- •1 Сейфуллин көшесінде орналасқан көпқабатты тұрғын үй кешенінің сипаттамасы
- •2 Электрлік жүктемелерін есептеу
- •2.1Активті жүктеменің электрмен жабдықтау элементін есептеу
- •2.2 Жарықтандыру желісін есептеу.
- •2.3 Ғимараттың барлық толық қуатын есептеу.
- •3 Тп 10/0,4 кВ трансформаторының қуаты мен санын таңдау
- •4 Кернеуі 0,4 кВ тарату тораптарының тұрғызу схемаларының таңдалуы
- •5 Кернеуі 0,4кВ кабельдік желілерді таңдау және есептеу
- •6 Кернеу ауытқыуын есептеу
- •7 Қысқа тұйықталу тогын есептеу
- •7.2 Бір фазалы қ.Т. Токтарын есептеу
- •8 Жабдықтарды таңдау
- •8.1 Автоматты ажыратқыштарды таңдау
- •8.2 Сақтандырғыштарды таңдау
- •8.3 Төменгі кернеу шиналарын таңдау
- •8.4 Тіректі оқшауламаларды таңдау
- •8.5 Рубильникті таңдау
- •8.6 Айырғыштарды таңдау
- •8.7 Асқынкернеу шектегіштерін таңдау
- •8.8 Магнитті қосқышты таңдау
- •8.9 Ажыратқышты таңдау
- •8.10 Ток трансформаторларын таңдау
- •8.11 Кернеуі 0,4 кВ тарату құрылғыларын таңдау
- •9 Трансформаторлы қосалқы станцияның қорғаныс есебі
- •10 Еңбекті қорғау
- •10.1 Кабельдік желілерді және трансформаторлы қосалқы станцияны пайдалану кезіндегі техника қауіпсізідігі
- •10.2 Жерлендіру және найзағайдың асқын кернеуінен қорғау
- •10.3 Нөлдеуді есептеу
- •11 «Радуга» тұрғын үй кешенің электрмен жабдықтауындағы экономика
- •12 Арнайы сұрақ «Ысырмалы электр жетегі»
- •12.6 Датчик сипаттамалары
- •12 «Радуга» тұрғын үй кешенің пайдалану
7.2 Бір фазалы қ.Т. Токтарын есептеу
Пәтер қалқанындағы бір фазалы қ.т. есебін жүргіземіз. (сурет 6). Фаза‑нөл тұзағының фазалық және нөлдік сымының активті және реактивті кедергілерін мына формула арқылы анықтаймыз [13]
R = ρ∙ L / S
Тізбектің учаскесі үшін фаза‑нөл тұзағының фазалық және нөлдік сымының активті және реактивті кедергілерін анықтаймыз
Rф2 = 0,028 · 336/150 = 0,063 Ом
Rн2 = 0,028 · 336/150 = 0,063 Ом
Rф3 = 0,018 · 70/70 = 0,018 Ом
Rн3 = 0,018 · 70/50 = 0,025 Ом
Rф4 = 0,018 · 20/10 = 0,036 Ом
Rн4 = 0,018 · 20/10 = 0,036 Ом
Фаза‑нөл тұзағының фазалық және нөлдік сымының эквивалентті активті және реактивті кедергілерін мына формула арқылы анықтаймыз
Rэ = Rф2 + Rф3 + Rф4 + Rн2 + Rн3 + Rн4
Rэ = 0,063 + 0,063 + 0,018 + 0,025 + 0,036 + 0,036 = 0,241 Ом
Тізбектің учаскесі үшін фаза‑нөл тұзағының фазалық және нөлдік сымының индуктивті кедергілерін мына формула арқылы анықтаймыз [8],
Хф2 = Хн2 = Хо · L = 0,0596 · 0,336 = 0,02 Ом
Хф3 = 0,0612 · 0,066 = 0,004 Ом
Хн3 = 0,0637 · 0,066 = 0,0042 Ом
Хф4 = Хн4 = 0,073 · 0,02 = 0,00146 Ом
Фаза‑нөл тұзағының фазалық және нөлдік сымының эквивалентті индуктивті кедергісін мына формула арқылы анықтаймыз
Хэ = Хф2 + Хф3 + Хф4 + Хн2 + Хн3 + Хн4
Хэ = 0,02 + 0,02 + 0,004 + 0,0042 + 0,00146 + 0,00146 = 0,0511Ом
Фаза‑нөл тұзағының сыртқы индуктивті кедергісі мына формула арқылы анықтаймыз [13];
Хп = Хвн · L = 0,6 · 0,422 =0,253 Ом;
мұндағы Хвн – меншікті сыртқы индуктивті кедергі, Ом/км [13];
L – 0,38 кВ желі учаскесінің ұзындығы, км.
Фаза‑нөл тұзағының толық кедергісі мына формула арқылы анықтаймыз [ [13],
К-4 нүктесіндегі бір фазалы қысқа тұйықталу тоғын мына формуламен анықтаймыз [13],
8 Жабдықтарды таңдау
Сымдар мен кабельдер, максималды және номиналды токтары бойынша таңдалған, қалыпты режим кезінде, электрқабылдағыштардың асқын жүктемесі салдарынан рұқсат етіп жіберілген мәнінен асатын жүктемені сезуі мүмкін. Сонымен қатар, бір фазалы және фазааралық қ.т. болғанда. Сондықтан электрқабылдағыштары да және торап учаскелері қорғаныс аппараттарымен қорғалуы керек: балқымалы сақтандырғыштармен, автоматты ажыратқыштарымен, магнитті қосқыштармен.
8.1 Автоматты ажыратқыштарды таңдау
Автоматты ажыратықштар келесі шарттары бойынша таңдалады [14].
Номиналды кернеуі бойынша
Uном ≥ Uном.уст,
мұндағы Uном.уст – қондырғының номиналды кернеуі.
Номиналды ағытқыш тоғы бойынша
Iном.р ≥ Iр.мак,
мұндағы Iр.мак – максимал жұмыс тоғы
Автоматты ажыратқыштың номинал тоғы бойынша
Iном.а ≥ Iном.р
Ағытқыштың іске қосылу тоғы бойынша, оның құрамына:
а) пик тоғы бойынша іске қосылу тоғын таңдау
Iсраб ≥ 1,25 Iпик
мұндағы Iпик – қозғалтқышты іске қосқанда желідегі қысқауақытты пик тоғы;
б) бір фазалы қ.т. тоғын сөндіруге әсер ететін ағытқыштың іске қосу тоғын тексеру
I(1)к.з ≥ 3Iсраб
мұндағы Iпик – қозғалтқышты іске қосқанда желідегі қысқауақытты пик тоғы. 5. Ажыратқыштың сөндіру қабілеттілігі:
I(3)к.з. < 3Iоткл
мұндағы Iоткл – шекті тоғы, автоматты ажыратқышпен сөндіріледі;
I(3)к.з. – үш фазалы қ.т.тоғы. қозғалтқышты іске қосқанда желідегі қысқауақытты пик тоғы.
6.Үш фазалы қ.т. токтарының динамикалық беріктілігіне:
iдин > iу(3)к.з,
мұндағы iдин - электродинамикалық тоғының беріктілігі, iу(3)к.з -үш фазалы токтың соққы тоғы.
Жоғарыда аталған шарттарға сәйкес кернеуі 0,22 кВ пәтер қалқанының автоматты ажыратқышты таңдаймыз.
1. Uном ≥ Uном.уст, 380 ≥ 220В
2. Iном.р ≥ Iр.мак, 50 ≥ 48,2 А
3. Iном.а ≥ Iном.р 100 ≥ 50А
4. I(1)к.з. ≥ 3Iсраб 507 ≥ 3 ∙ 50 = 150А
Соңында ВА 57Ф35, маркалы, Iном.а = 120 А Iном.р = 50 А автоматты ажыратқышын таңдаймыз. Оның параметрлері:
- қысқа тұйықталу кезіндегі іске қосу тағайыншама коэффициенті Ку.тр=1,25;
- сөндірудің номинал тоғы Iоткл =6 кА;
- электрмагнитті ағытқыштың тағайыншама коэффициенті Ку.мр= 3.
Таңдалған кабель рұқсат етілген ток Iдоп = 60А бойынша өтеді.
Iдоп ≥ 1,25 Iвст = 1,25 ·50 = 60 А,
Қалған желілер үшін автоматты ажыратқышты таңдау сәйкесінше жоғарыда көрсетілгендей таңдалады. Таңдау нәтижелері Г1, Г3-Г6 кестелеріне енгізілген, қосымша Г.