13-03-2014_22-17-20 / геогр 7
.docx7 СЫНЫП!!!!
-
Құрлық бүкіл жер бетінің 29,2%-н құрайды.
-
0ᵒ ендік пен 0ᵒ бойлық орналасқан Атлант мұхитында.
-
Ең үлкен дүние бөлігі Азия.
-
Маржандық аралдар Үлкен Тосқауыл рифі – Маржан теңізінің аралдары.
-
Мұхит суының орт тұздылығы 35‰.
-
Жер шарының тіршілік бесігі – мұхит.
-
Дүниежүзілік мұхиттың балыққа бай ауданы қоңыржай белдеу.
-
Мұхит суларын тазарта алады бактериялар
-
Мұхиттағы тіршілік 3 топқа бөлінеді: 1.беткі қабаттағы тіршілік-планктон 2.нектон 3.бентос
10.Кит тәрізділер планктондарды азық етеді
11.Географиялық қабыттың заңдылықтары – тұтастығы, энергия айналымы, ырғақтылығы, зоналығы.
12. Адам әрекетімен қалыптасқан табиғат кешені антропогендік
13.Атмосферадағы су буы 10 күнде толық ауысады
14.Географиялық қабықтың ең ірі кешендері материктер мен мұхиттар.
15. Антропогендік табиғат кешендері бөгендер, егістіктер, бау-бақша, парктер, қалалар, каналдар
16.Мұхиттардағы табиғат зонасы климаттық белдеулердің атымен аталады.
17.Таулардағы табиғат зонасының алмасуы биіктік белдеулер д.а.
18.Таулардағы биіктік белдеулер саны таудың географиялық орны мен биіктігіне бай/ы
19.Еуразияның жер көлемі 53,3млн км²
20.Еуразияда ең төмен орналасқан Өлі теңіз (-403м)
21.Еуразияның оңт.шеткі нүктесі Пиай мүйісі
22.Еуразияның шығыс шеткі нүктесі Дежнев мүйісі
23.Еуразияның батысы мен шығысы қатты тілімделген
24.Солт.Мұзды мұхитта тұздылықтың аз болу себебі өзен көп, булану аз
25.Солт.Мұзды мұхиттың ең үлкен теңізі Норвег
26.Солт.Мұзды мұхит арқылы халықаралық маңызы бар жол Солт.теңізі арқылы өтеді
27.Құйын тәріздес, жойқын дауылдар – тайфундар (торнадо)
28.Үнді мұхитында асыл тастар інжу-маржан кездеседі.
29.Еуразия арқылы д.ж. ірі 2 сейсмикалық белдеу өтеді
30.Еуразиядағы ең биік сөнбеген жанартау Ключи шоқысы (4750м)
31.Кракатау жанартауы Үлкен Зонд аралдарында орналасқан
32.Еуразиядағы Памир тауында ең ірі тау мұздығы Фадченко мұздығы орн.
33.Шри-Ланка аралында Сапфир өнд-ді.
34.Еуразиядағы мұнай Парсы шығанағы мен Батыс Сібірде көп кездеседі.
35.Еуразияда ең үлкен аумақты климаттық белдеу – қоңыржай
36.Қысы жұмсақ, қаңтарда орт температура 0ᵒС-тан жоғары болады теңіздік климат
37.Еуразияның көлдері Солт.батыста көп
38.Байқал көлінің тереңдігі – 1620м
39.Исландияда мұз басу дәуірінен қойөгіз сақталған
40.Адамдардың Еуразия жерін қоныстануы Жерорта теңізінен басталды.
41.Солт.Америка көлемі жөнінен 3 орында
42.Солт.Американың ең биік нүктесі Мак Кинли (6693)
43.Солт.Американың ең төмен орналасқан жері Өлім аңғары (-86м)
44.Солт.Америка мен Еуразияны бөліп тұрған Беринг бұғазы
45.1492ж Христофор Колумб Солт.Американың оңт.жағалауын ашты
46.Нью-Фауленд аралы мен Лабрадор түбегін Джон Кобот ашты
47.Аляска жағалауын зерттегендер В.Беринг пен А.Чириков
48.Солт. магниттік полюсты ашқан Амундсен
49.Солт.Американы экваторлық белдеуден басқа барлық климаттық белдеу кесіп өтеді.
50.Апат әкелетін жел – торнадо
51.Ұзындығы жөнінен д.ж.-де 3 орын алатын өзен Миссисипи
52.Маккензи өзенін үндістер «үлкен өзен» д.а.
53.Улкен Коньон Кордильер тауында орн.
54.Эри мен Онтарио көлдерін қосатын өзен – Ниагара
55.Солт.Амсериканың ең үлкен көлі Жоғарғы көлі
56.Ұлы көлдерге кіретін көл – Онтарио көлі
57.Тайганың топырағы күлгін
58.Солт.Америкадағы биік шөптерден тұратын даланы Прерий д.а.
59.Д.ж. тұңғыш парк 1872 ж Йеллоустоун Солт.Америкада құрылды
60.Солт.Американың қатаң климатына бейімделген халық –эскимостар
61.АҚШ жер көлемі жөнінен 4 орында
62.Канаданың мемлекеттік туында үйеңкі жапырағы бейнеленген
63.Канаданың оңт.батысында құнарлы топырақ
64.Канаданың мемлекеттік тілдері – ағылшын, француз
65.Оңт.Американы Отты жер аралынан Магелан бүғазы бөліп жатыр
66.Оңт.Американың жер көлемі 18,3 млн км²
67.Оңт.Американың оңтүстігіндегі ең ірі арал Отты жер аралы
68.Тілдік ерекшелігіне қарай Оңт.Американы Латын Америкасы д.а.
69.Колумб ІІІ саяхатында 1498 ж Саргасс теңізін ашты
70.ХVІІІ ғ.аяғы ХІХғ басында Оңт.Американы зерттеген А.Гумбольд
71.Батыс жарты шардың (Анд тауы) ең биік нүктесі Аконкагу (6960м)
72.Жыл бойы ауа температурасы +29ᵒС жоғары, жауын-шашын мөлшері 1500-3000мм Экваторлық белдеуде
73.Жер шарындағы ең мол сулы материк Оңт.Америка
74.Амазонка өзенінің 500-ден астам саласы бар
75.Амазонкада жапырағының диаметрі 2м-ден асатын өсімдік Виктория-Регия өседі
76.Игуасу сарқырамасы Парана өзенінде орн.
77.Қамыстан жасалған қалқыма салдардағы үндістердің үйлері Титикака д.а.
78.Амазония ылғалды экваторлық орманы ғаламшардың өкпесі д.а.
79.Ориноко саваннасы – Льянос, Бразилия саваннасын – Кампос д.а.
80.Түйе тұқымдасына жатады Лама
81.Оңт.Америкаға халық Солт.Америкадан қоныстанған
82.Оңт.американың халқының көпшілігі испан тілінде сөйлейді
83.Еуропалықтардың үндістермен некелесуінен метистер пайда болған
84.Анд елі – Чили
85.Колумбия астанасы Богота қаласында мемлекеттік алтын мұражай орн.
86.Д.ж. теңіз деңгейінен ең биік орн астана Ла-Пас (3630м)
87.Д.ж. ең ұзын ел Чили
88.Этил спиртімен жүретін автомобиль шығаратын ел – Бразилия
89.Африканың жер көлемі 30,3 млн км²
90.Африканың оңт.шеткі нүктесі Игольный
91.Африканың ең биік нүктесі Килиманджаро (5895м)
92.Африка материгін 2 мұхит шайып жатыр
93.Африка көлдерін зерттеген Г.Стенли
94.Африкадағы ежелгі мемлекет Египет
95.Эфиопия – бағалы, қатты бидайдың отаны
96.Биосфераның алтын қорына енгізілген Сахара шөлі
97.Арабия теңізіндегі шығанақ – Парсы шығ.
98.Африка-Арабия тақтасы мен Еуразия тақтасының соқтығысуынан Арабия түбегі п.б.
99.Африканың жанартаулы аймағы Шығыс Африка таулы қыраты
100.Альпі,Гималай тауларымен бір мезгілде көтерілген тау – Атлас
101.Африканың жағалық шөлі – Намиб
102.Африкадағы шөлді аймақтарда кеуіп қалған арналар – уэдтер
103.Африканың ең терең көлі Танганьика
104.Ылғалды экваторлық ормандар топырағы қызыл сары фералитті
105.Африкада ғана кездеседі – Марабу (түйеқұс)
106.Секретарь құсы саваннада тіршілік етеді
107.Шөлдердегі құнарлы аудандарды шұраттар д.а.
108.Калахарида жергілікті халық жабайы қарбызды сусын ретінде пайдаланады
109.Африкада ауыл шаруашылығына қолайлы зонасы қатты жапырақты ормандар
110.Африканың ең бойшаң адамдары Тутси мен Химилер
111.Экваторлық ормандардағы бойы аласа адамдар Пигмилер
112.Африканың оңтүстігіндегі шөл мен шөлейтте бушмендер тұрады
113.ХХ ғ-дың басында Африканың тәуелсіз елдері Либерия, Эфиопия
114.Африканың ең дамыған елі Оңтүстік Африка Республикасы
115.Асуан су қоймасы Египетте
116.Екі материкте орналасқан ел Египет
117.Жағасын екі теңіз шайып жатқан ел Египет
118.Солт. Африка елдері: Алжир, Либия, Марокко, Египет
119.Африка елдері: Судан, Камерун, Либерия
120.Африканың монархиялы елдері: Марокко, Свазиленд, Лесото
121.Солт.Африканы араб африкасы д.а.
122.Жер шарындағы ең кіші, құрғақ, халық аз қоныстанған материк Аустралия
123.Аустралияның 2/3 бөлігін шөл алып жатқандықтан – құрғақ
124.Аустралияның ең биік нүктесі Косцюшко (2228)
125.Аустралияның оңт-шығысында тас көмір кені бар
126.Аустралияның байырғы халқы аборигендер бүкіл халықтың 1%-ын құрайды
127.Тынық мұхиттың ірі аралдары Жаңа Гвинея, Жаңа Зеландия, Гаваи, Фиджи
128.Солт.Мұзды мұхиттың ең терең жері 5527м
129.Жер бетіндегі басым желдердің бағыты мен таралуы қысым белдеулерінің орналасуы мен жердің өз білігінен айналуына тәуелді
130.Евразия тайгасында өсетін өсімдіктер қарағай, шырша, самырсын
131.Евразия мемлекеттерінің астанасы Лондон, Токио, Пекин, Берлин
132.Батыс Сібір жазығының 60%-ы батпақты болып келуі – артық ылғалдылық пен мәңгі тоң
133.Жазы салқын, қысы жұмсақ, жыл бойы ылғалды – батыс жағалық теңіздік климат
134.Балқан түбегінің батысындағы тау – Альпі
135.Солт.Американың түбектері Аляска, Калифорния, Лабродор, Флорида
136.Солт.Американың ең ірі шығанағы Мексика
137.Солт.Американың ірі сарқырамасы Ниагара
138.Тіршілікті жойып жіберудің қаупі – ядролық қару-жарақтың шығуына бай/ы
139.Азиядағы ірі тау жүйесі Тянь-Шань
140.Сыртқа мұнай шығаратын елдер – Сауд Арабиясы, Кувейт
141.Қуатты су ресурсы бар елдер Қытай, АҚШ
142.Гвинея шығанағына құятын өзен Нигер
143.Жыл бойы құрғақ ж/е суық ауа басым, төменгі төменгі температуралар тұрақты, қыста күшті аяздар байқалады – арктикалық климат
144. Ең суық климаттық белдеу – арктикалық
145.Монғолоидтың терісінің түсі сары, шашы тік, көзі қысыңқы, бет сүйегі шығыңқы
146.Р.Амундсен зерттеген жер Антарктида
147.Көк Ніл басталатын көл – Тана
148.Солт.Америка мен Оңт.Американы бөліп тұрған Панама каналы (ХХғ басы)
149.Антарктида климатына тән басты ерекшелік – жердегі ең суық материк
7 сынып жаңа сұрақтар
1.Тау жыныстары табылған жерлерінің атымен аталған дәуірлер кембрий, пермь
2.Геохронологиялық кестеде жер тарихындағы басты оқиғалар, тау жасалу кезеңдері, тіршіліктің дамуы көрсетіледі
3.Литосфералық тақталар теориясын жасаған неміс ғалымы Вегенер
4.Литосфералық тақталар теориясы б/ша жер қыртысы бірінші п.б.
5.Протерозой эрасында Байкал қатпарлығы түзілді
6.Полеозой эрасында Герцин, Каледон қатпарлықтары түзілген
7.Мезозой эрасында Мезозой қатпарлығы түзілген
8.Плиталардың шекарасындағы белсенді аймақта қозғалыстыңнегізгі 3 түрі байқалады
9.Пангея гректің «барлық құрлық» деген сөзінен шыққан
10.Гондвана құрамында Оңт.Америка болған
11.Ірі қалқандар: Канада, Балтық, Алдан
12.Ежелгі платформа Шығыс Европа
13.Жас платформа Батыс Европа
14.Ішкі күштер эндогендік д.а.
15.Жер сілкінісі эндогендік процесске жатады
16.Эндогендік ішкі күштер материктерді ж/е мұхит қазаңшұңқырларын қалыптастырады
17.Сыртқы күштер экзогендік д.а.
18.Мұхит табанының бедерінің пішіні – шұңғыма
19.Жер бетінде төменгі қысымды 3 белдеу бар
20.Жер бетінде жоғары қысымды 4 белдеу бар
21.Қоңыржай белдеулерде батыс желдері соғады
22.Қоңыржай белдеу мен арктикалық белдеу арасында субарктикалық белдеу орн.
23.Субэкваторлық белдеулер арасында экваторлық белдеу орн.
24.Екі жартышарда жоғарғы қысымды белдеу қалыптасқан ендік тропиктік
25.Өрлеген ауа қозғалысы басым экваторлық белдеу
26.Қоңыржай ж/е поляр ендіктерінде тұздылық 33‰
27.Ең жоғарғы тұздылық Қызыл теңіздің солтүстігінде
28.Мұздықтардың еруіне атмосфера мен гидросфераның ластануы әсер етеді
29.Су массалары тереңдігіне қарай беткі ж/е түпкі қабаттарға жіктеледі
30.Атлант мұхитындағы жылы ағыстар: Оңт.Пассат, Бразилия
31.Атлант суық ағыстары: Баьыс желдер, Бенгель
32.Жылы ж/е салқын мұхит суларының түйісу аймақтары мұхиттағы биологиялық өнімділіктің жоғарғы ауданы
33.Мұхит түбіндегі тіршілік – бентос
34.Мұхиттағы тіршіліктің таралуы географиялық ендікке бай/ы
35.Географиялық қабықтағы компоненттердің өзара байланысы тоқтаусыз жүретін зат ж/еэнергия айналымы нәтижесінде жүзеге асады
36.Зат айналымының қарқынды жүруін негізгі қозғаушы күштер күн энергиясы мен жердің ішкі энергиясы
37.Жердің өз білігінен айналуы тәуліктік ырғақтылыққа себепші болады
38.Тәуліктік ырғақтылыққа температураның өзгеруі жатады
39.Жердің өз білігінен айналуы тәуліктік ырғақтылыққа температураның өзгеруі жатады
40.Жердің Күнді айналуы табиғаттағы жыл ішіндегі ырғақтылық, жыл мезгілдерін қалыптастырады