№4 Есеп

Берілгені: Машина құрастыру цехінің ядролық жарылыс толқынының соққысына төтеп беруін анықтау керек.

Завод нысана нүктесінен 2 км қашықтықта орналасқан. Қарудың болжанып отырған қуаты q=10 кТ. Жарылыс жер бетінде жүреді . Қарудың нысана нүктесінен ауытқуы r_ауытқу=0,2 км

Цехтің сипаттамасы:

Ғимарат 1 қабатты, кірпіштен салынған, каркассыз, темірбитонды плиткалармен жабылған; Техникалық жабдықталуы; көпірлік крандар крандық жабдықтармен, ауыр станоктар, КЭС пневмоқұралды ауа берумен қамту жүйесінен тұрады, оған қоса жер бетіндегі кабельді электржелілер ауа жіберумен қамтамасыз етеді.

Шешуі:

а) R₃=R_r- r_ауытқу=2-0.2=1.8 км

б) А қосымшасы арқылы объектіде болжанып отырған максималды қысымды табамыз.

∆Р_фmax=15 кПа

в) цехтың негізгі элементтерінің сипаттамасын жазамыз.

6-кестені қолданып, объектіде болжанып отырған максималды қысым 15 кПа ға тең болғандағы элементтердің жағдайын жазамыз.

1. Темірбетонды плиткалармен жабылған, 1-қабат, каркассыз, кірпіштен жасалған ғимараттың жарылысқа тұрақтылығы 20 кПа, яғни 15 кПа болғанда ғимарат әлсіз қирауға ұшырайды

2. Крандар мен ауыр станоктар ешқандай қирауға ұшырамайды, себебі олардың тұрақтылығы 30-40 кПа жетеді.

3. Электржелілер мен ауа жіберу құбырлары әлсіз қирауға ұшырайды.

Сонымен, 15 кПа қысымды жарылыстацех үлкен шығындарға ұшырамайды. Тек электржелілерінің 10 %-ы істен шығуы мүмкін. Мұның алдын-алу үшін кабельді электржелілерін жерасты жүргізуге болады.

Крандарға қосымша қорғаныс жасау, цехтың ғимаратының әлсіз қирауын болдырмау үшін контрфорсты құрылғылар орналастыру абзал.

№5 Есеп

Берілгені: Машина жасау заводындағы механикалық цехтың қуаты жарылыс кезіндегі жар-тық сәулеленудің әсерінің тұрақтылығын табу керек. Бастапқы мәліметтер: завод қаланың геометриялық центрінен R_r=2 км қашықтықта орналасқан. Соққы болудың ықтималдығы бар. Ату жарақтарының болжамды, қуаты q=2 кТ. Жарылыс ауада болады, жарылыс центрінің нысана нүктесінен максималды ауытқу болуының ықтималдылығы r_ауытқу=0,8 км, цех ғимараты 1 қабатты. Қабырғаның өртке төзімділігі 2,5 сағ өртке төзімділігі 1 сағ болатын темір бетонды плитадан жасалған. Есік-терезелер ағаштан жасалған және қара түсті. Цехта үшкірлеу және машина бөлшегінің терң қопсытуы болып жатыр. Заводтағы құрылыс тығыздығы 30%. Көршілес ғимараттың өртке төзімділік деңгейі-ІІІ. Өндіріс категориясы ВИТ.

Шешуі: R_x= R_r- r_ауытқу=2-0.8=1.2 км

q=2 кТ U=18 кДж

R_r=2 км ∆Р_фmax=15 кПа

r_ауытқу=0,8км

№6 Есеп

Берілгені: Халық тұратын пункттен 5,5 км қашықтықта орналасқан объектідегі апат салдарынан аз аумақты коммуникациялар қирады. Метеожағдай, изотермия, жел жылдамдығы 4 м/с. Халық тұратын жерге уланған бұлттың жету уақытын табу керек.

Берілгені: Шешуі: 11-кесте бойынша

R=5500 м ω=7м/с

υ=4 м/с t=R/ω t=5500/7*60=13 мин

t-? Жауабы: t=13 мин