Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
ПУТЕШЕСТВИЕ В ПРИРОДУ.doc
Скачиваний:
33
Добавлен:
31.08.2019
Размер:
884.22 Кб
Скачать

Лесные санитары

Однажды знакомый лесник рассказал такую историю…

«На лес напали очень опасные и прожорливые гусеницы походного шелкопряда. В короткий срок, пока люди, не ожидавшие такого нашествия, готовились принять меры, гусеницы «атаковали» большой участок леса, уничтожили всю листву на деревьях и кустарниках, всю траву. Но посреди этого участка остался островок – там по-прежнему шумели деревья и зеленела трава. Но когда люди поинтересовались, в чем же дело, оказалось, что гусеницы не собирались ничего щадить. На этом участке находился муравейник, и муравьи сами были беспощадны к гусеницам».

Давайте понаблюдаем за муравейником: сразу появляются отдельные муравьишки, они еще, видимо, не проснулись как следует – пошатываются и двигаются не очень быстро. Но вот их становится больше. Они уже более энергичны, открывают все выходы из гнезда, проветривают его. А другие отправляются на разведку. Поначалу разведчики не уходят далеко то гнезда, надо осмотреть ближайшие окрестности. Постепенно разведчики удаляются все дальше и дальше и уже все чаще и чаще возвращаются с добычей. Если заранее проверить все подступы к муравейнику, можно увидеть, что к нему или от него идет несколько дорожек.

Можно провести небольшой опыт, вооружившись всем необходимым: часами, пинцетом, пробирками – и занять свой пост. Первый муравей тащит гусеницу, «ограбьте его». Он отдаст ее без сопротивления и, потоптавшись немного, побежит обратно. А в это время на дорожке уже целая процессия – несколько муравьев тащат одну муху. Она тоже оказывается в пробирке. Пройдет несколько минут и пробирка будет полная. Ровно час отбирайте у муравьев на дороге их добычу. Через час вытряхните все содержимое пробирок и сосчитайте. Оказывается, где-то около трехсот насекомых и их личинок. И это за один час и на одной дорожке. А ведь муравьи активны часов 10-12 и дорожек, ведущих в муравейник, может быть семь и больше. Если перемножить добычу на часы работы и потом на количество дорожек, получится более 20 тысяч насекомых.

Больше 20 тысяч насекомых уничтожают жители муравейника за один свой рабочий день! Чтобы уничтожить такое же количество вредителей, большой пестрый дятел, например, должен работать 20 дней, а большая синица - два месяца.

В лесу много разных видов муравьев и у всех их очень сложная и до конца не изученная людьми жизнь, у них еще много тайн. Чтобы открыть их, надо много времени, много знаний, много терпения и настойчивости. А ведь есть люди, которые, придя в лес, разрывают муравейники, надеясь увидеть, что там внутри. Да ничего эти люди не увидят! Только погубят муравейник.

Легенды голубых озер

Много мест на земле колдовских и загадочных, но край Голубых озёр – всегда тайна, сказка и легенда. Без легенд, рождённых народом этой земли, рассказ будет не полным.

Возера-сэрца (легенда)

Пасля ўдалага палявання, ў час вячэры-гулянкі паны дамовіліся пажаніць сваіх дзяцей Галю і Вінцэнта. Раней пытаць у дзяцей згоды не было прынята – усё вырашалі бацькі. Вяселле прызначылі праз чатыры гады, калі Галі споўніцца 17 гадоў.

Вінцэнту пасля смерці бацькі прыйшлося самому весці гаспадарку, з-за чаго аставіў вайсковую службу. Вінцэнтаў бацька быў скупаваты, сына грашыма не песціў. Атрымаўшы спадчыну, сын вырашыў пагуляць, а потым узяцца за гаспадарку. Ён так аддаўся куцяжу (карты, шынкі, жанчыны), што хутка ўсё праматаў, нават праіграў у карты сядзібны дом... Бацька Галі весці гаспадарку запрасіў Данілу, сына свайго сябра, які якраз скончыў вучобу. Малады хлопец добрасумленна ўзяўся за справу. Ён некалькі разоў ў тыдзень аб'язджаў фальварковыя ўладанні, сачыў за парадкам. Асабліва любіў праехацца па "панскай дарозе". Часта да яго падсядала ў брычку гарэзлівая дачка пана – Галя. Яна як ластаўка шчабятала, захаплялася прыгажосцю азёр і ракі Страчы. Іншы раз спявала. Спеў яе паўтарала шматгалосае лясное рэха. Такія паездкі былі прыемнымі і Данілу. З часам яны не маглі быць адзін без другога.

У Альшэве рыхтаваліся да балю з нагоды семнаццацігоддзя Галі. Запрасілі гасцей...

У час чарговай паездкі Галя звярнулася да Данілы:

– Глянь на возера! Яно як сэрца. Хвалюецца таксама як маё сэрца...

Потым яна абняла Данілу, моцна пацалавала і ціха вымавіла:

– Я хачу, каб на балі ты танцаваў толькі са мной. Згода?

– Згода, – разгублена адказаў Даніла.

На баль прыехала шмат гасцей. Прыехаў і Вінцэнт. Калі ўбачыў прыгажуню Галю, то ўспомніў пра заручыны. Вось удача! Шлюб дапаможа паправіць кепскія справы.

Пачаліся танцы. Па праву нарачонага Вінцэнт заказаў мазурку і паімкнуўся запрасіць Галю. А Галю вёў на круг Даніла...

Вінцэнт вызваў Данілу на дуэль. Месцам двубою прызначылі палянку між ляснымі азёрамі, куды і паiмчалi на карэтах. Даведаўшыся пра паядынак, Галя паімчала наўздагон.

Калі збягала з гары, то пачула два стрэлы. Потым убачыла Вінцэнта, які стаяў ля дрэва, трымаючы руку ля грудзей...

Галя пабегла да параненага, каб аказаць дапамогу, а ў гэты момант Вінцэнт выхапіў кінжал і ўтапіў яго ў маладое дзявочае цела:

– Ні мне – ні яму, – былі яго апошнія словы.

Даніла падхапіў дзяўчыну і панёс на гару да карэты.

Яна абняла яго рукой і шаптала:

– Любімы. Дарагі. Не хвалюйся... Я выжыву... Я моцная. Мы будзем шчаслівыя. Глянь на наша возера-сэрца...

Возера было такое, як заўсёды. Але раптам вецер моцна ўзняў ваду і на сярэдзіне возера з'явіўся прадаўгаваты востраў. Ён нагадваў рану на сэрцы.

Галя на руках Данілы сканала.

– Галя! Галубачка! Галубэлька мая! – у роспачы закрычаў юнак.

– Галубэлька! Галубэлька-а-а-а, – некалькі разоў паўтарыла рэха.

І зараз рэха на Галубэльцы паўтарае сказанае па некалькі разоў.

Востраў – гэта застыўшая кроў раны на чыстым дзявочым сэрцы – з'яўляецца асуджэннем ганебных чалавечых якасцей: карыслівасці, зайздрасці і рэўнасці.

Запісаў І.П. Драўніцкі ад Б.І. Габрыновіч