2-LEKCIYA. PROGRAMMALASTÍRÍW TILLERINIŃ STRUKTURASÍ. SÍZÍQLÍ ALGORITMLERDI DÚZIW HÁM

ALGEBRALÍQ AŃLATPALARDÍ MATEMATIKALIQ KITAPXANA

FUNKCIYALARI JÁRDEMINDE ESAPLAW.

Jobası:

1.C++ tili haqqında

2.Programmalastırıw tilleriniń strukturası.

3.Sızıqlı algoritmlerdi dúziw

4.algebralıq ańlatpalardı matematikalıq kitapxana funkciyaları

járdeminde esaplaw.

C++ tili hám strukturası. C++ programmalastırıw tili - hár qıylı qosımsha islengen bibliotekalar jıynaǵına iye universal programmalastırıw tili bolıp tabıladı. C++ tili sistemalı programmalastırıwda da keń qollanıladı. Bul tilde joqarı nátiyjeli programmalardı, sonıń ishinde operaciyalıq sistemalardı, drayverlerdi jazıw múmkin. C++ universal programmalastırıw tili bolıp, hár qıylı dárejedegi máseleler ushın sheshim tabıw múmkin.

C++ programmalastırıw tilin 1979-85 jıllar aralıǵında daniyalı kompyuter injeneri Byarne Straustrup islep shıqqan. Anıǵıraq aytsaq, Straustrup C tiline uqsaytuǵın, artıqsha imkaniyatlarǵa iye, iykemli hám kúshli programmalastırıw tilin islep shıǵıwdı qáledi. Hám ol óz niyetine jetip, kópshilikke tanımal tildi islep shıǵıp IT álemine úlken jetiskenlik alıp keldi.

Ne ushın C++?

C++ ónimliligi joqarı qosımshalardı islep shıǵarıwǵa arnalǵan imkaniyatı kóp programmalastırıw tili. Ol IT qánigelerge sistemalı resurslar menen yadtı basqarıwǵa ayrıqsha imkaniyat beredi. Biz biletuǵın, paydalanatuǵın programmalardıń kópshiligi mine usı tilde jazılǵan hám kóplegen zamanagóy tillerdiń islewine C++ sintaksisi túrtki bolǵan.

Tez. C++ programmalastırıw tilinde kodtıń orınlanıw tezligi joqarı, sol sebepten IT tarawında bárqulla talapqa iye. Ulken maǵlıwmatlar yamasa bir neshe ónimlilikti talap etetuǵın procesler menen jumıs islewde C++ tilin itibarǵa alǵan maqul.

Universal. Haqıyqatında da C++ qollanılmaytuǵın baǵdarlamalastırıw tarawı kemde-kem. Robototexnika, mikrokontrollerler, IoT, kompyuter hám mobil qollanbalar, oyınlar menen modellestiriw sistemaları, neyronlı tarmaqlardaǵı statistikanı qayta islew tarawında C++ tilisiz kóz aldımızǵa keltiriw múmkin emes.

Aktual. C++ bárqulla jańalanıp, jetilistirip barıladı. Zamanagóy tendenciyalarǵa ere alıwı - normal jaǵday.

Áhmiyetli. Java, JavaScript, С# sıyaqlı kóplegen programmalastırıw tilleri C+ + principlerine tiykarlanǵan. Kóplegen IT universitetleriniń oqıw baǵdarlamasında C++ kursı minnetli esaplanadı. Jámiyette “C++ programmalastırıw tilin biletuǵın qánige ózge tillerdi ańsat meńgerip ketedi” degen pikir qáliplesken.

Talapqa iye. Joqarıda kórsetilgen argumentlerge súyenetuǵın bolsaq, C++ programmalastırıw tilin biletuǵın qánigelerge jumıs jetkilikli.

C++ tiliniń jáne bir áhmiyetli tárepi, bul ANSI standartı talapları tiykarında jaratılǵan. C++ tiliniń tiykarǵı túsinikleriniń biri klasslar bolıp tabıladı. Klass – bul paydalanıwshı tárepinen jaratılǵan (ańlatılǵan) til. C++ tilinde C tiliniń derlik barlıq imkaniyatları saqlanǵan. Buǵan tiykarǵı sebep, C++ tili payda bolıwı menen bir waqıtta, kóplegen paydalanıwshılar tárepinen C tilinde bir qansha programmalar jaratılǵan edi. Bunday tayar túrdegi programmalarǵa qayta ózgeris kiritkende de C++ kompilyatorı programma tekstinen hesh qanday qátelik tappaydı, yaǵnıy, bunda programmanı hár eki tilden de paydalanıp dúziwge boladı.

C++ tilin jaratıw dawamında kóplegen tillerden kerekli tárepleri (qásiyetleri) alınǵan. Atap aytqanda, Simila 67 tilinen klasslar koncepciyası, Algol-68 tilinen operatsiyalardı júklew hám ózgeriwshilerdi programmanıń qálegen jerinde táriyplew h.t.b. qásiyetleri alınǵan.

C++ tili alfaviti

Hár bir tildegi ańlatpalardı ańlatıwda belgili bir simvollar jıynaǵınan paydalanıladı. Máselen: inglis tilinde jazılǵan kitapta 26 latın háripleri, 10 arab cifrları hám de bazı bir irkilis belgileri - kombinaciyalarınan paydalanadı. Tap sonday, C++ tilide latın alfavitiniń 26 kishi háribinen:

abcdefghijklmnopqrstuvwxyz, latın alfavitiniń 26 bas háriplerinen: ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ

on arab cifrlarınan: 0123456789 hám tómendegi arnawlı belgilerden:

= - * / = , . _ : ; ? ” ' ~ | ! # % $ & ( ) [ ] { } ^ @

ibarat. Arnawlı simvollar bir-birinen probel (bos orın) menen ajıralıp turadı. Probel menen ajıratılmaǵan bazı bir simvollar izbe-izligi de bir simvol

mánisin beredi.

Mısalı:

++ -- == && || << >> >= <= += -= /= ?: :: /* */ //

Identifikatorlar

Programmada paydalanılatuǵın ózgeriwshiler, konstantalar hám de

funkciyalardı simvolikalıq belgilew (at beriw) ushın identifikatorlar yamasa, ańlatpalar paydalanıladı. C++ tilinde identifikatorlar - háriplerden

baslanıwshı belgilerdiń izbe-izligi. C++ tilinde de basqa algotirmik tillerde bolǵan sıyaqlı bir qatar sózler óz aldına qásiyetke iye, sonlıqtan bunday sózlerdi identifikator ornında paydalanıwǵa bolmaydı. Bunday ajıratılǵan sózler - xızmetshi sózler dep ataladı. Xızmetshi sózlerge keyinrek óz aldına toqtalıp ótemiz. C++ tilinde háripler registrı “sezgir” bolıp tabıladı. Basqasha aytqanda, kompilyatorda jaylasqan bas hám kishi háripler bir-birinen parqlı simvollar boladı.

Máselen NAME hám Name identifikatorları bir birinen basqasha, yaǵnıy, bularǵa yad qurılmasınan hár qıylı yacheyka ajıratıladı. Tómendegi berilgen identifikator atları jaramsız ekenligin tekserip kóriwińizge boladı.

1st_year; #social_sec; Not_Done!;

Birinshi identifikator cifrdan baslanǵanı ushın jaramsız bolıp tabıladı. Ekinshi identifikator # simvolı menen baslanǵanı ushın, al úshinshi identifikator jaramsız simvol menen tamalanǵanı ushın jaramsız identifikatorlar bolıp tabıladı.

Funkciyalardıń atların jazıwda da C++ tili kompilyatorınıń “sezgir”ligin umıtpawımız kerek. Máselen, programmada egerde main() xızmetshi sóziniń ornına Main() sózin qollansaq, onda kompilyator belgisiz identifikator ekenligi haqqında xabar beredi.

Sońǵı eskertiw retinde identifikatorlardıń ataması xızmetshi sózler menen birdey bolmawı kerekligin aytıp ótiw zárúr bolıp tabıladı.

Turaqlılar.

C++ tilinde turaqlılardı (konstantalar) paydalanıwdıń eki túrli usılın qollanıwǵa boladı. Turaqlı – bul programma orınlanıw barısında mánisin ózgertpeytuǵın identifikator bolıp tabıladı.