18.3. Қазақстандағы қазiргi туризмның даму күйiнің талдауы.

Санақ бойынша Қазақстан республикасының агенттiгiмен қызметтiң түрлерi және (Сндут ) туризмның төңiрегiдегi, сауалнама бойынша ұлттық шоттар жүйеге (Вст ) туризмның Қосалқы есебiнiң енгiзуi бойынша бұдан әрi жобаны iске асыру үшiн қосымша аналитикалық тексерулер жүргiзiлетiн кестенiң қызметтерiнiң статистикалық номенклатурасы жасалған. Бұл туристтiк саланың көрсеткiштерiнiң дәл есепке алуды хабарлары және басқа экономика секторларына туризмның әсерiнiң экономикалық параметрлерiн анықтауға мүмкiндiк бередi.Iлгерлемелi және туризмнің бiрқалыпты дамуы туралы кiретiн және iшкi туризмнiң көлемдерiнiң өсу қарқыны және туристтiк қызметтiң мемлекеттiк реттеу жүйесінiң жасауларын куәландырады.

Сонымен бiрге ерекше iлтипат туристтiк қызметтердiң әлемдiк нарығына елдiң туристтiк имиджiнiң құрастыруы және ұлттық туристтiк өнiмнiң алға басуына бiлдiрдi: 2006 жылдың қаңтарынан бастай және (Голландия ) Утрехт қаласында ең iрi халықаралық көрмелерде және (ФРГ ) Берлин қаласы, (Ұлыбритания ) Лондон, (Испания ) Мадрид, (РФ ) Мәскеу өткiзiлетiн жәрмеңкелер жыл сайын Қазақстан қатысуы 2001 жылдан осы уақытқа дейiн қамтамасыз етiледi.

Алматы қаласында жыл сайын Бүкiләлемдiк туристтiк ұйымның шараларының күнтiзбесiне қосылған шығыс - Қазақстандық облыста "Белуха", Қазақстандық халықаралық туристтiк жәрмеңке - KITF халықаралық туристтiк фестивальсi жүргiзiледi.

Туристтiк қызметтердiң негiзгi жабдықтаушыларымен 846 туристтiк ұйымдар және туристтiк қызметтiң жүзеге асыруын құқыққа лицензия болатын 30 жеке кәсiпкерлермен елестеткен туристтiк ұйымдар болып табылады.Жұмыс iстейтiн туристтiк фирмалар және мейманханалық шаруашылықтың кәсiпорындарының саны ең үлкен (1-шi қосымша) (605 ) Алматы қаласында, (124 ) шығыс - Қазақстандық, (122 ) Қарағанды, (71 ) Алматы облыстары және (79 ) Астана қаласында болады. Базарға туристтiк Қазақстан қызметтерi 3 шақты, 2 мың адам, 1, 5 мың кәсiби гидтер және экскурсоводтар жұмыс iстейдi. туристтiк нарықтың барлық ұйымдарын 98, 3 процента (50 адамға дейiн жұмыс iстейтiн оларында саны) шағын кәсiпорындармен елестеткен.

Қазақстандағы туризм салаларындағы 2004 жылда санақ бойынша Қазақстан республикасының осы агенттiктерiне сәйкес 17, 8 процентаға 2003 жылға қарағандасы көбiрек 379, 3 мың адам еңбек сiңiрдi.

Жоғарыда айтылған ұлттық туристтiк нарықтарда қатар шетелдiк қатысуы бар 37 туристтiк ұйымдардың қызметтерiн жүзеге асырады.

Қазақстан республикасының табысының туристтiк ұйымдарының қызметтерi тек қана 5902тг., 6 миллионды 2005 жылдар бойы құрады.

Туристтiк индустрияның кәсiпорын табысы республика бойынша 2005 жылда негiзiнен 16, 8 процентаға үлкейдi және теңге 30553, 4 миллионды құрады. Республикалық бюджетке 37, 6 процентаға (2-шi қосымша) алдыңғы жылға қарағандасы көбiрек теңге 6526, 5 миллион атап көрсетiлдi. Көрсеткен қызметтердiң ортақ көлемi 43, 3 процентаға салыстырғанда 2004 жылмен үлкейдi және теңге 24516, 8 миллионды құрады.

2003тен 2005 жылдарға дейiн мерзiде шетел елдерiмен Қазақстан республикасының туризмының саласындағы халықаралық iстестiктiң нормативтiк заңға сүйенген базасы кеңiдi. Туризмның төңiрегiдегi 26 келiсiмдерi дәл қазiр жұмыс iстейдi. Қарсы уәкiлдерге келiсуге Жапониямен, Грециямен, Франциямен, Катармен, Сауд аравиямен, Словениямен, Польшамен, Маңғол елмен, Малайзиямен туризмның төңiрегiдегiн iстестiк туралы келiсiмдердiң жобалары жiберiлген.Бiрiккен Ұлттар ұйымының дәл қазiр мамандандырылған мекеме болатын Бүкiләлемдiк туристтiк ұйымы бар iстестiк және Бүкiләлемдiк туристтiк ұйымның ел-мүшелерiнiң ұлттық туристтiк әкiмшiлiктерiмен бекiдi.Туризм саласының қаржыландыруының сұрақтары ұйғарылады, елдiң төлем балансы елдiң экономикасына резидент еместерiнен шетелдiк валютаның үнемi бөлтек-бөлтегiлгендiк құйылуы арқасында асылданатынын атап өту керек:2001 жылдан 26 миллион көлемдегi қаражаттарды ерекшелендi.туристтiк қызмет бойынша шаралардың ұйымына 111 мың теңге. 2003 жылы бағдарламаның қабылдануымен байланысты 32 миллиона дейiн ұлғайды, 2004 жылда 39, 5 миллионды құрады,ерекшеленген қаражаттарды соманы 2005 жылда 34 миллионға дейiн теңгенiң туристтiк шаралардың қаржыландыруының көлемен.