2 Жалпы мағлұмат

2.1 «Ұлттық сараптау және сертификаттау орталығы» қысқаша тарихы

«Ұлттық стандарттау және сертификаттау орталығы» АҚ нарықтағы стандарттау, метрология және сәйкестікті растау, қызметпен менеджмент жүйелерінің жетекші кәсіпорны болып саналады. Ұйымның республикамыздың барлық он сегіз облыстарында филиалдары бар, барлығы сәйкестікті растау облысында бір ғылыми техникалық саясатты жүзеге асырады.

Бірінші бағыт, стандарттау облысында қызмет көрсету. Басқарушы субъекттерге әдістемелік және тәжірибелік көмек көрсетіледі, нормативтік құжаттардың жобалауы мен сынауы жүзеге асырылады. әрбір филиалда республикада өндірілетін кез келген өніммен қызмет номенклатурасы бойынша басқарушы субъектіге қол жетімді анықтама ақпараттық фонд бар. Мемлекеттік және мемлекет аралық стандарттардың автоматтандырылған фонды, халыққа қызмет көрсетуде және өнім өндіруде қажет ақпарат көзі болып саналады.

Екінші бағыт, жоғарғы дәлдікті өлшеулер жүргізу кезінде республика кәсіпорындарымен өндірістіріне әдістемелік және тәжірибелік көмек көрсету, өлшеу құралдарын жөндеу, калибрлеу, тексеру жүргізуге, өлшеу бірегейлігін қамтамасыз етуге тәжірибелік көмек көрсету.

Үшінші бағыт ең негізгі бағыт, «ҰССО» АҚ өніммен қызмет көрсетудің, сәйкестікті растау облысында, сапа менеджмент жүйесінде, экологиялық менеджмент, OHSAS, HACCP, аккредиттелген.

Негізгі бағыт, барлық қызығушы жақтардың үміті мен тұтынушылардың талаптарын қанағаттандыруға бағытталған, қызмет және жұмыстарды орындау сапасын басқару тәсілдерін үздіксіз дамыту.

2. Филиал бөлімдері

Стандарттау бөлімі

Филиал өз жұмысын Алматы қаласының ұйымдарында және кәсіпорын тәжірибелеріне мемлекет аралық стандарттарды енгізу үшін реттейді. Сондықтан стандарттау және ақпараттық қамтамасыз ету бөлімі құрылды. Оның мақсаты стандарттау облысындағы жұмыстарды жүргізу және де филиалдың жұмысын ақпараттық қамтамасыз ету.

Стандарттар өнім қауыпсіздігін қамтамасыз етуде және қызмет пен жұмыстарды, өмір қауыпсіздігін қамтамасыз етуде және қызметпен жұмыстарды, өмір, денсаулық, қоршаған орта және барлық қоғам үшін. Оларсыз бірде бір жұмыс ұйымдастырылмайды,бірді бір қызмет дұрыс жұмыс істемейді. «Ұлтық стандарттау және сертификаттау орталығы» Қазақстан Республикасы бойынша стандарттау ұсыныстары мен ережелерін, мемлекеттік және мемлекет аралық, халықаралық стандарттар мен қамтамасыз етілген.

Бөліммен көрсетілетін қызметтер:

- Стандарттау, метрология, сәйкестікті растау жұмыстарын ақпараттық қамтамасыз ету;

- «Алтын сапа» сайыс көрмесінде кәсіпорындардың қатысуына дайындау және ҚР президентінің премиясына «сапа облысындағы жетістігі үшін»;

- Нормативтік құжаттардың мәтінін аудару жұмыстары (орыс\ қазақ, қазақ/орыс);

- өнімнің шығу елін сараптау;

- ұйым стандартын сараптау;

- ҚР өнімнің каталогтық беттерін сараптау;

- Нормативтік құжаттарды актуализациялау;

- Товарлық белгі, модельдерге сақтау құжаттарын алуға дайындық жұмыстары;

- Жинау тігу жұмыстары, көшірме дайындау.

Метрология бөлімі

Қазіргі қоғамда метрология үлкен роль атқарады, себебі адамның кез

келген жұмыс істеу орнында өлшеу нәтижелері қолданылады. Өлшеу құралдарының көрсеткіштерінің нарықтағы ертеңгі күнге деген сенім.

Көрсетілетін қызметтер:

- өлшеу құралдарын салыстырып тексеру;

- геометриялық мөлшерлер;

- масса;

- қысым;

- вакуум;

- қозғалыс параметрлері;

- газ және сұйықтық көлемі және шығыны;

- тұтқырлық;

- физико химиялық;

- жылу физикалық және температурал;

- оптико физикалық;

- электрлік;

- уақыт және жиілік;

- радиотехникалық;

- дәл өлшемдер жүргізу;

- қызмет көрсету жөндеу;

- сынау және өлшеу зертханаларындағы өлшеулердің жағдайын бағалау;

- өлшеу құралдарын калибрлеуде және салыстырып тексеруде өлшеудің анықталмағандығын есептеу.

Сынау орталығы

Сынау орталығы екі сектордан құралады: сертификациялық сынау орталығының электромагниттік сәйкестігінің секторы және сынау және

сертификаттау орталығының сеторы.

Сынау орталығы орнатылған процедураларға сәйкес өзінің жұмысын сынау зертханаларында, тағам қауыпсіздігін бағалауға арналған, ауылшаруашылық өндіріс өнімдерінде, парфюмерлік косметикалық өнім өнімдеріне, шаруашылық товарларға, мұнай өнімдеріне, құрылыс материалдарға байланысты атқарады. Сынау орталығының аккредиттеу облысында үш жүз отыз алты өнім атауы бар.

Өнім мен қызметтің сәйкестігін растау орталығы

Нарықтағы даму жағдайларын байланысты сапа сұрақтары негізгі роль ойнайды. Қазір тұтынушылар өндірушілерден сапаны растайтын құжат, сәйестіксертификаты. Бөлім өнім мен қызметтің сәйкестігін растау сұақтарына және сәйкестік сертификатын алуға көмек көрсетеді.

Филиалдың сарапшы аудиторларымен сәйкестікті растау жұмыстары жүргізіледі:

- тағам өнеркәсібі мен ауылшаруашылығы өндірісінің;

- радиотехникалық, электронды және электротехникалық өнімнің;

- байланыс құралдарының;

- құрылыс материалдарының және ағаш өңдеу жұмыстарының;

- ауылшаруашылық техникасының;

- парфюмерлік косметикалық өнімнің;

- мұнай өнімдерінің, отын және газ;

- машина жасау өнімдері;

- мұнай газ құрал жабдықтары;

- автотранспорттық құралдар;

- жүк көтеру механизмі;

- өрт қауыпсіздік дабыл қаққыштары;

- өлшеу құралдары;

- оларға құрал және патрондар;

- химия;

- жеңіл өнеркәсіп өнімдері;

- химиялық тазалау қызметі;

- қоғамдық тамақтану қызметі;

- туристтік эксплуатациялық және қонақ үй қызметі;

- автотранспорт құралдарын техникалық қызмет көрсету және жөндеу;

- АЗС және мұнай өнімдерінің қызметі.

Сапа менеджмент жүйелерін растау бөлімі

Сапа менеджменттің жүйесінің сәйкестігін растау қазіргі заманғы өндірістің дамуындағы қажет этап болып саналады, ішкі және сыртқы нарықтағы бәсекеге қабілеттілікті қамтамасыз етеді. Сапа, қоршаған ортаны қорғау, қоғамдық жауапкершілік, жұмыс орнындағы еңбекті қамтамасыз ету, бұл менеджерлер ойлайтын құндылықтар. ҚР филиал сапа менеджментінің сәйкестігін растаудағы жетекші ұйым болып саналады. Жоғарғы білікті сарапшы аудиторлар бағалауды жүргізуге көмек көрсетуге дайын:

1) сапа менеджмент жүйесі ҚР СТ ИСО 9001;

2) экологиялық менеджмент ҚР СТ ИСО 14001;

3) біліктілік қауыпсіздік менеджмент жүйелері және денсаулық ҚР СТ OHSAS 18001;

4) тағам өнімдерінің қауыпсіздік жүйелері ҚР СТ ИСО 22000;

5) қоғамдық жауапкершілік менеджмент жүйелері ҚР СТ 1352, SA 8000.

Филиалда нормативтік құжаттардың ақпараттық анықтамалық фонды бар.Фонд құрамында:

- Қазақстан Ресубликасының стандарттары (ҚР СТ) – 488;

- Мемлекеттік стандарттар (МСТ) – 24387;

- ҚР ережелері мен ұсыныстары (ПР РК) – 25;

- Халықаралық стандарттар(МС) – 74;

- әдістемелік көрсеткіштер – 86;

- Метрология бойынша нормативтік құжаттар;

- Санитарлық ережелер мен талаптар (СанПиНы) – 61;

- Құрылыс нормалары мен ережелері (СНиПы) – 13;

- Мемлекет аралық стандарттау ережелері;

- Мемлекетаралық стандарттау ұсыныстары;

- Европалық ұйымның дерективтері – 19.

Құқықтары:

1) бөлімге берілген тапсырмаларды орындау үшін жеке және заңды тұл ғалардың ұйымдарына барып жұмысын тексеруге құқылы.

2) өтініш берушілерден, өнімнің сәйкестігін растауға қажетті құжаттарды, ақпараттарды талап етуге құқылы.

3) аккредиттелген зертханалармен, сарапшы аудиторлармен белгілі сынау лармен сәйкестікті растау жұмыстарын жүргізуге арналған келісім шарттарға ұсынастар енгізуге құқылы.

4) қажет жағдайда, өндіріс талаптарымен инспекциялық бақылауды зерт теуге қатысуға құқылы.

5) басқаратын субъекттерге сапа бойынша сұрақтарға практикалық және әдістемелік көмек көрсету.

6) жұмыс істейтін нормативтік құжаттардың техникалық деңгейін ана лиздеу, қоршаған ортаны қорғау, адам денсаулығы және өмірінің қауыпсіздігін қамтамасыз етуге бағыттаған өзгерістерді енгізуге ұсыныстар дайындау.

7) сертификаттау ұйымдарының, аккредиттелген сынау зертханаларының жұмысын орнатылған кезекпен инспекциялық бақылау жүргізуге құқылы.