Павел Пракопавіч Рагавы

У 1944 годзе П.П. Рагавы разам з Беларускім лесатэхнічнага інстытута вярнуўся ў г. Гомель, а ў 1946 годзе інстытут перабазіраваўся ў г. Мінск, куды і пераехаў Павел Пракопавіч. Тут ім вялася вялікая плённая навукова-даследчая праца на базе Негарэльскіх вучэбна-вопытнага лясгаса па агульнасаюзнай методыцы. Вывучэнне біялогіі лесу праводзілася метадам стацыянарных назіранняў і досведаў. Практычна ў гэты ж час П.П. Рагавы працягваў навукова-даследчую працу ў акадэмічным інстытуце сацыялістычнага сельскай гаспадаркі, дзе кіраваў аддзелам стацыянарных даследаванняў і ўзначальваў групу почваведаў ў АН БССР, якая праводзіла абследванне глеб зноў далучаных Заходніх абласцей БССР. На Паўла Пракопавіч была ўскладзена задача па арганізацыі работ, накіраваных на апрацоўку і афармленне матэрыялаў ўсіх раней праведзеных глебавых абследаванняў ў БССР. На аснове гэтых работ ў 1949 годзе калектывам вядучых почвоведов пад рэдакцыяй П.П. Рагавога і І.С. Лупіновіча была падрыхтавана і выдадзена карта глебаў БССР, а ў 1952 годзе - манаграфія «Глебы БССР». Гэтыя навуковыя працы доўгі час з'яўляліся настольнай кнігай навуковых работнікаў, студэнтаў і спецыялістаў сельскай і лясной гаспадаркі БССР, а па некаторых тэарэтычным палажэнням актуальныя і на сённяшні дзень.

У 1947 годзе П.П. Рагавы за вялікі ўклад у развіццё навукі быў абраны членам-карэспандэнтам АН БССР, у 1949 годзе ўрад БССР прысвоіла яму званне «Заслужаны дзеяч навукі Беларускай ССР». У 1953 годзе Павел Пракопавіч Рагавы стаў акадэмікам АН БССР.

Усе гэтыя гады П.П. Рагавы ўзмоцнена займаўся навукова-даследчай і педагагічнай працай, пастаянна выязджаў у глебавыя экспедыцыі па абследаванні зямель сельскагаспадарчага і лесагаспадарчай прызначэння. Аднак адной з найважнейшых задач, якія ён ставіў перад сабой, было аднаўленне інстытута глебазнаўства ў складзе акадэміі навук для ўзмацнення работ па глебавым даследаванню ўсёй тэрыторыі Беларусі. Намаганнямі Паўла Пракопавіч і іншых вучоных-почвоведов рэспублікі была даказаная неабходнасць аднаўлення Інстытута глебазнаўства, які быў створаны ў 1958 годзе, - ўзначаліў яго П.П. Рагавы. Навукова-даследчы інстытут глебазнаўства становіцца не толькі навукова-метадычным цэнтрам, але і галоўным выканаўцам работ па буйнамаштабнаму даследаванню і картированию глебаў БССР. На працягу шасці гадоў былі абследаваны глебы ўсіх сельгасугоддзяў БССР, складзеныя для кожнага гаспадаркі глебавыя карты ў 1:10000 маштабе, картаграм агропроизводственной групоўкі глебаў, зместу рухомых формаў фосфару, калію, картаграм вапнавання і нарысы глебаў з указаннем мерапрыемстваў па рацыянальнаму выкарыстанню зямель. Гэтыя матэрыялы з'яўляюцца навуковай асновай для правільнага вядзення гаспадарак і шырока выкарыстоўваюцца пры вырашэнні пытанняў прымянення ўгнаенняў, праектавання севааборотаў, меліярацыйных работ і т. д.

Важная і вялікая праца была праведзена Паўлам Пракопавіч у арганізаванай ім у структуры Інстытута глебазнаўства лабараторыі глебавых працэсаў па вывучэнню тэарэтычных пытанняў. Супрацоўнікі лабараторыі пад яго кіраўніцтвам у стацыянарных умовах дэталёва вывучалі пытанні дынамікі элементаў сілкавання раслін, у тым ліку і з выкарыстаннем метаду лізіметрычных назіранняў, а таксама пытанні водна-паветранага рэжыму і фізічных уласцівасцяў глеб. Гэта дазволіла шмат у чым растлумачыць асаблівасці фарміравання дзярнова-падзолістых глебаў і распрацаваць прапановы па мэтанакіраваным павышэнню ўрадлівасці. Выказаныя на аснове даследаванняў ідэі аб паходжанні лясовых адкладаў, пра сезоннасці подзолообразовательного працэсу, аб дынаміцы элементаў глебавага харчавання маюць важнае тэарэтычнае значэнне да цяперашняга часу.

Павел Пракопавіч з'яўляўся выдатным педагогам. Шмат сіл і энергіі ён аддаваў выхаванню спецыялістаў сельскай і лясной гаспадаркі, падрыхтоўцы маладых навукоўцаў почвоведов, многія з якіх сталі кандыдатамі і дактарамі навук.

Нараўне з навуковай і педагагічнай дзейнасцю П.П. Рагавы выконваў вялікую грамадскую працу. Ён неаднаразова абіраўся дэпутатам Мінскага гарадскога Савета дэпутатаў працоўных, дзе ўзначальваў камісію па азеляненні горада. Па яго ініцыятыве азеляненне Мінска выраблялася шляхам перасадкі дарослых ліп, што скарачала тэрміны вырашэння гэтай праблемы.

Плённая навуковая, педагагічная і грамадская дзейнасць П.П. Рагавога была высока ацэненая урадам. Ён быў узнагароджаны вышэйшымі дзяржаўнымі ўзнагародамі Саюза і Рэспублікі.