40). Методыка распрацоўкі і ўкаранення норм.

Установление норм включает следующие этапы:

1). Изучение имеющихся теоретических и практических материалов по нормированию.

2). Составление плана мероприятий по нормированию в библиотеке.

3). Выполнение этих мероприятий, сбор данных.

4). Подведение итогов и выработка опытных норм.

5). Апробирование норм и их уточнение.

6). Принятие норм и их внедрение.

Большое значение при разработке норм имеет четкое формирование процессов, их технологической последовательности, правильное определение единиц измерения и учета. Содержание нормируемых процессов и их формулировки должны отвечать следующим важным требованиям:

1). Соответствовать задачам, стоящим перед библиотекой на современном этапе.

2). Отражать уровень развития и новейшие достижения теории и практики библиотечного дела, выражается в научной терминологии.

3). Соответствовать современной организационной структуре, рациональному распределению функциональных обязанностей между сотрудниками подразделений.

4). Отражать с максимальной полнотой и ясностью основное содержание входящих в каждый процесс операций.

5). Быть пригодным для применения их в планировании, учете, отчетности.

Нормы труда – это выработки, времени, обслуживания, которые устанавливаются для сотрудников в соответствии с достигнутым уровнем техники, технологии, организации производства.

Для однородных работ могут разрабатываться и устанавливаться типовые (межотраслевые, профессиональные и иные) нормы труда.

Одним из требований нормирования является учет всех процессов, в совокупности охватывающий разностороннюю деятельность библиотеки и подразделений. Особое внимание должно уделяться процессам новым и перспективным, с точки зрения дальнейшего совершенствования библиотечного обслуживания. При разработке норм непременным условием следует считать применение научно обоснованной терминалогии и единообразия в формулировках процессов, операций, единиц измерения, а также разделов и подразделов сборника норм в целом.

Билет № 16.

16). Перспектыўнае, стратэгічнае планаванне і прагназаванне бібліятэчнай работы.

Планаванне – від кіраўнічай дзейнасці, звязаны:

• з вызначэннем мэтаў кіруемай сістэмы;

• з пошукам найбольш эфектыўных метадаў і сродкаў, неабходных для дасягнення гэтых мэтаў;

• з фармуляваннем сістэмы паказчыкаў, якія вызначаюць ход работ па дасягненні пастаўленых мэт.

Вынікам планавання з’яўляецца план.

Прагназаванне – распрацоўка прагноза; ў вузкім сэнсе – спецыяльнае навуковае даследаванне канкрэтных перспектыў развіцця якой-небудзь з’явы. Прагназаванне як адна з форм канкрэтызацыі прадбачання навуковага ў сацыяльнай сферы знаходзіцца ва ўзаемасувязі з планаваннем, праграмаваннем, праектаваннем, кіраваннем, мэтапалаганнем. Гэта праяўляецца ў паралельных прагнозна-планавых, прагнозна-праектных і г. д. распрацоўках (мэтавае, планавае, праграмнае, праектнае, арганізацыйнае планаванне). Адрозніваюць пошукавае (генетычнае, вышукальнае, даследчае) і нараматыўнае прагназаванне.

Стратэгія кіравання – набор асноўных прынцыпаў, правіл і мэт работы з персаналам, канкрэтызаваны з улікам тыпаў арганізацыйнай стратэгіі, арганізацыйнага і кадравага патэнцыялу, а таксама тыпу кадравай палітыкі.

Перспектыўны план складаецца прыкладна на 5 гадоў, адлюстроўвае аг-ную лінію развіцця б-кі. у ім галоўныя заданні працяглага значэння, узровень, якога павінна дасягнуць б-ка.

Перспект. планы могуць быць: універсальныя, тэматычныя (план камплектавання БФ і інш.)

Змяшчае : асноўныя паказчыкі б-кі, перспектыўныя кірункі дз-ці б-кі, капітальныя работы (рамонт і інш.). Заданні разіяркоўваюцца па гадах.

Паняцце “стратэгія” у кір-нні з 1960-х (рэакцыя на змяненні ў знешнім асяроддзі. Былі распрацаваны пытанні стратэгіі кіравання, ст-ры, мадэлі. Гэтым займаліся: Ансов, Хартэн, Стар і інш…Стратэгія, як працэс кір-ння арг-цыяй праходзіць 2 этапы: распрацоўка, ужыванне.

Стратэгія – сукупнасць рашэнняў, уключая аналіз рэсурсаў, фармулёўку аг-ных мэтаў, варыянтаў іх рэалізацыі.

Стратэгія мае адносіны да знешнягя асяроддзя: дзяржава, спажыўцы; і узаемадзеянні да ўнутранага асяроддзя: арганізацыйная культура, структура, калектыў.

Фарміраванне прынцыпаў страт. кір-ня: стратэгія характар-ся як набор правілаў для прыняцця рашэнняў. Правілы, якія выкарыстоўваліся пры ацэнцы вынікаў дзейнасціарганізацыі:

1. правілы, па якім складаліся адносіны арганізацый са знешнім асяроддзем

2. па якім вызначаюцца адносіня ўнутры

3. па якім арг-цыя вядзе штодзенную дзейнасць

З 80-х са змяненнем кіравання, фарміруецца новы падыход да паняцця “стратэгія”, які абапіраўся на чалавечы патэнцыял, як на аснову арг-цыі. Стратэгія звязана з інавацыйнымі працэсамі.

Планаванню належыць асобнае месца, б-кі перайшлі да стратэгічнага кір-ння. Стратэгічнае кір-нне забяспечвае рашэнне 3-х комплексных стратэгічных задач:

1.Устанаўленне рэальных магчымасцей б-кі, пры адказе на пытанне : дзе мы знаходзімся зараз? (фінансавы стан і інш.)

2.Устанаўленне рэальных мэтаў (Суслава: куда мы хотим двигаться?) . Ацэнка ўнутраных і знешніх фактараў, якія ўплываюць на дз-ць б-кі.

3.Устанаўленне спосабаў і метадаў (як рабіць?)

Планаванне – цэнтральнае звяно, адлюстр. змест развіцця на будучыню.

Пры стратэгічным план-ні кіраўніцтвам вызначаецца генеральная перспектыўная мэта – місія б-кі, якая канкрэтызуецца праз сістэму падпарадкаваныхёй мэтаў. Іх выкананне дэлегіруецца структурным падраздзяленням б-кі. Зверху вызначаюцца неабходныя кадравыя, матэрыяльныя рэсурсы.

Стратэгічны план – ад 5 год, праз 2-3 гады яго карэкціруюць. Пры стратэг-ным план-нні ўлічваюць не толькі тыя рэсурсы, якія мае б-ка, але і тыя, якія патрэбны пры рэалізацыі мэтаў.

Распрацоўка страт-га плана:

1.Аналіз стану б-кі (знешняга і ўнутр.)

2.Вызначэнне дрэва мэтаў

3.Выбар стратэгіі рэалізацыі

4.Распрацоўка палітыкі ажыццяўлення стратэгіі

5.Размеркаванне рэсурсаў

Структура стратэгічнага плана:

1.хар-ка асноўных мэт

2.меры для дасягнення

3.рэсурснае забеспячэнне

4.удасканаленне арган-най ст-ры, мерапрыемствы па комплекснаму, сац-му развіццю бібл. калектыва.

Адрозніваецца ад перспектыўнага план-ння тым, што складаецца не па гадах, а па тэрмінах рэалізацыі канкрэтных метаў.