1. Перакладзіце словазлучэнні на беларускую мову.

Золотая медаль, солдатская шинель, серая пыль, древняя рукопись, горькая полынь, широкая степь, пёстрая шаль, полезные фрукты, нестерпимая боль, целая пачка.

2. Раскрыць дужкi, паставiўшы назоўнікі ў патрэбнай склонавай форме.

Да тэхніка-эканамічных фактараў адносіцца узровень развіцця (формы) уласнасці і ўзаемадзеянне паміж імі.

Урад патрабуе ўказваць на (упакоўка) чыстую вагу і інгрэдыенты прадукту.

Інфляцыя – гэта павышэнне агульнага (узровень) цэн.

Сучаснай (эпоха) уласціва спалучэнне глыбокіх (адрозненні) і вострых (супярэчнасці) з узмацненнем цэласнасці і ўзаемазалежнасці (свет).

Ноч густа заткала (цемрадзь) вуліцу.

Як пернік смачны, у (рука) трымаў я хлеб жытні калісьці – спадыспаду не ў (мука), а на кляновым (лісце).

Вечар быў напоўнены ружовай (празрыстасць) і глыбокай (ціш).

Сваім новым (жаданне) Лясніцкі заразіў Славіна.

3. Адзначце нумары сказаў з памылковым ужываннем дзеепрыслоўяў. Запішыце гэтыя сказы, выправіўшы памылкі.

1.Чытаючы аповесць А.Адамовіча “Карнікі”, сапраўды сціскаецца сэрца. 2. Пабываўшы ў кабінеце дырэктара, дзецьмі былі зроблены адпаведныя вывады. 3. Забіўшы паліцая, Сотнікава самога параніла. 4. Снег тоўстым пластом кладзецца на халодныя яблыні, да зямлі прыгнуўшы маладзенькія галіны. 5 Цешачы падлетка Мікіту, на вуліцы стала сонечна і цёпла. 6. Трохі пачакаўшы, выццё, яшчэ больш жудаснае, паўтарылася зноў. 7. Слухаючы простыя і шчырыя словы брыгадзіра, у сялян склалася добрае аб ім уражанне. 8. Заснуўшы, Марына ўткнулася тварам у цеплыню падушкі.

4. Перакладзіце словазлучэнні на беларускую мову.

Обращаться за помощью, принимать во внимание, простить менеджера, удивляться темпам экономического роста, говорить о готовой продукции, по случаю встречи, слышал своими ушами, похож на нашего директора, подойти к офису, по причине необходимости.

5. Запішыце словы, замест якіх ужыты наступныя апісальныя выразы (перыфразы).

Царыца навук, грыбны кароль, гаспадар пушчы, вечная карміцелька, людскі мурашнік, другі хлеб, белая смерць, бязносая пані.

6. Вызначце спосаб утварэння тэрмінаў.

Дэцэнтралізацыя, рэнтабельнасць, цэнаўтварэнне, катушка індуктыўнасці, датаваны, пералік, зарплата, узаконіць, кантрольная, высокааплатны.

7. Прачытайце наступнае выказванне-цытату. Запішыце яе ў выглядзе канструкцый а) з простай мовай, б) з ускоснай мовай.

Найважнейшае патрабаванне… навукі – патрабаванне дакладнага азначэння паняццяў (А.Г.Поснікаў).

8. Вызначце межы сказаў, пастаўце патрэбныя знакі прыпынку ў тэксце.

Кампаніі могуць атрымліваць капітал прадаючы акцыі ці аблігацыі і хоць і тое і другое мае вынікам адно грошы для кампаніі паміж імі ёсць адрозненні па-першае аблігацыі гэта пазыковы капітал які пацвярджае і абараняе пазыкі для кампаній тады як акцыі сведчанне частковага валодання кампаніяй і частковага інвеставання ў яе. Таму ўладальнікі аблігацый гэта крэдыторы кампаніі а акцыянеры яе супольнікі акцыі звычайна гарантуюць вяртанне грошай і забяспечваюцца залогавым коштам уласнасці кампаніі інвестыцыі акцыянераў цалкам вяртаюцца тады калі кампанія ліквідуецца пад час плацежаздольнасці так што апошняе інвеставанне тоіць у сабе рызыку важнае камерцыйнае адрозненне ў тым што дывідэнды на акцыі могуць быць заплочаны толькі з прыбыткаў і таму мяркуецца што год будзе прыбытковы а працэнты на аблігацыі могуць сплочвацца непасрэдна з капіталу таму ўладальнік аблігацый атрымлівае плату за пазыку незалежна ад таго мае кампанія прыбытак ці церпіць страты (Бэрджоў Дж.).

9. Вызначце стыль тэксту і спосаб выкладу інфармацыі ў ім (апавяданне, апісанне, разважанне).

Грошы і грашовае абарачэнне на тэрыторыі сучаснай Беларусі зарадзіліся ў канцы II – пачатку III ст. н.э. У перыяд разлажэння першабытнаабшчыннага ладу і зараджэння феадальных адносін у якасці грошай як сродка абмену ў асноўным выкарыстоўваліся хатняя жывёла і футры. У IХ – ХIII ст.ст. гэтыя тэрміны з’яўляліся ўжо анахранізмамі і выходзілі з ужывання. Аднак для абазначэння тэрміна “грошы” ў некаторых пісьмовых крыніцах таго часу тэрмін “куны” сустракаецца яшчэ даволі часта.

Для насельніцтва Беларусі самымі старажытнымі манетамі былі рымскія срэбныя дынарыі, якія атрымалі распаўсюджанне задоўга да ўзнікнення на яе тэрыторыі першай раннефеадальнай дзяржавы – Полацкага княства. Аб гэтым сведчаць знаходкі больш 2 тыс. антычных манет, галоўным чынам рымскіх срэбных дынарыяў I – III ст.ст. н.э. Невялікія, але тоўстыя срэбныя манеты з вобразамі рымскага імператара або імператрыцы і даволі выразнымі лацінскімі надпісамі былі першымі манетамі, з якімі пазнаёмілася старажытнае насельніцтва Беларусі (Галубовіч В.І.).

10. Напішыце аўтабіяграфію.

11. Перакладзіце тэкст на беларускую мову.

Таможенный тариф – систематизированный перечень таможенных прошлин, взимаемых с грузовладельцев при прохождении товаров через таможенную государственную границу. Таможенные пошлины – государственные денежные сборы (налоги), взимаемые через таможенные учреждения при ввозе товаров, ценностей и имущества, провозимых через границу страны. Таможенной пошлиной облагаются товары ввозимые, вывозимые и транзитные.

Размер таможенной пошлины определяется таможенными тарифами, которые содержат списки товаров, облагаемых таможенной пошлиной. Таможенный тариф платится в рублях по рыночному курсу или (по желанию экспортёра) в валюте. В таможенном тарифе товары сгруппированы в зависимости от степени обработки (готовые изделия, полуфабрикаты, сырьё) и по происхождению (промышленные, минерально-сырьевые, сельскохозяйственные и т.п.). По методам взимания различают таможенные пошлины “адвалорные” (процент с цены товара) или в форме твёрдых ставок за установленную единицу товара (штуку, вес, объём, длину и т. д.)

ВАРЫЯНТ 4