15 Minut na gramatykę

1. W tej lekcji prezentujemy czasowniki, które mają specyficzną łączliwość. Trzeba zapa­miętać, które z nich łączą się z dopełniaczem (dorobić się domu z ogrodem, dorobić się fortuny), które z narzędnikiem (handlować serem, rybami), a które z przyimkami (zbić majątek na handlu, zaczynać od małego sklepu).

KONSTRUKCJE

1. Pamiętasz... (+ Acc.) Piotra Kubiaka?

2. Zrobić majątek na... (+ Loc.) handlu

Zbić fortunę na... (+ Loc.)handlu

3. Dorobić się...	(+ Gen.) hurtowni
4. Handel...	(+ Instr.) kasetami wideo
Handlować... 5. Zaczynać od...	(+Instr.) artykułami biurowymi (+ Gen.) handlu

ĆWICZENIA

ĆWICZENIE 1

Wstaw w odpowiedniej formie czasowniki: „dorobić się", „handlować" „zaczynać"',

„zrobić".

Państwo Antczakowie od handlu na bazarze. (Oni)

tam ubraniami i butami. Bardzo szybko kilku hurtowni. Już po kilku

latach majątek na handlu.

ĆWICZENIE 2

Ułóż zdania z podanych wyrazów, np. robi, z, Adam, interesy, Niemcami: Adam robi

Interesy z Niemcami.

1. ma, interesów, do, Monika, głowę

2. strzał, będzie, w, to, dziesiątkę

3. od, zaczynali, małego, z, Kubiccy, sklepu, państwo, meblami

4. Tomczak, handlu, Piotr, majątek, na, zrobił

ĆWICZENIE 3

Słowa w nawiasie napisz w dopełniaczu, np. Zaczynamy od (kawa) kawy.

1. - Od czego zaczynamy spotkanie?

- Od (raportu, raportem, raporcie) za zeszły kwartał.

2. Michał zaczął karierę od (stanowisko, stanowiskiem, stanowiska)

sekretarza.

3. - Od czego zaczynacie impfftę?

- Od (kolacją, kolacji, kolację)

4. Ela i Tomek zaczynali od (handlem, handlu, handlowi) papierem.

5. - Od czego pani zacznie dzisiaj lekcję?

- Dzisiejszą lekcję zaczniemy od (powtórzenie, powtórzeniem, powtórzenia)

6. Państwo Nowiccy zaczynali od (budką, budki, budkę) na Stadionie

Dziesięciolecia.

ĆWICZENIE 4

Słowa w nawiasie napisz w dopełniaczu, np. Monika dorobiła się (sklep) : ; y

z meblami.

1. Patrycja i Tomek są bardzo młodzi, ale już dorobili się (własne mieszkanie)

2. Maciek pracuje już 10 lat, ale jeszcze nie dorobił się (samochód)

3. Firma „Metax" działa już 5 lat, ale nie dorobiła się (duże biuro)

4. Michał jest bardzo energicznym i skutecznym biznesmenem. Dorobił się (willa z basenem)

ĆWICZENIE 5

Do tekstu wstaw brakujące przyimki z tabeli.

w, z (2x), od (2x), na (2x), do

Maciej i Agata zamierzają razem założyć firmę. Zastanawiają się właśnie, (1) czego

by zacząć. Może by tak zacząć (2) założenia szkoły językowej albo biura tłumaczeń,

mówi Agata. Maciek przypomina, że ich znajomi zbili majątek (3) handlu programami

komputerowymi. Ale ani Maciek ani Agata nie znają się (4) komputerach.

Agata zaproponowała, żeby otworzyli sklep (5) artykułami sportowymi. Maciek wo­ lałby sklep (6) artykułami spożywczymi. Oboje wspólnicy mają głowę (7) intere­ sów, więc ich wspólny biznes to na pewno będzie strzał (8) dziesiątkę.

ĆWICZENIE 6

Słowa w nawiasie napisz w narzędniku, np. Firma „Kobo" handluje (mieszkania)

mieszkaniami.

1. - Czym zamierza handlować Paweł Anton?

- On zamierza handlować (chińska porcelana)

2. Handel (papier) jest bardzo dochodowy.

3. - Czym chciałaby handlować Beata?

- Ona chciałaby handlować (artykuły kosmetyczne)

4. Firma „Argon" handluje (samochody)

5. Handel (polska wódka) jest bardzo intratny.

ĆWICZENIE 7

Słowa w nawiasie napisz w miejscowniku, np. Aneta zarobiła milion na (handel)

handlu kosmetykami.

1. - Czy wiesz, na czym Nowicki zbił fortunę?

- On zbił fortunę na (handel) rybami.

2. -Jak myślisz, na czym Państwo Antosiakowie zbili majątek?

- Państwo Antosiakowie zbili majątek na (produkcja) słodyczy

3. - Czy słyszałeś, na czym firma „Akson" zarobiła milion?

- Na (artykuły kosmetyczne)

ĆWICZENIE 8

Wybierz właściwe formy nazwisk (Acc), np. Czy czekasz na (Markiem Piotrowskim,

Marka Piotrowskiego, Markowi Piotrowskiemu)?

1. Czy pamiętasz (Adama Kubiak, Adama Kubiaka, Adamem Kubiakiem)?

2. Czy znasz (Monika Pietrzak, Monikę Pietrzaka, Monikę Pietrzak)?

3. Czy przypominasz sobie (Ewę Kowalską, Ewą Kowalska, Ewą Kowalską)?

4. Czy lubisz (Tomek Dąbrowski, Tomkiem Dąbrowskim, Tomka Dąbrowskiego)?

ĆWICZENIE 9 Dokończ zdania.

1. Agnieszka i Michał zaczęli swój biznes

2. Państwo Rybałtowie zrobili majątek

3. Tomek dorobił się

4. Edyta ma sklep z

5. Renata ma głowę

6. Beata i Filip założyli firmę transportową. Był to strzał,

ĆWICZENIE 10

Napisz o swoich znajomych. Jaki mają biznes? Z kim robią interesy? Na czym zrobili

majątek? Czego się dorobili? Czy mają głowę do interesów?

WIADOMOŚCI GOSPODARCZE

GOSPODARKA SIĘ ROZPĘDZA

Kilka dni temu GUS podał dane o produkcji przemysłowej w październiku. Wzrosła bardziej, niż oczekiwali ekonomiści. Potem był zaskakująco wysoki wzrost żredniej pensji. A w piątek GUS ogłosił, że sprzedaż detaliczna w październiku była większa o 7,5 proc. Niż rok wcześniej. Analitycy spodziewali się, że będzie to mniej więcej 6 proc.

-Być może to efekt dużego wzrostu płac. W Polsce jest silna korelacja między zarobkami i wydatkami. Pieniądze są od razu wydawane na konsumcję – mówi Katarzyna Zajdel- Kurowska, główna ekonomistka Citibanku Handlowego.

(„Gazeta Wyborcza, 26.11.2005,s.32)

ĆWICZENIE 11

Poukładaj w kolejności zgodnej z tekstem. Pierwsze zdanie jest zaznaczone cyfrą 1.

_ mówi Katarzyna Zajdel-Kurowska, główna ekonomistka Citibanku Handlowego

_ Wzrosła bardziej, niż oczekiwali ekonomiści

_ A w piątek GUS ogłosił, że sprzedaż detaliczna w październiku była większa o 7,5 proc.

niż rok wcześniej

_ Pieniądze są od razu wydawane na konsumpcję _ Być może to efekt dużego wzrostu płac

1 Kilka dni temu GUS podał dane o produkcji przemysłowej w październiku _ Analitycy spodziewali się, że będzie to mniej więcej 6 proc. _ W Polsce jest silna korelacja między zarobkami i wydatkami _ Potem był zaskakująco wysoki wzrost średniej pensji

ĆWICZENIE 12

Połącz w pary fragmenty tekstu z obu kolumn, np. 1. Pieniądze są wydawane - D. na

konsumpcję.

1. Pieniądze są wydawane \^ A. niż oczekiwali ekonomiści

2. GUS podał dane ^^^ B. o 7,5 proc.

3. Wysoki wzrost ^\. C. Citibanku Handlowego

4. Sprzedaż detaliczna była większa ^^ D. na konsumpcję

5. Produkcja wzrosła bardziej E. o produkcji przemysłowej

6. Główna ekonomistka F. średniej pensji

ĆWICZENIE 13

Odpowiedz na pytania:

1. Czy w twoim kraju ludzie dużo wydają na konsumpcję?

2. Czy kiedy masz więcej pieniędzy, zaraz je wydajesz, czy raczej oszczędzasz?

3. Na co nie lubisz wydawać pieniędzy?