X.Ғ.Оңтүстік Қазақстан мен Жетісудың қалаларында мешіттердің көптеп салына бастағанын жазған ғұлама

А) Әл-Морвази

В) Әбу-насыр әл-Фараби

С) Әл-Макдиси

D) Әл-Бируни

Е) М.Қашғари

Дұрыс жауап: С

Әл-Фараби шығармаларын қай тілде жазған

А) Араб

В) Парсы

С) Иран

D) Түрік

Е) Қыпшақ

Дұрыс жауап: А

Әл-Фараби дүниеге келген қала

А) Түркістан

В) Отырар

С) Тараз

D) Ақбешім

Е) Сығанақ

Дұрыс жауап: В

“Диуани лұғат ат-түрік”кітабының авторы

А) Әл-Фараби

В) Әл-Бируни

С) Ж.Баласағұн

D) М.Қашғари

Е) А.Яссауи

Дұрыс жауап: D

Шу өзенінің бойында дүниеге келген ғұлама

А) А.Яссауи

В) Ж.Баласағұн

С) М.Қашғари

D) Әл-Фараби

Е) Әл-Бируни

Дұрыс жауап: А

Қарахан мемлекетіндегі даңқы шықан ақын

А) А.Игункеи

В) С.Бақырғани

Ж.Баласағұн

D) А.Яссауи

Е) Арыстан баб

Дұрыс жауап: А

Ахмет Игунекидің кітабы:

А) ”Құдатғу Білік”

В) Ақиқат сыйы”

С) ”Даналық кітабы”

D) Жүсіп-Зылиқа”

Е) Диуани лұғат ат-түрік”

Дұрыс жауап: В

Ахмет Яссауидің шәкірті

А) С.Бақырғани

В) Әли ақын

С) Әл-Бируни

D) М.Қашғари

Е) Арыстан баба

Дұрыс жауап: А

“Жүсіп-Зылиқа”атты поэманың авторы

А) А.Яссауи

В) Ж.Баласағұн

С) С.Бақырғани

D) А.Игунеки

Е) Әли ақын

Дұрыс жауап: Е

Орта ғасырлық Қазақстанда буддизм таралған аймақ

А) Солтүстік

В) Шығыс

С) Оңтүстік Қазақстан

D) Батыс

Е) Орталық

Дұрыс жауап: С

Әбу Насыр Әл-Фараби Отырар қаласында қай тілде білім алған

А) араб

В) қыпшақ

С) иран

D) қытай

Е) парсы

Дұрыс жауап: В

Х1 ғасырда түркі тілдес халықтардың алғашқы ақсүйектер әдебиетінің ескерткіші:

А) “Диуани-хикмет”

В) “Құтадғу білік”

С) “Диуани лұғат-ат-түрік”

D) “Халиғат-ат тауарих”

Е) “Әбілхайырхани”

Дұрыс жауап: В

Белгілі орта ғасырлық ақын және исламды таратушы Яссауидың ұстазы

А) Арыстан баб

В) Хаким ата

С) Әбу Бәкір

D) Сүлеймен Бақырғани

Е) Қашғари

Дұрыс жауап: А

ХШ ғасырдың басында Оңтүстік Қазақстанда мұсылман дінінің кең етек жая бастауына байланысты жарық көрген “Жүсіп-Зылиқа” атты поэманың авторы

А) Әбу Бәкір

В) Әбу Бируни

С) Әли

D) Ахмет Жүгенеки

Е) Ахмет Яссауи

Дұрыс жауап: С

Ғұлама Әл Фараби туған қала:

А) Сығанақ

В) Отырар

С) Тараз

D) Испиджаб

Е) Құлан

Дұрыс жауап: В

Қараханидтер дәуірінің жаңа қалыптаса бастаған әдебиетінің өкілдерінің бірі, көрнекті ақыны

А) Ахмет Иүгнеки

В) Жүсіп Баласағұн

С) Ахмет Яссауи

D) Әли

Е) Юсуф Хамадани

Дұрыс жауап: В

Яссауидің Бұқар қаласында діни білім алуына көмектескен ғұлама

А) Жүсіп Баласағұнның

В) Әли ақынның

С) Жүсіп Хамаданидың

D) Арыстан бабаның

Е) М.Қашқаридың

Дұрыс жауап: С

Ислам дінін уағыздаушы, орта ғасырлық белгілі ақын, ел ішінде Хакім ата атанған:

А) Сүлеймен Бақырғаниды

В) Ахмет Яссауиді

С) Жүсіп Хамаданиді

D) Арыстан баба

Е) Ж.Баласағұни

Дұрыс жауап: А

Түркі тілдес халықтардың тұрмыс-тіршілігі, әдет-ғұрпы және тілі туралы жазған орта ғасырлық энциклопедист ғалым

А) Әл-Фараби

В) Махмұд Қашғари

С) Жүсіп Баласағұн

D) Әл-Омари

Е) Петахья

Дұрыс жауап: В

Орта ғасырлық ақын Ахмет Иүгнекидің түрік тілінде жазған кітабы

А) “Ғылымның пайда болуы”

В) “Даналық кітабы”

С) “Ақиқат сыйы”

D) Оғызнама

Е) Монғолдардың құпия шежіресі

Дұрыс жауап: С

Сопылық ілімнің насихатшысы, ақын:

А) Хакім ата

В) Ахмет Яссауи

С) Әбу Бакр

D) Сүлеймен Бақырғани

Е) А.Иүгнеки

Дұрыс жауап: В

Орта ғасырлық отқа табыну қасиетін байланыстырады:

А) Тәңірмен

В) Ұмаймен

С) Жер сумен

D) Жұлдызмен

Е) Аспан әлемімен

Дұрыс жауап: В

Белгілі ғалым, “Әлемнің екінші ұстазы” Әл Фараби өмір сүрді:

А) 870-950 жылдары

В) 870-960 жылдары

С) 870-970 жылдары

D) 970-1010 жылдары

Е) 1011-1025 жылдары

Дұрыс жауап: А

Х1 ғасырға дейін түрік тілді халықтардың қоғамдық ой-санасында орын алған ғылыми еңбек

А) «Диуани хикмет»

В) «Құтадғу білік»

С) «Диуан-и лұғат-ат түрік»

D) «Хұсрау-Шырын»

Е) «Әбілхайырхани»

Дұрыс жауап: В

А.Яссауидің “Диуан-и хикмет” жинағы

А) түрік тілдерін зерттеген

В) этнографиялық зерттеу

С) адалдыққа, имандылыққа, даналыққа шақырады

D) араб тілін зерттеген

Е) білімді дәріптеген

Дұрыс жауап: С

Белгілі ғалым, “Әлемнің екінші ұстазы” Әл Фараби өмір сүрді:

А) 870-950 жылдары

В) 870-960 жылдары

С) 870-970 жылдары

D) 970-1010 жылдары

Е) 1011-1025 жылдары

Дұрыс жауап: А

Х1 ғасырға дейін түрік тілді халықтардың қоғамдық ой-санасында орын алған ғылыми еңбек

А) «Диуан-и хикмет»

В) «Құтадғу білік»

С) «Диуан-и лұғат-ат түрік»

D) «Хұсрау Шырын»

Е) «Әбілхайырхани»

Дұрыс жауап: В

Ортағасырлық ғалым Махмұд Қашғаридың өмір сүрген жылдары

А) 870-950 ж.

В) 1030-1090 ж.

С) 1021-1075 ж.

D) 1075-1095 ж.

Е) 1095-2007 ж.

Дұрыс жауап: А

Х1 ғасырдағы түркі әдебиетінің жазу тілінің үлгілері көрініс тапты:

А) «Құтадғу білікте»

В) «Диуан-и хикметте»

С) «Диуани лұғат-ат түрікте»

D) «Хұсырау-Шырында»

Е) «Оғызнамада»

Дұрыс жауап: С

Орта ғасырлық ақын, исламның сопылық бағытының негізін салушы, насихаттаушы

А) А.Иүгнеки

В) А.Яссауи

С) Бақырғани

D) Әли

Е) Баласағұни

Дұрыс жауап: В

Оңтүстік Қазақстанда мұсылман дінінің кең таралуы кезеңінде Әли ақынның жарық көрген поэмасы

А) “Құтадғу білік”

В) “Диуан-и хикмет”

С) “Жүсіп-Зылиқа”

D) Оғызнама

Е) Монғолдың құпия шежіресі

Дұрыс жауап: С

«Түрік тілдері сөздігінің» авторы:

А) Әбу Бәкір

В) Махмұд Қашғари

С) Жүсіп Хамадани

D) Жүсіп Баласағұни

Е) А.Яссауи

Дұрыс жауап: В

Ежелгі түрік әліпбиіндегі әріп саны

А) 30

В) 35

С) 40

D) 25

Е) 45

Дұрыс жауап: В

Атақты қобызшы Қорқыт ата күмбезі орналасқан аймақ

А) Қызылорда

В) Алматы

С) Тараз

D) Шымкент

Е) Түркістан

Дұрыс жауап: А

“Оғызнаманы” XVII ғасырда толық жазып қалдырған ғұлама

А) А.Яссауи

В) Ж.Баласағұни

С) Әбілғазы хан

D) Әли ақын

Е) Кутб

Дұрыс жауап: С

IХ-Х ғ. өмір сүрген данышпан, Шығыстың атақты ғалымы:

А) Әл-Фараби

В) Гардизи

С) Әл-Бируни

D) А.Яссауи

Е) Ибн Батута

Дұрыс жауап: А

Ахмет Яссауи кесенесі кімнің бұйрығымен салынды?

А) Әбілқайыр ханның

В) Әмір Темірдің

С) Шыңғысханның

D) Тәукенің

Е) Абылай ханның

Дұрыс жауап: В

Керей хандығы мен монғол тайпаларының арасындағы қарым-қатынас

қай еңбекте айтылды

А) ”Оғызнама”

В) ”Шыңғыснама”

С) ”Монғолдың құпия шежіресі”

D) Монғол тарихы

Е) ”Батый”

Дұрыс жауап: С

Монғол империясының негізін қалаған

А) Батый хан.

В) Жошы хан.

С) Шыңғыс хан.

D) Торы хан.

Е) Берке.

Дұрыс жауап: С

Шыңғыс ханның өзін қорғайтын жасауыл қалай аталған

А) ”Батыр”

В) ”Кешіктен”

С) ”Жасақ”

D) ”Уәзір”

Е) ”Түмен”

Дұрыс жауап: В

1207-1208 ж. Енисей қырғыздарын басып алған Шыңғысхан баласы

А) Батый

В) Жошы

С) Үгедей

D) Төле

Е) Шағатай

Дұрыс жауап: В

1211-1215ж.Шыңғысхан Қытайға жорығында қолға түсірді:

А) Соғыс техникасын.

В) Сауданы.

С) Ұсталықты.

D) Қала салуды.

Е) Соғысу тәсілін.

Дұрыс жауап: В

Шыңғысхан 1217 жылы Күшіліктің Жетісудағы иеліктерін басып алуға аттандырды:

А) Жошыны

В) Жебе ноянды

С) Шағатайды

D) Үгедейді

Е) Батыйды

Дұрыс жауап: В

“Отырар апаты” – деген:

А) 1218 ж. Шыңғысхан жіберген саудагерлердің өлтірілуі

В) 1218 ж. Шыңғысханның Отырарға шабуылы

С) Қытайдың Отырарға шабуылы

D) Арабтардың Отырарға басып кіруі

Е) Жошының Отырарды басып алуы

Дұрыс жауап: А

1219 жылы Шағатай мен Үгедей қоршауға алған қала:

А) Иасы

В) Испиджаб

С) Сығанақ

D) Отырар

Е) Баласағұн

Дұрыс жауап: D

Шыңғысхан әскеріне 15 күндей берілмеген қала:

А) Бұхар

В) Сығанақ

С) Хорезм

D) Үзкент

Е) Ашнас

Дұрыс жауап: Е

Сыр бойындағы қалалардың толығымен монғолдардың иелігіне өткен уақыты

А) 1219-1220 ж.

В) 1220-1222 ж.

С) 1223-1224 ж.

D) 1225-1226 ж.

Е) 1227-1228 ж.

Дұрыс жауап: А

Шағатай ұлысына қараған жер

А) Ертістен төменгі Еділге дейін

В) Жетісудың Солтүстік шығыс бөлігі

С) Оңтүстік және Оңтүстік-Шығыс Қазақстан

D) Солтүстік батысқа қарай

Е) Еділден балқашқа дейін

Дұрыс жауап: С

Шыңғысхан қайтыс болды:

А) 1225 ж.

В) 1226 ж.

С) 1227 ж.

D) 1228 ж.

Е) 1229 ж.

Дұрыс жауап: С

Ұлы хан атағын алған Үгедей тұрған қала

А) Алмалық

В) Улан-Батор

С) Қарақорым

D) Сарай Берке

Е) Сарайшық

Дұрыс жауап: С

Ұлы хан атағын алған Үгедей тұрған қала

А) Алмалық

В) Улан-Батор

С) Қарақорым

D) Сарай Берке

Е) Сарайшық

Дұрыс жауап: С

Ақ Орданың Алтын Ордадан біржола бөліне бастаған уақыты:

А)XIII ғ – ң II ширегі

В) XIII ғ- дан

С) XV ғ– ң II ширегі

D) XIV ғ– ң II ширегі

Е) XIV ғ– ң I ширегі

Дұрыс жауап: D

Орда Ежен билік құрған мемлекет:

А) Алтын Орда

В) Ақ Орда

С) Моғолстан

D) Әбілқайыр хандығы

Е) Ноғай Ордасы

Дұрыс жауап: В

Ақ Орданың аумағы Жошының осы балаларының иелігін қамтыды:

А) Орда Ежен мен Шайбани ханның

В) Үгедей мен Шағатай

С) Мөнке мен Төле

D) Ерзен мен Мұбәрак

Е) Мүбәрак пен Өзбек

Дұрыс жауап: А

Моғолстан мемлекетінің негізін қалаған бірінші хан:

А) Ұрұс хан

В) Уәйіс хан

С) Тоғылық Темір хан

D) Есен - бұға

Е) Ілияс - Қожа

Дұрыс жауап: С

Моғолстан мемлекетінің құрылуына басты рөл атқарған әмір, дулат тайпасының ақсүйегі:

А) Темір

В) Поладшы

С) Дува

D) Жүніс

Е) Қызыр - Қожа

Дұрыс жауап: В

Әмір Темірдің Тоқтамысты пайдаланудағы түпкі мақсаты:

А) Тоқтамысқа көмектескісі келді

В) Тоқтамыс арқылы Ақ Орданың аздаған жерін өзіне алу

С) Ақ Орданы да, Алтын Орданы да басып алу

D) Сығанақты басып алу

Е) Сырдария бойындағы қалаларды алу

Дұрыс жауап: С

Тоқтамыстың Мамай ордасын басып алу уақыты:

А) 1378 ж.

В) 1379 ж.

С) 1380 ж.

D) 1381 ж.

Е) 1382 ж.

Дұрыс жауап: С

Ақ Орда билеушісі болған Барақтың мақсаты:

А) Темірдің ұрпағы Ұлықбектің қол астына өту

В) Алтын Орда мемлекетін қайта құру

С) Сырдария бойындағы қалаларды қайтару

D) Мауараннахрды өзіне қарату

Е) Ақ Орданы әлсірету

Дұрыс жауап: С

Ақ Орда мемлекетінің өмір сүруін тоқтатты:

А) XIV ғ.

В) XV ғ. басы

С) XVI ғ. басы

D) XV ғ. аяғы

Е) XIV ғ. басы

Дұрыс жауап: В

Мұхаммед Хайдардың жазуы бойынша Моғолстанда Тоғылық – Темір тұсында бір күнде қанша мың адам ислам дінін қабылдаған:

А) 120 мың

В) 130 мың

С) 150 мың

D) 160 мың

Е) 170 мың

Дұрыс жауап: D

Ноғай Ордасының екінші аты:

А) Ұлыс

В) Өзбек елі

С) Маңғыт елі

D) Қазақ елі

Е) Қырғыз елі

Дұрыс жауап: С

Моғолстанда дулат әмірлерінің қолдауымен Есен – бұғаның хан тағында отырған уақыты:

А) 1371-1372 жж

В) 1433-1462 жж

С) 1380-1390 жж

D) 1425-1428 жж

Е) 1430-1460 жж

Дұрыс жауап: В

Моғолстан хандығы қай ханның тұсында ыдырай бастады:

А) Жүніс

В) Есен-бұға

С) Тоғылық Темір

D) Уәйіс хан

Е) Абд ар-Рашид хан

Дұрыс жауап: Е

Әмір Темірдің Алтын Орданы басып алмас бұрын Ақ Орданы әлсіретуді көздеген мақсатына табылған себеп:

А) Ұрұс хан мен Әмір Темір арасындағы шайқас

В) Түй – Қожаның ұлы Тоқтамыстың Темірге қашып баруы

С) Әмір Темір мен Тоқтамыс арасындағы ұрыс

D) Ұрұс хан мен Тоқтамыс арасындағы ауыз бірлік

Е) Әмір Темір мен Ұрұс хан арасындағы келісім

Дұрыс жауап: В

Әмір Темір мен Тоқтамыс арасындағы Құндызша деген жерде болған шайқас уақыты:

А) 1380 ж

В) 1390 ж

С) 1381 ж

D) 1391 ж

Е) 1393 ж

Дұрыс жауап: D

Әмір Темір мен Тоқтамыс арасындағы Терек өзенінің жағасындағы шешуші шайқас уақыты:

А) 1381 ж

В) 1391 ж

С) 1385 ж

D) 1395 ж

Е) 1390 ж

Дұрыс жауап: D

Әмір Темір жорықтарының Қазақ жеріне тигізген әсері:

А) Мәдениет дамыды

В) Ел арасында тыныштық оранды

С) Экономикасының, мәдениетінің дамуына адам айтқысыз зардабын тигізді

D) Шаруашылық дамыды

Е) Ешқандай әсері болмады

Дұрыс жауап: С

Ноғай Ордасының орталығы Сарайшық қаласының іргесі қаланған уақыт:

А) XIII ғ.

В) X ғ.

С) XV ғ.

D) XIV ғ.

Е) XII ғ.

Дұрыс жауап: В