- •Тэорыя літаратуры ў сістэме навук аб літаратуры.
- •Паходжанне мастацтва. Мастацтва як спосаб пазнання свету.
- •Эстэтычны
- •Пазнаваўчы
- •Светасузіральны
- •Літаратура ў сістэме культуры.
- •Літаратура як мастацтва слова. Месца літаратуры сярод іншых відаў мастацтва.
- •Літаратура як мастацтва слова. Літаратура і смі.
- •Мастацкі вобраз. Літаратурны вобраз.
- •1.Паводле спосабу адлюстравання маст. Вобр.Бываюць:
- •2.Паводле характару стварэння:
- •Міфалогія – фальклор – літаратура. Міф у сучаснай літаратуры.
- •Аўтар, апавядальнік, персанаж у літаратурным творы.
- •Змест і форма літ-га твора
- •Літаратурны твор як сістэма. Паняцце пра цэласнасць мастацкага тэксту.
- •Эменты зместу: тэма, ідэя, праблема, пафас. Задума твора.
- •2.Праблема
- •Ідэя твора. Аўтарская і аб’ектыўная ідэя ў літ-м творы.
- •Тематыка мастацтва
- •17. Мастацкая дэталь. Дэталь і падрабязнасць.
- •18. Персанаж і пісьменнік: герой і аўтар. Формы і прыёмы псіхалагізму.
- •1.Адкрыты (дэманстратыўны) псіхалагізм (Талсты, Дастаеўскі).
- •2.Падтэкставы (закрыты) псіхалагізм (Чэхаў, Бунін).
- •3.Плынь свядомасці
- •22. Мова як матэрыял літаратуры. Літаратурная мова і мова мастацкага твора.
- •23. Метафара і яе разнавіднасці. Метафарычнае мысленне ў літаратуры.
- •24. Тропіка.
- •25. Паэтычны сінтаксіс
- •26. Элементы формы: кампазіцыя.
-
Літаратура ў сістэме культуры.
У раннім сінкрэтычным грамадстве асноўнымі відамі мастацтва лічылі танец і пантаміму. Антычнасць – скульптура. Еўрапейская сярэдневяковая культура і культура краін Усходу – архітэктура. Эпоха Адраджэння – жывапіс. У 19-20 стст. – літ-ра . На пач. 19 в. яна пачала уздзейнічаць на інш. віды мастацтва.
Усім відам мастацтва ўласціва вобразна-эмацыянальнае адлюстраванне жыцця. Але сродкі і спосабы, якімі яны карыстаюцца, розныя. Скульптура, ужываючы цвёрды матэрыял (камень, гіпс. дрэва), выяўляе характар чалавека, яго паводзіны і адносіны да жыцця праз знешнюю форму – паставу, выраз твару; танец – праз рытмічныя рухі цела, музыка – праз гукі і мелодыі, жывапіс – праз лініі і фарбы. Кожны з відаў мастацтва ўздзейнічае на чалавека. Адзін – музыка – больш на яго пачуцці, другі – жывапіс – на зрокавыя ўяўленні.
Літаратура – мастацтва слова. Галоўны сродак адлюстравання жыцця ў літ-ры – мова. Гэта самы універсальны сродак. Пры дапамозе слова можна раскрыць думкі і перажыванні людзей, паказаць іх павозіны і ўчынкі, знешняе аблічча, абставіны, у якіх яны жывуць і дзейнічаюць. І хоць гээта асаблівасць не ставіць літ-ру над іншымі відамі мастацтва, але надзвычай вялікімі магчымасцямі ў паказе жыцця, ва ўздзеянні на чытача. У гэтай сваёй асаблівасці літ-ра збліжаецца з такімі мастацтвамі, як кіно, тэатр, тэлебачанне, якія называюць сінтэтычнымі, г. зн. спалучаюць у сабе спосабы і сродкі розных відаў мастацтва). Дарэчы, менавіта літ-ра і служыць асновай для сінтэтычных мастацтваў: сцэнарый кінафільма, п’еса для спектакля, лібрэта для опер і балета, верш для вакальнага мастацтва.
-
Літаратура як мастацтва слова. Месца літаратуры сярод іншых відаў мастацтва.
Усім відам мастацтва ўласціва вобразна-эмацыянальнае адлюстраванне жыцця. Але сродкі і спосабы, якімі яны карыстаюцца, розныя. Скульптура, ужываючы цвёрды матэрыял (камень, гіпс. дрэва), выяўляе характар чалавека, яго паводзіны і адносіны да жыцця праз знешнюю форму – паставу, выраз твару; танец – праз рытмічныя рухі цела, музыка – праз гукі і мелодыі, жывапіс – праз лініі і фарбы. Кожны з відаў мастацтва ўздзейнічае на чалавека. Адзін – музыка – больш на яго пачуцці, другі – жывапіс – на зрокавыя ўяўленні.
Літаратура – мастацтва слова. Галоўны сродак адлюстравання жыцця ў літ-ры – мова. Гэта самы універсальны сродак. Пры дапамозе слова можна раскрыць думкі і перажыванні людзей, паказаць іх павозіны і ўчынкі, знешняе аблічча, абставіны, у якіх яны жывуць і дзейнічаюць. І хоць гээта асаблівасць не ставіць літ-ру над іншымі відамі мастацтва, але надзвычай вялікімі магчымасцямі ў паказе жыцця, ва ўздзеянні на чытача. У гэтай сваёй асаблівасці літ-ра збліжаецца з такімі мастацтвамі, як кіно, тэатр, тэлебачанне, якія называюць сінтэтычнымі, г. зн. спалучаюць у сабе спосабы і сродкі розных відаў мастацтва). Дарэчы, менавіта літ-ра і служыць асновай для сінтэтычных мастацтваў: сцэнарый кінафільма, п’еса для спектакля, лібрэта для опер і балета, верш для вакальнага мастацтва.