Алмаев1
.pdf
|
1 |
1 |
3 |
4 |
|
|
7 |
2 |
1 |
3 |
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
1 |
0 |
2 |
0 |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
2 |
0 |
0 |
8 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
1.35. |
. |
1.36. |
3 |
0 |
4 |
0 |
7 |
. |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
3 |
0 |
0 |
2 |
|
|
6 |
3 |
2 |
4 |
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
4 |
4 |
7 |
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
5 |
1 |
2 |
2 |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
1.2. Вычисление определителей n-го порядка |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
Задачи |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Вычислить определители приведением к треугольному виду |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
a11 |
|
a12 |
… a1 n−2 |
a1 n−1 |
a1 n |
|
|
|
|
|
3 |
|
2 2 … 2 |
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
a21 |
|
a22 |
… a2 n−2 |
a2 n−1 |
|
0 |
|
|
|
|
|
2 |
|
3 2 … 2 |
|
|
|
|
|||
1.37. |
a31 |
|
a32 |
… a3 n−2 |
0 |
|
0 |
. |
1.38. |
|
2 |
|
2 3 |
… 2 |
|
. |
||||||
|
|
|
|
… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
… |
|
|
|
|
|
|
|
|
an1 |
|
0 … 0 |
0 |
|
0 |
|
|
|
|
|
2 |
|
2 2 … 3 |
|
|
|
|
||||
|
1 2 3 … n |
|
|
1 2 3 … n −2 n −1 n |
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
−1 0 3 … n |
|
|
2 3 4 … n −1 |
n |
n |
|
|
||||||||||||||
1.39. |
−1 |
−2 |
0 … n |
1.40. |
3 4 |
|
5 |
… |
n |
n |
n |
|
. |
|||||||||
|
|
|
|
… |
|
|
|
|
|
|
… |
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
−1 −2 −3 … n |
|
|
n n n … n |
n |
n |
|
|
Вычислить определители методом выделения линейных множителей
|
1 |
2 |
3 |
… |
n |
|
|
a0 |
a1 |
a2 |
… an |
|
1 |
x +1 3 |
… |
n |
|
|
a0 |
x a2 |
… an |
||
1.41. |
1 |
2 |
x +1 … |
n |
. |
1.43. |
a0 |
a1 |
x |
… an |
|
|
|
|
… |
|
|
|
|
|
|
… |
|
|
1 |
2 |
3 |
… x +1 |
|
|
a0 |
a1 |
a2 |
… x |
11
|
|
|
1 |
|
1 |
1 |
… |
1 |
|
|
|
|
|
1 |
|
1 |
|
2 |
3 |
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
1 |
2 − x |
1 |
… |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
2 − x2 |
2 |
3 |
|
||||||||||||
1.42. |
|
|
1 |
|
1 |
3 − x |
… |
1 |
|
. |
1.44. |
|
. |
|||||||||||
|
|
|
|
|
2 |
|
3 |
|
1 |
5 |
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
… |
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
3 |
|
1 |
9 − x2 |
|
||||
|
|
|
1 |
|
1 |
1 |
… |
n +1− x |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
Вычислить определители методом рекурентных соотношений |
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
2 |
1 |
0 |
… 0 |
|
|
3 |
|
2 |
0 |
|
… 0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
1 |
2 |
1 |
… 0 |
|
|
1 |
|
3 |
2 |
|
… 0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||
1.45. |
|
|
0 |
1 |
2 |
… 0 |
. |
1.46. |
0 |
|
1 |
3 |
|
… 0 |
|
. |
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
… |
0 |
|
|
|
|
|
… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
0 |
0 |
… 2 |
|
|
0 |
|
0 |
0 |
|
… 3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 |
|
6 |
0 |
0 |
0 |
|
|
|
… 0 |
0 |
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
7 |
5 |
0 |
… 0 |
|
|
4 |
|
5 |
2 |
0 |
0 |
|
|
|
… 0 0 |
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
2 |
7 |
5 |
… 0 |
|
|
0 |
|
1 |
3 |
2 |
0 |
|
|
|
… 0 0 |
|
|
||||
1.47. |
|
|
0 |
2 |
7 |
… 0 |
. |
1.48. |
0 |
|
0 |
1 |
3 |
2 |
|
|
|
… 0 |
0 |
|
. |
|
||
|
|
|
|
|
… |
|
|
|
|
|
|
|
… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
0 |
0 |
… 7 |
|
|
0 |
|
0 |
0 |
0 |
0 |
|
|
|
… 3 2 |
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
0 |
0 |
0 |
0 |
|
|
|
… 1 |
3 |
|
|
|
||
1.3. Матрицы, операции над матрицами |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
Определение. Суммой матриц одного порядка |
|
|
Amn +Bmn назы- |
|||||||||||||||||||||
вается |
матрица |
Cmn с |
элементами |
cij = aij +bij , |
|
|
где |
i =1,..., m, |
j =1,..., k.
Определение. Произведением матрицы A на число α называется матрица C того же порядка с элементами cij =α aij .
Определение. Произведением матрицы Amn на матрицу Bnk на-
n
зывается матрица Cmk с элементами cij = ∑ais bsj , где i =1,..., m,
s=1
j =1,..., k.
12
Примеры |
|
|
|
1. Вычислить выражение A BT , если |
|
|
|
1 |
0 |
3 |
|
A = 2 (2 1 1), B = −1 2 |
0 . |
||
2 |
1 |
−2 |
Решение. Прежде всего преобразуем матрицу A , используя определение произведения матрицы на число
A = 2 (2 1 1)= (4 2 2).
Найдем теперь BT . По определению, чтобы получить матрицу
BT необходимо в B поменять местами соответствующие строки и столбцы, таким образом, имеем
1 |
−1 |
2 |
|
|
BT = |
0 |
2 |
1 . |
|
|
3 |
0 |
−2 |
Вычислим теперь искомое выражение
|
|
1 |
−1 2 |
|
|
||
A B |
T |
|
0 2 |
1 |
|
= |
|
|
=(4 2 2) |
|
|||||
|
|
|
3 |
0 |
−2 |
|
|
|
|
|
|
|
=(4 1+ 2 0 + 2 3 4 (−1) + 2 2 + 2 0 4 2 + 2 1+ 2 (−2))=
=(10 0 6). |
|
|
|
|
2. Вычислить выражение P( A) , если |
|
|||
3 |
1 |
|
, P(x) = 2x2 |
−3x + 4 . |
A = |
2 |
|
||
1 |
|
|
|
Решение. Выражение P( A) представляет собой матричный многочлен
P( A) = 2 A2 −3 A + 4 E , где |
|
1 |
0 |
|
– единичная матрица. |
|||
E = |
1 |
|
||||||
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
Вычислим последовательно слагаемые этого выражения: |
|
|
||||||
3 |
1 |
3 |
1 |
|
10 5 20 10 |
|
, |
|
2 A2 = 2 A A = 2 |
|
1 |
= 2 |
|
= |
|
||
1 |
2 |
2 |
|
|
5 5 10 10 |
|
|
13
3 |
1 9 |
3 |
1 |
0 4 |
0 |
||||||||||
3 A = 3 |
1 |
2 |
|
= |
3 |
6 |
|
, 4 |
0 |
1 |
|
= |
0 |
4 |
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
Подставив все это в P( A) , имеем |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
20 10 |
|
9 3 |
4 0 |
= |
20 −9 + 4 10 −3 |
+0 15 7 |
|
|||||||||||
P(A) = |
− |
|
|
+ |
0 4 |
|
|
10 |
−3 +0 10 −6 |
+ 4 |
|
= |
7 8 |
. |
||||
10 10 |
|
3 6 |
|
|
|
|
|
|||||||||||
Задачи |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
1 |
−1 |
−1 |
2 |
|
|
|
|
|
|
1.49. Найти A + B |
T |
, если |
A = |
|
|
3 |
7 |
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
, B = |
. |
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
2 |
0 |
|
4 |
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1.50. Даны матрицы |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
2 0 |
−1 |
|
|
|
1 −3 5 |
|
0 0 0 |
|
|
||||||||||||
|
|
4 3 5 |
|
|
|
|
2 1 −7 |
|
,C = |
|
2 |
−2 1 |
|
|
||||||||
|
A = |
|
, B = |
|
|
. |
|
|||||||||||||||
|
|
0 7 |
−4 |
|
|
|
|
3 4 4 |
|
|
|
3 4 5 |
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
Найти: а) |
|
2A +3BT −C ; |
|
б) ( A − B)T |
+ 2C. |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
1.51. Найти матрицу X , если |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
−1 |
|
3 |
|
1 |
2 |
−3 T |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
2 4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
а) 2 |
+ X |
= |
−7 |
8 |
|
; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
0 |
|
5 |
|
|
|
|
9 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
б) 3 X T + |
4 |
−1 |
|
|
−1 |
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
4 |
= |
2 |
2 |
|
−4 |
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
1.52. Даны матрицы |
|
|
|
|
−1 |
2 |
4 |
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
A = 1 0 −2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
, B = |
|
5 6 7 |
,C = (1 2 3). |
|
|||||||||||||||||
|
|
|
3 |
9 |
−5 |
|
|
|
|
0 |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
−1 |
|
|
|
|
|
|
||||
Найти: а) |
A CT ; |
|
|
|
|
б) |
A B; |
в) BT A. |
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
3 |
|
|
−1 |
0 |
2 |
|
1.53. Найти A B и B A , если A = 1 |
|
4 , B = |
||||||||||||||||||||
|
|
−2 |
4 |
. |
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 |
|
6 |
|
|
|
|
|
|
14
Найти произведения матриц |
|
||||||||||||
1.54. |
a |
b |
α |
|
β |
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
γ |
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
c |
d |
|
δ |
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|||
1.56. (−1 |
2 |
2 |
|
3) |
0 |
. |
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
−3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
||
|
3 1 2 0 1 −2 |
|
|||||||||||
1.58. |
2 |
3 |
1 2 |
0 |
|
|
−3 . |
|
|||||
|
−1 0 −2 3 4 5 |
|
|||||||||||
|
|
3 |
0 |
1 −1 |
1 |
1 |
|
||||||
1.60. |
|
2 |
−1 |
0 |
|
2 |
−2 |
|
|||||
|
|
|
|
|
. |
||||||||
|
|
3 |
0 |
1 |
|
5 |
0 |
|
−1 |
||||
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
−1 |
1 |
2 |
|
3 |
1 |
|
|
|
||||
|
|
0 1 3 |
|
−1 2 |
|||||||||
1.61. |
|
|
|
−4 |
5 |
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
5 |
1 |
1 |
|
0 |
2 |
|
4 |
0 |
||||
|
|
0 |
4 |
2 |
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1.62. Вычислить
1.55. |
3 |
−2 3 |
4 |
|
|
||||
|
5 |
−4 |
|
|
. |
|
|
||
|
|
2 |
5 |
|
|
||||
|
5 |
−1 |
0 |
2 |
|
1 |
|
||
|
|
2 |
|
||||||
1.57. |
|
3 |
4 |
−1 |
0 |
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
3 |
2 |
1 |
5 |
|
|||
|
|
|
|
4 |
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
−3 |
2 2 |
5 |
6 |
1.59. 3 |
−4 |
1 1 |
2 |
5 . |
2 |
−5 |
3 1 |
3 |
2 |
7
6 .
а) |
1 −3 |
|
2 |
0 |
1 |
0 3 |
|
в) 1 1 |
n |
|||
; |
б) |
2 0 |
3 ; |
|
; |
|||||||
2 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
1 |
|
|
0 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
λ |
1 n |
; |
cos α |
−sin α n |
|
||||||
г) |
0 |
|
|
д) |
|
|
cos α |
. |
|
|||
|
λ |
|
|
sin α |
|
|
||||||
1.63. Показать, что матрица |
|
A = 2 |
−1 |
является корнем мно- |
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
3 |
|
|
|
гочлена P(x) = x2 −5x + 6 . |
|
|
|
|
|
|
|
|||||
1.64. Вычислить P( A) , если |
|
|
|
|
|
|
|
|||||
а) |
A = 3 |
−1 |
, P(x) = x3 − 2x2 + x + 4 ; |
|
|
|
||||||
|
|
0 |
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
15
|
1 |
|
0 |
|
2 |
|
|
|
||
б) A = |
0 |
0 |
−1 , P(x) = 3x2 −4x +1 ; |
|||||||
|
0 |
|
1 |
|
0 |
|
|
|
||
|
1 |
|
−2 |
3 |
|
|
|
|||
в) A = |
2 |
−4 1 , P(x) = 3x2 −2x +5 ; |
||||||||
|
3 |
|
−5 |
2 |
|
|
|
|||
|
−1 |
0 |
0 |
0 |
|
|
|
|||
г) |
A = |
0 2 0 |
0 |
, P(x) |
= x4 |
− 2x2 +3x −5 . |
||||
|
|
0 |
|
0 |
1 |
0 |
|
|
|
|
|
|
0 |
|
0 |
0 |
0 |
|
|
|
1.4. Обратная матрица
Определение. Квадратная матрица A−1 называется обратной к
квадратной матрице A того же порядка, если AA−1 = A−1 A = E , где E – единичная матрица.
Утверждение. Квадратная матрица A имеет обратную матрицу тогда и только тогда, когда det A ≠ 0 .
Утверждение. Элементы cij обратной матрицы A−1 , если она существует, можно найти по формуле
|
|
A |
ji |
|
AT |
|
c |
= |
|
или c = |
ij |
, |
|
|
|
|
||||
ij |
|
|
ij |
|
где = det A, Aji – алгебраическое дополнение к элементу aji матрицы A , AijT – алгебраическое дополнение к элементу aijT транспонированной матрицы AT .
Примеры |
|
|
|
1 |
0 |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
||||
1. Найти матрицу C = A |
−1 |
обратную к |
A , если |
|
0 |
2 |
1 |
|
|
A = |
. |
||||||
|
|
|
|
|
1 |
1 |
0 |
|
|
|
|
|
|
|
Решение. Прежде всего вычислим определитель матрицы A , чтобы убедиться в возможности существования обратной матрицы.
16
1 0 3
det A = = 0 2 1 =1 (2 0 −1 1) +3 (0 1− 2 1) = −1−6 = −7 ≠ 0 . 1 1 0
Следовательно, для A существует обратная матрица. Воспользуемся теперь формулой, выражающей элементы об-
ратной матрицы через алгебраические дополнения к элементам
|
|
1 |
0 |
1 |
|
|
T |
T |
|
0 |
2 |
1 |
|
транспонированной матрицы. Для A имеем |
A |
= |
. |
|||
|
|
|
3 |
1 |
0 |
|
|
|
|
|
Вычислим последовательно элементы cij :
|
|
|
|
|
|
|
1+1 |
|
2 |
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
c |
= |
|
AT |
= |
(−1) |
|
|
1 0 |
|
= |
−1 |
= |
|
1 |
|
, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
11 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
11 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
−7 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
−7 |
|
|
7 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
1+2 |
|
|
|
|
0 |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
c |
|
= |
|
AT |
= |
|
(−1) |
|
|
|
|
|
3 0 |
|
|
= |
|
(−1) (−3) |
= − |
3 |
, |
||||||||||||||||||||||||||
|
|
12 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
12 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
−7 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
−7 |
|
|
|
|
|
|
|
|
7 |
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
1+3 |
|
0 |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
c |
|
= |
|
AT |
= |
(−1) |
|
|
3 1 |
|
|
= |
|
(−6) |
= |
|
6 |
|
, |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
13 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
13 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
−7 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
−7 |
|
|
7 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
AT |
|
|
|
|
|
(−1)2+1 |
|
|
0 |
1 |
|
|
|
|
|
|
(−1) (−1) |
|
|
|
1 |
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
c |
|
= |
|
|
= |
|
|
|
|
|
|
|
1 0 |
|
|
= |
|
= − |
|
, |
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
21 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
21 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
−7 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
−7 |
|
|
|
|
|
|
|
|
7 |
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
AT |
|
|
|
|
|
(−1)2+2 |
|
|
|
|
|
|
(−3) |
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
c |
|
= |
|
|
|
= |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
0 |
|
= |
|
= |
|
|
, |
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
22 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
22 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
−7 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
−7 |
|
|
|
|
7 |
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
AT |
|
|
|
|
|
|
(−1)2+3 |
|
|
1 |
0 |
|
|
|
|
|
|
(−1) 1 |
|
|
|
1 |
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
c |
|
= |
|
|
|
|
= |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
1 |
|
|
= |
|
= |
, |
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
23 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
23 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
−7 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
−7 |
|
|
|
|
|
7 |
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
17
|
|
|
|
AT |
|
|
|
(−1)3+1 |
0 |
1 |
|
|
|
|
|
|
(−2) |
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
c |
= |
|
|
= |
|
2 |
1 |
|
|
|
= |
|
= |
|
|
, |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
31 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
31 |
|
|
|
|
|
|
|
−7 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
−7 |
|
|
|
7 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
AT |
|
|
|
(−1)3+2 |
|
|
1 |
1 |
|
|
|
|
|
|
(−1) 1 |
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
c |
= |
|
|
|
|
= |
|
|
|
0 |
1 |
|
|
= |
|
|
= |
, |
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
32 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
32 |
|
|
|
|
|
|
|
−7 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
−7 |
|
|
|
|
|
|
7 |
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
AT |
|
|
|
(−1)3+3 |
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
||||||||||
c |
= |
|
|
|
= |
|
0 |
2 |
|
= |
|
|
|
= − |
. |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
33 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
33 |
|
|
|
|
|
|
|
−7 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
−7 |
|
|
|
|
|
7 |
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
С учетом полученного обратная к A матрица имеет вид |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
1 |
|
|
|
−3 |
6 |
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
C = A |
−1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= |
|
|
|
|
−1 3 |
1 |
. |
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
7 |
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
1 |
−2 |
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
2. Решить матричное уравнение |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
A X = |
|
|
B , где A = |
2 |
|
|
|
1 |
B = |
3 |
1 |
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
3 |
, |
|
4 |
. |
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 |
Решение. Такое матричное уравнение, если определитель матрицы A отличен от нуля, удобно решать путем умножения обеих
частей уравнения слева на матрицу A−1 . В этом случае для искомой матрицы получим
A−1 A X = A−1 B и поскольку A−1 A = E , то X = A−1 B .
Найдем теперь выражение для A−1 . Детерминант матрицы A равен 4. Пользуясь формулами, определяющими элементы обратной матрицы, имеем
|
|
3 |
|
|
− |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
3 |
|
|
−1 |
|
|
||||
|
4 |
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|||||||||||||
A−1 = |
|
|
|
|
|
= |
|
|
|
|
|
. |
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
||||||||||||||
|
|
− |
1 |
1 |
|
|
4 |
−2 |
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
2 |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
Учитывая последнее, для X получим |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
X = A−1 B = |
1 |
|
|
|
|
3 −1 3 1 |
|
|
|
1 |
5 −2 |
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= |
|
|
. |
||||||||
4 |
−2 2 |
|
4 |
2 8 |
||||||||||||||||||
|
|
|
|
4 5 |
|
|
|
|
18
Задачи |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
1.65. Какая из матриц |
|
B,C, D является обратной к матрице |
A , |
|||||||||||||||||||||||
если A = |
1 2 |
|
|
1 3 |
|
4 −3 2 |
D = |
4 |
−1 |
|
||||||||||||||||
|
|
, B = |
|
|
|
|
|
, C = |
|
|
|
, |
|
|
|
. |
|
|||||||||
|
|
3 8 |
|
|
2 8 |
|
|
−4 1 2 |
|
|
|
−3 2 1 2 |
|
|
||||||||||||
1.66. При каких λ существует A−1 , если |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
2 |
|
4 −1 |
|
|
|
|
|
|
−1 |
|
2 λ |
|
|
|||||||||
a) |
|
|
|
|
0 |
|
0 3 |
|
; |
|
|
|
|
|
|
λ |
|
3 0 |
|
|
|
|||||
A = |
|
|
|
|
|
б) A = |
|
; |
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
λ −2 2 1 |
|
|
|
|
|
|
|
λ −1 5 λ |
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
λ |
λ |
2 |
−1 |
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
в) A = 1 |
|
λ |
|
0 . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
3 |
|
4 |
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
Найти матрицу, обратную к данной, если она существует |
|
|
||||||||||||||||||||||||
1.67. |
a b |
|
1.68. |
2 |
−3 |
|
1.69. |
3 4 |
|
|
4 5 |
|
||||||||||||||
|
|
|
. |
|
|
|
|
. |
|
|
. |
1.70. |
|
. |
||||||||||||
|
c d |
|
|
|
|
1 |
−4 |
|
|
|
5 7 |
|
|
5 6 |
|
|||||||||||
|
2 0 |
|
|
0 |
|
|
|
|
1 2 2 |
|
|
|
3 −4 5 |
|||||||||||||
1.71. |
|
0 |
1 2 |
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
2 |
1 |
−2 |
|
|
|
|
2 |
−3 |
1 |
|
|||
|
|
|
. |
|
1.72. |
. |
1.73. |
. |
||||||||||||||||||
|
|
0 0 1 3 |
|
|
|
|
|
|
2 |
−2 1 |
|
|
|
|
3 |
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
−5 −1 |
||||||||||||||
|
−10 12 |
−10 |
|
|
|
|
2 5 7 |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
1.74. |
|
−17 |
|
6 |
|
7 |
|
|
|
1.75. |
|
6 |
3 |
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
. |
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
8 |
|
0 |
|
−8 |
|
|
|
|
|
|
5 |
−2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
−3 |
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
−3 |
1 |
|
9 |
|
|
|
|
|
|
1 |
−3 |
0 |
0 |
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
1 |
0 |
0 |
|
|
|
|
|
|
||||||||
1.76. |
|
−5 |
−3 |
|
8 |
. |
|
|
|
|
1.77. |
. |
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
0 |
2 |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
−4 |
−1 |
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
0 |
1 |
1 |
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
1 0 0 0 |
|
|
|
|
0 0 −1 3 |
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
−1 |
1 |
|
0 |
0 |
|
|
|
|
|
|
1 |
−5 |
0 |
|
2 |
|
|
|
|
|
||||
1.78. |
|
|
. |
|
1.79. |
|
|
. |
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
1 −1 1 0 |
|
|
|
|
|
|
0 |
0 3 4 |
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
−1 1 |
|
−1 1 |
|
|
|
|
|
|
0 |
0 7 8 |
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
19
Решить матричные уравнения |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
1.80. |
|
1 2 |
|
|
|
|
3 5 |
|
1.81. |
3 −2 |
−1 2 |
||||||||||
|
3 |
|
|
X = |
5 9 |
. |
X |
−4 |
= |
−5 6 |
. |
||||||||||
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 |
|
|
||||||
1.82. |
|
3 |
|
−1 |
|
|
|
5 6 14 16 |
|
|
|
|
|
||||||||
|
5 |
|
−2 |
|
X |
|
|
|
= |
9 10 |
. |
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
7 8 |
|
|
|
|
|
|||||||||
1.83. |
|
−1 2 |
|
|
|
1 0 −2 −12 |
|
|
|
|
|||||||||||
|
0 1 |
|
X |
|
|
|
= |
1 |
|
|
. |
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
2 4 |
|
−4 |
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
1 2 −1 1 −2 5 |
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
0 |
4 |
|
|
|
|
|
14 |
|
−7 |
|
|
|
|
|
|||
1.84. X |
−2 |
= 1 |
|
. |
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
1 0 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
1 20 |
−12 |
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
1 |
|
2 −3 |
|
|
|
1 −3 0 |
|
|
|
|
|
||||||||
1.85. |
|
3 |
|
2 |
|
|
−4 |
|
X = |
|
|
2 |
7 |
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
10 |
. |
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
2 |
|
−1 0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
10 7 8 |
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
1 |
|
−1 0 |
|
|
|
1 2 |
−1 6 |
|
|
|
|||||||||
1.86. |
|
2 |
|
4 |
|
|
|
|
X + |
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
−1 |
−1 |
|
= −1 2 |
. |
|
|
|
||||||||||
|
|
0 |
|
1 2 |
|
|
|
|
|
0 5 |
|
|
5 12 |
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1.5. Базисный минор, ранг матрицы
Определение. Минор r -го порядка матрицы A называется ее базисным минором, если он не равен нулю, а все миноры матрицы A порядка (r +1) и выше, если они существуют, равны нулю.
Определение. Ранг матрицы – это порядок ее базисного минора. Для ранга матрицы A используются такие обозначения:
r( A), rg( A) .
Утверждение. Ранг матрицы равен максимальному числу ее линейно независимых строк (столбцов).
Утверждение. Ранг матрицы не меняется
-при транспонировании матрицы;
-при перестановке ее строк и столбцов;
-при умножении всех элементов ее строки (столбца) на число, отличное от нуля;
20