3-lekciya
.docx
3-LEKCIYA. PHP tili sintaksisi hám islew principleri
Tekstli informatsiyalar menen islew ushın PHP tili Perl hám UNIX-sistemadaǵı regulyar ańlatpalar menen jumıs islew mexanizmin miyras etip alǵan (kishkene ózgerisler kiritilgen halda). XML-hújjetlerdi qayta islew ushın DOM hám SAX, jáne de XSLT-transformaciyası ushın API paydalanıwǵa boladı.
Tómende kishkene kod mısal etip keltiremiz:
1 mısal: PHP de programmalastırıw
<!DOCTYPE HTML> <html> <head>
<meta charset="utf-8"> <title>Mısal</title> </head> <body> <?php echo "Sálem, men – PHP skript!"; ?> </body> </html>
HTML-kodtı tildiń buyrıqları járdeminde shıǵarıwdıń ornına (mısal ushın Perl hám C tiller sıyaqlı), PHP skript HTML kodlardıń arasinda jazıladı. PHP diń kodi “PHP rejimge” ótiwshi hám onan shıǵıwǵa ruxsat beretuǵın <?php hám ?> baslanǵısh hám aqırǵı maxsus tegler menen ajıratiladı.
PHP tilinde shıǵarıw operatorlar bir neshe bolıp, eń kóp paydalanatuǵın echo operatorı bolıp esaplanadı. echo operatorınan keyin jazılǵan tekst yamasa ózgeriwshiler brauzerge shıǵarıladı. echo bul funkciya emes, demek onıń parametrlerin qawsırmaǵa alıw shárt emes, biraq bunday imkaniyat bar. echo mánis qaytarmaydı, sonıń ushın onı funkciyaǵa parametr esabında beriwge bolmaydı.
Mısal:
<?php
echo "Sálem, dúnya!";
echo ("Sálem, dúnya!");
?>
echo járdeminde bir neshe tekstlerdi yamasa ózgeriwshilerdi shıǵarıw ushın olardı noqat belgisi menen ajıratamız:
<?php
echo "Sálem " . "dúnya! <br/>";
echo "Meniń ismim " . $name;
?>
Keyingi shıǵarıw usılı bul print operatorı. echo sıyaqlı bul operator funkciya bolıp esaplanbaydı biraq barqulla 1 mánisti qaytaradı. Parametrlerdi qawsırma ishine alsańız boladı:
<?php
print "Sálem, dúnya!";
print ("Sálem, dúnya!");
?>
PHP de shıǵarıwdın qısqartırılǵan usılı bar, bul <?= => tegi:
<?= "Sálem, dúnya!"; ?>
PHP tiliniń JavaScriptten parqı sonnan ibarat, JavaScript klientte orınlanadı, al PHP skriptler serverde orınlanıp, HTML di generaciyalaydı hám onı klientke jiberedi. Eger siziń serverińizde script joqarıda kórsetilgendey jaylastırılǵan bolsa, onda klient onıń tek orınlanıw nátiyjesin aladı, hám onı anıq qaysı kod shıǵarıp bergenin bile almaydi. Siz jánede PHP processorlardı ápiwayi HTML-fayllardı qayta islew ushın serverińizdi sazlawińizǵa boladı, sonlıqtan klient ápiwayi HTML-fayllardı yamasa skriptlerdiń orınlannıw nátiyjelerin qabıllap atırǵanin bile almaydi.
PHP tillin ózlestiriw júdá qolay, jáne de sonıń menen birge professional programmistlerdiń talaplarına juwap beredi. PHP diń imkaniyatlarınıń uzin diziminen qorıqpań. Siz tez baslay alasiz hám bir neshe saǵatlardan soń ápiwayı PHP-skriptlerdı isey alasız.