4.3.3 Литосфераны қорғау

ҚР Президентінің жарлығына сәйкес 104 бап бойынша «Жер туралы», жер меншіктенушілер мен жер пайдаланушылар, келесі жер қорғау және мұнай кәсіпшілігінің аудандарында айналадағы ортаны жақсарту шараларын жүргізу керек:

- бұрғы периметрі, вахталық кенттер, қатты шығындарды сақтау полигоны бойынша фитомелиоративті шаралар жүргізу;

- жер қыртыс-өсімдік бетінің бұзылуын тоқтату үшін, тек қажет жолдарды реттеп, қолдан келгенше таспен немесе ауыр бетпен орналастыру. Қалған қолданбайтын жолда фитомелиорацияны өткізу.

- ағымдағы және тоқтатылған бұрғылар аумағында, құмды қатты немесе полимерлік, тым болмаса, битумондық жабынмен бекіту керек.

- эксплуатациялауда және ремонттық тәртіптегі топырақ -өсімдік жамылғысының ластануымен байланысты жүргізілетін жұмыстарды қатаң түрде регламентациялайды;

- эколого-биохимиялық ерекшеліктерін ескеріп, жергілікті флора түрлерін қолдана отырып, топырақ құнарлылығын қалпына келтірілген жерлерде біржылдық және мыңжылдық өсімдіктерді егу керек;

- тұрғын және мұнай өндіретін объектілер айналасын жасылдандыру шараларын жасау.

Бөлім бойынша қорытынды:

Қоршаған ортаны тиімді қорғау үшін атмосфералық ауаны, литосфераны (топырақты, жер қойнауын) , гидросфераны қорғау оларға мониторинг жүргізу өте бір маңызды жұмыстардың бірі деп айтуға болады.

Қоршаған ортаны жан жақты талдау, оның экологиялық бағасын, сонымен қатар табиғи және антропогендік ықпалының әсерін қарастырады. Бұл әсерлердің сипаттамасы өте ұқсас. Табиғи және антропогендық әсер деңгейінің лимиттеуші көрсеткіші шекті-мүмкін экологиялық жүктеме болып табылады (ШМЭЖ), ол көптеген елдерде, дұрыс жұмыс істеу және экожүйелер мен биосфералардың тұрақты болуы, оған түскен белгілі шектеулі жүктемеден аспаған кезде мүмкін болады.

5 Экономикалық бөлім

5.1 Өндірістік экономикалық тиімділік көрсеткіштері

Есептеу жүйесі келесі тәртіпте жүргізіледі:

1) Базалық және жаңа техниканы салыстыру есебінде олардың негізгі көрсеткіштері өнімділік болып табылады.

Бу генераторы беру жылдамдығы арқылы жүзеге асады. V_баз=157айн./мин; V_жоба= 236 айн./мин.

2) Техникалық жылдық қызмет ету қоры деп – техника бір жыл мерзімінде жұмыс істеуін айтамыз.

Өнеркәсіптің қондырғыны жөндеу және техникалық қызмет көрсету жүйесінде Т_қ=3 560 сағ. көрсетілген.

3) Техниканың жылдық өнімділігі – өнімділік пен қондырғының жылдық қызмет ету қорының көбейтіндісіне тең:

В=Q·Т_қ, (5.1)

В_баз = 157∙60∙3560 = 33 535 200 м/сағ.

В_жоба = 236·60·3560 = 50 409 600 м/сағ.

4) Осымен қатар базалық техникамен салыстырғанда жаңа техниканың бірлік өнімділігі өсуінің ескеру коэффициенті ескеріледі:

а_n=, (5.2)

а_n==1,5.

5.2 Майлау материалдарына кететін шығындар

Қосылыстарды майлауға кететін май шығыны, В_{м ц}

аналог үшін В_{м ц} = 0,027 кг/сағ

жоба үшін В_{м ц} = 0,047 кг/сағ

Механизм қозғалысындағы штокты жууға құйылатын майдың жалпы саны, Q_м

базалық үшін Q_м = 31,5 г/см²

жаңасы үшін Q_м = 30 г/см²

Майды ауыстыру жиіліктілігі

t_май = 1000 сағ

Жылына майды ауыстыру саны мына формула бойынша анықталады.

n = Т_қ / Т_май, (5.3)

n = 3560 / 1000 = 3,56.

Механизм қозғалысына кететін май шығыны

В_{м қ} = Q_м · n. (5.4)

аналог үшін В_{м қ} = 31,5 · 3,56 = 112,14 кг/жыл

жоба үшін В_{м қ} = 30 · 3,56 = 106,8 кг/жыл

Қосылыстарды майлауға кететін 1 т майдың бағасы:

Ц _{ц м} = 72 600

Механизм қозғалысына кететін 1 т майдың бағасы:

Ц _{ц м} = 51 700

Майлау материалдарына кететін жылдық шығындар мына формуламен анықталады:

З_м = В_{м ц} · Т_қ · Ц _{ц м} + В_{м қ} · Ц _{м қ.} (5.5)

Аналог үшін:

З_м = 0,037 ·3560 · 72 600 + 112,14 · 51700 = 5 360 510 тг.

Жобалық техника үшін:

З_м = 0,037 · 3560 · 72 600 + 106,7 · 51700 = 5 079 262 тг.