- •3. Узнiкненне Беларусi: розныя падыходы I канцэпцыi. Паходжанне назваў “Белая Русь” і “Чорная Русь”
- •5) Старажытнаруская дзяржава (Кiеўская Русь) – агульная феадальная дзяржава ўсходнiх славян. Барацьба супраць крыжакоў I татара-манголаў.
- •6)Увядзенне хрысціянства на беларускіх землях, яго ўплыў на жыццё феадальнага грамадства.
- •7)Утварэнне вкл. Роля беларускіх зямель у станаўленні беларуска-літоўскай дзяржаўнасці.
- •8)Крэўская унія. Палітычная барацьба ў вкл.
- •9) Знешняя палітыка вкл у XIII-першай палове XVI ст.
- •12 Жніўня 1399 г. Войскі Вітаўта і Тахтамыша сустрэліся з войскамі Цімура на р. Ворскла. Войскі Вітаўта і Тахтамыша былі разбіты ўшчэнт.
- •11) Асаблівасці эканамічнага развіцця беларускіх зямель
- •12, 13) Культура беларусі другой пловы XII-першай палове XVI. Фарміраванне беларускай народнасці.
- •18)Сацыяльна-эканамічнае становішча беларускіх зямель ў складзе рп у другой палове XVI-XVIII ст.
- •16)Брэсцкакя царкоўная ўнія. Барацьба беларускага народа супраць феадальнага прыгнету і польска-каталіцкай экспансіі. Сялянскія і гарадскія паўстанні.
- •17) Знешняя палітыка рп. Войны XVI-XVIII ст..
- •19) Тры падзелы рп: прычыны, плітычныя і эканамічныя фактары, вынікі.
- •22) Культура Беларусі канца XXVII – 1 паловы xiXст.
- •Развіццё адукацыі.
- •Тэатр, музыка, выяўленчае мастацтва, архітэктура.
- •24) Буржуазныя рэформы 60-70 гг. Хіх ст. Развіцце капіталізму ў эканоміцы беларусі пасля адмены прыгоннага права.
- •25) Паўстане 1863-1864 гг: прычыны, сілы, вынікі. К. Каліноўскі.
- •26) Сацыяльна-эканамічнае развіццё Беларусі ў канцы хіх ст. – XX ст..
- •27) Грамадска-палітычнае сатановішча Беларусі ў канцы XIX – пачатку XX ст. Фарміраванне палітычных партый. Першая Расійская рэвалюцыя 1905-1907 гг.
- •29) Беларусь ва умовах і-й сусветнай вайны (1914-люты1917 г.). Беларускі нацыянальны рух.
- •30) Лютаўская буржуазная дэмакратычная рэвалюцыя 1917 г.
- •33,34) Кастрычніцкая рэвалюцыя на Беларусі. Размежаванне палітычных сіл. Першы усебеларускі з’езд.
- •39) Асаблівасці і вынікі палітыкі сацыялістычнай індустрыялізацыі на Беларусі. Ў 20-30 гг xXст.
- •40) Калектывізацыя сельскай гаспадаркі на Беларусі 20-30 гг XX ст..
- •Iмкнуліся вырашыць адразу дзве задачы: у кароткія тэрміны правесці калектывізацыю вёскі і ўзяць у яе сродкі для патрэб індустрыялізацыі і абароны краіны.
- •41) Палітыка беларусізацыі ў бсср. Яе вынікі.
- •43) Культурнае будаўніцтва ў бсср ў 20-30-я гг. Хх ст.
- •44) Заходняя Беларусь у складзе Польшчы (1921-1939 гг.).
- •45) Аднаўленне народнай гаспадаркі бсср у першыя гады пасля зак вав.
- •46) Асноўныя напрамкі сац-эк і пал развіцця Беларусі у 50-60 гг.
- •47) Асаблівасці сац-эк і пал развіцця Беларусі ў 70-сяр 80-х ггХх ст.
- •48) Развіццё культуры Беларусі ў 1946-1985 гг.
- •§ 3. Літаратура і мастацтва
- •49) Палітыка перабудовы ў ссср і яе вынікі. Абвяшчэнне сувірынітэта Беларусі.
- •51) Грамад-паліт жыццё Беларусі (1991-1998 гг.)
24) Буржуазныя рэформы 60-70 гг. Хіх ст. Развіцце капіталізму ў эканоміцы беларусі пасля адмены прыгоннага права.
Рэформа 1861 г. Лiквiдавала прыгоннае права. Аднак гэтага было не дастаткова. Расii былi патрэбны iншыя рэформы дзяржаўна-палiтычнага ладу. У 60–70-я гады ўрад шэраг пастаноў аб правядзеннi рэформ: земскай, судовай, гарадской, ваеннай, у галiне народнай адукацыi i друку.
Самай радыкальнай была судовая рэформа (20 лiстапада 1864 г.). Былi абвешчаны нязменнасць суддзяў, незалежнасць суда ад адмiнiстрацыi, вусны характар, спаборнасць i галоснасць судовага працэсу. Пры разглядзе крымiнальных спраў прадугледжваўся ўдзел у судовым працэсе прысяжных засядацеляў, ствараўся iнстытут адвакатаў.
На Беларусi судовая рэформа пачалася толькi ў 1872 г. з увядзення мiравых судоў.
Земская рэформа, прынятая 1 студзеня 1864 г., прадугледжвала стварэнне ў паветах i губернях выбарных устаноў для кiраўнiцтва мясцовай гаспадаркай, народнай асветай, медыцынскiм абслугоўваннем насельнiцтва i iншымi справамi непалiтычнага характару.
На Беларусi была праведзена гарадская рэформа (прынята ў 1870, а пачалася ў 1875). Яна абвяшчала прынцып усесаслоўнасцi пры выбарах органаў гарадскога самакiравання. Права выбіраць і быць абранымі ў гарадскую думу атрымалі толькі тыя, хто плаціў гарадскія падаткі.
Рэфармаванне армii ў Расii пачалося ў 1862 г., калi былi ўтвораны 15 ваенных акруг i скарочаны тэрмiн службы да 7–8 гадоў. У 1874 г. з была увядзена усеагульная воiнская павiннасць.
Буржуазны характар насiлi школьная (1864 г.) i цэнзурная(1865 г.) рэформы. Школа абвяшчалася ўсесаслоўнай. Новы цэнзурны статут значна пашыраў магцымасцi друку.
25) Паўстане 1863-1864 гг: прычыны, сілы, вынікі. К. Каліноўскі.
З часоў падзелу Рэчы Паспалітай польскі патрыятычны рух не даваў спакою расійскім уладам. Польскі патрыятычны лагер падзяліўся на дэмакратаў, якія выступалі за паўстанне, і лібералаў – прыхільнікаў мірных сродкаў барацьбы.
Тыя, хто быў за паўстанне, атрымалi назву “чырвоныя”. Яны падзялялiся на правых i левых.
Першыя рабiлi стаўку на шляхту i асцерагалiся шырокага сялянскага руху.Яны прадугледжвалi надзяленне сялян зямлёй за кошт яе частковай канфiскацыi ў памешчыкаў пры абавязковай грашовай кампенсацыi. Левыя разлiчвалi на сялянскую рэвалюцыю.
Працiўнiкаў паўстання называлi “белымi”. Гэта былі пераважна памешчыкi, сярэдняя буржуазiя, частка iнтэлiгенцыi.
Гэтыя палiтычныя плынi сфарміраваліся і iснавалi не толькi ў Польшчы, але i на тэрыторыi Беларусi i Лiтвы.
Восенню 1861 г. у Варшаве з разнастайных рэвалюцыйных груповак быў арганiзаваны паўстанцкi гарадскi камiтэт.
“Левых” ў Беларусi ўзначальваў Канстанцiн Калiноўскi (1838–1864). Ён паходзiў з сям’i збяднелага шляхцiца Гродзенскай губернi, скончыў Пецярбургскi ўнiверсiтэт. Вярнуўшыся ў 1861 г. на радзiму, К. Каліноўскі стварыў у Гродне нелегальную рэвалюцыйную арганiзацыю з разначыннай iнтэлiгенцыi. Выдаў 7 нумароў падпольнай рэвалюцыйнай газеты на беларускай мове “Мужыцкая праўда”.
Была выкладзена праграма паўстання: Польшча абвяшчалася незалежнай краiнай з роўнымi правамi ўсiх яе грамадзян перад законам, дазвалялася дзейнасць ўнiяцкай царквы, планавалася перадаць сялянам iх зямельныя надзелы ў поўнае ўладанне, а памешчыкам выплацiць кампенсацыю з дзяржаўнай казны.
У студзенi–лютым 1863 г. ў Беларусi з’явiлiся першыя паўстанцкiя атрады, якiя прыйшлi з Польшчы. Найбольш актыўна паўстанцы дзейнiчалi ў Гродзенскай губернi, дзе ваяводскiм камiсарам быў К. Калiноўскi.
Паўстанне 1863–1864 гг. адбывалася ва ўмовах правядзення аграрнай рэформы ў Расii.
Поспеху ў барацьбе з паўстаннем расійскiя ўлады дасягнулi не толькi дзякуючы вайсковай сiле.
У чэрвенi 1863 г. ў Вiльню вярнуўся К. Калiноўскi, а ў лiпенi ён стаў старшынёй Вiленскага аддзела. Да канца лета ў руках К. Калiноўскага сканцэнтравалася ўсё кiраўнiцтва паўстанцкiмi атрадамi на тэрыторыi Лiтвы i Беларусi. Аднак выратаваць паўстанне ўжо не удалося.