А.В.Щербаныңкөрсетуібойынша психолингвистиканың қандай аспектілері бар: Сөйлеу іс-әрекеті, тілдік жүйе, тілдік материал.

Абзац пен күрделі синтаксистік тұтастықты ажыратады: Абзацтың субъективті фактор екендігі.

Адамдардың бір-бірімен қарым-қатынасы қандай мақсатта, қалай өтуіне қарай ресми, бейресми, қалыптасқан, кәсіби, әлеуметтік деген түрлерге сөйлеу әрекетінің қай түрі жіктеледі: Тілдесім.

Адамдардың бір-бірімен ой, идея, көңіл-күйімен алмасуы баса көрінетін тілдесімнің түрі: Информациялық.

Акустикалық таңбалар сипаты: Әр елдің, әр дәуірдің ақшалары.

Алғашқы жасанды тіл: Воляпюк.

Аморфты, агглютинативті, флективті, инкорпоративті тілдер деп бөліну қай принципке сүйенген? Типологиялық.

Анафора мен эпифораның мәтіндегі қызметі:

Аспектілік өрісі ненің сипатына сүйенеді: Етістік.

Ат қою немесе атау теориясы дегеніміз не? Зат атауларының пайда болу себептерін түсіндіретін теория.

Әдеби тілдің ерекшелігі: Бір нормаға келтірілген.

Әлеуметтік лингвистика нені зерттейді: Тіл мен қоғам арасындағы байланыстарды және өзара әсерлесуін.

Басқа тілдің ықпалымен әлсіз тілде сөздік қателіктердің байқалуы қалай аталады? Интерференция.

Бейне» дегеніміз: Тілдік ойлау жүйесі.

Белгілі бір этнос үшін пиджин ана тілге айналғанда қалай аталады: Буындық тіл.

Билингвизм деген не? Қостілділік.

Билингвизм нені білдіреді? Екі не одан да көп тілді меңгеру.

Бихевиоризм нені оқытады: Мінез-құлық, жүріс-тұрысты.

Біз қолданып жүрген жазу жазудың қай түріне жатады? Фонологиялық.

Бір тілдің әрпін екінші тілге көшіру: Транслитерация.

Генеологиялық классификация бойынша қазақ тілі қандай тілдер тобына жатады: Түркі.

Генеологиялық классификацияның нысаны: Туыстас тілдерді зерттеу.

Гештальтпсихология нені оқытады: Сөз мағынасын белгілерге ажыратпау.

Глосса дегеніміз: Сөз.

Градуалды эталон дегеніміз: Фондық білімнің когнитивті-семантикалық координатасы.

Грамматикалық мағына қалай беріледі? Әр түрлі арнаулы көрсеткіштер мен формалар арқылы.

Грамматикалық мағына мен логикалық мағынаның арасына алғаш шек қойған грек философы: Парменид.

Грамматикалық өнер немесе жазу өнері деп нені айтамыз: Тілді дұрыс қолдану ережесін белгілейтін сала.

Грамматикалық өнер немесе жазу өнері деп нені айтамыз? Тілді дұрыс қолдану ережесін белгілейтін сала.

Дәстүрлі лингвистика ұғымын қалай түсінесің: Бұл тілдік компоненттердің ішкі байланысын ғана емес, керісінше, тіл мен ойлау, қоғам мен тілдің байланысын өзара тығыз қарастыратын және жаңа ғылыми ойлармен толықтырылып отыратын лингвистика ғылымы.

Денотат термині нені білдіреді: Көрсету.

Дербес сөйлемдердің байланысы неге негізделеді: Бастауыштың қайталануы.

Диалектикалық құбылыстардың аумақтық таралу деңгейін зерттейтін диалектология саласы: Лингвистикалық география.

Диглоссия дегеніміз: Жазбаша және ресми ауызекі сөйлеу тілі.

Есік қаққанда, екінші біреудің есікті ашуға ұмтылуы;сәлемдесудің орнына бас изеу коммуникацияның қай түріне жатады:

Жалпы тіл білімі ғылымның теориялық саласы ретінде қашан қалыптаса бастады? ХІХ ғасырда.

Жалпы тіл білімінің зерттеу нысандары:

Жартылай предикативтілік қандай сөйлемде болады: Күрделенген сөйлем.

Жартылай предикативтілік қандай сөйлемде болады: Күрделенген сөйлем.

Жеңген тілдің жеңілген тілдегі ізі: Суперстрат.

Жеңілген тілдің жеңген тілдегі ізі: Суперстрат.

Зерттеу пәніне байланысты лингвистикалық типология нешеге бөлінеді: Екі.

Индекс әдісін алғаш қолданған ғалым: Дж. Гринберг.

Интертекстуалдылық дегеніміз: Мәтін ішінде екі немесе одан да көп мәтіннің болуы.

Интерференция: Екі тілдік жүйенің (екі тілді адамға байланысты) бір-бірімен араласып кетуінен туатын (екі тілдің біреуінде немесе екеуінде де) қателіктер.

Интралингвистика терминінің негізгі салалары: Фонетика, лексикология, грамматика.

Интралингвистика» терминінің беретін мағынасы: Ішкі лингвистика.

Кавказ тіліне жататын топ: Дағыстан тобы.

Калька”, “Аналогия”, “Жалған балама”, “Гипонимия” терминдері этнолингвистикамен байланысты пәндердің қайсысына тән? Аударма теориясы.

Канондық тіл дегеніміз: Баршаға міндетті тіл.

Канондық тілге тән сипаттама: Барлығына ортақ тіл.

Когнитивизм» сөзінің беретін мағынасы: Таным.

Когнитивті грамматика» терминін алғаш қолданған кім: 1975 ж. Дж. Лакофф және Г.Томпсон.

Когнитивтік лингвистикада «градуалдыққа» ерекше назар аударған ғалым: Э.Сэпир.

Когнитивтік психология дегеніміз: Бұл психологияның саласы, әлем туралы адамдар білім алып, сол білімдер біздің санамыз бен мінез-құлқымызға қалай әсер ететіні жайлы сөз ету.

Койне» дегеніміз қандай тіл: Ортақ тіл.

Койненің франк лингвасынан айырмасы: Этноәлеуметтік функциясы мен этнодиалектілік базасында.

Коммуникативтік қызмет басталады: Сөйлемнен.

Коммуникация» терминінің бастапқы мағынасы: Жол.

Коннотат терминінің білдіретін мағынасы: Қосымша мағына.

Концепт» дегеніміз: Оқиғаның бір бөлшегі.

Көмекші таңбалардың түрлері: Материалдық, материалдық емес.

Көркем шығармада қосымша мағына беретін ұғым атауы: Коннотация.

Көрініс» дегеніміз: Объективті шындықтан алынған нақты фрагмент.

Көрініс» пен «оқиғаға» тән қасиет: Бүтінділік.

Күрделі синтаксистік тұтастық пен мәтін арақатынасы қандай: Жалпы мен жалқы.

Күрделі синтаксистік тұтастықты құраушы компонент Дербес сөйлем.

Қазақ тіл білімінде күрделі синтаксистік тұтастық жайлы ең алғаш тұжырымды пікір айтқан ғалым: Т.Қордабаев.

Қазақ тіл білімінде функционалды-семантикалық өрісті арнайы зерттеген ғалым: З.Қ.Ахметжанова.

Қазақстандағы қазіргі қостілділік жағдай қандай: Функционалды қостілділік.

Қазір қанша пиджин анықталды: 50-ден жоғары.

Құрылымдық лингвистика: Тілдік жүйедегі ішкі қарым-қатынастар және байланыстарды өз зерттеу облысының нысанасы етіп алатын тіл білімінің бір саласы.

Лексикалық мағына сипаты: Әр сөздің өзіне тән атауыштық мағынасы.

Лингвистикадағы «ложные друзья переводчика» деген ұғым бар, сол ұғымның басқаша атауы: Тіларалық омоним».

Лингвистикалық типология дегеніміз: Тілдің құрылымдық және функционалдық сипаттарын олардың арасындағы генетикалық байланыстардан тыс зерттейтін ғылым.

Лингвистиканың қай түрі мынадай термин сөздерге сүйенеді: тіл, диалект, стиль, лексика, синтаксис, екі тілділік, есімшелі оралым. Әлеуметтік лингвистика.

Локуция термині нені білдіреді? Сөйлеу әрекеті.

Локуция термині нені білдіреді? Сөйлеу әрекеті.

Мағыналық, құрылымдық жағынан бірыңғай болып келетін тұлғалар, біртектес элементтер тобы қалай аталады? Морфема.

Мәдени (культурный) шок” дегеніміз Басқа елдің мәдениетін игеру барысында абдырау.

Мәтін ішінде кездесетін тек цитаталар қатары:

Мәтіннің сыртқы пішімделуіне қызмет ететін элементтер қатарын көрсет Тақырып аты, эпиграф.

Ментальдық лексикон дегеніміз: Сөздер, олардың мағынасы, бір-бірімен байланысы туралы адамдардың жалпы білімі.

Морфологиялық классификацияның нысаны: Тілдерді туыстығына байланыссыз зерттеу.

Н.А.Баскаков түркі тілдерін қалай бөледі: Батыс және шығыс хун.

Н.А.Баскаков түркі тілдерін қалай бөледі: Батыс хун және шығыс хун.

Ой тудырушы (ассоциативтік) тәжірибе дегеніміз: Семантиканың (мағына) психолингвистикалық талдауының жоғарғы сатысы.

Оқиға» қандай жүйе болып табылады? Динамикалық үзіксіз-үзіліп отырып дамитын.

Орыс түркологтарын атаңыз: Радлов, Ильминский, Катаринский, Мелиоранский.

Өріс – көрсетілген тілдік қабаттардың қайсысына қатысты Фонетика, лексикология, морфология.

Өріс туралы алғашқы теориялық ойлар кімдердің еңбектерінде айтылды: И.Трир, Г.Ипсен.

Өрістің бірнеше түрі бар. Соның бәріне тән негізгі белгі не? Ұғымдық, мағыналық өзектестік.

Өрістің шеті, шегі, белгілі бір өзіндік аясы бар ма: Шартты түрде бар.

Параллельділік құру.

Паратекстуалдылық дегеніміз: Мәтіннің шығарма атауы, эпиграфымен байланысы.

Патопсихолингвистика нені зерттейді: Тұлғаның күйреуі кезіндегі оның сөйлеу үдерісі барысында пайда болатын ауытқуларды зерттейді.

Пиджин дегеніміз: Сауда және өзге шаруа қатысындағы ауызекі тіл.

Пострецетитив дегеніміз қандай оқиға? Құрылымы жағынан эндооқиғаға ұқсас оқиға.

Психикалық ерекшеліктерді берудегі ең негізгі өріс атаулары: Макроөріс.

Психолингвистика ғылымының пәні: Сөйлеу мен психиканың байланысы.

Психолингвистикаға ең бірінші анықтама берген, американдық ПЛ негізін қалаушы ғалым: Ч.Осгуд.

Психолингвистикада “лакун” термині нені білдіреді: Баламасыз лексика.

Психолингвистиканың нысаны: Сөйлеу мен адам жанының байланысы.

Референция дегеніміз: Баяндау.

Россиядағы нағыз ғылыми “түркология” қай кезеңнен басталды: XIX ғасырдың II жартысынан басталады.

Себеп-салдарлық, аналитико-синтетикалық, орындалымдық деңгейлері сөйлеу әрекетінің қай түріне тән: Жазылым.

Семантика дегеніміз не? Тілдік элементтердің мағыналық жағы.

Семантиканы зерттейтін ғылым: Семасиология.

Семантиканың зерттеу нысаны: Тілдік бірліктердің мағыналық жағы.

Семасиологияның нысанына кіретін ұғым: Жұрнақ.

Семиотика нені зерттейді: Таңба, таңбалар жүйесін.

Семиотика» деген грек сөзінің мағынасы: Белгілі.

Семиотикалық әдебиеттерде таңбаларды неше түрге бөледі: Негізгі және көмекші.

Сигнал таңбалар дегеніміз не?Көру, есту арқылы қабылданатын таңбалар.

Сигнификат” деген не? Салыстырмалы түрде тілдік бірліктің семантикалық мәнін айқындау.

Слэнг» қандай сөздер: Дөрекі.

Сөздердің мағынасын, олардың өзгеруін зерттейтін тіл білімінің саласы: Семиотика.

Сөйлем – түсінікті етіп айтылған хабар», - деген анықтама иесі: А.Байтұрсынов.

Сөйлем толымсыздығы неге сүйенеді Контекске.

Сөйлемнің коммуникативтік мүшелерінің қатары: Тема, рема.

Сөйлемнің тиянақсыз болуына ықпал етеді: Контекст.

Сөйлеу әрекетінің қай түрінде басқа түрлерге қарағанда адамның мінез-құлқы маңызды роль атқарады: Айтылым.

Сөйлеу мен түсінік психолингвистиканың қай аспектісіне жатады: Сөйлеу іс-әрекеті.

Сөйлеу мен тілдің бір еместігіне алғаш көңіл аударған лингвистер: Вильгельм фон Гумбольдт пен Ф. де Соссюр.

Сөйлеу тілін, тілдік жүйедегі мәтіндерді зерттеуде статистикалық әдістерді қолдану: Математикалық лингвистика.

Сөйлеушілердің өздерінің сөйлеу тілі бойынша топтастырылуы.

Структурализмнің басты бағыттары: Жоғарыдағылардың барлығы дұрыс.

Субстрат дегеніміз: Жеңілген тілдің жеңген тілдегі ізі.

Суперстрат дегеніміз: Жеңген тілдің жеңілген тілдегі ізі.

Танымдық, зерделік, ізденімдік, көрсетімдік деген түрлерге ие сөйлеу әрекеті: Айтылым.

Таңбаланушы» деген не? Белгілі бір нәрсені білдіруші таңбаның мағынасы.

Таңбалаушы» деген нені білдіреді: Хабарлау қызметін атқарушы материалдық көрсеткіш-таңба.

Тарихи даму негізінде тілдердің бір-біріне алғаш жақындасуы: Интеграция.

Типологиялық индекс дегеніміз: Тілдік ерекшеліктердің сандық көрсеткіштермен берілуі.

Типологиялық классификация бойынша қазақ тілі қандай тілдер тобына жатады: Агглютинативті.

Төмендегі зерттеушілердің ішінен психолингвист ғалымдарды көрсетіңіз: А.А.Леонтьев, А.А.Залевская, В.П.Белянин.

Төмендегілердің қайсысы психолингвистиканы зерттеудің әдіс-тәсілдері: Лингвистикалық эксперимент.

Трайболизм» сөзі нені білдіреді: Этникалық қақтығыс.

Тұрақтылық, табиғилық, коммуникативтік, экспрессивті-эмоционалдық және жалпы халықтық төмендегі таңбалардың қайсысына тән қасиеттер: Лингвистикалық.

Түркі тілдерінің генеалогиялық классификациясын орнықтырушы: Мелиоранский М.

Тіл – таңбалар жүйесі» деп табатын семиотиканың негізін салған ғалым: Фердинандт де Соссюр.

Тіл – халықтың рухы» тұжырымдамасының авторы: В.Гумбольдт.

Тіл білімі тарихы неше кезеңнен тұрады: Бес.