Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
ibzh_shpory.docx
Скачиваний:
7
Добавлен:
24.09.2019
Размер:
76.4 Кб
Скачать
  1. Перыядычныя выданні бсср у пачатку Вялікай Айчыннай вайны. Перавод друку на ваенны лад.

1939 – аб’яднанне Беларусі ў адной рэспубліцы. → бел школы, бел выданні (у даваен часы 6 абл газет, 60 гарадскіх і раённых). У абл цэнтрах – радыё.

ЦК КП (б) Б адразу з пачаткам вайны пачаў наладжваць выпуск лістовак, плакатаў і лозунгаў да насельніцтва Беларусі і да салдат нямецкай арміі.

22 чэрв 1941 – газеты з мірнай інфой, напад быў нечаканым. Большасць газет спынілі выхад. “Звязда” выйшла 23 і 24 (ваен па зместу, з заявай аб нападзе Герм). З першых нумароў ваен газет – антываен і антыфаш настрой, рашучасць сав людзей. Газеты дапамагалі пераадольв паніку, заклікалі да змагання, апісвалі франтавыя падзеі. “Звязда” першая адкрыла эпоху ваен публ-кі на сваіх старонках.

24 чэрв – разбуруна друкарня “Звязды” ў Мінску. Разам з рэдакцыяй “Сов Бел” пераехалі ў Гомель, дзе друкавалася “Гом праўда”.

“Звязда”, “Советской Белоруссия” + абласная газета “Гомельская праўда” выдаваліся ў Гомелі да 18 жніўня 1941. 5 ліпеня тут жа выйшаў першы нумар агітплаката “Раздавім фашысцкую гадзіну”. (Крапіва, Танк, Колас, Куляшоў, Азгур, Шаўчэнка). Гэта рэдакцыя таксама была разбурана → праца ў падполлі, усталяв друкарні ў чыгуначным эшалоне.

У гэты перыяд друк Беларусі адыграў выключна важную ролю ў мабілізацыі савецкіх людзей на барацьбу з гітлераўскімі. Як правіла, на старонках “Звязды”, “Советской Белоруссии”, “Гомельскай праўды” і агітплаката “Раздавім фашысцкую гадзіну” друкаваліся зводкі Савекцага інформбюро. Але ў сувязі з цяжкімі ўмовамі працы работа газет была спынена.

Напачатку сав прапаганда прайгравала фашысцкай (газеты БССР спынілі дзейнасць: жур-ты на фронце, абсталяванне знішчана або выкрыст немцамі) → небяспека таго, што немцы моцнай агітацыяй перацягнуць сав людзей. Інфармац вакуум запаўнялі радыёперадачамі з Масквы.

1941 – газ “Савецкая Беларусь” і “За Сав Бел” (рэд Лынькоў). 9 кастрычніка 1941 пачала выдавацца на бел. мове газета “Савецкая Беларусь”.1942 – “За свабодную Бел” (рэд Гурскі). Сатыр газета “Партызанская дубінка” (1942-43). Падпольна выдав “Звязда”, “Чырвоная змена” для моладзі. Далей друк наладзіўся. У 1942 “Савецкая Беларусь” і “Раздавім фашысцкую гадзіну” выдаюцца ў Маскве.

  1. Газеты “Савецкая Беларусь”, “За савецкую Беларусь”, “За свабодную Беларусь”.

7 кастр 1941 – 1-ы нумар “Савецкай Бел” (орган ЦК і Мін абл камітэта КП(б)Б). На бел мове, выдав у горадзе Болахаў Астроўскай вобл.

Тэмы: - агітацыя да барацьбы; - статыстыка партыз вайны.

З 22 лютага 1943 – на бел і рус мовах, стала органам ЦК КП(б)Б.

Пасля вызвалення Мінска – на рус мове пад даваеннай назвай “Советская Белоруссия”.

11 ліп 1941 – 1-ы нумар “За савецкую Бел” (упраўленне паліт прапаганды Зах фронту).

→ франтавая газета. Супрац. Купала, Колас, Броўка, Крапіва, Танк, Чорны.

Гал рэд – М. Лынькоў. На бел мове.

Тэмы – звесткі аб ставонішчы, дзеяннях партызан; - падзеі Зах фронту; - агіт да змагання.

“Савецкая Беларусь” аб’ядналася ў Маскве з часткай супрацоўкінкаў газ “За савецкую Беларусь”, атрымалася новае выданне “За свабодную Беларусь”.

18 сак 1942 – 1-ы нумар. Орган праўлення Калінінскага фронту. Заклік на 1-й паласе “Да зброі, бел народ!” Шмат агітацыі, клічнікаў. На бел мове.

Гал. рэд – бел пісьменнік Ілля Гурскі. Рубрыкі: “Партыз навіны”, “На франтах Вав”, “Міжнародныя навіны”. Друкав рус публіцысты А. Талстой, Ціханаў, Суркоў.

Аўдыторыя ўсіх 3 газет – салдаты, партызаны, насельніцтва прыфрантавых і акупір раёнаў. З цягам часу наладзілася авіяцыйная дастаўка гэтых газет на бел зямлю.

Газеты Беларусі публікавалі паведамленні Саўінфармбюро, артыкулы аб правале нямецкага плана вайны, ад баявых дзеяннях. Гэтыя артыкулы і паведамленні натхнялі беларускі народ на барацьбу, спрыялі разрастанню партызанскай вайны.

У абавязкі карэспандэнтаў ваенных газет уваходзіла іне толькі аператыўнае асвятленне ваенных падзей, але і праяў-ленне асабістай дысцыплінаванасці, смеласці і нястомнасці ў ,рабоце, а калі патрабавалі абставіны,— і ў баях. У выніку камандзіровак карэспандэнтаў у глыбокі нямецкі ,тыл на старонках беларускага друку пачынае больш друкавац-'ца матэрыялаў, розных па жанру і праблематыцы, з акупірава-най тэрыторыі. З'яўляюцца нарысы, праблемныя артыкулы.

«Савецкая Беларусь», «За свабодную Белавусь», «За Савецкую Беларусь» паведамлялі пра пераможныя ўдары Чырвонай Арміі, вызваленне ёю савецкіх гарадоў, вёсак, расказвалі пра небывалую мужнасць і стойкасць воінаў і камандзіраў. «Савецкая Беларусь», «За Савецкую Беларусь», «За свабодную Белавусь» давалі зводкі вынікаў барацьбы асобных партызанскіх атрадаў, брыгад, злучэнняў або нават абласцей за тры-чатыры дні, тыдзень ці нават месяц.

У кастрычніку 1942 ЦК КП(б)Б прызнаў мэтазгодным замест газет «Савецкая Беларусь», «За Савецкую Беларусь», «За свабодную Беларусь» выдаваць адну рзспубліканскую газету на роднай мове — «Савецкую Беларусь» перыядычнасцю 10 разоў у месяц.

  1. Раздавім фашысцкую гадзіну”, «Партызанская дубинка»

З 5 ліп 1941 па май 1945 – сатыр газета-плакат, вывешвалася ў людных месцах.

Спецыф выданне, народжана паліт і гіст умовамі. Матэрыялы кароткія, заклікальнага хар-ру. Карыкатуры.

Мэты: - выхаванне упэўненасці ў сав людзях; - дыскрэдыт фашыстаў; - арганізацыя барацьбы з ворагам.

Аўтары: Крапіва, Колас, Купала, Танк, Панчанка, Броўка, Чорны. Афармл: Азгур, Шаўчэнка, Букаты, часам “Кукрыніксы”. Заклала пачатак бел сатыр жур-кі.

«Раздавім фашысцкую гадзіну!», издание белорусских художников, поэтов  и писателей, первый номер которого вышел в июле 1941 в Гомеле. В последствие  он издавался в Москве при ЦК КП (б) Б. С марта 1942 «Раздавім фашысцкую гадзіну!» выходила как газета-плакат.

«Раздавім фашысцкую гадзіну!» асабліва едка выкрываў розныя гітлераўскія махінацыі, «новы парадак» Для гэтага выкарыстоўваліся самыя розныя матэрыялы, якія друкаваліся пад рубрыкамі «Не ў брыво, а ў вока», «Партызанскія падарункі», «Чым багаты — тым і рады», «Прыгоды Адольфа Гітлера»і інш. Нумары газеты-плаката часам цалкам прысвячаліся выкрыццю якой-небудзь злоснай авантуры гітлераўцаў на акупіраванай Беларусі. Выкрываючы розныя фашысцкія рэформы, праекты, «новы парадак», людаедскую нацыскую ідэалогію, газета-плакат «Разаавім фашысцкую гадзіну» ў той жа час палымяна клікала беларускі народ на гераічную партызанскую барацьбу, дапамагаць Чырвонай Арміі знішчаць гітлераўцаў на франтах вайны. На працягу ўсёй вайны газеты-плакаты «Раздавім фашысц-кую гадзіну» сродкамі сатыры выкрывалі звярынае аблічча гітлераўскіх заваёўнікаў, шалёныя планы нацыстаў. Чорная постаць фашысцкага бандыта з яго чалавеканенавісніцтвам і духоўнай спустошанасцю, цынізмам і нахабнасцю, прагнасцю да крыві і чужога дабра выразна выступае на старонках агітплакатаў у шмятлікіх пямфлетях, фельетонах, сатырычных замалёўках, мініяцюрах, вершах. частушках, байках і іншых творахі. Вострай зброяй сатыры агітплакаты дапамагалі савецкаму народу граміць гіт-лераўскіх акупантаў.

У сакавіку 1942 г. у Маскве выйшла з друку сатырычная газета “Партызанская дубінка”, якая друкавалася на дзвюх – чатырох палосах фарматам раённай газеты і выходзіла да красавіка 1943 года. Па назве, змесце, афармленні, таленавітых аўтарах, чытацкім прыцягненні, нацыянальным каларытным, трапным гумары і знішчальнай сатыры да “Партызанскай дубінкі” не было падобных ніводнага не толькі беларускіх, але і саюзных выданняў таго часа. У выпуску сатырычнага выдання прымалі ўдзел мастакі, журналісты і пісьменнікі: П.Глебка, І.Гурскі, К.Крапіва, М. Лынькоў, Я.Брыль, П. Прануза, А.Бялевіч, М. Машара і інш. У газеце змяшчаліся вострыя карыкатуры і такія ж дасціпныя вершаваныя подпісы да іх. Рэдакцыя “Парт дубінкі” імкнулася падтрымаць маральны дух бел насельніцтва, умацаваць яго веру і перамогу над ворагамі і запэўніць, што час вызвалення хутка настане. “Парт дубінка” змяшчала і буйныя сатырычня творы. У некалькі нумарах с працягам было надрукавана апаваданне А.Астрэйкі “Прыгода дзеда Дубняка Міхеда”. Гэта вострая сатыра аб гітлераўскай “грабарміі” і барацьбе з ёю партызана дзеда Міхеда. Найбольшую цікавасць выклікалі ў чытачоў сатырычныя мініяцюры. Яны прысвячаліся канкрэтным фактам і асэнсоўвалі ваенную рэчаіснасць сатырычным вобразам. Аднак самым распаўсюджаным жанрам у “Парт дубінцы” быў анекдот.

Соседние файлы в предмете [НЕСОРТИРОВАННОЕ]