ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ және ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
Қ.И. СӘТБАЕВ атындағы ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ ТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
Сандар
ХХІ ғасырдағы адамзаттық ғаламдық проблемаларын қандай құжат қарастырады және іс-әрекеттің бағдарламасы болып табылады?А) ХХІ ғасырға күн тәртібі
«XXI ғасырдың күн тәртібі» қай жылы қабылданды?А) 1992ж.
«Биосфера» терминін ғылымға енгізген ғалымD) Э. Зюсс
«Дамудың капиталистік моделі тұрақты емес және мүлдем басқасы керек» деген пікірдің авторы кім: С) М.Стронг
«Рим клубы» Халықаралық ұйымының негізін салушы және бірінші президентіВ) А.Печчеи
«Тұрақты даму» концепциясы қарастырады:D) Болашақ ұрпақ үшін ресурстың белгілі бөлігін сақтауды
«Тұрақты даму»термині ең алғаш қашан енгізілді?С) «Біздің ортақ болашағымыз» баяндамасында, 1987 ж.
«Экожүйе» терминін алғаш енгізген:A) А.Тенсли;
«Экология» терминін ұсынған ғалым:B) Э. Геккель
«Экосистемаларды тұрақты пайдалануды сақтау» принципі қай халықаралық форумда ұсынылды?В) Халықаралық форум (Йоханнесбург қаласында, 2002 жылы)
… қалпына келмейтін ресурстарА) мұнай, газ, көмір
1-ші кезектегі консументтер қандай организмдер:B) шөпқоректі жануарлар;
1000м нормативті размер санитарлық қорғау белдемінің нешінші класы үшін тағайындалған? А) бірінші
2-ші кезектегі консументтер қандай организмдер:D) етпен қоректенетін жануарлар;
20 мин ішінде адамға рефлекторлық реакция (иіс сезу, көздің жарық сезуі өзгеруі, аллергиялық реакция және т.б) туғызбайтын, атмосфералық ауадағы ластаушы заттардың концентрациясы қалай аталады? В) ШРК м.б.ж.
80-ші жылдары Балқаш, Арал проблемаларына байланысты комитеттің құрылуына басшы …болған В) М.Шаханов
Аааааааааааааааааа
Автотрофтылар деп мынадай қасиеттері бар организмдер аталады:A) бейорганикалық қосылыстардан өздері органикалық заттар синтездей алатын;
Адам денсаулығына тікелей немесе жанама әсерін тигізбейтін ластаушы заттардың максималды концентрациясы қалай аталады?А) ШРК
Адам тіршілігінің ортасын сақтау жағдайында қоғамның белгілі техникалық және әлеуметтік-экономикалық мүмкіншілігінде шаруашылық іс-әрекетіне нақты енгізіле алатын табиғи ресурстар қалай аталады?B) Табиғи-ресурсты потенциал
Адамның қатысуымен қалпына келетін табиғи ресурстарЕ) өсімдіктер мен жануарлар әлемі
Атмосферада «парникті газдардың» жиналып қалуына байланысты пайда болған «парник эффектісінің» зардаптары қандай болуы ықтимал:D) Планета көлеміндегі температураның жоғарылауы биосферада жағымсыз өзгерістер туындатады;
Атмосферада кейбір газдардың жиналуына байланысты жылу балансы өзгеруінен, планетаның температурасы жоғарылауы қалай аталады? В) парник эффектісі
Атмосферада қауіпті заттар таралғанда қандай шарт орындалуы керек?В) См+Сф < СШРК
Атмосферада парниктегі шыны сияқты әсер ететін, жерге күннің сәулесін тосқауылсыз жіберіп, бірақ жерден тепкен сәулелерді жібермейтін газ қалай аталады?Е) көмірқышқыл газы
Атмосферада шаңның, тұманның, автокөліктің және өндірістің шығарған ластаушы газдарының нәтижесінде ауаның қауіпті ластануы қалай аталады?В) тұмша (смог)
Атмосферадағы қауіпті заттардың концентрациясы қандай өлшем бірлікпен өлшенеді?D) мг/м3
Атмосфералық ауаның сапасын нормалау әдісінің бірі болып саналадыА)ШРШ
Атмосфераның қай қабатында озон қабаты орналасқан?В) стратосферада
Атмосфераның электрленуі, жердің магнит өрісі ... ресурсқа жатадыВ) планетарлық
Ауадағы қауіпті заттардың максималды бір жолдық концентрациясы қандай уақыт аралығына тағайындалады?А) 20 мин
Ауаның құрамында … боладыВ) 20-21 О2, 78 N2, 1-2 инертті газдар
Аутэкология нені зерттейді:А) Қоршаған орта температурасының жеке бір организмнің зат алмасу қарқынына әсерін;
Ауыз судың сапасын қандай топ көрсеткіштері сипаттайды?A)органолептикалық, физико-химиялық, бактериологиялық
Ауыл шаруашылығында зиянкестерге қарсы жиі қолданылатын пестицидтер келесі жылы олардың көбеюіне әкеледі. Бұл немен байланысты?D) Заманауи пестицидтер зиянкестер арасында мутация санын көбейтуде және ол удың әсер етпеуіне әкеледі
Ауырлық күшінің әсерінен суда ірі дисперсті бөлшектердің тұнбаға түсуі … деп аталады B)седиментация
Аэротенкте ағынды суларды қандай әдіспен тазартады?D) биологиялық
ӘӘӘӘӘӘӘӘӘӘӘӘӘӘӘӘӘ
Әлемдік мұхит сулары қандай табиғи ресурстар қатарына жатады?B) сарқылмайтын (таусылмайтын);
Әртүрлі трофикалық деңгейлерге жататын биоценоздың мүшелерінің бір-бірін жеп қоректенуі арқылы, қоректік заттардың және энергияның кезекпен берілуі қалай аталады? В) қоректік тізбек
БББББББББББББББББББ
Бактериялар мен саңырауқұлақтар биоценозда қандай функционалдық топқа жатады? B) редуценттерге;
Бақылау объектісі өлшемі он шақырым жоғарлауы, мониторингке байланыстыB) Жергілікті
Белгілі объектінің (агрегаттың, кәсіпорынның т.б.) табиғи ортаға тигізетін әсерін бағалайтын құжатА) Экологиялық паспорт
Бентос – бұл …C)су қоймасының түбінде өмір сүретін организмдер жиынтығы
Берілген организациялардың қайсысы экологиялық болып табылады?А) Гринпис
Биосфера — бұл ... A) Жер шарының жоғарғы тіршілік кеңістігі
Биосфераны зерттеумен шұғылданатын негізінен экология ғылымының мынадай саласы:B) синэкология;
Биосфераны толық зерттейтін кешенді ғылыми пәнді белгілеу үшін 1977 жылы «ғаламдық экология» терминін ғылымға енгізген:А) М.И.Будыко
Биосфераның тұрақтылығын қамтамасыз етуші негізгі фактор:A) Биологиялық әралуандылық;
Биосфераның тірі ағзаларының энергетикалық функциясыВ) Күн энергиясының продуценттерінің аккумуляциясында
Биосфераның тірі затының энергетикалық қызметінің нәтижесінде пайда болған қандай заттарды адам өзінің шаруашылық іс-әрекетінде энергия көзі ретінде пайдалана алады:B) көмір және мұнай;
Биоценоз бен биотоптың жиынтығы қалай аталады:B) биогеоценоз;
Биоценоз дегеніміз – бұл:D) экожүйедегі барлық тірі организмдер бірлестігі;
Биоценоздардың белгілі бір территорияда кезектесіп алмасуы қалай аталады:B) экологиялық сукцессия;
БҰҰ Бас Ассамблеясы бүкіләлемдік табиғат хартиясын қай жылы қабылдады?В) 1980 ж.
БҰҰ-ның қоршаған орта және тұрақты даму бойынша конференциясы 1992ж. қай қалада өтті?С) Рио де Жанейро
Бір түрдің қоректік қалдығымен екінші организм қоректене отырып, оған ешбір зиян келтірмейтін қарым-қатынастың түрі ...... деп аталады.C) комменсализм
ВВВВВВВВВВВВВВВВВВВ
В.И.Вернадскийдің ғылыми жетістіктеріне жатады:C) Биосфера эволюциясының теориясын жасады
В.Шельфордтың толеранттылық заңының мәні:Е) Тірі организмдер экологиялық факторлардың белгілі бір диапазон мөлшерінде ғана өмір сүре алады
ГГГГГГГГГГГГГГГГГГГГ
Газ тәрізді ластағыштардан шығатын газдарды тазарту ... әдісімен іске асадыA) Адсорбция
Гидросфераға фосфор және азот элементтерінің артық мөлшерде түсуі …. алып келеді В) су қоймаларының эвтрофикациясына
ДДДДДДДДДДДДДДДДДДД
Детрит деген не?D) өсімдіктер мен жануарлардың өлі қалдықтары;
Дисперсті және коллоидты жүйелердегі бөлшектердің ірі агрегат түзіп, бірігуі … деп аталады C)коагуляция
ЕЕЕЕЕЕЕЕЕЕЕЕЕЕЕЕЕЕ
Егер ... салқындату қабілеті болмағанда, жердің температурасы 30-40 °С-қа көтерілер еді.С) Өсімдік жамылғысының
Екінші реттік өнімділік – бұл :В) уақыт бірлігінде консументтер құраған биомасса
Ең құнарлы топырақтар D) Қара топырақ
Ерекше қорғалатын табиғи территориялар қатарына не жатады:D) мемлекеттік қорықтар;
ЖЖЖЖЖЖЖЖЖЖЖЖЖ
Жабысқақ балық акуланың денесіне жабысып алып, акуламен бірге жүзіп жүреді және оның олжасының қалдықтарымен қоректенеді. Дегенмен акулаға бұдан келер-кетер пайда не зиян жоқ. Түр аралық қатынастың осындай түрі қалай аталады?B) комменсализм;
Жануарлар биоценозда қандай функционалдық топқа жатады?D) консументтерге;
Жер бетін ультракүлгін сәулелерден … қабаты қорғайдыD) озон
Жер бетінде ашаршылық, жұмыссыздық және кедейшіліктің орын алу аспектісін тұрақты дамудың қай аспектісіне жатқызуға болады?С) әлеуметтік аспект
Жер учаскілерін қауіпсіз жағдайға келтіруге, бұзылған территорияны қалпына келтіруге арналған шаралардың жиынтығы қалай аталады?С) рекультивация
Жердегі ең алғашқы тірі организмдер тек қана сулы ортада пайда бола алды, себебі атмосферада:D) озон қабаты болмаған;
Жердің шөлейттенуіне себебін … тигізбейді Е) орман отырғызу