүрек түкпіріне ХІХ ғасырдың аяғына дейін толық жете қоймағаны жөнінде өз пікірін жазған қазақтың тұңғыш ғалымы: А) Ш.Уәлиханов

734. XIII-XV ғасырлардан аттары бізге аңыз болып жеткен ауызша поэзия өкілдері: В) Асан қайғы, Сыпыра жырау, Кетбұға, Қотан

735. XIV-XV ғасырлардан әлі күнге дейін тәрбиелік мәні зор батырлық, өнегелік мазмұндағы ертегілердің бірі: С) Жоямерген, «Құламерген», «Жерден шыққан Желім батыр», «Ертөстік», «Керқұла атты Кендебай»

736. Алтын Орда ыдыраған кезде пайда болған тарихи батырлық жыр: D) Орақ – Мамай, «Ер Тарғын» , «Ер Қосай»

737. XIV-XV ғасырларда материалдық игіліктер негізделген шикізат көзі: D) Мал басынан алынды

738. ХІІІ ғасырда қыпшақтардың сүттен қалай май алатынын, құртты, қымызды қалай жасайтындарын таңдана жазғандар: В) Еуропа саяхатшылары

739. Шөлдеп келе жатқанда қыпшақтар сиыр сүтінен жасалған қышқыл сусын бергенін, оны айран деп атайтындарын жазған: С) В.Рубрук

740. XIV-XV ғасырларда жаздыгүні бастарына ыстық өткізбейтін ақ киізден жасалған: D) Айыр қалпақтар киген

741. Х-ХІІ ғасырларда Қарахан мемлекеті кезінде өркендей бастаған сәулет өнерінің тамаша туындысы:

А) Айша бибі кесенесі

742. XIV-XV ғасырлардағы сәулет өнерінің тамаша үлгісін көрсеткен кесене: Арыстан баб, А. Иассауи, Көккесене, Алаша хан, Тектұрмас, Дәуітбек кесенесі

743. Көне Отырар қаласының батыс жағында 3 км жерде орналасқан кесене: С) Арыстан баб кесенесі

744. Ел аузындағы аңыз бойынша Арыстан баб өмір сүрген уақыт: D) VII-VIII ғасырларда

745. Құлап қалған Арыстан баб күмбезін XIV ғасырда қайта салғызған: Е) Әмір Темір

746. Арыстан баб кесенесі: А) 2 бөлмелі

747. Әмір Темірдің бұйрығымен салынған сәулет өнерінің ғажайып туындысы: В) Қожа Ахмет Иассауи кесенесі

748. Қожа Ахмет Иассауи кесенесі орналасқан қала: С) Түркістан

749. Қожа Ахмет Иассауи кесенесін салуға Әмір Темір бұйрық берген жыл: D) 1397 ж

750. Қожа Ахмет Иассауи кесенесінде залдың ортасында тұрған үлкен тайқазан жасалған жыл: Е) 1399 ж

751. Қожа Ахмет Иассауи кесенесіндегі ең негізгі бөлме: А) Кітапхана

752. Қожа Ахмет Иассауи кесенесінің биіктігі: Е) 37,5 м

753. Сығанақ қаласының маңында орналасқан бір күмбезді кесене D) Көккесене

754. XIV-XV ғасырларда далалық сәулет өнерінің үлгісінде жасалған ескерткіш: Е) Алаша хан кесенесі

755. Қабырғаларының сырты Алаша хан күмбезі секілді қыштан, кілем өрнегі үлгісіне ұқсатып қаланған кесене:

А) Көккесене

756. Қабырға сыртын әсемдеу ісінде қазақтың дәстүрлі ою-өрнегі (таңдай, жүрекше) кең қолданылған кесене:

В) Алаша хан кесенесі

757. XV ғасырдың ІІ жартысында салынып жартылай сақталған ескерткіш: С) Рабиға Сұлтан Бегім кесенесі

758. Рабиға Сұлтан Бегімнің басына қойылған құлпы тасы табылған жер: Е) Ахмет Иассауи күмбезінің ішінен

759. Ақ Орданың орталығы Сығанақ қаласының маңында орналасқан кесене: А) Көккесене

760. Ұлытау ауданындағы Қаракеңгір өзенінің жағасында салынған кесене: В) Алаша хан кесенесі

761. Ислам дінінің көрнекті өкілі, әрі уағыздаушы, әрі ақын: Е) Қожа Ахмет Иассауи

762. X-XII ғасырларда Тараз қаласының маңындағы сәулет өнерінің тамаша туындысы: А) Бабаджа-қатын кесенесі

763. Қолданбалы өнердің ғажайып үлгілері қолданылған ғимараттар: D) Қожа Ахмет Иассауи кесенесі

764. Сәулет өнерінің орта ғасырда биік деңгейде болғандығының дәлелі: Құрылыс материалдарының сапалы болуы

765. XIV-XV ғасырларда сәулет өнерінде қалыптасқан жаңа үлгілер: В) Ғимаратты күмбез шатырмен жабу

766. XIV-XV ғасырларда қыпшақ тілінде жазылған туынды: С) «Оғызнама»

767. Киелі аң-құстың тісін, тырнағын тіл-көз тимеуге қарсы жасаған ырымның атауы: D) Бойтұмар

768. XIV-XV ғасырларда Қазақстандағы хандықтар шаруашылығының басым түрі: Е) Мал шаруашылығы

769. ХІІІ ғасырдың соңындағы жазба деректерге қарағанда, пайдаланылған киіз үйдің түрлері:

А) Арба үстіне тігілген, жылжымалы