МІНІСТЭРСТВА АДУКАЦЫІ РЭСПУБЛІКІ БЕЛАРУСЬ

БЕЛАРУСКІ ДЗЯРЖАЎНЫ УНІВЕРСІТЭТ

Юрыдычны факультэт

ПЛАНЫ СЕМІНАРСКІХ ЗАНЯТКАЎ

па дысцыпліне

“ГІСТОРЫЯ ДЗЯРЖАВЫ І ПРАВА БЕЛАРУСІ”

на 2011-2012 навучальны год

(распрацаваны на аснове тыпавой вучэбнай праграмы для вышэйшых навучальных устаноў па спецыяльнасцях

1-24 01 02 “Правазнаўства”,

1-23 01 06 “Паліталогія” (па накірунках)

1-24 01 03 “Эканамічнае права”,

1-24 01 01 “Міжнароднае права”)

Мінск 2010

Пры падрыхтоўцы да семінарскіх заняткаў студэнты звяртаюць увагу на вучэбную і спецыяльную літаратуру, рэкамендаваную да ўсяго курса «Гісторыі дзяржавы і права Беларусі», абавязкова знаёмяцца з рэкамендаванай да кожнай тэмы літаратурай, а таксама выкарыстоўваюць дапаўняльную літаратуру: па гісторыі дзяржавы і права Беларусі, матэрыялы перыядычнага друку (змешчаныя у часопісах, газетах і інш.), а таксама публікацыі матэрыялаў міжнародных і рэспубліканскіх навуковых і навукова-практычных канферэнцый.

Тэма 1. Прадмет гісторыі дзяржавы і права Беларусі і яго асаблівасці (4 гадзіны)

1. Прадмет і задачы гiсторыi дзяржавы i права Беларусi.

2. Характэрныя рысы, асаблівасці і тэндэнцыі ў развіцці гiсторыi дзяржавы i права Беларусi.

3. Паходжанне назвы «Беларусь».

4. Перыядызацыя гiсторыi дзяржавы i права Беларусi.

5. Гiстарыяграфiя навукi гiсторыi дзяржавы i права Беларусi.

Тэма 2. Грамадска-палітычны лад і права ў Беларусі ў перыяд усталявання дзяржаўнасці ўсходніх славян (iх ст. – першая палова хiii ст.) (2 гадзіны)

1. Зараджэнне дзяржаўнасці ў усходніх славян. Пытанне аб узнікненні беларускай дзяржаўнасці. Канцэпцыі паходжання дзяржаўнасці.

2. Старажытныя беларускiя дзяржавы-княствы ў Беларусі (Полацкае, Турава-Пінскае, Берасцейскае, Гарадзенскае, Менскае, Смаленскае і інш.). Іх грамадскі лад.

3. Дзяржаўна-палітычны лад. Сістэма органаў ўлады і кіравання. Князь і княжацкая ўлада. Веча. Службовыя асобы.

4. Старажытнае права на беларускіх землях. Крыніцы права ў IХ–ХIII ст. Звычаёвае права: сутнасць, асноўныя рысы. Першыя пісаныя помнікі права: Руская Праўда, княжацкія статуты, міждзяржаўныя дагаворы (дагавор 1229 г. з Рыгай i Гоцкiм берагам і інш.).

Да тэмаў 1–2

Алексеев Л.В. Полоцкая земля в ХI–ХIII вв. Очерки истории Северной Белоруссии. – М., 1966.

Белоруссия в эпоху феодализма: Сб. док. и материалов: В 3 т.Т. 1. 1959.

Беларускія летапісы. – Мн., 1998.

Вішнеўскі А. Ф. Гісторыя дзяржавы і права Беларусі. – Мн., 2000.

Вiшнеўскi А. Ф., Юхо Я. А. Гiсторыя дзяржавы i права Беларусi ў дакументах i матэрыялах. – Мн., 1998.

Геродот. История в девяти книгах. – Л., 1972.

Дагаворы і граматы як крыніцы беларускага права / Склад.: Я. Юхо, А. Абрамовіч, Т. Доўнар, У. Сатолін. – Мн., 2000.

Джаксон Т. Н. Исландские королевские саги о Восточной Европе. – М., 1993–1994.

Доўнар Т. I. Гісторыя дзяржавы і права Беларусі. – Мн.: Амалфея, 2007.

Доўнар Т. I. Гісторыя дзяржавы і права Беларусі: Вучэб.-метад. комплекс для студэнтаў 1 курса юрыд. фак. У 2 ч. Ч.2. – Мн., 2005.

Доўнар Т. I. Узнікненне і развіццё прававой навукі на Беларусі // Юстыцыя Беларусі. 2004. № 9.

Доўнар-Запольскі М. В. Асновы дзяржаўнасці Беларусі. – Мн., 1994.

Доўнар-Запольскі М. В. Гісторыя Беларусі. – Мн., 1994.

Ермаловіч М. І. Старажытная Беларусь. – Мн., 1991.

Ермаловіч М. І. Па слядах аднаго міфа. – Мн., 1991.

Імя твае Белая Русь / Уклад Г. Сагановіча. – Мн., 1991.

Нарысы гісторыі Беларусі: У 2 ч. Ч. 1. – Мн., 1994.

Пичета В. И. Разработка истории литовско-белорусского права ХV–ХVI вв. в историографии // Белоруссия и Литва ХV–ХVI вв. – М., 1961.

Полное собрание русских летописей. Т. 32 т. – М., 1975; т. 35. – М., 1980.

Полоцкие грамоты ХIII – начала ХVI в.: В 5 ч. – М., 1977–1985. Ч.1, 4–5.

Сільчанка М.У. Паходжанне дзяржавы і права. – Мн., 2005.

Снапкоўскі У.Е. Гісторыя знешняй палітыкі Беларусі. У 2-х т. Т.1. - Мінск, 2003.

Толочко П.П. Древняя Русь. Очерки социально-политической истории. – Киев, 1987.

Францыск Скарына і яго час: Энцыклапед. давед. – Мн., 2002.

Ширяев Е. Е. Русь Белая, Русь Чёрная и Литва в картах. – Мн., 1991.

Юхо Я. А. Гісторыя дзяржавы і права Беларусі. – Мн., 2000.

Юхо Я. А. Гісторыяграфія гісторыі дзяржавы і права феадальнай Беларусі. – Мн., 1999.

Юхо Я. А. Паходжанне дзяржавы на Беларусi // Спадчына. № 4.

Юхо Я. А. Пра назву «Беларусь» // Полымя. 1972. № 1.