Кәсіпорында еңбекақының рөлі
Еңбекақы жөніндегі саясат кәсіпкерлік қызметте басқарудың құрамды бөлігі болып табылады және оның қызметінің тиімділігі оған елеулі ықпал етеді. Себебі, еңбекақы жұмыс күшін тиімді пайдаланудағы ынталандырудың маңыздысының бірі. Міне, сондықтан да, мұны еш уақытта естен шығаруға болмайды.
Еңбекақы – бұл жұмыскерге оның еңбегі үшін сапасына, санына және шығарған қажетті өнім көлеміне сәйкес берілетін төлем. Қалыпты жағдайда еңбекақы қажетті өнімнің құнына тең және оның ақшалай түрі болып табылады.
Әлеуметтік экономикалық категория бойынша еңбекақының маңызын қызметкерлер мен жұмыс берушілер үшін қарастыру қажет. Қызметкер үшін еңбекақы оның жеке табысының негізгі және басты бөлігі болып табылады, сонымен қатар еңбекақы қызметкердің және оның жанұя мүшесіндегі адамдардың әл-ауқатын, деңгейін жоғарылататын құрал болып саналады.
Еңбекақы төлеудің ақшалай және заттай нысандары бар. Қызметкерлерге ақша өзінің қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін барынша тиімді пайдалануға мүмкіндік беретін ақшалай форма, еңбекақы төлеудегі ең басты нысандарының бірі болып табылады.
Кәсіпорындағы қызметкерге кәсіпорын қызметкермен келісе отырып, белгіленген еңбекақы жүйесінің түрі бойынша жалақы төлейді. Әрбір қызметкердің жалақысы оның жұмысының нәтижелеріне байланысты белгіленеді және ол белгілі бір жоғары мөлшермен шектелмейді.
Кәсіпорынның экономикалық сипаттамасы
Нарық жағдайында кәсіпорынның өміршендігінің кепілі мен жай-күйінің орнықтылығының негізі оның қаржы тұрақтылығы болып табылады. Ал ақша қаражатын еркін орын алмастыра отырып қолданып, тиімді пайдалану жолымен қызмет көрсетудің үздіксіз процессін қамтамасыз ете алатын өзінің қаржы ресурстары жағдайын көрсетеді.
Кәсіпорынның қаржы тұрақтылығын бағалау, объективті, ғылыми негізделген және үйлесімді басқару, өндірістік, әсіресе қаржылық шешімдер қабылдау үшін оның қаржылық жағдайын талдау қажет. Тек терең және ұқыпты талдау негізінде ғана оның қызметін объективті бағалап, кәсіпорынның қаржылық тұрақтылығын нығайту немесе жақсарту және оның іскерлік белсенділігін арттыруға бағытталған басқару шешімдерін қабылдау үшін, басшылыққа нақты ұсыныстар беруге болады.
Нарықтық қатынастар жағдайында кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдаудың маңызы өте зор. Бұл кәсіпорындардың тәуелсіздікке ие болуымен, сондай-ақ олардың меншік иелері, жұмысшылар және де серіктестералдында өзінің кәсіпкерлік қызметінің нәтижелері үшін толық жауапкершілікте болуымен байланысты.
Кәсіпорынның қаржылық тұрақтылығының маңызды факторларының бірі – активтердің тиімді құрамы мен құрылымы, сондай-ақ кәсіпорынның басқару стратегиясын дұрыс таңдап алуы болып табылады. Ағымдағы активтерді басқару өнері – кәсіпорын шотында оның ағымдағы жедел қызмет үшін қажет болатын қаржының ең төменгі сомасын ұстаудан тұрады. Баланс валютасында ағымдағы активтер үлесін анықтау маңызды: ағымдағы активтер құнының кәсіпорынның барлық мүлкінің құнына қатынасымен анықталатын кәсіпорын активтерінің іске тартылу (мобильді) коэффициентінің өсуі. Ол қарызды өтеуге арналған қаражат үлесін сипаттайды. Коэффициент мағынасы артқан сайын кәсіпорынның үздіксіз жұмысты қамту және кредиторлармен есеп айырысу мүмкіндігі де арта түседі. Қаржы тұрғысынан алғанда оның өсуі актив құрамындағы жағымды өзгеріс болып табылады, яғни мүлік әлде қайда мобильді болады, бұл оның айналымдылығының жылдамдығын және оны пайдалану тиімділігінің өскендігін көрсетеді.
|
№ |
Көрсеткіштер |
Өлшем бірлігі |
маусым |
шілде |
Айырмашылықтар +/- |
% өсу қарқыны |
|
1. |
Көрсетілген қызметтен түскен табыс |
Мың.тг. |
196880,161 |
227137,871 |
302570,710 |
115,4 |
|
2. |
Көрсетілген қызметтің өзіндік құны |
Мың.тг. |
138718,111 |
1623762,030 |
240043,919 |
117,3 |
|
3. |
Жалпы табыс |
Мың.тг. |
58508,050 |
647613,841 |
58104,679 |
110,7 |
|
4. |
Кезең шығындары |
Мың.тг. |
505515,062 |
544461,443 |
38946,381 |
107,7 |
|
5. |
Негізгі қызметтен түскен табыс |
Мың.тг. |
79511,988 |
103152,398 |
23580,410 |
129,6 |
|
6. |
Негізгі емес қызметтен түскен табыс |
Мың.тг. |
4126,165 |
-6029,617 |
-10155,782 |
46,1 |
|
7. |
Салық салғанға дейін табыс |
Мың.тг. |
83698,153 |
97122,781 |
1014,118 |
116,04 |
|
8. |
Корпаративтік салық бойынша шығындар |
Мың.тг. |
28618,914 |
21235,810 |
-7363,104 |
74,2 |
|
9. |
Салық салғаннан кейінгі табыс |
Мың.тг. |
55079,239 |
75886,971 |
20807,732 |
137,8 |
|
10. |
Төтенше жағдайлардан түскен табыс |
Мың.тг. |
- |
- |
- |
- |
|
11. |
Таза табыс |
Мың.тг. |
55079,239 |
75886,971 |
20807,732 |
137,8 |
|
12. |
Қорқайтарымы |
Мың.тг. |
6,24 |
5,99 |
-0,25 |
95,9 |
|
13. |
Қорсыйымдылығы |
Мың.тг. |
0,16 |
0,17 |
0,01 |
106,25 |
Сурет 3. ТОО«Тил-Тур» туристік компаниясының 2014 жылғы маусым-шілде айлары арасындағы негізгі экономикалық көрсеткіштері
Сурет 4. ТОО«Тил-Тур» туристік кәсіпкерлігінің табысты ұлғайту бойынша даму жоспары
Жыл сайын турфирмалар арасында ұжымдық шарт жасайды, ол жұмысшылардың арасындағы өзара міндеттерін анықтайды. Осы шартпен ұжымның әлеуметтік сұрақтары да анықталады. Еңбекке ақы төлеу жүйесі тарифтік мөлшермен, ставкамен және және де ай сайынғы әр жұмысшының еңбекке қатысу коэффиценті арқылы беріледі.
КӘСІПОРЫН ҚЫЗМЕТІНІҢ БАҒА САЯСАТЫ
|
Жедел турлар! |
|
Таиланд, 24-27 маусым, 12 күн/ 11 түн 628 USD |
|
Төлемге кіреді:
|
|
|
Сурет 6. Жедел турлардың құрамы
|
Қонақ үйлер және бағалары: |
|
OrientBySofi 2*-628USD |
|
SawasdeePattaya 3*-628 USD |
|
EmeraldHotel 3*-650 USD |
|
Phu View Talay Hotel 3*-663 USD |
|
Fairtex Sports Club &Hote 4*-715 USD |
|
RoyalPalace Hotel4*-724 USD |
|
RoyalOrchidResort 4*-759 USD |
|
Welcome World Beach Resort & Spa 5*-1020 USD |
Сурет 7. Қонақ үйлер және бағалары
|
ГОА, 26-28 шілде 8 түн/7 күн |
|
Қонақ үйлер және бағалары: |
|
ResortVillageRoyale 2*-538 USD |
|
Resorte De Tio Carmino 2*-586 USD |
|
AbaloneBeachResort 2*-587 USD |
|
ResortMello Rosa3*-588 USD |
|
DonaAlcina 3*-635 USD |
|
LaCasaSiolim 3*-638 USD |
|
SunCity 4*-714 USD |
|
Nagoa Grande Resort & SPA 4*-746 USD |
|
OceanPalmsGoa 4*-815 USD |
|
Double Tree By Hilton 5*-949 USD |
|
MajordaBeachResort 5*-960 USD |
Сурет 8. ГОА-ға жедел турлардың бағалары
Қытайға виза
|
Санаты: |
Қажетті құжаттар: |
Дайындауға кететін уақыты: |
Құны: |
|
Электрондық виза |
2 паспорттан кем емес, паспорт, авиабилет броні, Үрүмші қаласынан кемінде 1 түнге қонақ үй броні (50$), біржақты трансфер (25$) |
3-4 жұмыс күні |
20 000 теңге |
|
Біржақты виза |
Паспорт, 33х48 мм 2 фотосурет, жеке куәлік көшірмесі, анкеталық мәліметтер |
7-10 жұмыс күні |
30 000 теңге |
|
Топтық виза |
Кемінде 5 адамнан тұратын топ, паспорт, 33х48 мм 2 фотосурет, жеке куәлік көшірмесі, анкеталық мәліметтер |
10 жұмыс күні |
9 000 теңге |
|
Топтық виза |
Кемінде 7 адамнан тұратын топ, паспорт, 33х48 мм 2 фотосурет, жеке куәлік көшірмесі, анкеталық мәліметтер |
10 жұмыс күні |
8 000 теңге |
|
Оқу визасы |
Паспорт, 33х48 мм 2 фотосурет, жеке куәлік көшірмесі, оқу орнынан шақыру (түпнұсқасы), 086 форма анықтама, J202 анықтамасы, анкеталық мәліметтер |
10 жұмыс күні |
15 000 теңге |
|
Жүргізушілік виза |
Паспорт, 33х48 мм 2 фотосурет, жеке куәлік көшірмесі, анкеталық мәліметтер, жүргізушілік куәлік |
15 жұмыс күні |
47 000 теңге |