- •Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь
- •Уводзіны
- •1 Гісторыя збірання і вывучэння прыкмет і павер’яў
- •2 Прыкметы і павер’і, звязаныя з вяселлем
- •В.С.Новак
- •Запісана ў в. Рудня-Грабавіцкая Калінавіцкага р-на
- •Запісана ў в. Каменка Чачэрскага р-на
- •Запісана ў в. Насовічы Добрушскага р-на
- •Запісана ў в. Салтанава Рэчыцкага р-на
- •Запісана ў в. Патапаўка Буда-Кашалёўскага р-на
- •Запісана ў в. Каменка Чачэрскага р-на
- •Запісана ў в. Насовічы Добрушскага р-на
- •Запісана ў в. Баец Калінкавіцкагага р-на
- •Запісана ў в. Патапаўка Буда-Кашалёўскага р-на
- •Запісана ў в.Насовічы Добрушскага р-на
- •Запісана ў с. Залатушскае Калінкавіцкага р-на
- •3 Радзінна-хрэсьбінныя прыкметы і павер'і
- •4 Абрады, звычаі і павер’і радзіннага комплексу
- •5 Радзінна-хрэсьбінныя прыкметы і павер’і
- •Запісана ў в. Данілавічы Веткаўскага р-на
- •Запісана ў в. Будзішча Гомельскага р-на
- •Запісана ў в. Баец Калінкавіцкагага р-на
- •Запісана ў в. Якімавічы Калінкавіцкага р-на
- •Запісана ў г. П. Добруш
- •Запісана ў в. Дуброўка Добрушскага р-на
- •Запісана ў в. Палессе Чачэрскага р-на
- •Запісана ў в. Будзішча Гомельскага р-на
- •Запісана ў в. Асінаўка Кармянскага р-на
- •6 Пахавальныя прыкметы і павер’і
- •Запісна ў в. Янова Веткаўскага раёна
- •Запісана ў в. Старае Сяло Веткаўскага раёна
- •Запісана ў в. Палессе Чачэрскага р-на
- •Запісана ў в. Каплічы Калінкавіцкага р-на
В.С.Новак
Вясельныя прыкметы і павер’і
Пытанні
У які дзень лепш ісці сватацца? Чаму?
Калі нельга гуляць вяселле?
З якой мэтай на вяселлі ўжываліся кажух, ручнік?
Як па надвор’ю прадказвалі будучае жыццё і дабрабыт маладых?
Якія павер’і і прыкметы былі звязаны з вясельным караваем?
Якіх забарон на вяселлі павінны былі прытрымлівацца маладыя (не адпускаць рукі, не аддаваць чужым “букет жаніха” і інш.)?
Якія сродкі выкарыстоўвалі, каб абараніць маладых ад “дурнога вока”?
Якія дзеянні выконвалі маладыя, каб за імі хутчэй пажаніліся і пайшлі замуж іх сябры і сяброўкі?
Што рабілі з вясельным адзеннем нявесты? З якой мэтай?
Узор запіс
Сватацца ідуць у першую нядзелю маладзіка, бо лічылі, што будзе ў маладых добрае шчасце.
Запісана ў в. Рудня-Грабавіцкая Калінавіцкага р-на
ад Зубец Н.М., 1930 г. н.,
Салаўян Т.З.,1939 г. н.
студэнткай Зубец Т.
Маладую садзілі на кут на вывернуты кажух, каб багата жылі і шчасліва.
Калі свадзьбу гуляюць, маладыя даўжны быць у пары і даўжан малады ўвесь вечар вадзіць маладую, штоб іх не раз'едзінілі, і тады яны будуць жыць мірно і гласно. І калі мрака такая, ідзе дождж, ето будуць яны багатыя.
Запісана ў г. Хойнікі
ад перасяленкі з в. Дворышчы Хойніцкага р-на
Ходас Марыі Адамаўны, 1914 г. н.,
студэнткамі Салаўёвай Т., Вайтовіч К.
Лічылася, што нельга гуляць вяселле ў маі, каб маладыя ўсё жыццё не маіліся.
Маладых садзілі ў пачотным месце на кажух, каб жыццё было багатае.
Свадзебнае плацце нельга было кідаць як зра, а вешаць на вешалку, каб уважаў муж.
Запісана ў в. Глыбаўка Веткаўскага р-на
ад Рабікавай Еўдакіі Фёдараўны,1935 г. н.,
студэнткай Тачылкінай Я. М
Бацькі маладых абсыпала пшаніцай (для ўдачы ў жыцці).
Пры выхадзе з хаты радзіцелей і пры захадзе ў дом жаніха нявеста даўжна пакланіцца перад парогам тры разы.
Запісана ў в. Мормаль Жлобінскага р-на
ад Шабекі Людмілы Фёдараўны, 1927 г. н.,
студэнткай Аўсянікавай С. П.
А калі ў царкву ехалі, то нельзя было, штоб іх хто-небудзь астанаўліваў, патаму шта нядоўга жаніх з нявестай жыць будуць. Гэта такая плахая прымета.
У цэркві давалі ручнікі, клалі кругом стала і кругом стала нада было ручнік абвесці. Гэта прымета такая, штоб усе падругі нявесты замуж павыходзілі.
Нада было, штоб жаніх і нявеста на яком-нібудзь кажуху ці лучшэ шубе сядзелі. Гэта прымета такая, штоб дзеці былі здаровыя, кучаравыя і красівыя раслі, штоб маладыя жылі багата, харашо, штоб многа ў іх дзяцей было.
Калі выходзілі із-за стала першы раз, то жаніха і нявесту аблівалі вадой. Гэта, каб у іх было добрае і вясёлае жыццё.
Калі на свадзьбе нявеста танцавала, і ў яе на свадзьбе адламываўся каблук, значыць, нядоўга жыць жаніху з нявестай разам. У каго-нібудзь з іх будзе век караценькі.
Запісана ў в. Калініна Гомельскага р-на
ад Хамяковай Анастасіі Васільеўны, 1927 г. н.,
студэнткай Шупляковай Г.
Калі маладыя вярталіся пасля таго, як распісаліся, іх пасыпалі зярном, пшэніцай, штоб багацтва было, ну канфеты брасалі, дзеньгі.
Запісана ў г. Гомель
ад перасяленкі з в. Чкалава Гомельскага р-на
Шумілінай Зінаіды Іванаўны
студэнткамі Юрчанка Н., Радзькінай Т.
Сустракаюці іх (маладых) у пераапранутым кажусе, на які потым і пасадзяць маладых, каб жылі багата. Некаторыя людзі прышпілівалі адзежу маладых булаўкамі, калі яны сядзелі за сталом.