8.2 Қазандық құрылғыларын таңдау

Өндірістік-жылытқыш қазандықтар бу шығарады және ыстық су дайындайды өндіріс кәсіпорындары мен тұрғын аудандардың жылулық жүктемесінің барлық түрлерін қанағаттандыру мақсатында. Қазандық құрылғыларын таңдау үшін қажет етілген жылу немесе бу санын, жылутасығыш түрі мен параметрлерін білу қажет. Егер жылу тұтынушыларға бу түрінде де, ыстық су түрінде де жіберілсе, бу мен суды жіберудің сандық қатынасына сәйкес булық немесе қосарланған қазандық жобалауға болады. Булық қазандықтарда бу қазандары орнатылады (бу генераторлары), бу қазандардан алынып бір бөлігі сыртқы тұтынушыларға, ал бір бөлігі жүйелік суды жылытуға жіберіледі. Қосарланған қазандықтарда булық және су жылытқыш қазандар орнатылады, бу бу қазандарынан алынады, ал ыстық су су жылытқыштардан.

Қазандар саны мен типін қазандықтың жылу жіберу жылдық графигіне сәйкес таңдайды. Булық қазандары бар қазандықтар үшін жылу берудің жылдық графигін бу жіберудің жылдық графигіне құру дұрысырақ, жылытуға және желдетуге жылу беруді бу беруге қайта есептеу формула бойынша:

,кг/с (8.7)

мұнда - жылыту және желдетуге жылу шығыны, кДж/с;

- судың жүйелік жылытқышына түсетін энтельпиясы, кДж/кг;

- жүйелік жылытқыштан шығатын конденсат энтальпиясы, кДж/кг;

- жүйелік су жылытқыш пәк-і, жуық шамамен 0,95 …0,98.

Қазандықта орнатылған қазандар бір типті және бірдей өндіргіштікті болу керек. Үлкен қазандардың аз мөлшерін таңдау дұрысырақ. Резервті қазанды типті аз уақытты жылу немесе бу жіберуді қысқарту мүмкін емес жағдайдан басқа кезде қарастырылмайды.

Қазан өндіргіштігін қысқы максимум кезінде қажет етілген бу өндіруді толық қамту және жаз маусымында кезекпен барлық қазандарды капиталды жөндеуге шығаруға болатындай таңдайды.

Булық және су жылытқыш қазандар параметрлері қосымша 36,39 келтірілген.

Қосалқы Жылуландырулық құрылғыларды таңдау (жылытқыш құрылғы, жүйелік сорғы т.с.с) ЖЭО үшін көрсетілгенге аналогиялық сай.

9 Жылу транспортының экономикасы

Жытабылады. Ол транспортының экономикасын сипаттайтын негізгі техника-экономикалық көрсеткіштерінің бірі жылу транспортының өзіндік құны болып табылады. Ол эксплуатациялық шығын мөлшері берілген жылу бірлігінде, келесі формуламен анықталады:

(9.1)

мұнда - амортизация, жылу жүйесін жөндеуге жылдық ұстаулар, тнг/жыл;

- жылутасығыш перекачкасына жылдық ұстаулар, тнг/жыл;

- жылу жоғалту құны, тнг/жыл;

- қызмет көрсету құны, тнг/жыл;

- тұтынушыдан жыл бойы жіберілген жылу мөлшері, жылдық жылу жүктемесі графигі ауданы бойынша анықталады, ГДж/жыл.

Капиталдық салымдардан негізгі қорларды қалпына келтіру, капиталды және мерзімді жөндеуге жылдық аударымдар:

, (9.2)

мұнда - жылу жүйесін құруға капитал салымдары, тенге;

- жылу жүйесін құру құнынан жылдық аударымдар.

= 0,075.

Жылу жүйесін құруға капитал салымдары:

, (9.3)

мұнда - жылу жүйесіндегі параллель құбырлар саны (беруші және кері);

- генплан бойынша құбырдың жалпы ұзындығы, м;

- жылу жүйесінің компенсаторларының жалпы ұзындығы, м;

- жылу жүйесінің материалдық сипаттамасы, м²;

және - тұрақты коэффициенттер, жылу жүйесін төсеудің әдісі мен жағдайынан тәуелді, (қосымша 31), тнг/м және тнг/м²;

Жылу жүйесінің материалдық сипаттамасы:

, (9.4)

мұнда және - құбыр ішкі диаметрі мен құбырдың бөлек учаскесінің ұзындығы, м;

i – түрлі ішкі диаметрлері бар құбыр учаске саны.

Жылутасығышты перекачкалауға жылдық шығыны:

, (9.5)

мұнда - электр энергиясына меншікті эквивалент шығындар, = 0,012…0,015 тнг/(кВтч);

- жүйелік сорғылардың электр энергиясына жылдық шығыны., кВтч/год.

Жүйелік сорғылардың келуінде жылу беруді орталықтандырылған сапалы реттеуде электр энергия шығыны:

, (9.6)

мұнда - жылу жүйесінде су шығыны (жүйелік сорғы өнімділігі), кг/с;

- сорғымен дамитын қысым ауысуы (қосымша 41), Па;

- жылутасығыш тығыздығы (қосымша 10), кг/м³;

- сорғының жылдық жұмыстық сағат саны;

- сорғы қондырғысының п.ә.к.-і, = 0, 6…0, 7.

Жылулық жоғалтулар құны:

, (9.7)

мұнда - жүйенің барлық жылу құбырларының жылдық жылу жоғалтуы,;

- жылуға меншікті қорытушы шығындар; = 0,6…1,1 тнг/жыл.

Жылдық жылу жоғалту жақындастырыла анықталады:

, (9.8)

мұнда - жылу жүйесінің 1 м² шартты материалдық сипаттамасына жататын меншікті жылдық жылу жоғалту, ГДж/(м²год);

- жылу жүйесінің шартты материалдық сипаттамасы, м²;

Жылу жүйесінің шартты материалдық сипаттамасы:

, (9.9)

мұнда М- 9.4 формуласын қара.

Меншікті жылдық жылу жоғалтулар:

, ГДж/(м²град), (9.10)

мұнда - изоляцияланған жылу құбырының жылу беру коэффициенті, изоляция, канал мен грунт ескеруімен, шартты түрде құбыр изоляциясының сыртқы бетіне орнатылған.

Қабылдауға болады =0,8 … 1,2 Вт/ (м2. град) [6];

- жылутасығыштың ортажылдық температурасы, шартты түрде беруші және кері су магистралі температурасының жарты суммасы ретінде анықтауға болады, булық жүйелер үшін будың орташа температурасына тең деп қабылданады, °С;

- сыртқы орта температурасы, °С;

- жергілікті жылу жоғалту коэффициенті (кесте 8);

n – жыл барысындағы жылу жүйесінің жұмыс жалғасы, сағ/жыл.

Бағдарлаушы есептеуде қызмет көрсету құны:

, (9.11)

мұнда у – қоғамдық шығындарға аударымдар, = 0,27;

- бір қызметкердің орта жылдық жалақысы, = 240000…300000 тенге/жыл;

- экспулатациялық персонал саны, адам.

Экспулатациялық персонал саны:

, (9.12)

мұнда - жылу жүйелері бойынша экспулатациялық коэффициент, =(0,12 … 0,26)10^-3 адам/(кДж.с);

- суммалық есептік жылу жүктемесі, кДж/с.