А.Нясвіжскі палац Радзівілаў

З 'яўляецца родапачынальнікам новага тыпу бастыённых умацаванняў у Беларусі.

 Справа ў тым, што Дзятлаускі палац мае свайго брата-блізнеца ў Гродне, дакладней кажучы меў, на так званым плане Гродна з 1655 года (сапраўдная дата стварэння - 1706 год) і на плане гродна з 1706 года, у прадмесці Гродна Грайніцы - Румлева адлюстраваны ў выглядзе малюнка загарадны палац Радзівілаў. З малюнка відаць, што ён амаль ні чым не адрозніваецца ад палаца ў Дзятлаве. Станіслаў Солтан быў маршалкам надворным ВКЛ, зацяты супраціўнік расейскай экспансіі, у час паўстання Касцюшкі быў арыштаваны і сядзеў каля года ў адзіночнай цэлі Смаленскай вязніцы. Ен, як між іншым, і значная частка беларускай шляхты, вітаў акупацыйныя войскі Напалеона Банапарта, больш таго - ў 1812 годзе ен з'яўляўся старшыней Народнага Ураду. Пасля сваей смерці Ст.Солтан перадаў тэстамэнтам Дзятлава свайму сыну -Адаму Солтану

б) Касцёл Божага Цела

А рхітэктурны помнік ранняга барока, першы езуіцкі касцёл, а таксама першая крыжова-купальная базіліка з бязвежавым барочным фасадам на тэрыторыі Рэчы Паспалітай, радавы магільны склеп князёў Радзівілаў.

3 Склеп па колькасци пахаваных (78)

У 1773 г. са скасаваннем ордэна езуітаў і закрыццём калегіума, касцёл стаў фарным. Храм быў пашкоджаны ў гады Вялікай Айчыннай вайны, адноўлены ў 1944 г.

в. Слуцкая брама

Мураваны двух'ярусны прамавугольны ў плане будынак з арачным праездам па цэнтры. Знаходзіцца ў Нясвіжы, стаіць на дарозе, што злучае Нясвіж са Слуцкам. Сцены брамы ўмацаваны контрфорсамі, будынак накрыты двухсхільным чарапічным дахам. Галоўны і процілеглы (тыльны) фасады завершаны пластычнымі франтонамі з крывалінейнымі абрысамі. На першым ярусе брамы былі памяшканні для варты, на другім — капліца, якая раскрывалася праз вялікі аконны праём з балконам у бок горада.

Стаяла ў абарончым гарадскім валу на дарозе, што звязвала Нясвіж са Слуцкам. Пабудавана разам з абарончай гарадской сістэмай у 16 ст., але падчас ваенных дзеянняў 17 ст. была разбурана. Зноў пабудавана ў 1690 г. на старым месцы, перабудоўвалася ў 1700 г. (паводле іншых звестак, у 1760 г.). Стаіць на дарозе-дамбе на беразе возера паміж Новым і Старым горадам. У 1970 г. рэстаўрыравана.

г . Ратуш

Нясвіжская ратуша была збудаваная ў канцы XVI - пачатку XVII ст. пасля атрымання горадам у 1586 г. магдэбургскага права. З XVII ст. ратуша перабудоўваецца і да канца XIX ст. значна мяняе сваё аблічча. Вежа ратушы становіцца значна ніжэй, губляе сваё Шлемападобныя завяршэнне, а фасады застаюцца без дэкору. І толькі ў пачатку XXI ст. ратуша зноў знаходзіць свой першапачатковы выгляд.

Уваход у ратушу вядзе праз вежу: адсюль можна трапіць у памяшканні першага паверха і па одномаршевой лесвіцы падняцца на другі паверх, дзе размешчаны зала сходаў.

е. Мірскі замак

Помнік архітэктуры, знаходзіцца ў г.п. Мір.

Замак пабудаваны ў 16 — 17 ст. на месцы драўлянай сядзібы. Збудаваны з цэглы і камення. Да 1568 замкам валодалі князі Ілінічы, потым Радзівілы (да 1828), Вітгенштэйны (да 1891), Святаполк-Мірскія (да 1939). У 2011 годзе атрымаў статус самастойнага музея.

У 1586 годзе, размешчаны ў 30 км і таксама належыць Радзівілам Нясвіж атрымлівае магдэбургскае права і становіцца ардынацыі. Мірскі замак ўваходзіць у нясвіжскую ардынацыю як неад'емная частка.

В 1939 году, после присоединения Западной Белоруссии к СССР, Мирский замок был национализирован. До 1941 года в нём размещалась производственная артель, а во времена немецкой оккупации — еврейское гетто и лагерь для военнопленных. После освобождения в 1944 году и до 1956 года в замке жили люди, что привело к частичной утрате отделки его интерьеров.